Сурункали обструктив ўпка касалликлари (СОЎК). Ўпка емфиземаси,етиология,патогенез,клиникаси,ташхислаш ва даволаш

Асоратлари

• 
  Ўпка эмфиземаси;
  
• 
  Нафас етишмовчилиги (сурункали, ўткир);
  
• 
  Бронхоэктазлар;
  
• 
  Иккиламчи ўпка артериал гипертензияси;
  
• 
  Ўпкали юрак (компенсация, субкомпенсация, декомпенсация);
  
• 
  Иккиламчи полицитемия;
  
• 
  Спонтан пневмоторакс.
  

Кечиши ва прогнози
ЎСОК авж олиб борувчи бронхиал обструкция ва нафас етишмовчилиги билан характерланади. Аксарият ҳолларда ҳар йили 1ЖНЧҲ 50 мл га пасайиб боради. Қуйидаги омиллар касаллик кечишига салбий таъсир кўрсатади:

• 
  60 дан катта ёш;
  
• 
  Кўп ва узоқ муддат чекиш;
  
• 
  Касалликни тез-тез қўзиши;
  
• 
  Бир сонияда ЖНЧҲ жуда паст бўлиши;
  
• 
  Сурункали ўпкали юрак ривожланиши;
  
• 
  Оғир ёндош касалликлар бўлиши;
  
• 
  Эркак жинси;
  
• 
  Паст ижтимоий мавқе.
  

Ўлимга олиб келувчи асосий сабаблар ўткир ва сурункали нафас етишмовчилиги, ўпкали юрак ривожланиши, кам ҳолларда оғир зотилжам, пневмоторакс, юрак ритми бузилишлари ва тромбоэмболиялар ҳисобланади.
Юқорида таъкидлаганимиздек, ЎСОК зўрайиб борувчи жараён бўлса ҳам, замонавий даво чораларини қўллаш ўпка фаолиятини яхшиланишига, бемор ҳаёт сифатини ошишига ва пировард натижада улар умрини узайишига олиб келади. Бунга эришиш учун касаллик хуружларини олдини олиш ва монанд даволаш, ўпка фаолияти сусайиш даражасини камайтириш ва узоқ вақт давомида 1ЖНЧҲни индивидуал юқори даражада сақлаб қолиш каби чора тадбирларни амалга ошириш лозим. Шунинг учун беморлар мунтазам амбулатория шароитида ва кўрсатмалар бўлганда шифохона шароитида даволанишлари лозим. Қуйидаги ҳолатлар шифохонага ётқизишга кўрсатма ҳисобланади:

• 
  Клиник белгиларнинг кескин кўпайиши ва зўрайиши;
  
• 
  ЎСОК нинг ўткир нафас етишмовчилиги билан оғир кечиши;
  
• 
  Янги объектив белгиларнинг пайдо бўлиши;
  
• 
  Амбулатория шароитида дорилар билан даволаш самарадорлигининг пастлиги;
  
• 
  Касаллик қўзишининг кўпайиши;
  
• 
  Жиддий ёндош касалликнинг мавжудлиги;
  
• 
  Кекса ёшдагиларда касалликнинг қўзиши.