2. Lichinkali(a), lichinkasiz(b), ona qornida(c) rivojlanadigan ontogenez tipiga mansub hayvonlarni juftlang?
Download 332,22 Kb.
|
|
1. Bir jinsli(a) va ikki jinsli(b) organizimlarni juftlang? 1) perlovitsa; 2) qovoq; 3) planariya; 4) midiya; 5) qizil chuvalchang; 6) turkiston ismalogʻi; 7) bitniya; 8) exinakkok; 10) itsigak; 11) jigar qurti; 12) terak; 13) eshakqurt; 14) ostritsa A) a-1, 2, 4, 6; b-3, 5, 7, 8, 13 B) a-6, 12, 13, 14; b-7, 8, 10, 11 C) a-2, 4, 6, 7; b-3, 5, 8, 11 D) a-4, 6, 12, 13; b-3, 4, 5, 7, 10 2. Lichinkali(a), lichinkasiz(b), ona qornida(c) rivojlanadigan ontogenez tipiga mansub hayvonlarni juftlang? 1) chayon; 2) yexidna; 3) aktiniya; 4) yomgʻir chuvalchangi; 5) manta; 6) planariya; 7) midiya A) a-3,7; b-4,6; c-1,5 B) a-3,5; b-4,6; c-1,7 C) a-3,6; b-2,4; c-5,7 D) a-2,4; b-1,6; c-3,5 3. Pillaga tuxum qoʻyadigan ayrim jinsli(a) va germofrodit(b) hayvonlarni juftlang. 1) planariya; 2) yomgʻir chuvalchangi; 3) qoraqurt; 4) tut ipak qurti; 5) ikki yonlama nafas oluvchi baliq; 6) butli oʻrgimchak A) a-1,2; b-3,4 B) a-3,5; b-1,2 C) a-3,6; b-1,2 D) a-3,4,6; b-2 4. Ikkita tuxumdon, koʻplab urugʻdonli(a), koʻplab tuxumdon va koʻplab urugʻdonli(b), ikkita tuxumdon va bitta urugʻdonli(c), ikkita urugʻdon va bitta tuxumdonli(d), ikkita tuxumdon va ikkita urugʻdonli(e) hayvonlarni juftlang. 1) ostritsa; 2) planariya; 3) exinakkok; 4) skat; 5) mita; 6) biy A) a-4; b-3; c-5; d-1; e-6 B) a-2; b-3; c-1; d-4; e-5 C) a-3; b-2; c-4; d-1; e-5 D) a-3; b-2; c-1; d-4; e-5 5. Qoramol asosiy(a) va oraliq(b) hoʻjayin xisoblangan organizimlarni juftlang. 1) exinakkok; 2) jigar qurti 3) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 4) choʻchqa tasmasimon chuvalchangi; A) a-2; b-4 B) a-3,4; b-1,2 C) a-2; b-1,3,4 D) a-1,2; b-4 6. Paypaslagichlar soni 2 ta(a), 4 ta(b), 6 ta(c), 8 ta(d), 10 ta(e) va 10 juft(f) boʻlgan hayvonlarni juftlang? 1) gidra; 2) planariya; 3) osminog; 4) nerida; 5) baqachanoq; 6) mita; 7) kalmar; 8) lansetnik; 9) suv shilligʻi; 10) latimeriya; A) a-2; b-6; c-1; d-3; e-7; f-10 B) a-9; b-5; c-1; d-7; e-3; f-4; C) a-2; b-5; c-1; d-3; e-7; f-8 D) a-9; b-6; c-1; d-3; e-6; f-4 7. Bachadonga ega boʻlgan ayrim jinsli(a) va germofrodit(b) umirtqasiz hayvonlarni juftlang? 1) ostritsa; 2) exinakkok; 3) nerida; 4) planariya; 5) gijja; 6) askarida; 7) qoramol tasmasimon chuvalchangi; A) a-1,2; b-3,4 B) a-5,6; b-3,7 C) a-2,6; b-4,7 D) a-1,6; b-2,7 8. Qaysi organizimlarni ergagi urgʻochisiga nisbatan yirik? 1) askarida; 2) butli oʻrgimchak; 3) zogʻcha; 4) qisqichbaqa; 5) baqa; 6) chugʻurchuq A) 1,4 B) 3,6 C) 4,5 D) 2,3 9. Dumga ega boʻlgan(a) va lichinkasida dumi boʻlgan(b) umirtqasiz hayvonlarni juftlang? 1) nerida; 2) daryo qisqichbaqasi; 3) jigar qurti; 4) askarida; 5) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 6) suv shilligʻi A) a-4; b-3; B) a-1; b-5; C) a-2; b-4; D) a-6; b-3 10. Pilla ichiga tuxum qoʻyadigan oʻpkali(a) va traxeyali(b) organizimlarni juftlang. 1) butli oʻrgimchak; 2) suv shilligʻi; 3) yomgʻir chuvalchangi 4) olma mevaxoʻri 5) planariya 6) tut ipak qurti A) a-1; b-6 B) a-3; b-5 C) a-2; b-4 D) a-1; b-1 11. Qaysi hayvonni tanasi(a) va faqat lichinkasini tanasi(b) kiprik bilan qoplangan. 1) tufelka; 2) jigar qurti; 3) volvoks; 4) planarya; 5) nerida; 6) baqachanoq A) a-3,4; b-2,5 B) a-1,4; b-2,5 C) a-3,5; b-2,4 D) a-1,4,6; b-5 12. Qaysi hayvon yirtqichlik(a) va parazitlik(b) qilip ogʻzi orqali soʻrib oziqlanadi? 1) exinakkok; 2) askarida 3) jigar qurti; 4) oq planariya 5) qoramol tashmasimon chuvalchangi; 6-osminog A) a-6; b-5; B) a-1; b-2; C) a-4; b-3; D) a-4; b-5 13. Eng yirik umirtqali(a) va umirtqasiz(b) hayvonlar qaysi sinfga mansub? A) a-qushlar; b-qisqichbaqasimonlar B) a-sutemizuvchilar; b-boshoyiqlilar C) a-sudrslib yuruvchilar; b-qorinoyoqlilar D) a-baliqlar; b-ikki pallalilar 14. Pilla ichiga(a) va ip ichiga(b) tuxum qoʻyadigan umirtqasiz hayvonlarni juftlang. 1) tut ipak qurti; 2) planariya; 3) butli oʻrgimchak; 4) suv shilligʻi 5) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 6) yomgʻir chuvalchangi; A) a-2; b-5; B) a-1; b-3; C) a-6; b-4; D) a-2; b-4 15. Jigar qurti(a) va qoramol tasmasimoni(b)ni nechta soʻrgʻichlari soʻrishda qatnashmaydi? A) a-2; b-4 B) a-1; b-4 C) a-1; b-2 D) a-2; b-2 16. Pilla ichiga tuxum qoʻyadigan oʻpkali xayvonlarni aniqlang. 1) qoraqurt; 2) planariya; 3) yomgʻir chuvalchangi; 4) tut ipak qurti; 5) olma mevaxoʻri; 6) suv shilligʻi A) 1 B) 2,3,4 C) 6 D) 1,2,3,4,5 17. Qaysi birining uzunligi 8-10 sm (a) va 8-10 m (b) keladi? A) a-yomgʻir chuvalchangi; b-rishta B) a-bolalar gijjasi; b-choʻchqa tasmasimoni C) a-yomgʻir chuvalchangi; b-qoramol solityori D) a-exinakokk d-jigar qurti 18. Odam olma(a) va goʻsht(b) istemol qilganda qaysi fermentlar faoliyat koʻrsatmaydi? 1) karbogidraza; 2) lipaza; 3) proteaza A) a-1; b-3 B) a-2; b-1 C) a-3; b-2 D) a-1; b-2 19. Yuragida 3 juft teshigi bor hayvon qaysi javobda berilgan? A) semga B) zorka C) yonsuzar D) perlovitsa 20. Qaysi hayvonlarni soʻlak bezlari uya qurishda axamiyatga ega. 1) tlyapiya; 2) qaldirgʻoch; 3) suv shilligʻi; 4) tikanbaliq; 5) tut ipak qurti; 6) butli oʻrgimchak A) 2,4 B) 1,6 C) 4,5 D) 3,6 21. Qaysi hayvonlar tili yordamida oziqlanadi? 1) suv shilligʻi;2) toshbaqa;3) koʻrshapalak;4) baqa;5) chipor ilon A) 2,4 B) 1,4 C) 3,5 D) 1,3 22. Qaysi hayvonlarni qorinchasidan chiqqan qon tomir tanani oldingi(a) va orqa(b) qismiga yoʻnalgan? 1) triton; 2) skat; 3) bitniya; 4) gekkon; 5) gavial; 6) zorka A) a-4; b-6 C) a-3; b-1 B) a-2; b-3 D) a-4; b-5 23. Qaysi sinif vakillari ikki xil kamerali yurakka ega? A) suyakli baliqlar B) amfibiyalar C) reptilyalar D) qushlar 24. Qanotchali meva hosil qiladigan (a) va qanotchali poya hosil qiladigan (b) yem-xashak o'simliklarini aniqlang. A) a - cherkez; b - xilol B) a - qayrag'och; b - burchoq C) a - saksovul; b - burchoq D) a - zarang; b - rovoch 25. Gajak to'pgulli (a) va ro'vak to'pgulli (b) rezavor mevali o'simliklarni aniqlang. 1) tabiiy tok; 2) qora ituzum; 3) nastarin; 4) pomidor; 5) madaniy tok; 6) qoraqat; 7) terakbargli liftok A) a - 1, 7; b - 3, 5 B) a - 2, 4; b - 1, 5 C) a - 2, 6; b - 4, 7 D) a - 5, 7; b - 3, 6 26. Ko'sakchalarida urug' hosil bo'ladigan (a) va spora hosil bo'ladigan (b), barglari poyasida navbat bilan joylashgan o'simliklarni aniqlang. A) a - g'o'za; b - dala qirqbo'g'imi B) a - bangidevona; b - zuhrasoch C) a - g'o'za; b - funariya yo'sini D) a - pomidor; b - funariya yo'sini 27.Boshoqlarida urug' hosil bo'ladigan (a) va spora hosil bo'ladigan (b) ildizpoyali o'simliklarni aniqlang. A) a - bug'doy; b - dala qirqbo'g'imi B) a - g'umay; b - sershox qirqbo'g'im C) a - zubturum; b - sershox qirqbo'g'im D) a - bug'doyiq; b - dala qirqbo'g'imi 28. Barglari novdada navbat bilan (a) va halqasimon (b) joylashgan sporali o'simliklarni aniqlang. A) a - gazanda; b - sambitgul B) a - oqquray; b - qumrio't C) a - yo'sin; b - qirqbo'g'im D) a - g'o'za; b - kampirchopon 29. Barglari poyasida qarama - qarshi (a) va halqa hosil qilib (b) o'rnashgan ildizpoyali o'simliklarni aniqlang. A) a - nastarin; b - sambitgul B) a - yalpiz; b - qirqbo'g'im C) a - shirinmiya; b - qirqbo'g'im D) a - rayhon; b - qumrio't 30. Boshi bo'lsa ham og'iz teshigi yo'q (a) og'iz teshigi bo'lsa ham boshi yo'q (b) organizmlarni aniqlang. A) a - karakatitsa, kalmar; b - planariya, jigar qurti B) a - exinokokk, cho'chqa tasmasimoni; b - bitiniya, kalmar C) a - qoramol tasmasimoni, exinokokk; b - ustritsa, midiya D) a - nereida, yomg'ir chuvalchang; b - gidra, tufelka 31.Dum suzgichlari yordamida oldingi tomonga suzadigan (a) va orqa tomonga suzadigan (b) chuchuk suv hayvonlarini aniqlang. A) a - gorbusha; b - langust B) a - oq amur; b - daryo qisqichbaqasi C) a - soxta kurak burun; b - xumbosh D) a - dafniya; b - zog'ora baliq 32.Bachadoni rivojlangan bo'lsa ham tuxum qo'yib ko'payadigan organizmlarni aniqlang. a) yexidna; b) qoramol tasmasimon chuvalchangi; c) koala; d) ko'rgalak; e) odam askaridasi; f) o'rdakburun; g) kenguru A) b, e B) a, f C) c, g D) a, d, f 33. Urg'ochisi (a) va erkagi (b) tuxumini qornidagi xaltachasida olib yuradigan hayvonlarni aniqlang? A) a-dengiz otchasi; b-yexidna B) a-koala; b-dengiz otchasi C) a-o'rdakburun; b-tilyapiya D)a-yexidna; b-dengiz otchasi 34.Tog etaklari va cho'llarda tarqalgan kemiruvchi (a) va sudralib yuruvchi(b) zoonni aniqlang? A) a-yumronqoziq; b-charx ilon B) b-charx ilon; a-jayra C) a- jayra ; b-chipor ilon D) a-sichqon; b-ildam kaltakesak 35. Omborda saqlanayotgan oziq-ovqat mahsulotlariga ziyon keltiradigan umurtqali (a) va umurtqasiz (b) hayvonni ko'rsating? A) a-mita; b-kalamush B) a-xona kuyasi; b-sichqon C)a-sichqon; b-mita D)a-kalamush; b-sichqon 36. Ko'k sug'ur (I) va ko'k kaptar (ll) chanoq suyagi umurtqa pog'onasining qaysi qismlari bilan qo'shilgan (a) hamda qo'shilmagan (b)? 1) boyin 2) dum 3)o'mrov 4)bel 5)dumg'aza 6) ko'krak A) I-a-5,4; b-1,2,6 II-a-2,4,5; b-1,6 B)I-a-5; b-1,2,4,3,6 II-a-2,4,5; b-1,3,6 C) I-a-2,4,5; b-1,6 II-a-5; b-1,2,4,6 D)I-a-5; b-2,4,6 II-a-2,4,5; b-1,6 37.Tangachalilar (a) va tangachaqanotlilarning (b) tuyg'u organini aniqlang A) a - paypaslagichlar; b - paypaslagichlar B) a - ayri tili; b - mo'ylovlar C) a - mo'ylovlar; b - ayri tili D) a - ayri tili; b - paypaslagichlar 38. Ishchi arilar (a), ishchi termitlar (b) va ishchi chumolilarga (c) xos xususiyatlarni aniqlang. 