Shuningdek, 0 ‘zbekistonda fizika va texnikaning taraqqiyoti

22-  rasm. 

qiym atidan so 'n g   jism  o 'tgan   y o ‘l x,

15-  § .  T o ‘g ‘ri  chiziqli  tekis  harakat  koordinatasining  vaqtga

bogMiqlik  grafigi

---

dan  katta bo'ladi,  koordinata esa,  aksincha, x,  dan  kichik,  masalan, 

t2  da x, ga,  h atto ,  /3 va  0 ga  teng b o ‘ladi.

Jism ning  harakat  grafigini  olish  uchun  t  vaqtning  m uayyan 

paytlarida x  masofani oMchab borish  lozim.  Buning uchun,  masalan, 

harakatlanayotgan jism ga shunday bir m oslam a  o ‘rnatish  kerakki, 

jism   o ‘zi  harakatlanayotgan  q o ‘zg‘alm as  jism d a  m uayyan  vaqt 

o ‘tkazib  belgilar  q o ‘yib  borsin.

T o ‘g ‘ri  chiziqli  tekis harakat uchun  harakat qonunining ham da 

unga  mos  kelgan  harakat  grafigining  k o ‘rinishini  aniqlaylik.  Buni 

amalga oshirish  m aqsadida  m etropoliten eskalatorining harakatini 

to ‘g ‘ri  chiziqli  tekis  harakat  deb  hisoblab,  tajriba  o ‘tkazaylik. 

E skalatorning  devori  b o ‘yicha  q o g 'o z  tasm a  tortib ,  zinada  turgan 

kishi  q o ‘liga  birday  vaqtlar  o ralig‘ida  (m asalan,  har  bir  sekund 

oralatib)  qog‘oz  tasm aga  belgi  q o ‘yib  ketadigan  asbob  beram iz, 

belgilar  q o ‘yilib  boMgandan  so ‘ng  tegishli  o 'lch ash larn i  o'tk azib , 

olingan  natijalam i  quyidagi jadvalga  kiritamiz:

Jadval