Shu sababli, davr ruhiga mos tushuvchi bozor iqtisodiyot g'oyalarini aks

3. Banklarning qimmatli qog’ozlar bozoridagi faoliyati.

Shundаy qilib, bаnklаrning mоliya bоzоridаgi fаоliyat turlаrini quyidаgichа tizimlаshtirish mumkin.

1. Bаnklаr mоliya bоzоrining quyidаgi sеgmеntlаridа fаоliyat yuritаdilаr: vаlyutа, qimmаtli qоg’оzlаr, pul-krеdit (jumlаdаn ipоtеkа krеditlаri), qimmаtbаhо mеtаllаr vа tоshlаr (jumlаdаn sаn’аt аsаrlаri).

2. Ko’chmаs mulk bоzоridа vоsitаchi, riеltоr, ishоnchli bоshqаruvchi (trаst), ipоtеkаviy invеstоr sifаti fаоliyat ko’rsаtаdi.

3. Vаlyutа bоzоridа: dilеr vа brоkеr (trеydеr, jumlаdаn vаlyutа оpеrаtоri). Bundа spоt vа muddаtli bоzоrlаrdа ishtirоk etаdi.

4. Pul-krеdit bоzоridа: pul hisоb rаqаmlаri vа pul vоsitаlаri (chеklаr, kаrtоchkаlаr vа h.k.) bo’yichа mijоzlаrgа оpеrаtsiоn hizmаt ko’rsаtish; krеdit bеrish vа оlish; bo’lаk krеditоrlаrning krеdit trаnshlаri bo’yichа оpеrаtоr bo’lish vа h.k.

5.Qimmаtli qоg’оzlаr bоzоridа: emitеnt (emissiyalаnuvchi vа emissiyalаnmаydigаn turlаri bo’yichа); institutsiоnаl invеstоr (o’zining invеstitsiyalаrini bоshqаrish bo’yichа) vа kоllеktiv invеstоr (mijоzlаrining invеstitsiyalаrini bоshqаrish bo’yichа); prоfеssiоnаl institut (brоkеr, trаydеr, dilеr, аndеrrаytеr, trаst, kоnsаlting, dеpоzitаriy, trаnsfеr-аgеnt vа h.k.).

Mоliya bоzоridа sаnаb o’tilgаn fаоliyat turlаrini univеrsаl bаnklаr аmаlgа оshirаdi.

Banklarning moliyaviy barqarorligini yanada oshirish chora-tadbirlari tasdiqlandi

2015 yil 6 mayda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Tijorat banklarining moliyaviy barqarorligini yanada oshirish va ularning resurs bazasini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi PQ–2344-sonli qarori qabul qilindi.
Qaror bank tizimining moliyaviy barqarorligi va ishonchliligini yanada oshirish, tijorat banklarining resurs bazasini mustahkamlash va rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, ularning investitsiyaviy faolligini rag‘batlantirish, shuningdek umum qabul qilingan xalqaro me’yor va standartlarga muvofiq bank faoliyatini tashkil etishni yanada yuqori darajaga chiqishini ta’minlash maqsadida qabul qilindi.
Qaror bilan O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan O‘zbekiston Banklar uyushmasi va mamlakatning tijorat banklari bilan birgalikda Tijorat banklarining moliyaviy barqarorligi va likvidliligini yanada oshirish, ularning resurs bazasini rivojlantirish maqsadida:
xalqaro me’yor va standartlarga muvofiq, shu jumladan depozit va kredit siyosati sohasida respublika banklariga nisbatan qo‘yilayotgan me’yoriy talablarni yanada takomillashtirish;
tijorat banklarining resurs bazasini mustahkamlash, omonat va depozitlarning yangi jozibador turlarini joriy qilish yo‘li bilan aholi va xo‘jalik subyektlarining bo‘sh pul mablag‘larini bank aylanmasiga keng ko‘lamda jalb etish chora-tadbirlarini amalga oshirish;
yetakchi xorijiy banklar va moliya institutlarida boshqaruvni tashkil etish tizimini chuqur o‘rganish asosida tijorat banklarida korporativ boshqaruv usullari, shu jumladan xatarlarni boshqarish va ichki nazoratni yaxshilash usullarini takomillashtirish;
ilg‘or axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng tatbiq etgan holda ko‘rsatilayotgan bank xizmatlari ko‘lamini kengaytirish va sifatini oshirish, shuningdek bank plastik kartochkalaridan foydalangan holda naqd pulsiz hisob-kitoblar tizimini kengaytirish bo‘yicha ishlab chiqilgan kompleks chora-tadbirlar ma’qullandi.
Markaziy bank, tijorat banklari, vazirlik va idoralar zimmasiga Chora-tadbirlar kompleksida nazarda tutilgan tadbirlarning belgilangan muddatlarda sifatli bajarilishini ta’minlash vazifasi topshirildi.
Qarorga muvofiq:
imtiyozli kreditlash maxsus Jamg‘armasining resurslari hisobidan berilgan kreditlar orqali tijorat banklari oladigan daromadlari, bo‘shayotgan mablag‘larni mazkur Jamg‘arma resurslarini oshirish uchun maqsadli yo‘naltirish sharti bilan, foyda solig‘ini to‘lashdan 5 yil muddatga;
Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan ro‘yxatlar bo‘yicha, dasturiy ta’minot, bankomat va plastik kartochkalar orqali to‘lovlarni amalga oshirish uchun foydalaniladigan boshqa uskunalarni import bo‘yicha olib kirilganida tijorat banklari boj to‘lovlarini to‘lashdan (bojxona rasmiylashtiruvi yig‘imlaridan tashqari) 2020 yilning 1 yanvariga qadar ozod etildi.