Taniberdiyev Akmal Abdug’anievich yengil atletika va uni o’qitish metodikasi

Tag charmi sohasi tishli oyoq kiyimi (shipovka) 
– yugurish va sakrash 
uchun maxsus oyoq kiyimi bo’lib, oyoq kiyimi tag charmining oldingi qismida 
maxsus tishchalari bo’lishi bilan farqlanadi (balandlikka sakrashda bu tishchalar 
barmoqlar sohasida joylashtirilishi mumkin).
Sport yo’nalishida takomillashtirilish bosqichi (chuqurlashtirilgan 
ixtisolashtirilish) 
–
 
yengil atletikada ko’p yillik tayyorgarlik bosqichi bo’lib, 
uning asosiy maqsadi – yengil atletikaning 1 – 2 ta turi bo’yicha chuqurlashtirilgan 
ixtisoslashtirishdan tashkil topadi va bunda mashg’ulotlar va vositalarning barcha 
umumiyliklaridan foydalaniladi, shuningdek tanlangan yengil atletika sport turi 

---

135 
bo’yicha sport ustasi va sport ustaligiga nomzod darajasidagi natijalarga erishish 
amalga oshiriladi. Bu vaqtda mashq qiluvchilarning yoshi 15 – 19 yoshni tashkil 
qiladi.
Yuqori sport natijalariga erishish bosqichi 
–
 
yengil atletikada ko’p yillik 
tayyorgarlik bosqichi bo’lib, uning asosiy maqsadi – barcha mavjud mashg’ulotlar 
usullari 
va 
vositalari 
imkoniyatlaridan 
foydalanish 
orqali, 
shuningdek 
sportchilarning yakka tartibdagi (individual) xususiyatlarini hisobga olgan holatda, 
yengil atletikaning 1 ta turi bo’yicha chuqurlashtirilgan ixtisoslashtirishdan tashkil 
topadi, bundan tashqari tanlangan yengil atletika sport turi bo’yicha xalqaro 
sinfdagi sport ustasi darajasidagi natijalarga erishish, xalqaro miqyosdagi 
musobaqalarda mamlakat terma jamoasi tarkibida ishtirok etishga erishish maqsadi 
belgilanadi. Bu bosqichda mashq qiluvchilarning yoshi 19 yosh va undan katta 
hisoblanadi. 
 
Sportda ko’p yillik bosqich 
– yengil atletikada sportchilarning ko’p yillik 
tayyorgarligi bosqichi bo’lib, uning o’ziga xos farqlanuvchi jihati – yuksak sport 
formasini ushlab turish va uzoq vaqt davomiyligida chiqishlarda yuksak sport 
natijalariga erishishdan tashkil topadi. O’z navbatida, bu bosqich sportchilarda 28 
– 30 yoshdan boshlanib, ularning sport yo’nalishidagi faoliyatlari (karyera) 
yakunlanishi bilan tugallanadi.