Biologiya
B variant
1. Quyidagi sinflarga mansub organizmlar qoramol tanasining qaysi qismida parazitlik qilishini aniqlang?
1)hasharotlar sinfi 2)sorg'ichlilar sinfi 3)infuzoriyalar sinfi 4)tasmasimonlar sinfi
a) jigarning o't yo'llari devorida b) terisi ostida c) muskulida d) oshqozonida e) o'pkasida
A) a-2 b-1 c-4 d-3. B) a-4 b-1 c-2 d-3.
C) a-4 b-1 c-4 e-4. D) a-2 b-1 c-4 e-4.
2. Qizil chuvalchangining rishtadan farqli jihatlarni aniqlang?
1) erkin hayot kechiradi; 2) yassi vhuvalchanglardan kelib chiqqan; 3) noto’g’ri metamarfoz bilan rivojlanadi; 4) parazit organizm; 5) ichki organlari tana bo‘shlig‘ida joylashadi; 6) erkagining jinsiy sistemasi
A) 3, 6 B) 1 ,6 j C) 2, 5 D) 3, 5
3. Qaysi chumoli mayda hasharot,o’simlik doni va mevasi bilan oziqlanadi?
A) Chopqir faeton chumolisi.
B) Sariq o’rmon chumolisi
C) Bog’ qora chumolisi.
D) Sariq firavn chumolisi
4. Bir jinsli(a) va ikki jinsli(b) organizimlarni juftlang?
1) perlovitsa; 2) qovoq; 3) planariya; 4) midiya; 5) qizil chuvalchang; 6) turkiston ismalogʻi; 7) bitniya; 8)
exinakkok; 10) itsigak; 11) jigar qurti; 12) terak; 13) eshakqurt; 14) ostritsa
A) a-1, 2, 4, 6; b-3, 5, 7, 8, 13
B) a-6, 12, 13, 14; b-7, 8, 10, 11
C) a-2, 4, 6, 7; b-3, 5, 8, 11
D) a-4, 6, 12, 13; b-3, 4, 5, 7, 10
5. Lichinkali(a), lichinkasiz(b), ona qornida(c) rivojlanadigan ontogenez tipiga mansub hayvonlarni juftlang?
1) chayon; 2) yexidna; 3) aktiniya; 4) yomgʻir chuvalchangi; 5) manta; 6) planariya; 7) midiya
A) a-3,7; b-4,6; c-1,5. B) a-3,5; b-4,6; c-1,7
C) a-3,6; b-2,4; c-5,7. D) a-2,4; b-1,6; c-3,5
6. Pillaga tuxum qoʻyadigan ayrim jinsli(a) va germofrodit(b) hayvonlarni juftlang.
1) planariya; 2) yomgʻir chuvalchangi; 3) qoraqurt; 4) tut ipak qurti; 5) ikki yonlama nafas oluvchi baliq; 6) butli oʻrgimchak
A) a-1,2; b-3,4. B) a-3,5; b-1,2
C) a-3,6; b-1,2. D) a-3,4,6; b-2
7. Hayvonlar o’rtasidagi to’g’ri o’shashlikni toping.
A) kanalar qon so’rishi bilan urg’ochi chivinlarga o’xshaydi
B) qisqichbaqa tunda ov qqilishi bilan baqaga o’xshaydi
C) o’rgimchak ozig’I tashqi muhitta hazm bo’lishi bilan falangaga o’xshaydi
D) sariq firavn chumolisi noto’g’ri rivojlanishi bilan oq chumolilarga o’xshaydi
8. Jigar qurtini rivijlanish ketma ketligi to'g'ri berilgan javobni ko'rsating?
A) tuxum→o't yo'li→o'nikki barmoqli ichak→yo'g'on ichak→tashqi muxit→suvda dumli licinka→suv shillig'i tanasi→kiprikli lichinka→sista→odam
B) tuxum→o't yo'li→o'nikki barmoqli ichak→igichka ichak→yo'g'on ichak→tashqi muxit→suvda kiprikli lichinka→suv shillig'i tanasida dumli lichinka→shilliqdan chiqib →sista→odam
yoki qoramol
C) tuxum→o't yo'li→o'nikki barmoqli ichak→igichka ichak→yo'g'on ichak→tashqi muxit→suvda kiprikli lichinka→suv shillig'i tanasida ko'payadi→suva chiqqach dumli lichinka→sista→odam yoki qoramol
D) tuxum→qon orqali→jigar→pastki kovak vena→o'ng bo'lmacha→o'ng qoricha→o'pka
9. Quyidagilardan qaysi birini chig’anog’i (a), mevasi (b), xromotofori (c) spiralsimon bo’ladi?
A) a – tiriktug’ar shilliq; b – beda; c – ulotriks
C) a – tok shillig’i; b – beda; c – kladofora
B) a – bitniya; b – beda; c – spirogira
D) a – suv shillig’I; b – zirako’t; c – spirogira
10. Krab bilan uy pashshasi uchun umumiy xususiyatlari keltirilgan javobni ko'rsating?
1-qon aylanish ochiq,2-tanasi xitin bilan qoplangan,3-ayirish sistemasining bir uchi berk,4-mozaik ko'rish,5-xalqum atrofi nerv xalqasi,6-lichenkasini rivojlanish davomida metamorfozni kuzatilishi. A)1,4,6. B)1,4,2. C)1,3,4, D)1,5,6.
11. Jinsiy hujayralari bilan oziqlanadigan daltonik bo’lmagan hayvonga xos malumotlar
A tuxumdoni urug’donga nisbati 1:1
B erkaklarida nishtari yo’q
C ostki tomoni qizg’ish rangda D A vaC
12. Hayvonlarni yashash muhitlari to'g'ri berilgan qattorni belgilang?
A) quruqlik,havo,tuproq,suv havzalari.
B)havo,tuproq,quruqlik,odam organizimi.
C)quruqlik,havo,suv,hayvon odam o'simlik organizimlari.
D)havo,suv,tuproq,o'simlik.
13. Kallimaga xos xusuyatlarni aniqlang
1tangachaqanotlilarga turkumiga kiradi 2 to’g’ri qanotlilar turkumiga kiradi 3 lichinkasida soxta oyoqlar bor 4 traxeyalar orqali nafas oladi 5o’pka orqali nafas oladi 6 ayirish sistemasi malpigi naychasidan iborat 7qanotlari shakli naqsh va tomirlari bargga o’xshash A 2 3 4 7 B 3 5 6 C 1 3 5 D 1 3 4 6 7
14. Entomofaglar berilgan qatorni belgilang.
A) inkarziya, tillako‘z,
tukli ari
B) apollon, zorka, trixogramma
C) gabrabrakon, trixogramma, xon qizi
D) yaydoqchi, mita, tunlam.
15. Daryo qisqichbaqsida qaysi organlarning soni 2 ta (a), 4 ta (b), 6 ta (d), 8 ta (e), 10 ta (f) ? 1) jag‘lar 2) jag‘oyoqlar 3) qisqichlar 4) yurish oyoqlari 5) qorin ouoqlari 6) dum suzgichlari
A) a-3 b-5 d-1,2 e-6 f-4 B) a-3 b-4 d-1,2 e-5 f-6
C) a-3 b-6 d-1,2 e-4 f-5 D) a-3 b-6 d-1 e-2,4 f-5
16. Tunlam va xona kuyasi uchun umumiy belgi va xususiyatlar keltirilgan javobni belgilang.
1) Qanotlarining rangi tashqi muhitga bog'liq. 2) xartumi spiralsimon. 3) gul nektari bilan oziqlanadi. 4) bir sinifga kiradi. 5) qurti bir xil oziq bilan oziqlanadi. 6) bir turkum vakili. 7) qurtlari besh juft oyoqlari orqali harakat qiladi. 8) bir turkum vakili emas.
A) 1,2,3,5,8. B) 2,4,7,6. C) 8,3,4,1,6. D) 2,4,1,5,7.
17. Agar qoramolning ingichka ichagida parazit ilmoqlari soni 1236 bo’lsa,qoramol tanasidagi (jigardagi,finna ichidagi) parazit lichinkalar soni ichakdagi lichinkalar sonidan 105 taga kam bo’lsa ,qoramol tanasidagi umumiy parazit lichinkalar sonini toping A 105 B 206 C 307 D 311
18Ayirish sistemasi o’zora o’xshash xayvonlarni juftlang
1planariya 2 zohid 3 neriada 4 bitiniya 5 yomg’ir chuvalchangi 6 lansentnik 7 dafniya 8 ko’p tukli halqali chuvalchanglar lichinkasi 9 kiprikli chuvalchanglar 10 odam askaridasi
A. 1,5,2,3; 5,6; 8,10; 2,7 B. 4,5; 8,10; 3,5,6; 1,8
C. 1,10; 2,3,7; 4,5; 2,7 D. 3,4,5; 8,10; 3,5,6; 1,8
18.Tanasi tuklar bilan qoplangan organizmlarni belgilang
1 nozema 2 evglena 3 tufelka 4 oq planariya 5 volvoks 6 jigar qurtining tuxumdan chiqqan lichinkasi 7 jigar qurtining shuv shillig’I tanasidan chiqqan lichinkasi
A 1 2 3 4 B 3 4 5 C 3 4 6 D 3 4 6 7
19.Quyadagi berilgan qatordan ayirish sistemasi o’zaro o’xshash lekin,nerv sistemasi bir-biriga o’xshamaydigan hayvonlarni belgilang
1 tridakna 2 midiya 3 biy 4 dafniya 5 qizil chuvalchang 6kana
A 1 3 B 3 6 C 1 2 D 4 5
20 .Yomg’ir chuvalchangi va ustritsa uchun umumiy xususiyatni belgilang
A yuragida kislorod qon oqadi B nerv sistemasi o’xshash
C ayrish sistemasining tuzulishi falanga bilan bir xil
D metamarfozli
rivojlanishga ega
21.Erkaklarida bitta[a] ikkita [b] juda ko’p [c] urug’doni bo’lgan organizmlarni aniqlanag
1 zorka 2 maxoan 3 exnakokk 4 askarida 5 semga 6 sargan 7 rishta 8 qoramal tasmasimon chuvalchangi 9 keta 10termit
A a 4,7 b1, 2 5 6 9 c 3 8
B a 3 4 7 8 b 1 2 10 c 5 6 9
C a 1 2 10 b 5 6 9 c 3 4 7 8
D a 5 6 9 b 1 2 4 7 c 3 8 10
22. Birinchi juft qanotlarining oldingi qismi qalinlashgan, keyingi qismi yupqa va shaffof bo'lgan hasharotlar qatorini belgilang.
A) hasva,to'shak qandalasi,gul qandalasi.
B) hasva,gul,suv qandalasi.
C) kuya,hasva,mita,gul qandalasi.
D) chirildoq,temirchak,suvarak,termitlar.
23. Bitta yopiq qon aylanish doirasiga ega bo‘lgan organizmlarni ko‘rsating.
1) lansetnik; 2) bo‘rtma nematoda; 3) iskabtopar; 4) kulrang satir; 5) podalariy; 6) o‘troq dengiz ko‘p tukli chuvalchangi
A) 1, 2, 5 B) 1, 3, 6 C) 1, 6 D) 3, 4, 5
24. Exnakokk qaysi hayvonda finna hosil qilmaydi
A yenot B kabarga C Romanov D kostroma
25. Butli o`rgimchak oyoq paypaslagichlariga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang.
1.xitin po`st bilan qoplanmagan 2.asosiy bo`g`imlari pastki jag`lar vazifasini bajaradi 3.sezgir tukchalar bilan qoplangan 4.hid bilishda ishtirok etadi 5.yurish oyoqlariga nisbatan kalta 6.tuyg`u organi hisoblanadi
A)2,3,6 B)1,3,5,6 C)3,4,5 D)1,4
26.Qon aylanish sistemasi ochiq hayvon tiplarini aniqlang
A daryo qichqichbaqasi,,siklop,chigirtka
B molluskalar,bog’imoyoqlilar
C ikki pallalilar, bo’g’imoyoqlilar
D suv shillig’I,qichqichbaqasimonlar
27. .Nereidaning qon aylanish sistemasi haqida to’g’ri malumotni aniqlang
1 qon aylanish sistemai yopiq 2 qon aylanish sistemasi ochiq 3 yuragi 2 kamerali 4 yurak vazifasini qizilo’ngach atrofi qon tomirlar vazifasini bajaradi a5 qon orqa qontomir bo’ylab tananing boshidan orqa tomonga oqadi 6 qon qorin qon tomir bo’ylab boshidan dum tomonga oqadi 7 qon qorin qon tomir bo’lab orqa qismdan oldingi tomonga oqadi 8 qon orqa qon tomir bo’ylab dumidan boshiqa qarab oqadi
A 1 3 5 7 B 2 4 5 7 C 2 3 6 8 D 1 4 6 8
28. Tuxumini tuproq ostiga qo’yadigan hayvonlami toping.
A)yomg’ir chuvalchangi, kolorado qo‘ng‘izi, timsoh
B) uy pashshasi, tuyaqush
C) temirchak, echkemar
D) chigirtka, yomg‘ir chuvalchangi, kolorado qo‘ng‘izi
29. Tutashmagan qon aylanish sistemasiga ega bo'lmagan hayvon.
A) siklop,dafniya. B) zaxkash,bitiniya.
C) nereida,qizil chuvalchang. D) kalmar,krab.
30. Kemiruvchi-so'ruvchi og'iz organiga ega bo'lgan hayvonlarni belgilang.
A) bo'ka,chivin,faeton. B)
asalarilar,kuya,tukli ari.
C) karam kapalagi,osiyo chigirtkasi.
D) asalari,bo'ka,so'na.
Biologiya B variant
1.Qon aylanish sistemasi ochiq chuchuk suvlarda yashaydigan organizmlarni aniqlang?
1. Gulmoy 2. Dafniya 3 tridakna 4 baqachanoq 5. Keta 6 langmust 7. Siklop 8. Midiya
A. 2 4 7 B. 3 5 6 C. 1 3 4 7 D. 2 6 8
2.Zog'ora baliqni umurtqa pog'onasidagi yoylar sonini aniqlang.
A. 78-84 B.39-42 C.38-44 D. 12-15
3.Lansetnikning teri ostida nerv nayi bo'ylab bir tekisda joylashgan hujayralari.......
A.yorug'lik sezadi B.kimyoviy tasirni sezadi C.mexanik tasirni sezadi D.barchasi
4.Jinsiy organlari juft bo'lgan hayvonlami aniqlang.
l.ninachini erkagi 2.askaridani urg'ochisi 3.zog'ora baliqning urg'ochisi 4.ninachini urg'ochisi 5.askaridani erkagi 6.zog'ora baliqni erkagi
A. 1,2,3,4 B. 1,3,4,5 C. 1,2,4,6 D.barchasi
5. Lichinkasi uchun yashash muhiti suv, voyaga yetgani uchun esa quruqlik bo'lgan hayvonlami aniqlang,.
A.qurbaqa,baqa,suluv ninachi
B.dengiz toshbaqasi,qurbaqa,moviy ninachi
C.chivin.halqali ninachi.qurbaqa, D.A.C
6.Trixogrammaga xos xususiyatlarni juftlang.
1. yarim qattiqqanotli 2. Pardaqanotlilar turkumi 3. Chala metamarfoz bn rivojlanadi 4. To’liq metamarfoz bn rivojlanadi 5. Zararku-nanda 6. Entamofag 7. Yaydoqchi 8. Qandala
A. 1 3 5 8 B. 2 4 6 7 C. 2 3 5 7 D. 1 4 6 8
7.Koral aspidining qon aylanish tizimiga tegishli javoblarni belgilang
1. Yuragi ko’krak qafasida joylashgan 2. Yuragi yurakning o’ng bo’lmasida o
2ga to’yingan qon bo’ladi 3. Yurakning chap bo’lmasida co
2ga to’yingan qon bo’ladi 4. Yurakning o’ng bo’lmasida co
2ga to’yingan qon bo’ladi 5. Yurakning chap bo’lmasida o
2ga to’yingan qon bo’ladi 6. Yurakdan chiqadigan tomirlar soni bitta
8. baliqlarning qaysi sezgi organi sezuvchi xujayralarga ega bo’lgan xaltachalardan iborat
A. tam bilish B.
eshitish
C. yon chiziqlar D. xid bilish
9. Kananing to’shak qandalasidan farqini toping
1. Tanasi bo’g’imlarda bo’linmagan 2. Xidni yaxshi sezadi 3 jag’ va oyoq paypaslagichlari qo’shilib xartum x. q 4. Odam va xayvon qoni bn oziqlanadi 5. Qanotlari rivoj.magan 6. Tanasi mayda sezgir tuklar bn qoplangan
A. 1,3 B. 4,5 C. 2,3,4,6 D,3,6
10. Amudaryoning o'rta oqimida(l) quyi oqimida(2) va quyi va o'rta oqimida(3) qaysi baliq uchrashini aniqlang?
A. 1-bakra baliq; 2-moybaliq ; 3-qilquyruq B. 1-soxta kurakburun; 2-oqcha 3-bakra baliq
C. 1-mo'ylov baliq; 2-oqcha 3-bakra baliq D. 1-forel; 2-mo'ylov baliq 3-oqcha
11. Langustlarda ovqat hazm qilish jarayoni qayerda tugallanadi?
A. kichik oshqozonda B.ichakda C. anal teshigida D. jigar naylarida
12. Zog'ora baliq va suv shillig'ini qon aylanishida ikki kamerali yurak uchraydi.Bulami o'zaro farqlarini toping?
A.baliqda yurak qonni yopiq halqa bo'ylab harakatlanishda ishtrok etadi.suv shillig'ida esa
ochiq halqa bo'ylab
B.baliqda qon kislorodni jabradan oladi,shuv shillig'ida esa o'pkadan oladi
C.shuv shillig'ini yurak bo'Imasiga buyragini voronkasimon uchi ochiladi
D.barchasi
13. Quyidagi qaysi hayvonlami ajdodi teri orqali nafas olmagan?
A.molluskalar B.bo'gimoyoqlilar
C.sudralib yuravchilar D.qushlar
14. Qisqichbaqasimonlar va qushlami oshqozoni ikki bo'lmali bo'lib.ularni bir-biridan qanday farqi bor?
Aqisqichbaqasimonlami oshqozini birinichi bo'limda yumshaydi.ikinchisida esa maydalanadi,qushlarda esa aksi bo'ladi B.qisqichbaqasimonlarni oshqozoni birinchi bo'limida maydalanadi,qushlarda esa yumshayadi C.oziq qisqichbaqasimonlarni oshqozonini birinichi bo'limida maydalansa,qushlarda esa ikkinchi bo'limida maydalanadi D.B,C
15.O'g'iz teshigi atrofida paypaslagichlari soni eng kam bo'lgan hayvonni aniqlang.?
A. suv shillig'i B. osminog
C.bronza qo'ng'izi D.baqachanoq
16. Ko’lbuqa va ko’l baqaga umumiy bo’lgan javobni toping.
A. Miyyachasi kuchli rivojlangan sovuqqonli
B. Kokrak qafasi rivojlangan kloakali xayvon
C. maskirovka
qiladigan issiqqonli xayvon
D. oldingi oyoqlari gomologik organ
17. qayin odimchisining postembrional rivojlanish davrlarini belgilang
a, tuxum , b, lichinka c. qurtlik d. g’umbak e. voyaga yetgan organism
A. a, b, c B. a, c, d, e C. b, e D. c, d, e
18. erkaklarda bir juft urug’don bo’lgan hayvonlarni toping.
A.Treska chigirtka exninakok
B. Oqplanariya zog’ora baliq
C.Broza qo’ng’izi, gorbusha
D.Askarida, suvarak,ugor.
19.Quyidagilardan qaysilari zaharli ?
A.1.belyanka 2.korall aspidi 3.gelekonius 4.sariq falanga 5.qalqontumshuq 6. Bo’g’ma ilon 7. Sariq chayon 8. Biy 9. Sariq ilon 10 amerika suviloni
A,. 1 4 5 7 8 10 B. 2 3 5 7 8
C. 1 2 5 6 7 9 D. 2 3 5 6 7 10
20. Oldingi oyoqlarining barmoqlar soni orqa oyoqlariga nisbatan bittaga kam bo'lgan hayvonlarni aniqlang.
l.gekkon 2.gavial 3.qurbaqa 4.kalxat 5.tapir 6.baqa 7.dengiz toshbaqasi 8.jo'rchi
A.8,4,3,6 B.2,7,5,6 C.6,4,2,3 D.6,3
21.Kolvor ilon uchun xos bo'Imagan xususiyatni aniqlang
A.qushlar,kemuruvchilar,kaltakesaklar bilan oziqlanadi
B.Janubiy hududlarning cho'llarida tarqalgan
C.tanasining uzunligi 120 sm.gayetadi
D.zahari juda xavfli xisobanadi
22. Xumbosh(a),forel(b) va gekkon(c)ni umurtqa pog'onasiga birikmagan kamarlar soni aniqlang.
A.a-7; b-8; c-0; B.a-6; b-7; c-0;
C.a-7; b-6; c-0; D.a-6; b-7; c-2;
23. Yuragida vena qoni bo’lmaydigan qaysi havonlar tullab o'sadi?
A.gekkon,kapcha ilon,zorka B.daryoqisqichbaqasi,temirchak,ko'bra
C.ildam kaltakesak,shaqqiIdoq ilon,siklop D.krab, qisqichbaqa,ninachi
24.Baliqlarning qon aylanish sistemasi uchun xos bo'Imagan xususiyatni aniqlang.
A. orqa aorta tomiri orqali 0
2 barcha organlarga tarqaladi
B.qon yurakka kelishdan oldin tozalanib keladi
C.yuragida faqat vena qoni bo'ladi
D.yagona qon aylanish doirasi ikki kamerali yurak orqali amalgam oshadi
25.Qilquyruqni Mantaga o'xshashligi(a) va farq qiluvchi(b) belgilarini juftlang.
l.xordasi hayoti davomida saqlanib qoladi 2.dum suzgichi xivchinga aylangan 3.suzgich pufagini bo'lishi 4.mayda baliqlar bilan oziqlanishi 5.chuchuk suvda yashashi
6.tanasi xipcha bo'lishi 7.jabrayoriqlari bo'lishi
A.a-1,2,6 ; b-3,4,7 B.a-1,2,4,7; b-3,5,6 C.a-3,5,6; b-1,2,4,7 D.a~2,4,6,7; b-1,3,5
26.Qaysi qatorda ser pushtli turkum vakili berilgan?
A.manta B.tovushqon C.zubr D.arxar
27. Yuragida bir(I),ikki(II) va uch(III) xil qon bo'luvchi hayvonlarni aniqlang.
a.cho'rtan b.bitiniya c.echkiemar d.gavial e.ohu f.lansetnik g.baqa h.charx ilon
A.I-a,f; n-c,e,d; IIl-h,g,c B.I-b.a; 11-e.d; III-c,h,g
C.I-b,; n-e,c; III-h,d D.I-b,a,f; II-e,d; IIl-c,h,g
28. Erkagi va urg`ochisini o`giz aparati bir xil,oziq xili esa har xil bo`lgan hasharot qaysi turkumga mansub?
A.tangachaqanotlilar B.to`g`riqanotlilar
C.ikkiqanotlilar D.pardaqanotlilar
29.Bo'yin umurtqalari eng kam bo'lgan hayvon?
A.triton B.gekkon C.zubr D.los
30. Qon aylanish sistemasida yuragi yo'q. hazm qilish sistemasida esa oshqozoni bor hayvon(lar).
A. zog' ora baliq B. lansetnik
C.yomg' ir chuvalchang D.B.C