Tema: Viruslardiń tiykarǵı qásiyetleri, virus saqlawshı material menen islew qaǵıydaları hám qawipsizlik texnikası

Tawıq hámilesinde virusdin' kóbeyiw belgileri.
Hámilege virus juqqanliǵin hár qaysı virusqa tiyisli múddette óliwin kórsetedi. virustı ko'beygenligin kórsetiwshi basqa belgiler, yaǵnıy ha’milenin’ barlıq strukturalarında patologoanatomik ózgerislerdi payda bolıwı bolıp tabıladı.
XAP isiklerniń bolıwı, qan quyiliwi, túynekler (sheshek gúlleriniń) payda bolıwı bolıp tabıladı. Tawıq hámilesine parandalardin' sheshek gúl virusı, qustin' juqpalı laringotraxeit, Aueski keselligi hám basqa viruslardin’ juqtıriliwi sonday jaraqatlarinin' payda bolıwına alıp keledi (29 -súwret). Hár túrlı túrdegi viruslardin’ ósiwine qaraǵanda sheshek gúlshelerinin' forması kórinetuǵın dárejede ajralıp turadı. Ha’milenin’ ózi juqtırilmag’anlarga qaraǵanda ósiwden qalıw fenomenini kórsetedi.
Ha’mile denesinin' barlıq orinları hár túrlı dárejede suwsızlanǵan yamasa mushlılıǵı, moyin bóleginin' buraliwi menen tariyplanadi.
Joqarıda aytılǵan belgiler qustin' juqpalı bronchit keselligine uqsas bolıp tabıladı (30 -súwret). Ha’milenin’ terisi qızarip, qan quyilgan (31-súwret). Ishki shólkemlerinde de virusnin' kóbeygenligi siyaqli belgileri boladı.


30- Súwret. Qustıń juqpalı bronchit keselligi.



31- Súwret. Sheshek gúlvaksina virusı juqtırılǵan tawıq homilasida sheshek gúlning pútkil denede tarqalıwı (Mairu va boshqa. bo‘yicha).

Virus juqtırılǵan tawıq ha’milesinde ha’milenin’ o'spesten-aq mumlanip qalıwı. Joqarıda sol jasdaǵı virus juqtırilmag’an ha’mile (Mairu hám basqa boyınsha ).

Tawıq ha’milasinde sarı jasıl yamasa qara jasıl reńde bawır isikshe, úyreklerdin' gepatit virusı ósip atırǵanlıǵın bildiriwshi belgi esaplanadı. B1-shtammdag’i virus n'yukasl keselligi tawıq ha’milasinde o'sip turip ha’mileni óltirmeydi hám patologoanatomik ózgerisler shaqırmaydı. Bunday viruslardı tek ǵana gemagglyutinatsiya reaksiyası (GAR) járdeminde eritrotsitlarni agglyutinatsiyalaw qábiletine qaray ushıratıw múmkin.
Gemagglyutinatsiya hádiysesi eritrocitlerdin' quramına gemaglyutinatsiyalaniwi viruslar suspenziyasin qosıw sebepli júz beredı. Gemagglyutinatsiyalaw ózgeshelikine sonday viruslar iye, olardın' virionlari maydanında receptorlar ámeldegi hám olar eritrotsitlerdin' qabıǵındaǵı receptorlar menen qosıw ózgeshelikine iye.
Bunday virionlar eritrotsitlerdin' maydanında adsorbsiyalaniwi múmkin. Bir virion birden eki eritrotsitge adsorbsiyalaniwi sebepli, adsorbsiyalang’an virion eki eritrotsit aralıǵinda kópir wazıypasın o’teydi.
Sonday kópirlerdin' kópshilik eritrotsitler aralıǵinda payda boliwinan eritrotsitlardin' jelimleniwi hám ipir-ipir massa payda etiwi gúzetiledi.
Ipir-ipir massa payda bolg’anliǵin ápiwayı kóz benen kóriw múmkin. Bunın' ushın buyım áynegi ústine bir tamshı virus suspenziyasina bir tamshı juwılǵan eritrotsitlerden qosıp aralastırıladı.
Virus hám eritrotsit suspenziyasin aralastırıw nátiyjesinde probirkada eritrotsitler qat- qat bolıp shókpege túsedi, astińǵi bóleginde bolsa qasnaqdı esletiwshi forma payda boladı.
GAR - virustı ushıratıwda hám titrlew ushın qollanıladı. Eritrotsitlarden ipir-ipir massa payda bolıwı 5-10 minuta ishinde virus saqlawshı suyıqlıq tamshısına eritrotsitlar qospasın aralastırıw nátiyjesinde payda boladı (32-súwret).
Gemagglyutinatsiyanin' oń bolıwı tek ǵana virus bar ekenin bildirip g’ana qalmay, bálki onin’ gemagglyutinatsiyalawshi aktivliginin’ málim túrdegi haywannin' eritrotsitleri járdeminde ámelge asırıwı sebepli diagnoz qoyıwda járdemshi qural bolıp xızmet etedi. Ha’mileni ashıwda kópshilik jag’daylarda virusdin' kóbeygenligin bildiriwshi belgiler bolmaydı biraq virus tekserilip atırǵan materialda bar. Bunday passajdi joqarıda aytılǵan sıyaqlı “ko'r” passaj dep ataladı.