T. Qayıpbergenov shıǵarmalariında feyillerdiń qollanılıwı Kirisiw І bap. T. Qayıpbergenovtıń shıǵarmalarında feyiller II bap. Feyil tiykarlı qospa feyiller



Download 207,5 Kb.
bet6/16
Sana12.07.2021
Hajmi207,5 Kb.
#116420
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Bog'liq
T. Qayıpbergenov shıǵarmalariında feyillerdiń qollanılıwı

Kel. Bul feyil bar feyiline antonimlik mánidegi háreketti bildiredi: alıp kel-alıp bar, aytıp kel-aytıp bar, kórip kel-kórip bar, t.b.

Kel feyili hal feyildiń –p kel formasında kelgende óziniń leksikalıq mánisin saqlap qospa feyil jasaydı: kirip kel, kórip kel, izlep kel, jetip kel, barıp kel, aytıp kel, t.b. Mısalı: Keshikpey Seyimbette kirip keldi. Jumash jasawıl dalaǵa shıǵıp, ústi-bası qar-qar bolıp qaytıp keldi (S.A.). Sonıń arasında arbasın tasırlatıp Jaynaq ta jetip keldi (SH.A.). Ortaǵa jayıp qoyılǵan dásturqanǵa nan alıp kelindi (J.S.).

Kel feyili –a,-e formalı hal feyiller menen qosılıp qospa feyil jasaǵanda, jol-jónekey islengen háreketti bildiredi: ayta kel, kóre kel, soray kel, bile kel, ala kel, t.b.

Ket. Bul feyil hal feyildiń –ıp/-ip-p, -a,-e,-y formalı túrleri menen dizbeklesip qospa feyil jasaydı: alıp ket, kórip ket, bilip ket, esitip ket, kelip ket, ayta ket, kele ket, kóre ket, bel ket, t.b. Bunday jaǵdayda qospa feyilden ańlasılǵan háreket bir orınnan ekinshi orınǵa ketiw háreketti bildiredi. Mısalı; Hámme shını menen duw kúldi, keń dala kúlgendey, aynala jańǵırıp ketti. Balalardıń birine qara ǵunandı jeteletip, toparlasıwı menen júrip ketti. (197-bet) Aysholpan ananıń aytıwına qaraǵanda, keshqurın kiyinip piyada shıǵıp ketken. (199-bet). Qutırınǵan jalayırlar biziń tınıshımızdı almaqshı. Túnde Ǵayıp xannan adam kelip ketti. (205-bet).


Download 207,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish