Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

skifa 
deyiladi.
Usneya barbata
Kladoniyalar kenja tartibi - Cladoniales
168

---

I’oilelsiy po'slloqli, po'stloqsiz, uni qirrasida letsidey tipdagi 
jirarrang yoki qizil tusli apotetsiylar joylashadi. Xaltachalarda 8 
Indan bir hujayrali rangsiz sporalar bo'ladi.
Kladoniyalar
Teloshistalar kenja tartibi - Teloschistinae
Bu kenja tartibning lishayniklarida tallom quyqa, yassiyaproq 
yoki buta ko'rinishi da, capsariqdan pushti, qizil tusgacha. Foto- 
bionti yashil suvo'ti 
Trebouxia
turkumidan. Askosporalam ing rangi 
odatda oq tusli.
Ksantoriya - Xanthoria turkumining lishayniklari sariq, qizil 
tusda bo'ladi. Tallomi substratga maxkam yopishib bir birini malum 
darajada qoplab turadi. 
X. parietina
ko'pincha daraxtlam ing 
po'stloqlarida, bizning sharoitim izda tog'lardagi toshlam ing ustida, 
/osh nuri kun davom ida tushib turadigan joylarda keng tarqalgan.
1 
2 
Ksantoriya: 1
-daraxt shoxchasida; 2-apotetsiylar
ER IZIFO M IT SET LA R SINFI - ERYSIPH O M YCETES
Erizifom itsetlar sinfi bitta unshudring 
(Erysiphales)
tartibidan 
iborat xolos. Yopiq (kleystotetsiy) mevatanadagi xaltachalari (bitta- 
yagona xaltachalisi ham bor), yuzasida turlicha o'sim talari bo'lishi
169

---

bilan harakterlanadi, Konidiyabandlari doimo o ‘sib turadi. to ‘siqlar 
bjlan b o ‘g ‘imlanadi. K onidiyalar ko'pincha marjon ko'rinishni hosil 
qiladi, bittadan ham b o ‘ladi. Bu sinfga mansub zam burug1 lam ing 
hammasi yuksak o'sim liklarda ularning yuzasida (ektofit) mitselliy 
hosil qilib (un sepganday) tekinxo’rlik qiladi.
M itselliy zararlangan o ‘sim hkning bargi, poyasi, qisman guli 
va m evalarining yuzasida b o ‘lib gaustoriy epidermisda, bazan barg 
mezofilida 
b o ‘ladi. 
Loveillula
turkum ida 
mitseliy 
x o ‘jayin 
o ‘sim likning to ‘qim asida rivojlanadi. M itselliy rangsiz, bir yadroli 
hujayralardan iborat.
Z am burug‘ning hayotiy davrini oxirida (hamma turlarida emas) 
kleystotetsiylar hosil qiladi.
Sferoteka - Sphaerotheca hosil qiladigan kleystotetsiyda bitta 
xaltacha yetiladi xolos. Undagi sporalam ing soni “ananaviy” 8 ta 
boMishi mum kin, biroq ko ‘pchilik turlaridan undan kam, masalan, 
erysipha cichoracearum
turida faqat 2 ta boMadi. Xalta hosil 
boMishi bilan kleystotetsiyning po ‘sti (peridiy) shakllanadi. U ikki 
qavatli, ichki va tashqi qavat o ‘zaro farqlanadi. Tashqi qavat 
y o ‘g ‘on gifalardan tashkil topib xim oyalash vazifasini, ichki qavat 
yupqa p o ‘stli gifalardan iboratligida tezda erib u oziq vazifisini 
bajaradi. Tashqi qavatdan turlicha tuzulishdagi o ‘simtalar chiqadi. 
U larning 
k o ‘rinishi 
turkum lar sistematikasida 
muhim 
belgi 
hisoblanadi.
170

---

Ivrysiphalar yuqorida to к bargidagi oq g'uborlar; pastda 
klcvlolctsivlardan askosporalarni chiqishi; o ‘ngda kleystetsiylarning 
xillaii
Sferoteka 
turkumining 
zam burug'lari 
kleystotetsiylaridagi 
o'sim talar vegetativ gifalarga 
0
‘xshaydi, bitta xaltachali. Bu 
sr.amburug' ko'plab o ‘t o'sim liklarida tarqalgan.