Тақризчилар: Ўзбекистон Давлат Жисмоний тарбия Институтининг пфд, профессор Ф. А. Керимов; твпктмои амалий фанлар кафедрасининг мудири профессор. Ф. Хўжаев Масьул

Воситалар таркибининг хусусиятлари
Воситалар. Амалий жисмоний тайёргарлик воситалари умумий комп-лекси умумий тайёргарлик ва махсус тайёргарлик. машқларидан мавжуд. Бу воситаларнинг таркиби касб хусусиятларига боғлиқ ҳолдажнахсуслашти-рилади.
Умумий тайёргарлик машқлар таркиби жуда кенг бўлиши мумкин. Уни танлашнинг асосий мақсади организмнинг иш қобилияти савиясини оширишга, унинг «иш потенсиалинб ва соғлиққа зарар етказувчи омил-ларга нисбатан орттириш бўлиб, шу билан бирга касб фаолитини мувоффақиятли бўлиши учун кенг имкониятлар яратишдир. Бунининг учун чидамлилик­ни, умумий ва бошқа кўринишларни, координатсион қобилиятини ривожланти­ришга ҳамда таянч ҳаракат аппаратларини ҳар томонлама мустаҳкам-лашга йўналтирилган машқлардан фойдаланилади. Касб амалий жисмоний тайёргарликдаги махсус тайёргарлик машқлари бошқа махсус жисмоний тарбия турларидагидек танлаб олинган ҳаракат таркиби елементларини (агар бу мумкин ва мақсадга мувофиқ бўлса; масалан ўт ўчирувчи, милитсия оператив ишчиси, ҳарбий, амалий кўп курашдаги амалий машқлар) ўз ичига олади ёки танлаб олинган фаолиятга ўхшаш одамнинг жисмоний ва псIXик қобилиятларига ҳаракатли талабларини амалга ошириш учун моделлаштирилади (масалан тренажёрларда учувчилар учун махсус тайёргарлик машқлари). Мана шу йўл билан етарли самарадор воситаларни яратиш мумкин бўлмаган ҳолларда тайёргарлик машқлари билан машғулот еффектини касб фаолиятига ўтказиш принсипи бўйича машқ қўлланилади.
Касб-амалий жисмоний тайёргарлик машғулотнинг шакллари ва методикаси
Амалий жисмоний тайёргарлик бўйича қуйидаги машғулот шакллари қўлланилади: Комплекс дарс, IXтисослаштирилган дарс (ўқув машғулоти), ерталабки жисмоний машқлар, мусобақалар, бир неча кунли туристик поход­лар, кросс югуриш ва бошқалар).
Аралаш дарс қуйидагиларни:
а) умумтайёргарлик ва махсус тайёргарлик (бевосита касб-амалий) машқлар:
б) махсус бўлимдан материалларни ўз ичига олади.
Умумий жисмоний тайёргарлик бўйича машғулотларга киритилган касб-амалий машқлар бевосита комплекс мажмуа дарснинг асосий мазмуни билан чамбарчас боғланган бўлиши лозим. Масалан: вертикал ва горизонтал гимнастика нарвон бўйича чиқишга ва юришга ўргатиш-ни гимнастика машғулотларига киритиш мақсадга мувофиқ бўлса, табиий тўсиқларни енгиш усулларига ўргатиш еса енгил атлетика машғулотларида ўрганилади.