«tastiyiqlayman»

13-su`wret. Alma qabig`i arqali kelip shig`atug`in fazalar araliq
potentsiallardin` parqin o`lshewge arnalg`an qurilmanin` ko`rinisi. 1-alma, 2- Petri chashkasi, 3- araliq stakanlar, 4-xlorlang`an gu`mis elektrodlar, 5- P-formadag`i ha`m 6- G -formadag`i agarli sifonshalar.

Aling`an na`tiyjeler tiykarinda fazalar araliq potentsiallar ma`nisinin` eritpedegi ionlardin` kontsentratsiyalarina bolg`an g`a`rezliligin ko`rsetiwshi grafik siziladi. Bunda abtsissa ko`sherinde minutlarda ko`rsetilgen waqit, ordinata og`ina bolsa millivol`tlerde berilgen fazalar-araliq potentsiallar parqinin` ma`nisleri jaylastiriladi. Alma qabig`inin` ksilol menen tazalaniwi grafikte strelkalar ja`rdeminde belgilep qoyiladi.

№ 11- LABORATORIYA JUMISI

MEMBRANAVIY POTENSIALLAR FARQI
KOLLODIY MEMBRANA ARQALI JU’ZEGE KELETUG’IN POTENTSIALLAR PARQI.
Jumıstın’ maqseti : membranalarda ju’zege keletug’ın potentsiallar parqın u’yreniw
Jumıstı orınlaw ta’rtibi: millivoltmetr (pH-340), elektrodlar sistemasi ushqn mo’lsherlengen shtativ, xlorlang’an gu’mis. elektrodlari, 200 ml ko’lemde ximiyalqq stakan, sol stakanga mas keletugqn rezina probka, kishi shisha voronka, P h’a’m G formasındag’ı agarli sifonalar, apteka kollodiysi, jelatinnin’ 5/1000n xlorid kislotadagi I % li eritpesi, kaliy xloridtin’ 5/10000n eritpesi.
Jumıstı orınlaw ta’rtibi O’lshew qurilmasi 9-su’wrette ko’rsetilgendey qilip jıynaladı. Onın’ za’ru’r bo’limi kollodiy qopcha bolip, oni tayarlaw usuli ilovada keltirilgen. Kollodiy qopchani jabıwg’a mo’lsherlengen rezina probkadag’i tesikke voronka jaylastiriladi h’a’m usı jag’day probka qopcha au’zına kiritilip u’stinen jip penen baylanadı. Son’ qopchaga voronka arqali jelatinnin’ 5/1000 n xlorid kislotada tayarlang’an I % li eritpesi quyıladı h’a’m qopcha u’lken stakannin’ probkasindag’ı tesik arqali og’an kuyıp qoyılg’an kaliy xloridtin’ 5/10000 n eritpesine tu’siriledi. Voronka bandida turip qalgan h’awa ko’biksheleri h’awada shıg’arılıp, olardın’ ornı jelatin eritpesi menen toltiriladi h’a’m G formadag’ı agarli sifonsha arqali kollodiy qopcha ishindegi eritpe kontakt stakanlardag’i eritpelerdin’ birine jalg’anadı. P- formadag’ı agarli sifon vositasida bolsa, killodiy qopcha tu’sirilgen stakandagi kaliy xlorid eritpesi kontakt eritpelerdin’ ekinshishisi menen jalg’anadı.
Elektrodlardın’ polyar belgileri aniqlanir, olarga a’mel qilg’an h’alda, barvaqt elektr tarmag’ina jalg’ap qoyilg’an millivoltmetrge jalg’anadı h’a’m da’lepki o’lshew jumıslarıorınlanadı. O’lshew h’a’r 10 minutda ta’krarlanadı, 60 minut dawam ettiriledi h’a’m jazıp alıng’an potentsiallar u’lkenligi ko’riledi. Son’ sistemanin’ potentsiali onda osmotik ten’salmaqlıq tiklengeninen keyin o’lshew alinadi. Bunin’ ushın sistema bir sutka dawamında o’z ornındı qaldiriladida potentsiallar parqi ja’ne ush ma’rte 5-10 minut interval menen o’lshep alınadı.
5 -su’wret. Kollodiy membranasinda ju’zege kelgen potentsiallar parqin o’lshewge mo’lsherlengen moslamanin’ sızılması:
1-kollodiy qopcha, 2-kichik probka, 3-voronka, 4-katta probka, 5-kaliy xlorid eritmasi quyilgan stakan, 6-G shaklli agarli sifoncha, 7- P shaklli agarli sifoncha, 8-kontakt stakanlari, 9-xlorlangan kumush elektrodlar.
4-keste
Tajriybe mag’lıwmatları to’mendegishe kestege tu’siriledi:

O’lshew boshlanganyadan keyin wtgan vaqt, min.

Potentsiallar farqi mV

Esletma, Sistema sutka davomida qoldirilganda, undagi suyuqlik bug’lanishining oldini olish maqsadida, u shisha qalpoq bilan ёpib kwyilishi shart. Bunda sistemadagi agarli sifonchalar albatta olib qwyiladi.

№ 12- LABORATORIYA JUMISI