Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti



Download 13,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/365
Sana30.12.2021
Hajmi13,37 Mb.
#98245
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   365
Bog'liq
[O`lmasova M 1-qism]

39-  rasm.

bo'ladi.


V aq tnin g  o n iy   qiym ati  u c h u n   bu  fo rm u la n i  q u y id ag ich a 

o ‘zgartirib yoza olamiz:

Д/ - » 0 

da 


a = 

lim  — 


• 

—  


= — 

lim 


Д'-*0 R  At 



R Д/-»0 At 

As

lim —  = 



v.

д

/->0



 At

B inobarin,



a =

R

(47)


39

-rasm dan tezlanish aylana ichiga yo‘nalganligi ko'rinib turibdi. 

Jism ning  h arakat  vaqti  kam aytirilib  borilsa,  u  holda  В  nuqta  A 

nuqtaga yaqinlashib borib,  Дф burchak nolga intiladi,  natijada  BDC 

uchburchakning  CBD  va  BCD burchaklari  90° ga yaqinlasha boradi. 

Bu  esa,  h arakat  vaqti  qisqara  borishi  bilan  tezlik  vektorlarining 

ayirmasi 

Av 

tezlik vektoriga  nisbatan peф en dikular ravishda,  ya'ni 

aylananing  radiusi  bo'ylab joylashishga  intilishini  ko'rsatadi.  Vaqt

oniy  qiym atgacha  qisqarganda 



Av 

vektor,  binobarin,  a  tezlanish 

radius b o ‘ylab aylana  markaziga tom on  yo‘nalgan ekanini ta sa w u r 

qilish  qiyin  emas.

Shunday qilib, 

jism ning aylan a b o yiab  tekis harakatid a tezlanish 

h ar doim rad iu s bo ‘ylab  aylan a m arkaziga tomon yo ‘nalgan bo ‘lad i. 

Bu  tezlanishni 



m arkazga  intilm a 

tezlanish  deb  ataladi  va  и 



a mi 

bilan belgilanadi.  U vaqtda (47) formula  markazga intilma tezlanishni 

ifodalab,  quyidagi  ko‘rinishga ega bo'ladi:

77



C hiziqli  tezlik  bilan  b u rch ak   tezlik  orasidagi  bog‘lanishni 

ifodalovchi  (41)  m unosabatdan  v  ning  qiym atini  (48)  formulaga 

keltirib q o ‘yib,  markazga  intilma tezlanishning burchak tezlik orqali 

ifodasini  hosil  qilamiz:

D em ak,  m arkazga  intilm a  tezlanish  burchak  tezlik  (yoki  chiziqli 

tezlik)ning  kvadratiga to 'g 'ri  proporsional  ekan.




Download 13,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   365




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish