Тафсир илмига кириш. Махсудов Д. Р. Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Т

Рафъ ҳолати – сўзнинг бош келишикдаги ҳолати. Бунда сўз дамма ёки 
танвин даммага тугайди. 
Расмул мусҳаф илми. “Расмул мусҳаф” деганда, Усмон мусҳафи ёзилган 
хат назарда тутилади. 
Сабабун нузул (ёки асбоб ан-нузул) – Қуръон оятларининг нозил бўлиш 
сабаблари. Уламоларимиз Қуръоннинг нозил бўлиш сабабларини алоҳида илм 
сифатида ўрганганлар, негаки оятларни тафсир қилишда, бирор оятдан ҳукм 
олишда унинг иниш сабабини ўрганиш ниҳоятда муҳимдир. Қуръон нозил 
бўлаётган вақтда бирор саволга жавоб ёки, бирор воқеа-ҳодисага боғлиқ 
бўлиб, ундан кейин нозил бўлган ҳолатда вужудга келади. Ҳамда тафсирга оид 
асарлар ва ҳадис тўпламларида саҳобий ёки тобиийлардан ривоят тарзида 
келади. 
Салаф уламолари – илк ислом уламолари.
Сарф ва наҳв – Араб тили грамматикасининг морфология ва синтаксис 
бўлимлари. 
Саъй қилиш – Ҳаж ва умра амалларида Сафо ва Марва тепаликлари 
орасида етти марта югуриш. 
Саҳобий – Муҳаммад (с.а.в.)нинг сафдошлари, у зот билан мулоқотда 
бўлган ёхуд ғазотларида қатнашган кишилар. Кейинчалик Муҳаммад (с.а.в.)ни 
лоақал бир маротаба, гўдаклик чоғида бўлса ҳам кўрган кишилар саҳобалар 
деб атала бошланган. Саҳобанинг ислом тарихидаги алоҳида аҳамияти 
шундаки, Муҳаммад (с.а.в.) вафотларидан сўнг, у зотнинг таълимотларини 
барчалари бир бўлиб сақладилар, уларнинг Пайғамбар (с.а.в.) сўзлари ва 
ишлари ҳақидаги ҳикоялари (ҳадислар), шунингдек, шахсий ўрнаклари ва 
фикрлари ислом ахлоқий таълимоти – суннанинг энг муҳим таркибий қисмини 
ташкил этди.
Сунан (араб. “сунна” нинг кўплиги) – ҳадис маъносида Аллоҳдан, лафзи 
пайғамбардан бўлган ваҳийдир. Дину диёнат, шариат ва бошқа маъноларда 
Пайғамбаримиз ўз шахсий фикрларини эмас, Аллоҳнинг ваҳийсини ўз 
иборалари билан тақдим этганлар. Суннат Қуръони карим билан чамбарчас 
боғлиқдир. Шунингдек, суннатнинг тарихи Қуръони карим ва ислом тарихи 
билан бирдир.