«Soha iqtisodoyoti va menejment» fanidan Ma’ruzalar tuplami Nukus-2020 Ma’ruza 1

Bozor iqtisodiyoti sharoitida konchilik korxonalarida iqtisodiy isloxotlarni olib borilishi
O`zbekistonning Muruntov kombinati atrofida bir kancha kam zaxirali konlar mavjud bulib, ular asosida oltin, marmar, granit va boshka foydali kazilmalarni kazib chikaruvchi kichik korxonalar barpo etilmokda.
Konchilik sanoatida xam xalk xujaligining boshka tarmoklarida barpo etilayotgan kushma korxonalarning axamiyati juda kattadir. Chunki kushma korxonalar kator afzalliklarga ega.

1. 
   Korxona kurilishiga sarflanadigan kapital mablagning talaygina kismi chet el investitsiyasi xisobidan buladi;
   
2. 
   Chet eldagi zamonaviy texnika va texnologiya asosida maxsulot ishlab chikariladi. Bu, uz navbatida, maxsulot sifatini yaxshilash va uning rakobat bardosh bulishini ta’minlaydi;
   
3. 
   Yangi ish joylarini yaratadi. Ishchilarni yangi, zamonaviy texnika va texnologiyani uzlashtirishiga, shu orkali ularning malakasini oshirishga imkon yaratadi;
   
4. 
   Respublika korxonalarining jaxon bozoriga chikishiga imkon yaratadi.
   

Xozirgi vaktda konchilik sanoatida xam kushma korxonalar barpo etilib, faoliyat kursatmokda. Ularning soni asta-sekin kupayib bormokda. Jumladan, ikkilamchi rangli metallar ishlab chikarish birlashmasida «Xandik rafte» O`zbekiston-Xindiston kushma korxonasi faoliyat kursatmokda.
«Uzbekoltin» sanoat birlashmasi AQShning «Prayd i Benna» uyushmasi bilan Marjonbulok oltin saralash fabrikasida uyushmaning texnologiyasi asosida «chikindi» tarkibidan oltin kumushni ajratib olmokda.
1995 yildan boshlab O`zbekiston va AQSh kushma korxonasi «Zarafshon-Nyumont» barpo etilib, balansdan tashkari, tarkibida oltin juda kam mikdorda bulgan zaxiralardan oltin ajratib olish amalga oshirilmokda.
Tarkibida oltin va boshka rangli metallar bulgan «chikindilar»ni kushma korxonalar tomonidan zamonaviy texnologiya yordamida kayta ishlash O`zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirish bilan bir katorda atrof-muxitni ekologik jixatdan soglomlashtirishga katta yordam beradi. Xozirgi kunlarda «Uzbekkumir» aktsionerlik jamiyati bilan Shveytsariya va Germaniya urtasida Angren kaolinini boyitish buyicha kushma korxona kurish shartnomasi tuzilgan va bu korxona yakin kelajakda barpo etilishi rejalashtirilmokda.