1) voyaga yetmagan urg'ochilar; 2) qorin bo'limining uchida nishtari mavjud; 3) chala hazm bo'lgan oziq bilan qurtlarini boqadi; 4) ko'payish qobilyatini yo'qotgan urg'ochilar; 5) oq chumolilar deyiladi; 6) boshi yirik jag'lari kuchli rivojlangan; 7) uyani qo'riqlash vazifasini bajaradi; 8) o'g'iz organi yaxshi rivojlanmagan A) a - 2, 7; b - 6, 7; c - 1, 3 B) a - 1, 8; b - 5, 7; c - 6, 8 C) a - 1, 2; b - 1, 5; c - 3, 4 D) a - 2, 7; b - 1, 7; c - 4, 5 39. Quyida berilgan organizmlarning tuxum qo'yish instinkti bilan juftlang. 1) gorbusha; 2) baqa; 3) dengiz toshbaqasi; 4) Ugor balig'i; 5) O'rta Osiyo toshbaqasi; 6) keta; 7) qurbaqa a) faqat tuxum qo'yish uchun qirg'oqqa chiqadi; b) faqat ko'payish davrida suvga tushadi; c) tuxum qo'yish uchun dengizdan chuchuk suvga ko'chadi; d) tuxum qo'yish uchun chuchuk suvdan dengizga ko'chadi A) a - 2; b -5; c -6; d - 1 B) a - 5; b -7; c -6; d - 4 C) a - 3; b -7; c -1; d - 4 D) a - 3; b -7; c -4; d - 1 40. 21 yoshli odam skeletidagi qaysi suyaklarning ustki tog'ay qismida mineral tuzlar to'planmaydi? 1) umurtqa pog'onasi; 2) barmoq suyaklari; 3) bosh suyagi; 4) o'mrov suyagi; 5) kaft suyagi A) 2, 5 B) 1, 3, 4 C) 1, 3 D) 2, 4 41. Erkaklar aralash bez hujayralarining donador endoplazmatik to'ridan sintezlanuvchi tuzilmalarni aniqlang. 1) insulin; 2) estrogen; 3) pepsin; 4) androsteron; 5) amilaza; 6) lipaza A) 3, 5 B) 1, 2, 4 C) 1, 4 D) 1, 5, 6 42. Uchma meva hosil qiluvchi dorivor o'simliklarni aniqlang. a) qarag'ay; b) zarang; c) tugmachagul; d) qoqio't; e) rovoch; f) cherkez A) c, d, e B) c, f C) a, d, f D) b, d 43. Odam umurtqa pog'onasidagi lordoz va kifoz umurtqalarga birikkan lordoz (a) va kifoz (b) umurtqalar sonini aniqlang. A) a - 3; b -3 B) a - 14; b - 24 C) a - 12; b - 17 D) a - 5; b - 12 44. Yurak devorining qaysi qavatida hujayralararo modda bo'lmaydi? A) miokard B) perikard C) endokard D) epikard 45. Toq (a) va juft (b) bo'yin umurtqalarga ega bo'lgan organizmlarni aniqlang. 1) yumronqoziq; 2) agama; 3) baqa; 4) korsak; 5) ilvirs; 6) gavial; 7) salamandra; 8) gekkon; 9) qurbaqa; 10) echkemar A) a - 1, 4, 7; b - 2, 5, 8 B) a - 4, 5, 9; b - 2, 7, 10 C) a - 1, 5, 9; b - 2, 6, 10 D) a - 3, 9, 10; b - 6, 7, 8 46-savol I. Qaysi yosh oralig‘ida bolaning so‘z boyligi 6,66 marta ortadi? A) 1 yosh bilan 2 yosh orasida B) 2 yoshdan 3 yoshga to‘lganda C) 2 yoshdan 4 yoshga qadar D) 1 yoshdan 3 yoshga qadar II. Komil ukasidan ikki yosh katta. Aka va ukalar 2300 ta so‘z bilishadi. Komilni ukasi necha yosh. A) 1 yosh. B) 2 yosh C) 1,5 yosh D) 3 yosh III. So‘z boyligi 5-12 ta bo‘ladigan bolani bo‘yi va sut tishlarini soni.. A) 50 sm va 5 ta B) 50 sm va 8 ta C) 75 sm va 8 ta D) 75 sm va 12 ta IV. Sut tishlari 20 taga yetgan bolani so‘z boyligi bir yildan so‘ng nechtaga yetadi. A) 5-10 ta B) 300 ta C) 1000 ta D) 2000 V. Komil va shomil 3000 ta so‘z biladi. Shomilni sut tishlari chiqib bo‘lganiga 1 yil bo‘ldi. Komil necha yoshda ekanligini qaysi javobda to’g‘ri ko‘rsatilgan? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 VI. Komil, Anvar, Jasur 3300 ta so‘z biladi. Anvar Komildan 2 yosh kichik, Anvarning sut tishkari shu yili 20 taga yetdi. Komil, Jasur, Anvar necha yosh bo‘lishi mumkin A) 4, 3, 2 B) 4, 2, 3 C) 3, 2, 1 D) 2, 4, 3 47. Og’zaki (a), yozma (b)nutq qayerdagi po’stloqosti nerv markazini qo’zg’atadi? A) a – chakka markazni qo’zg’atadi; b – ensa markazini qo’zg’atadi B) a – o’rta miyadagi markaznil qo’zg’atadi; b – o’rta miyadagi markazni qo’zg’atadi C) a – oraliq miyadagi markazni qo’zg’atadi; b – miya ko’prigidagi markazni qo’zg’atadi D) a – uzunchoq miyadagi makrazni qo’zg’atadi; b – o’rta miyadagi markazni qo’zg’atadi 48-savol. ✏️I. Qaysi yoshdagi bolalarning bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioni tarkibida oqsil kamroq bo‘ladi? А)5-7 B) 8-11 C) 12-14 D) 16-18 ✏️II. Qaysi yoshdagi bolalarning bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioni tarkibida yogʻ kamroq bo‘ladi? А)5-7 B) 8-11 C) 12-14 D) 16-18 ✏️III. Qaysi yoshdagi bolalarning bir kecha-kunduzgi ovqat ratsioni tarkibida oqsil va yogʻ teng bo‘ladi? А)5-7 B) 8-11 C) 12-14 D) 16-18 49. Itga elektr lampa yoqib ovqat berilsa va u shunga odatlanib qolsa, ma`lum bir kuni ovqat berayotgan itga elektr lampa yoqqach qo’shimcha qo’n’giroq chalib ovqat berilsa........... A) ensa kuchli qo’zg’aladi, va induksiya qonuniga oid bajariladigan refleks markazining ishi tormozlanadi va refleks vaqtincha to’xtab qoladi B) induksiya qonuniga oid chakka markazi kuchli qo’zg’aladi, so’lak bezlari ichlab chiqarilishi tezlashadi C) induksiya qonuniga oid bajariladigan refleks markazining ishi tormozlanadi, chakka kuchli qo’zg’alishi natijasida so’lak ajrab chiqmaydi D) induksiya qonuniga oid bajariladigan refleks markazining ishi kuchayib, refleks vaqtincha to’xtab qoladi 50-savol. ✏️I. Itlarga 20 kun davomida qo’ng’iroq chalib ovqat berilsa, ovqat berilayotganda 21-kuni elektr lampa xam tasir ettirilsa, bu yerda ovqat (a), qo’ng’iroq (b), lampa(c) qanday tasirlovchi hisoblanadi. A) a – shartli tasirlovchi, b – shartsiz tasirlovchi, c – yot tasirlovchi B) a – shatrsiz tashirlovchi, b – yot tasirlovchi, c – shartli tasirlovchi C) a – shartli tasirlovchi, b – yot tasirlovchi, c – shartsiz tasirlovchi D) a – shartsiz tasirlovchi, b – shartli tasirlovchi, c – yot tasirlovchi ✏️ II. Po’stlog’osti ko’rish (a), po’stog’osti ovqat xazim qilish (b) po’stlog’osti eshitish(c) markazi qayerda joylashgan? A) a – ensada, b – uzunchoq miyada, c – chakkada B) a – ensada, b – oraliq miyada, c – chakkada C) a – o’rta miyada, b – uzunchoq miyada, c – o’rta miyada D) a – o’rta miyada, b – uzunchoq miyada, c – oraliq miyada ✏️ III. Itlarda malum muddat oralig’ida qo’ng’iroq chalib ovqat berilsa, malum bir kuni ovqat bermasdan qo’ng’iroqni o’zini chalsa xam so’lak bezlari ajrab chiqadi shu jarayonda xosil bo’ladigan nerv yo’llaridagi impluslar ketma-ketligini to’g’ri berilgan javobni aniqlang? A) qo’ng’iroq tovushi → po’stloqdagi eshitish markazini(chakkani) qo’zg’atadi→ bu qo’zg’alish miya po’stlog’idagi ovqatlanish markazini qo’zg’atadi→bu markazning qo’zg’alishi esa oraliq miyadagi po’stloqosti ovqatlanish markazini qo’zg’atadi → uning nerv tolalari orqali so’lak bezlarini ishi kuchaytiriladi natijada so’lak ajraladi B) qo’ng’iroq tovushi → po’stloqdagi eshitish markazini(chakkani)qo’zg’atadi→ bu qo’zg’alish miya po’stlog’idagi ovqatlanish markazini qo’zg’atadi → bu markazning qo’zg’alishi esa uzunchoq miyadagi po’stloqosti ovqatlanish markazini qo’zg’atadi → uning nerv tolalari orqali so’lak bezlarini ishi kuchaytiriladi natijada so’lak ajraladi C) qo’ng’iroq tovushi → po’stloqdagi eshitish markazini(ensani) qo’zg’atadi→ bu qo’zg’alish miya po’stlog’idagi ovqatlanish markazini qo’zg’atadi→bu markazning qo’zg’alishi esa miya ko’prigidagi po’stloqosti ovqatlanish markazini qo’zg’atadi → uning nerv tolalari orqali so’lak bezlarini ishi kuchaytiriladi natijada so’lak ajraladi D) qo’ng’iroq tovushi → po’stloqdagi eshitish markazini(chakkani)qo’zg’atadi→ bu qo’zg’alish miya po’stlog’idagi ovqatlanish markazini qo’zg’atadi→bu markazning qo’zg’alishi esa o’rta miyadagi po’stloqosti ovqatlanish markazini qo’zg’atadi→uning nerv tolalari orqali so’lak bezlarini ichi kuchaytiriladi natijada so’lak ajraladi 51. Quyidagi qaysi javobda yong’oq meva xosil qiluvchi o’simliklar to’g’ri ifodalangan? A) seyshel palmasi, lavlagi, yeryong’oq B) yong’oq, soxtakashtan, suv yong’og’i C) lavlagi, soxta kashtan, seyshel palmasi D) yong’oq, yeryong’oq, kartoshka, lavlagi 52. To‘shni dasta(a), tana(b), qilichsimon o‘simtasi(c) ga nechta chin qovurg‘alat birikadi? A) a-4 ta; b-8 ta; c-2 ta B) a-4 ta; b-10 ta; c-0 ta C) a-2 ta; b-12 ta; c-0 ta D) a-2 ta; b-10 ta; c-2 ta 53. Achambitiga xos hususiyatlarni aniqlang? 1) hayotiy shakli zubturumnikidan farq qilmaydi; 2) mevasini bo’yi eni bilan bir xil; 3) to’pguli qashqarbedanikiga o’xshash, lekin mevasini pallalari orasida to’sig’i yoqligi bilan faqr qiladi; 4) bargi qor tagida qishlab baxorda yana o’sishda davom etadi; 5) changchilari xalqalarda joylashish soni lolaniki bilan bir xil emas; 6) gulqo’rg’oni g’o’zani gulkosasini soniga teng emas; 7) mevasini oraliq qismi pomidornikiga o’xshab yupqa va etsiz bo’ladi; 8) to’pguli, gulqo’rg’oni va bargi oddiy; 9) mevasini bo’yi endian 3 marta yoki undan xam uzun. A) 1,3,9 B) 4,6,8 C) 3,5,7 D) 2,4,5 54. G‘alvirsimon suyaklar xaqidagi to‘g‘ri fikirni aniqlang. 1) gavdada tayanch vazifasini bajaradi 2) qon xosil bo‘lishida ishtirok etadi 3) to‘sh suyagi kaft usti suyaklar bilan bir xil tuzulgan 4) faqat xarakatsiz birikadi 5) faqat yassi suyaklar bilan tutashgan 6) pastki jag‘ bilan xarakatchan birikkan 7) faqat bosh soxasida uchraydi A) 4,5,7 B) 1,2,3,4,5,6,7 C) 2,5,7 D) 3,4,5,7 55. Yadrosi hujayrasini yoki tolasini chetida joylashgan tuzulmalarni aniqlang? 1) bezli epiteliy; 2) biriktiruvchi yog' qavat; 3) skelet muskillar; 4) suyak; 5) pay; 6) yurak muskuli 7) bez epiteliysi; 8) yassi epiteliy A) 2,4,5,7 B) 1,3,6 C) 2,3,5 D) 2,5,7,8 56. Katta(a), kichik(b), yon(c) liqildoqlar qanday suyaklar orasida bo‘ladi. 1) peshona; 2) tepa; 3) ensa; 4) chakka A) a /1↔️2, b/2↔️4, c/2↔️2 B) a /1↔️2, b/2↔️3, c/2↔️2 C) a /1↔️2, b/2↔️3, c/2↔️4 D) a /2↔️3, b/1↔️2, c/2↔️4 57. Faqat g‘ovak suyaklarga xos bo‘lgan noto‘g‘ri fikirni tanlang. 1) g‘ovak suyaklar chanoq bilan birikmaydi 2) kurak suyaklar soni kurak tishlar soniga teng 3) o‘ng qo‘ldagi o‘mrov suyagi odamni chap yuqori jag‘idagi qoziq tishlar soniga teng 4) g‘ovak suyaklar faqat gavdada joylashgan 5) to‘sh dastasiga 10 ta chin qovurg‘a birikkan 6) to‘sh dastasiga 14 ta chin qovurg‘a birikkan 7) g‘ovak suyaklarni 18 tasi qo‘lda joylashgan A) 1, 2, 7 B) 3, 4, 5 C) 3, 4, 6 D) 1, 4, 5, 6 58. To‘g‘ri fikirni aniqlang. 1) I qon guruxi barcha qon guruxlari uchun retsipiyent 2) I qon guruxi uchun barcha qon guruxlari retsipiyent 3) I qon guruxi barcha qon guruxlari uchun donor 4) I qon guruxi uchun barcha qon guruxlari donor 5) IV qon guruxi barcha qon guruxlari uchun retsipiyent 6) IV qon guruxi uchun barcha qon guruxlari retsipiyent 7) IV qon guruxi barcha qon guruxlari uchun donor 8) IV qon guruxi uchun barcha qon guruxlari donor A) 1,4,6,7 B) 2,3,5,8 C) 1,3,4,8 C) 2,5,6,7 59. Qaysi muskulning payli belbog'i bo'ladi? A) yarim patsimon muskul B) paralel tolali uzun muskul C) ikki qorinli muskul D) duksimon muskul 60. Soxta(a) va quruq(b) meva xiliga ega bo’lgan o’simliklarni aniqlang. 1) soxtakashtan; 2) saksovul; 3) qayrag’och; 4) boychechak; 5) xandalak; 6) oq akatsiya; 7) qoraqat; 8) g’o’za; 9) bodom A) a-1,5,7; b-4,6,7 B) a-2,3,6; b-5,6,7 C) b-3,5; a-6,9 D) a-2,3; b-4,8 61. Bitta sekvoyadendron tanasida yiliga 49 ta qubba hosil bo’lsa, 20 tup sekvoyadendron 4 yilda qanday massasdagi urug’ xosil qilishi mumkin? (ikkinchi yildan xar yili xosildarlik 20% ga oshsa) A) 5,368 kg B) 4,896 kg C) 6,325 kg D) 5,420 kg 62. Makkajo’xori ildizini necha sm² so’rish qismidagi ildiz tukchalaridagi hujayralarda 189 000 ta autosoma xromosoma bo’ladi? A) 0,75 B) 2,25 C) 1,5 D) 2 63. Makkajo’xori ildizini 3 dm² so’rish qismidagi ildiz tukchalarida jami nechta jinsiy bo’lmagan xromosoma bor? A) 420 000 B) 3780 000 C) 280 000 D) 252 000 64. Mosh, no’xat, lovyada jami 420 ta urug’ xosil bo’ldi. No’xat urug’lari moshnikidan 0,75 marta kam, loyvanikidan 0,8 marta ko’p bo’lsa, lovyada urug’lanishda ishtirok etgan hujayralar sonini aniqlang? A) 350 B) 280 C) 560 D) 700 65. Bug’doy, arpa, sulida jami 798 ta urug’ yetildi. Arpani urug’lantirishda qatnashgan spermiylar soni bug’doyni urug’lanishda qatnashgan spermiylaridan 0,5 marta kam, sulini urug’lanishda qatnashgan spermiylar sonidan 0,6 marta ko’p bo’lsa, xosil bo’lgan bug’doy endospermalari tarkibidagi jami xromasomalar sonini aniqlang? (bugʻdoyda n=7) A) 2646 B) 2536 C) 2448 D) 2834 66. Yoz oyida bitta xlorelani minimal darajada bo’linb 4096 taga yetgan vaqt oralig’ida 0,5 kg li g’o’za maksimal darajada necha litr suv bug’latadi? A) 20 l B) 18 l C) 22 l D) 15 l 67. Anor tumshuqchasiga tushgan 500 ta chang donasini barchasi ushlab qolindi. Ulardan xosil bo’lgan spermiylar asosida 225 ta markaziy hujayra urug’langan bo’lsa, urug’lanishda ishtirok etmagan spermiyalar necha foizni tashkil qiladi? A) 55% B) 45% C) 65% D) 25% 68. Ulotriksda 20 ta ona xujayra yetildi va ularni xar biri jinssiz ko’payish uchun maksimal darajada bo’linib hosil qilgan hujayralardagi hivchinlar soniga teng miqdorda izogameta xosil qilgan ikkita ulotriksdagi barcha izogametalardan zigota xosil bo’lsa, shu zigotalardan nechta ulotriksni yangi ipi xosil bo’ladi? A)1280 B)1160 C)1520 D)1440 69. Ulotriksda 10 ta ona xujayra yetildi va ularni xar biri jinssiz ko’payish uchun minimal darajada bo’linib hosil qilgan hujayralardagi hivchinlar soniga teng miqdorda izogameta xosil qilgan ikkita ulotriksdagi barcha izogametalardan zigota xosil bo’lsa, shu zigotalardan nechta ulotriksni yangi ipi xosil bo’ladi? A) 240 ta B) 160 ta C) 320 ta D) 360 71. Sog’lom odam (a), Daun(b), Klayfenter (c), shershevskiy-terner (d) sindiromidagi odamlardan 1mm3 dan qon olib ulardagi oqqon tanachalaridagi autosomalar yig’indisi nechtadan bo’lishini ko’rsating? A) a-264-352 ming b-270-360 ming c-264-352 ming d-264-352 ming B) a-276-368 ming b-282-376 ming c-276-368 ming d-276-368 ming C) a-264-352 ming b-270-360 ming c-270-360 ming d-264-352 ming D) a-12-16 ming b-12-16 ming c-18-24 ming d-6-8 ming 72. Son suyagini bosh qismi birikib turadigan suyakka xos xususiyatni aniqlang. 1) kurak suyagi bilan tuzulishi o‘xshash 2) ximoya vazifasini bajaradi 3) tayanch vazifasini bajaradi 4) xromosomalari 44+XXY odamlarda yelkaga nisbatan keng bo‘ladi 5) xromosomalari 45+XX odamlarda yelkaga nisbatan tor bo‘ladi 6) xromosomalari 44+XO odamda rivojlanmagan bo‘ladi 7) D vitamini yetishmasa egrilanib qolishi mumkin A) 1,2,3,6 B) 1,4,7 C) 2,5,7 D) 1,2,3,4,5 73. Bilak bo‘g‘imi bukilganda(a) va yozilganda(b) qaysi muskullarni, qayeridagi retseptorlari qo‘zg‘aladi? 1) uch boshli muskulni paylaridagi retseptorlar; 2) uch boshli muskulni tolalaridagi retseptorlar; 3) ikki boshli muskulni tolalaridagi retseptorlar; 4) ikki qorinli muskulni paylaridagi retseptorlar; 5) ikki boshli muskulni paylaridagi retseptorlar A) a-1,3; b-2,5 B) a-2,3; b-4,5 C) a-2,3; b-1,5 D) a-2,5; b-1,3 74. Urugʻdoni bitta (a), ikkita (b), koʻp (c) boʻlgan organizimlarni juftlang? 1) tereska; 2) poliskina; 3) nerida; 4) planariya; 5) rishta; 6) exinakkok A) a-1; b-5; c-6 B) a-5; b-2; c-6 C) a-2; b-5; c-4 D) a-5; c-1; b-6 75. Ikkita silindir shakildagi yassi tanacha(a), katta va kichik boʻlakdam iborat yassi tanacha(b) qaysi javobda toʻgʻri koʻrsatilgan? A) a-ribasoma; b-lizasoma B) a-sentrasoma; b-ribasoma C) a-sentirosoma; b-lizosoma D) a-mitoxondriya; b-ribosoma 76. ATF (1) va oqsil (2), glukoza(3) sintezlanadigan organoidlar qanday tuzilgan A) 1-menbiranasiz; 2-qoʻsh menbiranali; 3-bir mendiranali B) 1-qoʻsh menbiranali; 2-menbiranasiz; 3-qoʻsh menbiranali C) 1-bir menbiranali; 2-menbiranasiz; 3-qoʻsh menbiranali D) 1-qoʻsh menbiranali; 2-menbiranasiz; 3-bir qavat menbiranali 77.Tuvaloq va qashqaldoqning qaysi ozuqalari umumiy emas (a) va umumiy (b)? 1.kemiruvchi 2.urug 3.ildiz 4.hashorot 5.tugunak 6.kaltakesak 7.bargi 8.meva A) a-2,3,7; b-1,4,5,6,8 B) a-1,4,5,8; b-2,3,6,7 C) a-2,3,7,6; b-1,4,5,8 D) a-1,4,6,7; b-2,3,5,8 78. Koʻp hujayralilar...... bilan tavsiflanadi. A) koʻp genomga ega boʻlish B) murakkab induvidual rivojlanish C) hujayralari mustaqillikni yoʻqotish D) ontogenezi qisqaligi 79. Ustyurt dashtida uchraydigan juft tuyoqli uchun hos bolgan hususiyatni aniqlang? A)go'sht uchun boqiladi B) faqat uchunchi barmogi kuchli rivojlangan C) oshqozonida faqat prokariot organizm uchraydi D)oshqozonida faqat bir hujayrali organizm uchraydi 80.Kemiruvchilar bilan oziqlanmaydigan sudralib yuruvchi bo'lmaganlarni aniqlang? A) gekkon, suv ilon,taroqli B) kapcha, kolvor, bogma ilon C) boyogli,tuyaqush,suqsun D) korsak,morj,oqbiqin 81. Qaysi fikr notoʻgʻri? A) exinokokkni oraliq hoʻjayini, jigar qurtini asosiy hoʻjayini boʻlishi mumkin B) jigar qurtini asosiy hoʻjayini, choʻchqa tasmasimonini oraliq hoʻjayini boʻlishi mumkin C) jigar qurtini asosiy va oraliq hoʻjayini faqat oʻpka orqali nafas oladi D) yomgʻir chuvalchangini qorin nerv zanjiri xalqumusti nerv tuguni bilan tutashgan 82. Notoʻgʻri fikirni aniqlang? A) yomgʻir chuvalchangini 400 ta tuki bor tana xalqadida 100 ta ayrish naychasi bor B) exinokokk tanasida 10-12 ta tuxumdon boʻladi C) askarida lichinkasi pastki kovak vena va oʻpka arteriyasi orqali harakatlanadi D) leyishmaniya va rishta teridagi yassi shakildagi hujayralarda parazitlik qiladi 83. Qaysi fikr toʻgʻri? A) exinokokk va jigar qurtida 2 ta soʻrgʻich bor B) jigar qurtini asosiy xoʻjayini odam, oraliq xoʻjayini qoramol C) sariq rangli meduza qora dengizda tarqalgan D) exinokokk itda finna xosil qilmaydi 84. Quyidagi hayvonlardan uchta sinfi bor tiplarga kirmaydiganlarni aniqlang? 1) nozema; 2) jigar qurti; 3) aureliya; 4) exinakkok; 5) rishta; 6) nerida; 7) midiya; A) 3, 4 B) 5, 7 C) 2, 6 D) 1, 5 85. Toʻgʻri fikirni aniqlang. A) nozema tut ipak qurti va asalari bilan bir tipga mansub B) aureliya va gidra bir sinfga mansub C) nerida va oʻtiroq dengiz koʻptuklisi bir sinfga va bir tipga mansub D) exinakkok va jigar qurti bir tip va sinfga mansub 86. Hazim sistemasi rivojlangan (a) va rivojlanmagan (b) ikki jinsli hayvonlarni aniqlang? 1) jigar qurti; 2) exinokokk; 3) planariya; 4) nerida; 5) rishta; 6) qoramol tasmasimon chuvalchangi A) a-1; b-2 C) a-3; b-4 B) a-5; b-6 D) a-2; b-3 87. Exinokokk qaysi organizimda finna xosil qilmaydi. A) odam B) yaguar C) simmental D) ramanov 88. Hazim qilish, ayrish, qon aylanish, jinsiy, nerv sistemasi rivojlangan hayvonlar qaysi javobda toʻliq koʻrsatilgan. 1) rishta; 2) nerida; 3) planariya; 4) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 5) yomgʻir chuvalchangi; 6) bolalar gijjasi; 7) tibbiyot zulugi; 8) askarida; 9) jigar qurti A) 2, 5, 7 B) 1, 6, 8 C) 3, 4, 9 D) 1, 2, 5, 6, 7, 8 89. Qaysi hayvonlarni chigʻanogʻi mantiyadan xosil boʻlgan(a) va mantiyadan xosil boʻlmagan(b)? A) a-bitniya; b-korallar B) a-midiya; b-krablar C) a-dreysena; b-farominofera D) a-karakatitsa; b-nursimonlar 90. Tana boʻshligʻi parenxima(a), suyuqlik(b) va qon(c) bilan toʻlgan hayvonlarni koʻrsating. A) a-planariya; b-nerida; c-zaxkash; B) a-perlovitsa; b-rishta; c-mita C) a-osminog; b-zuluk; c-zorka D) a-jigar qurti; b-qizil chuvalchang; c-biy 91. Uch yuzta soʻz biladigan sogʻlom bolaning boʻyi necha sm? A) 74 sm C) 68 sm B) 82 sm D) 89 sm 92. Muskulning payli belboglari qaysi muskul shaklida uchraydi? A) yarim patsimon B) duksimon C) parallel tolali D) ikki qorinli 93. Tosh suyagining dasta qismiga nechta suyak birikkan (a) va nechta qovurga birikmagan (b)? A) a-6; b-200 B) a-6; b-20 C) a-4; b-202 D) a-4; b-20 94.Tosh suyagining dasta qismiga nechta qovurga birikkan (a) va nechta suyak birikmagan (b)? A) a-4; b-200 B) a-6; b-20 C) a-4; b-20 D)a-6; b-200 95. Sorgichsimon muskul tuzilishiga (a) va joylashuviga kora (b) qaysi suyakka birikkan? A) a-govak; b-faqat gavda B) a-naysimon,govak; b-qol,gavda C) a-govak; b-gavda;qol D) a-yassi,govak; b-gavda 96. Qaysi hayvonning hamma umirtqali ozig'i uchun mineral tuzning 0.9% li eritmasi fiziologik hisoblanadi? A) oq laylak B) kalxat C) uki D) oq ayiq 97. Yoz kunlari suvga ozgina A qoshib ishilsa ishki muxitning doimiyligi saqlanadi. A modda qon plazmasida necha %? A) 0.1 B) 0.8 C) 0.9 D) 7-8 98. У какого растения, если провести диагональ между главными корнями и верхним слоем корней, при принятии максимальных значений образуется равнобедренный треугольник и чему равна длина гипотенузы ? А) грецкий орех: 42, 56 м Б) чинар 44, 54 м С) грецкий орех 42, 42 м Д) чинар 46, 46 м 99. Qaysi olimlar bir davlatta istiqomat qilgan? A) Pavlov Paster B) Paster Montane C) Seshenov Bogdanov D) Montane Meshnikov 100. Ernazar sport bilan chug'illanmasa ham sportni yaxshi kuradi. Uning skelet muskullaridan boshqa massasi 51 kg ga teng. Tana massasining 10%ini suyaklar tashkil etib, uning 45% ini nay simon suyaklar tashkil etadi. Naysimon suyaklarning 87%i uzun naysimon bo'lsa, kalta naysimon suyaklardagi fosfat tuzlarni aniqlang (kg) A) 0.55 B) 0.198 C) 0.33 D) 0.25 101. Gulkosasi qoʻshilgan gultojisi erkin(a), gultojisi qoʻshilgan, gulkosasi erkin(b) boʻlgan oʻsimliklarni juftlang A) a-yantoq; b-sebarga B) a-ituzum; b-liftok C) a-gʻoʻza; b-tok D) a-itqovun; b-tamaki 102. Qaysi oʻsimliklarni guli va mevasini tuzulishi oʻxshamaydi? A) nok va olma B) tok va partenotsissus C) boychechak va lola D) qoqioʻt va shuvoq 103. x gram qonga x gram geparin tomizildi. Qon tarkibidagi glukoxa, yog' va tuzning massasi yig'indisi 2 gramga teng. Geparin va shaklli elementning massasi yig'indisi plazma massasidan 1,11 marta yengil bo'lsa, probirkaga necha gram geparin tomizilgan? (Shaklli element qon tarkibida 45% bo'ladi). A) 10,2 B) 11,2 C) 9,2 D) 8,2 104. Укажите организмы с правой (a) илевой(b) дугой аорты. 1-капачи 2- муравьед 3-какаду 4-андский кондор 5-жаворонок 6-кутора 7-гаага 8-канна 9-летяга . A)a-1,3,4,5,8 b-2,6,7,9 B)a-3,4,5,7 b-1,2,6,8,9 C)a- 1,3,4,7 b-2,3,5,8,9 D)a-1,3,4,5,7 b-2,6,8,9 105. Укажите организмы с 2-хкамерным (a), 3-хкамерным (b), 4-хкамерным (s) сердцем. 1-семга 2- выпь 3-славка 4-сарган 5-квакша 6-повитуха 7-игуана 8-ревун 9-ай-ай 10-коралловый аспид 11- сом 12-кутора A)a-3,4,11 b-1,5,6,7,10 s-2,8,9,12 B)a-1,4,3 b-1,5,6,7,10,11 s-2,8,912 C)a-1,4,11 b-5,6,7, 10 s-2,3,8,9,12 D)a-4,11 b-1,5,7,10 s-2,3,8,9,12 106.Укажите организмы с парными (a) инепарными(b) органами выделения. 1-летяга 2-кальмар3-ай-ай 4-канна 5-битиния 6-тридакна 7-дафния 8-нереида 9-дрейсена 10-перловица 11-семга A)a-1,3,7,8 b- 2,4,5,6,9,10,11 B)a-1,4,7,8,11 b-2,3,5,6,9,10 C)a-1,3,4,7,8 b-2,5,6,9,10,11 D)a-1,3,4,7,8,11 b-2,5,6,9,10 107. Укажите организмы попарно с их органами выделения а-зеленые железы b-мальпигиевые трубочки c-воронкообразные трубочки d-слепозамкнутые трубочки . 1-лагуст 2-эхинококк 3-печеночный сосальщик 4-нереида 5-чупчик 6-омар 7-сидячий морской червь 8-белянка 9-циклоп 10-инкарзия. A)a-1,6,9 b-5,8 c- 4,7 d-2,3,10 B)a-1,9 b-5,6,8 c-4,7,10 d-2,3 C)a-1,6,9 b-5,8,10 c-4,7 d-2,3 D)a-1,6 b-5,8,10 c-4,7 d-2,3,9 108. Укажите признаки транспозонов (a) и транспозазы (b) 1) переносят гены от одних плазмид к другим 2) мономеры разные 3) содержит аминокислоты 4) имеет рибозу и остаток фосфорной кислоты 5) содержит тимин 6) в центре содержит ген фермента, режущего ДНК с образованием «липких» концов 7) подвижная эндонуклеаза 8) изменяет активность соседних генов 9) фермент, расположенный в центре подвижного элемента 10) режетопределенную последовательность нуклеотидов. 11) содержит пуриновые и пиримидиновые основания 12) мономеры соединяются при помощи пептидных связей 13) обеспечивает устойчивость микробов к антибиотикам 14) образуется в процессе трансляции A) a – 1,2,5,6,8,11,13; b–3,9,10,12,14 B) a – 3,9,8,11,13; b –12,14 C) a – 3,4,11,13; b –2,8,12,14 D) a –6,8,11,13; b –2,10,12,14 109.Укажите процентную долю самого маленького одноклеточного, из суммы размеров всех одноклеточных? А) 0,03%. Б) 0,016%. С) 0,66%. Д) 1, 52%. 110. Motoneyron qanday to‘qimaga kiradi (a) va qanday to‘qimani boshqaradi(b)? A) a-muskul to‘qima; b-suyak to‘qimani B) a-muskul to‘qima; b-biriktiruvchi to‘qimani C) a-nerv to‘qimasi; b-barcha to‘qimalarni D) a-nerv to‘qimasi; b-muskul to‘qimasini 111. To‘g‘ri fikirni aniqlang. A) serbar muskullar uzun g‘ovak suyaklarga birikadi B) tikuvchi muskullar orqa miyani ko‘krak segmenti orqali boshqariladi C) mayda muskullar terini gipoderma qavatida bo‘ladi D) qo‘l panjasi yozilganda bilakni tashqi qismidagi muskul tolasidagidagi retseptorlari qo‘zg‘aladi 112. Quyidagi fiklarni : A) Tog'ri. B) Noto‘g‘ri. ga ajrating 1. Trapetsiyasimon muskul ko‘p yadroli... 2. Konussimon muskul odam gavdasini orqa tomonida joylashgan.... 3. Tikuvchi muskul sonni ikki boshli muskulini ustidan o‘tadi(tiladi)... 4. Tikuvchi muskul sonni uch boshli muskulini ustidan o‘tadi(tiladi)... 5. Tikuvchi muskul boldirni uch boshli muskulini ustidan o‘tadi(tiladi)... 6. Tikuvchi muskul oyoq panjasimi yozuvchi muskul ustidan o‘tadi(tiladi)... 7. Tikuvchi muskul sonni to‘g‘ri muskulini ustidan o‘tadi(tiladi)... 8. Tikuvchi muskul tashqi qovurg‘alar aro muskullar ustidan o‘tadi(tiladi)... 9. Serbar muskul qovurg‘alarga birikadi..... 10. To‘sh o‘mrov so‘rg‘ichsimon muskul bo‘yin soxasida bo‘ladi... 11. Bilakni orqa soxasidagi muskul paylaridagi retseptor qo‘zg‘alganda bilak bo‘g‘imi bukiladi... 12. Bilakni orqa soxasidagi muskul tolalaridagi retseptor qo‘zg‘alganda bilak bo‘g‘imi yoziladi... 13. Bilakni old soxasidagi muskul paylaridagi retseptor qo‘zg‘alganda bilak bo‘g‘imi bukiladi... 14. Bilakni old soxasidagi muskul tolalaridagi retseptor qo‘zg‘alganda bilak bo‘g‘imi yoziladi... 15. Bilakni old soxasidagi muskul tolalaridagi retseptorlar qo‘zg‘alganda panjalar bukuladi... 16. Bilakni old soxasidagi muskul paylaridagi retseptorlar qo‘zg‘alganda panjalar bukuladi... 17. Bikqkni orqa soxasidagi muskul tolalaridagi retseptorlar qo‘zg‘alganda panjalar bukuladi... 18. Bilakni orqa8 soxasidagi muskul paylaridagi retseptorlar qo‘zg‘alganda panjalar bukuladi... 19. Yelkani uch boshli muskuli orqa miyani bo‘yin segmenti orqali boshqariladi.... 20. Yelkani uch boshli muskuli orqa miyani ko‘krak segmenti orqali boshqariladi.... 21. Yelkani ikki boshli muskuli orqa miyani bo‘yin segmenti orqali boshqariladi.... 22. Yelkani ikki boshli muskuli orqa miyani ko‘krak segmenti orqali boshqariladi.... 23. Miya qutisi muskul bilan qoplanmagan... 24. Nerogliya hujayra tanasi va tolalaridan tashkil topgan.... 25. Magnit bo‘roni bo‘ladigan kunlari xamma odamlar issiq xammomda cho‘milmasliklari kerak…. 26. Miya qutisidagi ikkita suyak faqat pay bilan qoplangan....A 27. Eritrotsitlarida bir xil aglutinogenlar uchrovchi qon guruxlar 2 ta... 28. Plazmasida bir xil aglutininlar uchrovchi qon guruxlar 2 ta... 29. Plazmasida ikki xil aglutininlar uchrovchi qon guruxlar barcha qonguruxlar uchun donor... 30. Plazmasida ikki xil aglutinogenlar uchrovchi odamlar barcha qon guruxlari uchun retsepent... 31. I qon guruxi barcha qon guruxlari uchun retsepent.... 32. I qon guruxi uchun barcha qon guruxlari retsepent.... 33. I qon guruxi barcha qon guruxlari uchun donor.... 34. I qon guruxi uchun barcha qon guruxlari donor.... 35. IV qon guruxi barcha qon guruxlari uchun retsepent.... 36. IV qon guruxi uchun barcha qon guruxlari retsepent.... 37. IV qon guruxi barcha qon guruxlari uchun donor.... 38. IV qon guruxi uchun barcha qon guruxlari donor.... 39. Qonni yopishqoqligi 4 bo‘lganda anemiya bo‘ladi... 40. Tanasida 5 l qoni bor odam tanasida 1 yilda 75 mlrd eritrotsit xosil bo‘ladi... 113. Olma osimligida orta hisobda bitta bargining ostki tomonida 40 juft ogizchalar bolib ustki post bilan ostki postdagi ogizchalar nisbati 1:2 ni tashkil qiladi.Har bir loviyasimon hujayrada xlorofillar soni 20 tani tashkil qilsa u holda 10 juft bargining ustki tomonidagi ogizchalardagi jami xlorofillar sonini toping. A.32000 B.64000 C.16000 D.800 114. Qoni 3-4 daqiqada iviydigan odamga mantiqiy taraftan javoblardagining qaysinisi nisban mos kelishi mumkin? A) 1 mm^3 qonida eritrotsitlar muqdori 3,5 mln bo'lishi B) 1mm^3 qonida 10ming leykotsitning bo'lishi C) gemofilik bo'lishi D) 120 kunlik eritrotsitlarning taloqda tarqalishi 115. Yurakda necha xil klapan bo'ladi? A)1 B) 2 C) 3 D) 4 116. Mechnikov o'limidan 24 yil utib.... A) Rh omil aniqlandi B) SPID royxatga olindi C) SPID virusi aniqandi D) Paster vofot etdi 117. Qon aylanish sistemasi rivojlangan lekin yuragi rivojlanmagan xordali(a) va umurtqasiz(b) hayvonlarni aniqlang? 1) nerida; 2) assidiya; 3) tlyapiya 4) askarida; 5) latimerya; 6) qizil chuvalchang; 7) bitniya; 8) lansetnik; A) a-2; b-1,4 B) a-5; b-6 C) a-3; b-4,6,7 D) a-8; b-1,6 118. Nazariy jixatdan lipaza fermenti daqiqasiga 15 gr maxsulot parchalaydi. Ingichka ichakda lipaza fermenti yarim soat faoliyat ko‘rsatishidan xosil bo‘ladigan suv molekulalariga teng miqdor suv xosil qilib sintezlanadigan oqsil xaqidagi axborotni saqlagan DNK molekulasidagi posfodiefir bog‘lar H bo‘lardan nechtaga kam? (A-25%) A) 45 B) 63 C) 37 D) 41 119. Определите какое количество теплокровных а) , не теплокровных b) и сколько % составляют животные у которых дуга аорты направлена в левую сторону, от расположения вашей грудины c) занесенных в первое издание красной книги МСОП ? A) a-856 b-367 c-22%. Б) а-806 b-376 c-27%. C) a-763 b-324 c-34%. Д) а-864 b- 485 c-39%. 121. Chap boʼlmacha diastola (a) va sistola (b) holatida qanday bosim hosil boladi? A) a-minimal: b-maximal B) a-sistolik; b-minimal C) a-diastolik; b-minimal D) a-sistolik; b-maximal 122. Askarida lichinkasi necha xil qopqoq orqali otadi? A) 2 B) 4 C) 3 D) 1 123. Askarida lichinkasi uch tavaqali klapn orqali otayotganda qorincha (a) va bolmacha (b) qanday holda bolishini hamda qanday bosim (c) hosil bolishini aniqlang? A) a-diastola; b-sistola; c-diastolik B) a-sistola; b-diastola; c-sistolik C) a-sistola; b-diastola; c-diastolik D) a-diastola; b-sistola; c-sistolik 124. Parallel tolali muskullar joylashuviga kora qaysi suyaklarga birikmaydi? A) gavda, qol B) bosh,oyoq C) govak,yassi D) gavda,bosh 125. Oʼpka qaysi tomondan suyak bilan chegaralanmagan? A) faqat yuqori B) atrofidan C) past va yuqori D) old va yuqori 126. Nefrit kelib chiqishiga sababchi bo'lmaydigan tish kasalligini aniqlang? A) rinit B) pulpitb C) karies D) nekroz 127. Gipofosfatomik rahit X xrompsomada daminand joylawgan. Gipofasfatomik rahit bn kasallangan 2-qon guruhli ayol 3-qon guruhli soglom yigit bn turmush qurdi. Ularning oilasida bitta 1-qon guruhli soglom qiz tuguldi. Ushbu oilada anamalyaga ega bolgan farzandlarning necha % 1:2:3:4 qon guruhli boladi. A) 1-25% 2-12,5% 3-25% 4-25% B) 1-0% 2-25% 3-25% 4-50% C) 1-25% 2-25% 3-25% 4-25% D) 1-50% 2-50% 3-0% 4-0% 128. Odam gemoglabinining α va β zanjirlari nechta peptid bog'ga farq qiladi? A) 8 ta B) 140 ta C) 4 ta D) 144 ta 129. Где зимуют гуси? 1) Европа; 2) северная Африка; 3) южная Азия; 4) Центральная Америка; 5) южные водоемы республики; 6) Юго-Восточная Азия; 7) водоёмы Средней Азии; 8) центральная и южная Африка A) 2,3,4,5 B) 1,2,6,7 C) 3,4,8 D) 1,4,8 130. Qora kuvke(1), gambuziya(2), revun(3) qaysi sinfga kirishini aniqlang. a)baliq; b)qush; d)sutemizuvchi; A)1-b 2-a 3-d B)1-a 2-a 3-d C)1-b 2-a 3-b 131. Quyidagi berilgan bugʻdoy genotiplarini qaysi birini rangi lansetnik rangi bilan bir xil. A) A¹a¹A²A² B) A¹a¹A²a² C) a¹a¹A²a² D) a¹a¹a²a² 132. Bir turkumga mansub boʻlgan hayvonlarni aniqlang. A) eshakqurt, biy, butli oʻrgimchak B) kuya, olma mevaxoʻri, poliskina C) podolya, xasva, kolorado D) garbarbrakon, iskaptopar, trixrogramma 133. Lansetnikni rangi qaysi oʻsimlik gulini rangiga oʻxshaydi A) bosh piyoz B) raʼno C) meksika gʻoʻzasi D) yeryongʻoq 134. Markaziy osiyo cho'llarida ko'k- yashil suvo'tlarining ahamiyatini belgilang. 1) tuproq hosil bo'lishi jarayonlarida qatnashadi; 2) Yaponiya va Xitoyda nostokning ba'zi turlaridan ozuqa sifatida foydalaniladi; 3) atmosferadagi erkin azotni o'zlashtiradi; 4) tuproqni azotga boyitadi; A) 1, 3, 4 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 3, 4 D) 2, 3, 4 135. Javlonning eritrositlarida faqat agglutinogen B bolsa qaysi guruhdoshlariga qon berishi mumkin? 1) Sanjarning eritrositlarida faqat agglutinogen A bor; 2) Lolaning qon plazmasida agglutininlar yoq; 3) Javohirning eritrositlarida agglutinogenlar yo`q; 4) Shahnozaning qon plazmasida faqat agglutinin α bor; 5) Elyorning qon plazmasida faqat agglutinin β bor; A) 1, 3, 5 B) 2, 3, 4 C) 2, 4 D) 3, 4 136. Sershox qirqbogimni dala qirqbogimining baxorgi (a) va yozgi (b) poyasidan farqini toping. A) a – shoxlanganligi; b – sporafilarini bolishi B) a – sporafillarining bolishi; b – shoxlanmaganligi C) a – fotosintez qilishi; b – sporafillarining bolmasligi D) a – sporafillarining bolishi; b – fotosintez qilishi 137. Avstraliya biografik viloyatda uchrovchi Katta kividagi oldingi oyoq barmoqlar soni qaysi javobda toʻgʻri koʻrsatilgan? A) 3 B) 6 C) 4 D) 0 138. Maksimal muhitda o'stirilgan zamburugʼ hujayrasida avtonom plazmidning kelgusi avlodaga o'tshi qanday mutatsiyaga misol boʻladi? A) kombinativ B) rekombinativ C) ontogenetik D) modifikatsion 139. Qaysi biri nukleoprotein emas. A) tamaki mozaikasi B) penitsil DNK si C) ribosoma D) pseudomonas DNK si 140. Quyida nechta toʻgʻri fikr berilgan? 1) tamaki mozaikasida "T" uchramaydi; 2) bakteriofagda "U" uchraydi; 3) tolalarni ajratib olishda foydalaniladigan organizmlarda mezosoma rivojlangan; 4) DNK sidagi genlarni 100% qismi faol boʻlgan organizimlar erkin azotni oʻzlashtiradi; 5) mitaxondriya va xloroplastlarda ATF sintezlanadi; 6) achitqi ribosomasi nukleoprotein; 7) bakteriya DNK si nukleoprotein; 8) sil qoʻzgʻatuvchisini ribosomasi nukleoprotein; 9) xantoria DNK si nukleoprotein emas; 10) xrokokk hujayra qobigʻi pektin; 11) batsilla hujayra membiranasi murein; 12) grip qoʻzgʻatuvchisini hujayra qobigʻi oqsil 13) ensafali qoʻzgʻatuvchisini qobigʻi polisaxarid 14) bakteriofag qobigʻi oqsil; 15) mikronafcha faqat hayvonot olamida uchraydi; 16) plastidalar qilquyruq va qizilquyruqda uchramaydi; 17) transiltatsiya sodir boʻladigan tuzulma faqat oqsildan tuzulmagan; 18) vaboni ribosomaga ega boʻlgan, mezasomali organizimlar qoʻzgʻatadi; 19) qizilchani hayotni hujayraviy shakillari qoʻzgʻatmaydi; 20) tarixiy usul eng dastlabki usul xisoblanadi; 21) penitsil xromosomasi triklikni 1-darajasiga kiradi; 22) ossilotoriya plastidslarida fotosintez maxsuloti sifatida oqsil sintezlanadi; 23) nostok plastidalarida fotosintez maxsuloti sifatida uglevod sintezlanadi; 24) xrokokkda fotosintez maxsuloti viruslar qobigʻidagi moddalarga oʻxshash birikma xisoblanadi; 25) kelajakda biologiyani amaliy axamiyati bortib boradi; 26) yer yuzida gullamaydigan yuksak sporali oʻsimliklar 50 mingga yaqin turga ega; 27) mamont daraxti gullamaydigan yuksak sporali oʻsimlik xisoblanadi; 28) mezosomali organizimlar fotosintez qilolmaydi; 29) bakteriya yadrosidagi barcha genlar ishlab turadi; 30) bitta sentriola tarkibida 9 ta mikronaycha bor; 31) mitoxondriya va plastidalar yadrochaga oʻxshab qoʻsh menbiranali; 32) zigʻir urugʻida silliq EPT koʻp; 33) insulin ribosomalardan sintezlanadi; 34) autotrof bakteriyalar organik modda toʻplash xususiyatiga ega, sabrofitlari ozuqa maxsulotlarni buzadi; 35) somatotrop donador EPT da sintezlanadi; 36) estrogen silliq EPT da sintezlanadi; 37) boʻlinayotgan hujayralarda boʻlmaydigan tuzulma menbiranasiz boʻladi; 38) sitokenez markazda ferment xosil boʻlishi bn boradigan organizimlarda EPT ni kanallaru qoʻshni hujayralar bilan qoʻshilib ketmagan; 39) hujayradagi asosiy qurulma elementi tayanch vazifasini bajaradi; 40) batsilla sitoplazmasida 2 xil membiranasiz organoid mavjud; 41) yongʻichqa sitoplazmasida 2 xil membiranasiz organoid mavjud; 42) penitsil sitoplazmasida 2 xil membiranasiz organoid mavjud; A) 19 ta B) 22 ta C) 24 ta D) 25 ta 141. Yomg'ir chuvalchangining 10ta xalqasidan 5 kunda 200mg zararli suyuqlik ajraldi. Demak bir kunda harbir naychadan qancha mg suyuqlik ajralgan? A) 4 B) 2 C) 1 D) 5 142. Укажите организмы с правой (a) и левой (b) дугой аорты 1-капачи 2-муравьед 3-какаду 4-андский кондор 5-жаворонок 6-кутора 7-Гаага 8-канна 9-летяга. A)a-1,3,4,5,8 b-2,6,7,9 B)a-3,4,5,7 b-1,2,6,8,9 C)a- 1,3,4,7 b-2,3,5,8,9 D)a-1,3,4,5,7 b-2,6,8,9 143. Botirni bir kecha-kunduzgi istemol qilgan 800 gr oziq maxsulotini 31,25% oqsil tshkil etsa, jami oziq moddalardan xosil bo’lgan 3800 kkal energiyani necha % i uglevodga to’ri keladi. A) 48,5% B) 37,7% C) 56,25% D) 51,5% 144. Qaysi holatda plevra bowlig'idagi gazlar (a) va hujayra suyuqliklardagi gazlar (b) kengayadi? A) a-kesson; b-kesson B) a-issiq urganda; b-atmosfers bosimi kamaysa C)a-gipoksiya; b-atmosfera bosimi ortsa D)a-gipoksiya; b-atmosfera bosimi kamaysa 145. Tuxum qoyib kopayadigan lichinkali (a) va tuxum qoyip kopaymaydigan lichinkali (b) organizmlarni korsating? A) a-jigar qurti; b-chayon B) a-exinakok; b-rishta C) a-suv shilligi; b-baqachanoq D) a-askarida; b-tirik tugar shilliq 146. Ituzumdoshlar oilasining poya xillari qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan. A)tik o'suvchi, yotib o'suvchi, chirmashuvchi, ilashuvchi B)tik o'suvchi, yonboshlab o'suvchi, yotib o'suvchi,yer osti tuganaklar C)chirmashuvchi, ilashuvchi D)palak otib, o'rmalovchi 147. Kodominadlik hodisasi qaysi javobda ko'rsatilgan. A)AAxaa|Aa B)aaxaa|aa C)A|A|x B|B|AB D)Aaxaa|Aa,aa 148. Noto'g'ri fikrlarni ko'rsating. 1.beda urug'i yantoq urug'iga qo'shilib Amerkadan Xorazmga kelib qolgan 2.ra'nodoshlar oilasining O'zbekistonda 138ta turi mavjud 3. bo'ritaroq kanop turkumiga mansub 4.atirgulning yer yuzidagi nav soni tangacha qanotlilar soniga teng 5.Iskaptopar terlama kasalligini tarqatadi 6.qora ituzum turkumida 10ta tur bor 7.hashorotlarning ayrish tizimi 2uchi ochiq malpigi naychaliaridan tashkil topgan. A)2,6,7 B)1,2,3,4,5,6,7 C)2,4 D)1,3,4,5,6,7 149. Yurakning ishemik kasalligi nima sababli kelib chiqadi A)qon tomirlarda qon aylanishining buzilishi B)Ikki tavaqali klapnda qon aylanishining buzilishi C)tojsimon arteriyada qon aylanishining buzilishi D)gipertoniya 150. Askarida qaysi klapnni bosib o'tmaydi A)ikki tavaqali B)uch tavaqali C)ikki va uch tavaqali D)yarimoysimon klapn 151. 1-DNK va 2-DNK dan sintezlangan oqsil tarkibidagi amonikislotalar yigʻingisi 40 ga, ayirmasi 10 ga, koʻpaytmasi 375 ga teng boʻlsa 1-DNK tarkibidagi dezoksiribozalar tarkibida nechta uglerod atomi borligini xisoblang. A) 750 B) 620 C) 845 D) 910 152. Uch bargchali murakkab bargga ega bir yillik osimliklarning urug'i tarkibida kop muqdorda bo'ladigan organik birikmani parshalaydigan meda osti bezining fermentini aniqlang. A. Pepsin B. Tripsin C. Amilaza D. Lipaza 153. Hashoratlar sinfiga kiruvchi turkumlar soni 15 yashar o'smirning yuqori jag'idagi qaysi tishlar yig'indisidan 6,666667 marta koʼp? A) qoziq, kurak, kichik oziq B) katta oziq, kurak, qoziq, kichk oziq C) aqil, qoziq, kichik oziq D) kichik oziq, katta oziq 154. Suvarak embirionidagi blastomerlar soni nazariy jixatdan ularning tarkibidagi xromosomalar sonidan 3008 taga kam boʻlsa, blastomeralar tarkibidagi autosoma xromosomalar sonini aniqlang. A) 768 B) 1536 C) 2048 D) 2944 Yechimi⤵️ 2017 yil DTM dan 48x-x=3008 47x=3008 X=64 blastomer 64×46=2944 ta 155. Diploid navli makkajo'xorining 40 ta birlamchi jinsiy hujayrasidan hosil bo'lgan spermalarining ma'lum qismi urug'lanishda qatnashgan spermalardagi xromasomalar soni urug'lanishda qatnashmagan spermalardagi xromasomalardan 1280 taga kamligi ma'lum bo'lsa, tuxum hujayrani urug'lantrishda qatnashgan spermiylar sonini aniqlang A) 64 B) 128 C) 82 D) 48 Yechimi: ⤵️2017 yil DTM dan 40x8=320 spermiy 320x10=3200 ta xromosomalari x=qatnashgan; y=qatnashmagan / x + y = 3200 \ y - x = 1280 . 2y = 4480 . y = 2240 2240/10=224⬅️ qatnashmagani 320 - 224 = 96 qatnashgani 96/2=48 tasi tuxum hujayrani urugʻlantirgan spermiylar 156. DNK zanjiridagi 840 ta bog'lari azotli asoslar orasida joylashgan boʼlib shu bogʼlarni 40% adenin va timin orasida joylashgan. DNK uzunligi necha nm? (2016 yil DTM dan) Yechimi⤵️ @Mega_Biologiya 40% (A=T) ---336 tasi 840《 60% (G&S) ---504 tasi 840x0,4 = 336 ta H bog' (T va A 2) 840x0,6 = 504 ta H bog' (G va S 3) 336/2=168 ta A yoki T 504/3=168 ta G yoki S Purim asosi G(168)+A(168)=336 Pirimidin S( 168)+T(168)=336 DNK bir tomonida 336*0,34=114,24 157. Ovqatdan ajralgan energiyaning 1307,9 kJ qismi tana haroratining doimiyligini ta’minlash uchun sarf boʻladi. Ovqat tarkibidagi mineral tuz va suvdan tashqari 133 gr oqsil va lipid, 50 gr uglevod mavjud bo‘lsa, oqsil va lipiddan ajralgan energiya miqdorini (kkal) aniqlang. A) 1760 B) 716,9 C) 2640 D) 3043,7 Yechimi:⤵️ 2016 DTM dan ------------------------------- 3923,7 = jami oqsil+yog‘+uglevod 50×17,6=880 uglevod energiyasi 3923,7-880=3043,7 ⬅️ D javob ------------------------------ / x-0qsil + y-yog‘ =133 \ 17,6x + 38,9y =3043,7 / 21,3y = 702,9 \ y=702,9/21,3 . Y = 33 gr oqsil 133 - 33 = 100 gr yog‘ 158. DNK fragmentidagi A va H bogʻlar 1:6,5 nisbatda boʻlsa "S" necha %? A)10 B)15 C)20 *D)30 Yechimi ⤵️ ------------------------------ 1-usul (tenglama usuli) 2x+3y -------- =6,5 . x y=1,5; x=1 1,5(G)+1,5(S)+1(A)+1(T) =5 jami . 5------------100% 1,5(S)-------X=30% --------------------------------- 2-usul A va H bogʻ 1:6,5 boʻlsa, 1 ta "A"desak, 6,5 ta H bogʻ deymiz. (A) 1x2=2 H bogʻ boʻladi. 6,5-2=4,5 ta H bogʻ G va S oʻrtasida 4,5/3=1,5 ta G yoki S boʻladi 1,5/5x100=30% ------------------------------- 159. DNK fragmentida S lar A lardan 15 marta kam boʻlsa, ushbu fragmentda H bogʻlar fosfodiefir bogʻlardan necha marta koʻp boʻladi. A) 1,42 marta B) 1,05 marta C) 1,03 marta D) 1,12 marta 160. DNK dagi dezoksiribozalar tarkibidagi uglerod atomlar soni oqsil tarkibidagi aminokislotalar sonidan necha marta koʻp boʻladi. A) 5 marta B) 30 marta C) 6 marta D) 10 marta 161. Hujayraning muhim tarkibiy qismi yadro ekanligini aniqlagan (a) va isbotlagan (b) olimni ko'rsating? A) a-R. Guk; b-R. Braun B) a-R. Guk; b-Ya. Purkine C) a-R. Braun; b-A. Levenguk D) a-R. Braun; b-R. Virxov 162. i-RNK tarkibidagi adenin bilan bir xil tuzlgan birikmani aniqlang. A) ADF B) AMF C) ADF D) GTF 163. Barcha hayot shakillarida uchrovchi purim va pirimidin asoslari qanday nisbatda. A) 3:2 B) 2:2 C) 2:1 D) 1:2 164. Bakteriofagni monomeri necha xil? A) 13 xil B) 4 xil C) 21 xil D) 24 xil 165. Qaysi birikmani tarkibida faqat C,H,O,N,S uchraydi? A) Bam H1 B) RSR 101 C) E. Coli D) lixenin 166. Transilyatsiya(a) va reduplikatsiya(b) maxsulotini aniqlang. A) a-terionin; b-i-RNK B) a-tripsin; b-pBR-322 C) a-tiamin; b-Ti D) a-tiroksin; b-DNK polimeraza 167. Qaysi organizimlarda Mg fotosintezda qatnashadi(a) va qaysi orgznizimlarda biologik katalizatorlar tarkibiga kiradi(b)? A) a-yongʻichqa; b-suvke B) a-qilquyruq; b-qizilquyruq C) a-bogʻibagʻir; b-joʻka D) a-sorisar; b-safsar 168. Quyida barcha hayot shakillarida uchrovchi birikma nechta berilgan? 1) ATF; 2) uratsil; 3) H3PO4; 4) timin; 5) sitozin; 6) guanin; 7) oqsil; 8) glukoza; 9) adenin A) 6 ta B) 5 C) 4 ta D) 3 ta 169. Qaysi oʻzbek olimlari hujayraning biologiyasi(a) va kimyosi(b)ni oʻrganishga xissa qoʻshgan. A) a-Toʻraqulov; b-Toshmuxammedov B) a-Toʻraqulov; b-Hamidov C) a-Zuparov; b-Usmonov D) a-Hamidov; b-Toshmuxammedov 170. Reduplikatsiya jarayonini toʻxtatuvchi modda qaysi? A) DNK-polemeraza B) fitonsid C) sitoxrom D) interferon 171. Qaldirg'ochning urg'ochisi og'irligi 50 g. Uning 2 ta bolasini og'irligi har biri 10 g. 1 oy davomida har biri 45 g ga yetgan. Ekologik piramida asosida urg'ochi qaldirg'och bolalarini qancha hasharot bilan boqadi (a) hasharot o'z navbatida qancha oziq yeydi (b)? (2016 DTM) A) a-900 g; b-9000 g B) a-150 g; b-4500 g C) a-350 g; b-3500 g D) a-700 g; b-7000 g 172. DNK fragmentida 1000 ta nuklotid bolib T+G+S yigindisi T+G+A yig’indisidan 1,5 marta katta bolsa fragment tarkibidagi vodorod boglar sonini toping. (2016) Yechimi⤵️ A+G=500 ta T+S=500 dan S ni topish S=500-T T+G+S. 500+500-T -------=1,5; -----------=1,5 T+G+A. 500+T 1000-T=750+1,5T 1000-750=2,5T 250=2,5T 250/2,5T T=100 ta T; 100 ta A; 400 ta S; 400 ta G; 100x2=200 400x3=1200 200+1200=1400 ta H bog' 173. 4 ta nomalum nukleotidli DNK molekulalarining biridan suniy sharoitda 99ta peptid bogli oqsil molekulasi sintezlandi.Barcha DNK molekulasidagi nukleotidlar oqsil biosinteziga javob bolgan DNK molekulasidan 4,3 marta kop. 2-DNK nukleotidi 1-DNK nukleotidlaridan 1,2 marta, 3-DNK dan 0,8 marta, 4-DNK nukleotidlaridan 2 marta katta bolsa, transkripsiya ishtrok etgan DNK molekulasini aniqlang. A)1-DNK B)2-DNK C)3-DNK D)4-DNK Yechimi⤵️ (2017 DTM) 99+1=100 aminokislota 100 * 6 = 600 DNK dagi nukleotid 4,3x600=2580 jami nukleotidlar 1-DNK-------------x \ 2-DNK----------1,2x | 3-DNK--1,2/0,8=1,5x. | 4,3x 4-DNK----1,2/2=0,6x / . 4,3x = 2580 . x=600 ta Demak
2-DNK da 600x1,2=720 ta 3-DNK da 600x1,5=900 ta 4-DNK da 600x0,6=360 ta Ekanligini bilgan xolda dastlabki 600 ta nomalum nukleotidli DNK 1-si ekan. Javob: A. 174. Х организм - гетеротроф, с видоизмененными конечностями, Y организм - афтотроф, участвующий в образовании сообщество растений и содержащий в составе своем сахарозу. Укажите взаимоотношения между х и у организмами. А) паразитизм Б) односторонняя выгода С) нейтральный вид отношения. Д) взаимовыгодное отношения. 175. Uzunligi 8,5 nm boʻlgan DNK da S necha foiz boʻlganda uchbogʻlar soni fosfodiefir bogʻlar bilan teng boʻladi. A) 16% B) 32% C) 18% D) 24% 176. DNK dagi H bogʻlar soni transilyatsiya maxsuloti tarkibidagi bogʻlardan 105 ta, transikripsiya maxsuloti tarkibidagi bogʻlardan 73 ta koʻp boʻlsa DNK da S necha foizni tashkil etadi. A) 20% B) 24% C) 35% D) 25% 177. Dastlab jig'ildon paydo bo'lgan organizmlar qanday juft xosil qiladi? A) umr bo'yi B) mavsumi C) vaqtinchalik D) juft xosil qilmaydi 178. DNK ni birinchi zanjirida adenin soni , DNK ning ikkinchi zanjiridagi guaninlar sonidan 50 ta kam, DNK ni birinchi zanjiridan transkripsiya qilingan i-RNK dagi adeninlar soni DNK ni ikkinchi zanjiridagi timinlar sonidan 80 ta ko’p. DNK ni ikkinchi zanjiridagi purim asoslari (A+G) soni 370 ta, birinchi zanjirdan transkripsiya qilingan i-RNK dagi umumiy nukleotidlar soni 600 ta bo’lsa, DNK ning birinchi zanjiridagi guaninlar sonini ko’rsating? A) 200 B) 110 C) 170 D) 120 179. Uzunligi 34 nm boʻlgan DNK ni birinchi zanjirida purim asoslari 30% ni tashkil qilsa, shu zanjirdagi pirimidin asoslarini 57%ini S tashkil qiladi. Unga komplimentar ikkinchi zanjirdagi "A" lar soni DNK dagi barcha adeninlarni 75% ini tashkil qilsa, 1-zanjirdagi guaninli dezoksoribozalar tarkibida nechta uglerod atomi bor. A) 100 B) 50 C) 150 D) 200 180. В процессе энергетического обмена было выделения 19656 кДж энергии, часть которой было использовано для синтеза 266 молекул АТФ. Укажите количество энергии(кДж), которое накапливается в богатых энергией фосфатных связях аденозинтрифосфатной кислоты? (2016 ДТМ) А) 28кДж. В) 56кДж. С) 1400кДж. D) 18200кДж. 181. Uratsil(a) va timin(b) quyidagilardan qaysi birini tarkibida uchraydi? A) a-yadrocha; b-ribosoma B) a-bakteriofag; b-tamaki mozaikasi C) a-ribosoma; b-bakteriofag D) a-i-RNK da ; b-t-RNK da 182. Qonining yopishqoqligi 7 boʻlgan, asosiy moddalar almashinuvini taminlash uchun 5 soatda 600 kkal energiya sarflaydigan sogʻlom odam tanasida necha gr eritrotsit bor. ( 1mm³ qon=1ml=1 gr deb olinsin) A) 67,4 gr B) 58,8 gr C) 44,6 gr D) 71,4gr 183. Asosiy moddalar almashinuvini taminlash uchun 6 soatda 540 kkal energiya sarflaydigan sogʻlom odam tanasida necha gr eritrotsit bor. ( 1mm³ qon=1ml=1 gr deb olinsin) A) 43,5 gr B) 29 gr C) 31,5 gr D) 62 gr Yechimi⤵️ 6 soatda -------540 kkal 24 soatda------x=2160 1680 kkal------70 kg li odam 2160 kkal------x=90 kg li odam 100% tana --------90 kg ... 7% qon --------x=6,3 kg 1 gr -------------1 ml 6300 gr -------6300 ml 1 ta eritrotsit -------------1^-9 gr (1mm³ qonda) 5 mln ta---X=0,005 gr 1 mm³ --1 gr 1 gr --------0, 0005
. Lipid + oqsil. + uglevod = 3822 . x gr. x gr. 4,5x gr . 9,3x. 4,1x (4,1x4,5)=18,45x 9,3x+4,1x+18,45x=3822 . x=120 oqsil Oqsil-----------------120 gr Lipid-----------------120 gr Uglevod 120x4,5------540 gr a) 540 gr uglevod massasi b) 120x4,1=492 oqsilni energiyasi Javob: A. 188. 3 xil nomalum nukleotidli DNK malekulasi mavjud. DNK malekulalarida jami 798 ta adenin nukleotidi bor. DNK malekulalaridagi adenin nukleotidlari foizlari quyidagicha 1-DNK da jami nukleotidlarni 20% ni, 2- DNK da jami nukleotidlarni 30%ni, 3- DNK da jami nukleotidlarni 40% ni tashkil qiladi.
0,2 x 0,75y + 0,3y + 1,25y x 0,4 =798 . y=840 T va S pirimidin xar doim DNK ni yarmini yashkil qiladi. . 840/2=420 J avob B) 420 189. Bir sutkada xar bir nefron qancha gram birlamchi sidik hosil qiladi? A)2000 B) 0,005 C)0,001 D)0,0005 190. To'da b-b yashovchi qoziq tishlari kuchli rivojlangan organizmlarning minimal og'irligi qaysi turkumning turlar soniga teng keladi? A) kemiruvchilar B) primatlar C) yirtqich sutemizuvchilar D) kurakoyoqlilar 191. Kamchatka krabining yurak teshiklari soni, qaysi organizmlarning so'lak bezlari soniga teng? A) dastlab o'pka paydo bo'lgan organizmlar, B) bir organizmda tuxumdon va urug'donga ega organizmlar, C) 2 ta urug'don va 1ta tuxumdonga ega organizmlar, D) tapir va gibbonning sinfi 192. Bir orolda yashovchi, lekin bir-biriga aloqasi bo'lmagan organizmlarni aniqlang? A) eng yirik umurtqasiz, yer yuzida yagona turli organizm B) Kanar orollarida yashab tabiiy sanitarlik qiladigan/ C) primatlar orasida eng yirik organizmlar, o'zidan qo'lansa hid chiqaruvchi o'simliklar D) 6000 yil umr ko'ruvchi o'simlik, urug'lari u-n so'lagi va o'simlikdan in yasovchi organizmlar. 193. Bachadon dastlab paydo bo'lgan organizmning urug'donlari soni qaysi organizmlarni tuxumdon va urug'don (lari) soniga teng? A) O'rta Osiyoda birnecha turi bor organizmlar, B) 30000 turi bor organizmlar, C) ikki juft paypaslagichli organizmlar, D) halqalilarning (bazan emas) qo'ygan tuxumlari soni b-n bo'yi teng organizmlar. 194. Asosan dafniya sikloplar b-n oziqlanadigan organizmlar xaqida noto'g'ri ma'lumotni aniqlamang. A) kaltakesak boshi shakliga o'xshash tishlari bo'ladi B) ildam kaltakesak singari mugux plastinkaga ega, C) ikki pallalilar singari ozig'ini paypaslagichlarida tutib qoladi, D) qo'lqanotlilar va delfinlar u-n xos xususiyat mavjud. 195. Jig'ildon dastlab paydo bo'lgan organizmlar ko'pjncha qo'yadigan tuxumlari soni qaysi organizm bo'yining soni b-n bir xil? A) karam kapalagi B) bronza qo'ng'izi C) ikki pallalilar D) oq planariya 196. DNK fragmentida 188 ta kimyoviy bogʻ mavjud boʻlib, undagi H bogʻ va fosfodiefir bogʻ ayirmasi 32 ga teng boʻlsa. T necha foizni tashkil etadi. A) 37,5% B) 24% C) 36% D) 12,5% Yechimi: ⤵️ x-vodorod bogʻ; y-fosfodiefir bogʻ(F) / x + y = 188. | y=78 F bogʻ \ x - y = 32 . | x=110 H bogʻ 78+2=80 jami nukleotid / 2x + 2y = 80. | y=30 G yoki S \ 2x + 3y =110 | x=10 A yoki T 80 ta -------100% 10 ta -------X=12,5% Javob : D 197. Hasan va Husanning ovqat ratsionida teng miqdorda(gr) plastik va energetik funksiyali makromalekulalar va 450 gr dan uglevod mavjud. Lekin Hasanning ovqatdan hosil boladigan energiyasi ukasiga nisbatan 208 kkal ko'proq. Agar ular ovqatlanish rejimiga rioya qilsalar kechki ovqatlaridan hosil boladigan energiya maksimal qanchaga farq qiladi? A) 33,4 B) 32,8 C) 28,6 D) 31,9 ISHLANISHI⤵️→ 1) yog-9.3 kkal oqsil 4.1 kkal 2) Farq-5.2 kkal 3) 208/5.2=40 4) 40x4.1x0.2=32.8 kkal J: 32.8 kkal 198. Chaqaloq ma'lum miqdordagi ona sutini iste'mol qilganda undagi uglevoddan hosil bo'lgan energiyani ma'lum qismi issiqlik sifatida tarqalib ketadi, qolgan energiya ATF bog'larida to'planadi. Chaqaloq qancha sut iste'mol qilganida uglevoddan hosil bolgan 760 kJ energiya ATF bog'larida yeg'iladi. (1 kkal= 4,3 kJ) 100 gr sutdagi uglevoddan hosil bolgan energiya qiymati 65 kkal ga teng. A) 500 gr B) 600 gr C) 300 gr D) 850 gr ISHLANISHI⤵️ 1) 65x4.3=280 2) 280x1520/2800=152 3) 152-----100 . 760-----x=500 gr 199. O'quvchi 1 kunlik ovqatlanish vaqtida 500 gr ozuqa(oqsil, yog, uglevod va mineral tuz) istemol qildi.Ozuqa tarkibidagi mineral tuzlar umumiy ozuqaning 1/25 qismiga teng miqdorda edi. Ozuqadagi oqsil massasi uglevod massasidan 40 gr ga ko'p.U Shu ozuqadan 2800 kkal energiya qabul qilgan boʻlsa ozuqadagi oqsil, yog, uglevod massasi qanday nisbatda? A) 6:7:9 B) 9:8:7 C) 4:3:9 D)6:3:2 Yechimi⤵️ 500/25=20 tuz 500-20=480 makromolekulalar oqsil va uglevod quvati tengligi u/n / x + y = 480 \ 4,1x + 9.3y = 2800 x=320; y=160 yog' x= oqsil va uglevod (180-140=40) Oqsil, yog', uglevod 180 + 160 + 140 = 480 B) 9 : 8 : 7 200. Hayvon hujayrasida glukoza chala va to‘liq parchalangan. O‘simlikda fotosintez jarayonidan so‘ng hosil bo‘lgan glukoza molekulalari soni hayvon hujayrasida chala parchalangan glukoza molekulalaridan 5 marta ko‘p, to‘liq parchalangan glukozadan 1,2 marta kam, glukozaning xayvon hujayrasidagi to‘liq parchalanishidan ajralgan ATF miqdori, fotosintezga sarflangan ATFdan qanchaga ko‘p. (Umumiy glukoza molekulalari soni 24 ga teng). ▶️1-usulda (2016 DTM) | 1) fotosintezda----5x. | Chalada---------x | To‘lada---------6x | 2) 5x + x + 6× = 24 | x=2 chala; to‘la=12; fotosin-10; | 3) 1 ta to‘la--------38 | 12 ta to‘lada-----X=456 | 1 ta glukoza un --18 ta ATF sarf | 10 ta glukoza un--X=180 ta | 4) 456-180=276 ta | ▶️2-usul x ta | Fotosin CO2+18ATF =C6H12O6 | 02x ta | To‘liq parchalangan--C6H12O6 | 1,2x ta | To‘liq parchalangan--C6H12O6 | X + 02x + 1,2x = 24 | X=10 | Demak fotosintezda 10 un 180 ta | To‘liqda 1 moldan------38 ta | 12 moldan-----X=456 | Farq: 456-180=276 | ▶️3-usul | 1) 1-oʻsimlik---5 mol \ | 2-toʻliq------6 mol. | =12 | 3-chala-----1 mol / | 2) 12 mol------6 mol------5mol | 24 mol-----x=12; ------x=10 | Jami⤴️glukoza | 3) 12x38=456 ta ATF | 10x18=180 ta ATF | 4) 456-180=276 201. Glukoza molekulasining chala parchalangan qismi to‘la parchalangan qismidan 3 birlikka ortiq. To‘liq parchalangan qismidan hosil bo‘lgan ATF soni chala parchalangan qismidan xosil bo‘lgan ATF sonidan 7,6 marta ko‘p. Jami parchalangan glukoza molekulalar sonini (a) va to‘liq parchalanishida hosil bo‘lgan energiya miqdorini (kJ) (b) aniqlang. @Mega_Biologiya *A) a-7; b-5600 C) a-5; b-4200 B) a-6; b-5200 D) a-7; b-4200 Yechimi :⤵️ 2016 yil DTM dan ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ X mol ⚫️C6H12O6 --> 38 ATF ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ X+3 mol ⚫️C6H12O6 --> 2C3H6O3 + 2 ATF ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ Shunga asoslanib tenglama tuzamiz. . 38x . --------- = 7,6 . 2x + 6 X=2 ta tola, 5 ta chala Jami glukoza : 7 mol to‘ladan 2×2800 = 5600 kJ Javob : A 202. Energiya almashinuvida sebarga bargida bedaga qaraganda 7 ta kam, burchoqqa qaraganda 9 ta ko’p va lovyaga qaraganda 3 marta kam ATF molekulasi xosil bo’ldi. Shu to’rtta o’simlikda bir vaqtning o’zida xosil bo’lgan ATF molekulasi soni 118 ta bo’lsa, burchoqda issiqlik sifatida ajralgan energiya miqdori kJ (a), bedada ATF da to’plangan energiya miqdori kJ(b), lovyada sarflangan ADF lar soni (c), sebargada ajralgan enrgiya miqdorini kJ(d) xisoblang? A) a-382,6 ; b-1040; c-45; d-1243,7 B) a-325,7 ; b-1080; c-27; d-1341,8 C) a-370,5 ; b-1080; c-60; d-1473,6 D) a-346,8 ; b-1020; c-20; d-1418,6 203. Ikki xil DNK molekulasidan hosil boʻlgan oqsilning peptid boĝlari koʻpaytmasi 143 ga teng boʻlsa DNK dagi nukleotidlar yiĝindisini aniqlang? A) 78 B) 312 C) 156 D)51 ▶️1-usul. | 11×13=143 | (11+1)+(12+1)=26 | 26×3×2=156 ▶️2-usul | (X-1) • (X-1)=143 | X=12 Peptid bog' | 12+1=13 aminoxislota | 13×3=39 i-RNK dagi nukleotid | DNK da 78 ikki DNK da 156 | ▶️3-usul | 143+1= 144 | 144 dan ildiz 12 buladi | 12 peptid bogʼ unga 1 qoʻshsak | 13 ta aminokislota | 13x3=39 ◀️ i-RNK | 39x2=78 ◀️ DNK | Bir zanjirda 78 ta; ikkitasida 156 ta | 204. X massali oqsil tarkibidagi peptid bog'lar(a), shu oqsilni transilyatsiyasida qatnashgan i-RNK tarkibidagi fosfodiefir bog'lar(b), transikripsiyada qatnashgan DNK tarkibidagi fosfodiefir bog'lar(c) sonini topish qaysi javobda to'g'ri ifodalangan? A) a-x+1; b-2x-1; c-3x-2; B) a-x-1; b-2x-2; c-3x-2; *C) a-x-1; b-3x-1; c-6x-2; D) a-x-1; b-2•(x-1); c-3x-2; E) a-x-1; b-3•(x-1); c-6•(x-1); 205. DNK molekulasini ikki ipida 3200 ta nukleotid mavjud. Umumiy nukleotidlarni 25% S. 1- ipida timin nukleotidi 70%, guaninlarni 30%i joylashgan. DNK ning 1- ipidan sintezlangan iRNK dagi purin asoslarini toping. A) 1600 B) 480 C) 1120 D) 560 206. Uglevodning xayvon hujayralaridagi minimal va o'rta foizi soniga qaysi organizmning bo'yi soni bir xil? A) 2 yoshli bola B) kengru bolasi C) ichagi ayri xosil qiladigan hayvon D) o'simlik bargi va yosh novdasi bilan oziqlanadigan hayvon 207. Energiya almashinuvini birinchi bosqichida qaysi modda parchalanadi? A) glukoza C) kraxmal B) sut kislota D) aminokislota 208. Toʻsh suyagini dasta qismiga nechta gʻovak suyak birikkan. A) 4 ta B) 14 ta C) 6 ta D) 8 ta 209. Odam tanasini qaysi qismi tuzulishiga koʻra 3 xil suyaklardan tashkil topgan. A) gavda skeleti C) koʻkrak qafasi B) qoʻl suyaklari D) bosh suyagi 210. Oqsil, uglevod, lipiddan ajralgan energiya 3576 kkal ga teng. Oqsil massasi lipiddan 1,2 marta kichik, lipiddan ajralgan energiya uglevoddan ajralgan energiyadan 934 kkal kam boʻlsa uglevodni massasini aniqlang. A) 450 *B) 500 C) 550 D) 600 ▶️1-usul⤵️ | Oqsil. + Uglevod + Lipid. | x gr y gr 1,2x gr | ----- ------ ------ | 4,1x 4,1y 11,16x | | 11,16x + 4,1x + 4,1y = 3576 | | / 15,26x + 4,1y = 3576 | \ 4,1y - 11,16x = 934 | 15,26x+11,16=3576-934 | 26,42x = 2642 | x=100 lipid | 4,1y - 11,16 x 100 = 934 | y=500 gr ▶️2-usul. | (1,2x9,3)⤵️ | 4,1x. + 11,16x + 11,16x+934 | Oqsil. Lipid. Uglevod | | 4,1x+11,16x+11,16x+934=3576 | 4,1x+11,16x+11,16x=3576-934 | 26,41x = 2642 | x=100 gr oqsil | 11,16x100+934=2050 kkal | 2050/4,1=500 gr ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 211. O‘simlik hujayrasida fotosintez natijasida 1620 g glukozaning sintezidan hosil bo‘lgan ADF ning 14,82%i shu hujayrada bir necha mol glukozaning O2 siz sharoitda parchalanishi uchun sarf bo‘ldi. Natijada hosil bo‘lgan sut kislotasi 41,67%i birinchi mitaxondriyada, 33,34%i ikkinchi mitaxondriyada parchalangan. Shu hujayradan jami issiqlik sifatida tarqalib ketgan energiyani necha %i birinchi mitaxondriyaga tegishli? A) 26,68 B) 40 C) 30 D) 37,26 Yechimi⤵️ | 1) 1680/180=9 mol glukoza | 2) 1 mol glukoza un---18 ta ADF | 9 mol glukoza un---X=162 ta | 3) 162×01482=24 ta to‘liqsiz | 4) 162-24 = 138 ta to‘liqda |➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ | Issiqlik sifatida tarqalgan energi | 5) 2 ta ADF-------120 | 24 ta da--------X=1440 kJ | 6) 2 ta ADF-------2 ta sut kislota | 24 ta ADF------24 ta sut kislota | 7) 24×0,4167=10 ta | 8) 2ta Sut kislotadan---1160 kJ | 10 tadan ------------X=5800 kJ | 9) 2 ta --------1160 | 24 ta--------x=13920 | 10) 1440+1392=15360 | 11) 15360------100% | 5800------X=37,76% |➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖ 213. Kaptarning yurak pulsi va nafas soni 2 : 1 nisbatda boʼlishi uchun u kunning necha % qismini uchib oʼtkazishi kerak? A) 27,62 B) 29,54 °C) 31,13 D) 43,16 ▶️Yechimi⤵️ | Bir kunning uchib oʼtilgan qismini | "x" tinch holatni-"y" deb belgilaymiz | / x + y = 100 | | 550x+165y | | -----------=2 | \ 400x+26y | X=31,13 Javob:© 214. Shimpanze zigotasini boʻlinishi natijasida xosil boʻladigan blastomerlardagi autosoma xromosomalar yigʻindisi 23552 taga yetishi uchun necha gr glukozani toʻliq parchalanishi natijasida hosil boʻladigan energiya yetarli boʻladi. (Bitta hujayra yoki blastomerdagi mitoz uchun 4,9 kJ energiya sarflanadi) | A) 159 B) 161 C) 174 D) 186 | Yechimi⤵️ | 1) 48-2=46 ta autosoma | 2) 46 ta ---------1 ta hujayrada | 23552 tasi-----X=512 ta blastomer | 3) Blastomerlar soni(hujayralar soni) | 2 | 4 | 8 | 16 | 32 | 64 | 128 | 256 | 512 | 1 | 2 | 4 | 8 | 16 | 32 | 64 | 128 | 256 | mitozlar soni⤵️ |1+2+4+8+16+32+64+128+256=511ta | 4) 1 ta mitoz u-n -------4,9 kJ | 511ta mitozda------X=2503,9 kJ | 5) 2800 kJ---------180 gr glukoza | 2503,9 kJ--------X=161 gr | Javob: B 215. Shimpanze zigotasini boʻlinishi natijasida xosil boʻladigan blastomerlardagi autosoma xromosomalar yigʻindisi 23552 taga yetishi uchun necha mol glukozani toʻliq parchalanishi natijasida hosil boʻladigan energiya yetarli boʻladi. (Bitta hujayra yoki blastomerdagi mitoz uchun 4 kJ energiya sarflanadi) | A) 0,45 B) 0,56 C) 0,73 D) 0,84 | Yechimi⤵️ | 1) 48-2=46 ta autosoma | 2) 46 ta ---------1 ta hujayrada | 23552 tasi-----X=512 ta blastomer | 3) Blastomerlar soni(hujayralar soni) | 2 | 4 | 8 | 16 | 32 | 64 | 128 | 256 | 512 | 1 | 2 | 4 | 8 | 16 | 32 | 64 | 128 | 256 | mitozlar soni⤵️ |1+2+4+8+16+32+64+128+256=511ta | 4) 1 ta mitoz u-n -------4 kJ | 511ta mitozda------X=2044 kJ | 5) 2800 kJ---------1 mol glukoza | 2044 kJ---------X= 0,73 mol | Javavob: C 216. DNK qoʼshzanjiridagi A+T yigʼindisi G sonidan 18 taga koʼp. S umumiy nukleotidlarning 30% ni tashkil qiladi. DNK 1-zanjiridagi T lar soni 2-zanjirdagi G lar sonidan 2 marta koʼp boʼlsa, DNK fragmenti uzunligini aniqlang. (qoʼshni nukleotidlar orasidagi masofa 0,34nm) A) 30,6 B) 33,66 C) 36,72 D) 24,48 | Yechimi⤵️ 2017 DTM dan | 🔵1-usul A-X; G-Y | 1) / 2x- y = 18. | | | y. | | | -------=0,3 . | y=0,6x+0,6y | \ 2x+3y. | ⬇️y=1,5x | 2) 2x - 1,5x= 18 | 0,5x=18 | X=36 (A); | 3) (36+36) - 18 = 54 ta G | 4) 36+54 = 90 bir zanjir | 5) 90 x 0,34 = 30,6 nm |-------------------------- | 🔵2-usul (saloxiddindan) | S-30% boʻlsa, G ham 30% | A+T ------------ esa 40% | X --------40% | praporsiya | Y---------30% | Y•40 = X•30 | 40y = 30x | x = 1,333y | A+T = x; G = y | / x - y = 18 | y = 54 | \ x=1,333y. | x = 36 | 36+54=90 | 90 * 0, 34 = 30,6 nm |------------------------- | 🔵 3-usul | 1) 30%(S) -20%(T) = 10% | 2) 10%---------18 | 100%------X=180 | 3) 180x0,17=30,6 yoki 90x0,34= 217. "Doniyor Ziyo" O‘quv markazi Labaratoriyasida tovuqning tuxum hujayrasidagi DNK molekulasi Hae III, EcoRI, BamH1 restriktazalari yordamida ishlov berildi (kesildi). Tovuqning DNK molekulasini kesishda HaeIII bilan 10 marta, EcoRI bilan 8 marta, BamH1 bilan 10 marta kesildi. Shu jarayonda tovuqning DNK molekulasida jami bog‘lar nechtaga kamayishini nazariy jixatdan hisoblang. A) 206 B) 184 C) 210 D) 200 218. G‘o‘za o‘simligida tolasining rangi oraliq xarakterga ega bo‘lib, malla rang dominant (A), oq rang retsessiv (a) genlar tasirida irsiylanadi. G‘o‘zaning bir populyatsiyasida A geni 20% va a geni 80% ni tashkil etadi. Geterazigota organizimlar chachishtirilishidan hosil bo‘lgan populyatsiyalardagi o‘simliklarning necha foizida tolasining rangi malla emasligini aniqlang. A) 16 B) 64 °C) 96 D) 32 2016 DTM Yechimi:⤵️ A-geni 20%(2); a-geni 80%(8) . . A² + 2Aa + a² = 100 . (2)² + 2(2×8) + (8)² = 100 G. A. a. A. a. . | A-2 | a-8. | -----|---------|--------- | A-2 | AA-4. | Aa-16. | a-8 | Aa-16 | aa -64. | ------------------------- AA-4 % malla tolali Aa-32 % novvot rang tolali aa- 64 % oq ranli tolali ________ Malla bo‘lmagan ranglar : Novvot 32 % . 》= 96 % Oq rang 64 % 219. Ma’lum bir oʻsimlikdan hosil boʻlgan glukoza toʻliq va toʻliqsiz parchalangan glukozaga mol nisbati 7.5:1 nisbatda. Oʻsimlikda glukozani hosil boʻlishi uchun sarflangan, hamda toʻliq va toʻliqsz parchalangan glukozadan hosil boʻlgan ATFlar miqdori 2264 tani tashkil qilsa, toʻliq parchalangan glukozadan hosil bulgan ATFlarda toʻplangan energiyani hisoblang(kj)da. (Toʻliqsiz va toʻliq parchalangan glukoza bilan toʻliq parchalangan glukoza mol nisbati 7:1) A) 2350 B) 3480 C) 3005 D) 3040 Yechimi⤵️ ▶️1-ish. Chala va toʻliq parchalangan glukozalarni mol nisbati 7:1 yani 7x:x nisbatda jami parchalangan glukoza 8x(7x+x) ga teng. ▶️2-ish. Endi oʻsimlikda hosil boʻlgan glukoza bilan parchalangan glukozani mol nisbati 7.5:1 nisbatda yaʼni quyidachicha proporsiya tuzamiz. 1--------------7,5 8x-------------X=60z Demak oʻsimlikda 60x mol glukoza hosil boʻlganda 8x mol glukoza toʻliqsiz va toʻliq parchlanar ekan. ▶️3-ish. Endi ATFlar miqdorini hisoblaymiz: -1 mol chaladan 2 ta ATF hosil boʻlsa. .7x mol chaladan 14 x ATF hosil b-di. -1 mol tuliqdan 38 ta ATF hosil bulsa x mol tuliqdan 38 x ATF hosil buladi - oʻsimlikda 1 mol glukoza uchun 18 ta ATF sarflansa 60x hosil qilish uchun 1080x ATF sarflaydi ▶️4-ish. Jami ATFlar 2264 ta endi tenglamasi⤵️ 14x(chala)+38x(toʻliq)+1080x(sarflangan oʻsimlik glukozasi uchun)ya’ni 14x+38x+1080x=2264 . X=2 ▶️5-ish. demak biz yuqorida toʻliq parchalangan glukoza miqdorini x deb belgilab olgandik yechimdan kelib chiqadiki 2 mol glukoza toʻliq parchalangan. 1 mol glukozadan 38 mol ATF boʻlsa 2 molidan 76 ta ATF hosil buladi ▶️6-ish. ATF da toʻplangan energiyani bilish uchun 1 mol ATF da 40 kj toʻplansa 76 ta ATF dan qancha 76x40= 3040 JAVOB: D) 3040 kj 220. DNK zanjirida 160 ta A mavjud. Tashqi muhitning noqulay ta‘siri(mutatsiya) oqibatida shu fragmentdagi A va T juftligi 15% ga kamaydi. Mutatsiyadan so‘ng G va S juftligi DNK ning 60%ini tashkil etdi. Mutatsiyadan avval shu DNK qanday uzunlikda bo‘lganligini aniqlang. A) 247.52 B)123.76 C) 136.7 D) 117.6 221. Behzod oqsil va lipidli ozuqa istemol qildi, undan 2270 kkal energiya hosil boʻldi. Oqsildan ajralgan energiya umumiy energiyani necha foizini tashkil etadi? (Ozuqani 1/3 qismi oqsil) A) 25% B) 18% C) 22% D) 33, 3% ▶️Yechimi:⤵️ | Oqsildan--4,1kkal lipiddan--9,3 kkal | 1/3 qismi oqsil; 2/3 qismi lipid | 4,1x + 2(9,3x) = 2270 | X=100 gr oqsil | 4,1x100=410 kkal | 2270 kkal ---------- 100% | . 410 kkal ----------X=18% 222. Asosiy moddalar almashinuvini taminlash uchun 1920 kkal dan energiya sarflaydigan Qobil va Hobil ning bir sutkalik energiyaga extiyoji 3500 kkal danga to’g’ri keladi. Qobilning kunlik ovat ratsionidan xosil bo’lgan energiya midori 3267,5 kkal, Hobilniki esa 3283 kkal ga teng bo’lsa, Qobil(a) va Hobilning (b) yarim yildan keying massasini xisoblang? A) a-65,8 kg; b-65,6 kg B) a-70,8 kg; b-70,5 kg C) a-80,8 kg; b-80,5 kg D) a-75,5 kg; b-75,8 kg ▶️Yechimi⤵️ | 1680 kkal ----------70 kg | 1920 kkal --------x=80 kg | / Qobilniki -3267,5 | extiyoj-3500 | \ Hobilniki - 3283 | Q) 3500-3267,5=232,5 kkal | H) 3500-3283 = 217 kkal | Kunlik extiyojga nisbatan 232,5 va | 217 kkal energiya kam xosil b-di. | Yetishmayotgan energiyani |organizim oʻzidagi yogʻlarni |parchalash | natijasida xosil qiladi. Yarim yil 6 oy | Qobil: 1 kunda -------232,5 kkal | 180 kun-------X=41850 kkal | 41850/9,3=4500 gr = 4,5 kg ozadi | | Hobil: 1 kunda -------217 kkal | 180 kun ------X=39060 kkal | 39060/9,3=4200 = 4,2 kg ozadi | | Qobil▶️80-4,5=75,5 kg qoladi | Hobil▶️80-4,2=75,8 kg qoladi | Javob: D 223. Hasan va Husanni qon tomirlarida 4900 gr dan qon bor. Ularni bir kecha kunduzgi energiyaga bo’lgan extiyoji 3200 kkal danga to’g’ri keladi. Husaning kunlik ovat ratsionidan xosil bo’lgan energiya midori 2657,5 kkal, Hasanniki esa 2502,5 kkal ga teng bo’lsa, ikki oydan so’ng Hasan (a) va Husani (b) massasi necha kg qoladi. A) a-65,2 kg; b-66,5 kg B) a-65,5 kg; b-64,5 kg C) a-65,8 kg; b-66,2 kg D) a-65,5 kg; b-66,5 kg 224. Ot va itni somatik hujayrasidagi xromosomalarini ko'paytmasi 5148 ta bo'lsa, ot zigotasi 5 marta meridian, it zigotasi 4 marta ekvatoryal yonalishda bo'linishidan xosil bo'lgan umumiy blastomerlardagi jami xromosomalar yig'indisi 56832 ta bo'lsa, itda mitoz jarayonini anafaza bosqichida autosoma xromatidalar nechta bo'lishini xisoblang. A) 156 B) 76 C) 128 °D) 152 | ▶️1-ish ot↓ It↓ | 2 | 4 | 8 | 16 | 32 | 64 | 128 | 256 |512 | m| m| e | m | e | m | e | m | e | | ▶️2-ish Ot-x; It-y | / x • y = 5148. qisqaradi↓ | \256x+512y = 56832 | 256 ga | x + 2y = 222 | x = 222—y | y • (222—2y) = 5148 | 222y—2y²—5148=0 | 2 ga boʻlinadi | -111y + y² + 2574=0 | y²—111y + 2574=0 | D=√b²-4ac = √111²-4•2574=45 | 111+45 | X¹ = -------=78 it; 66 ot; | 2. | ▶️ 3-ish mitoz anafazasida 4n 4c | 78-2=76 ta autosoma | 76x2=152 ta autosoma xromatida 225. 9 mol glukozaning bir qismi chala, bir qismi to'liq parchalanganda 126 mol ATF hosil bo'ldi. To'liq parchalangan glukoza molekulalarini hosil qilish uchun o'simlik qancha ATF energiyasini (kj) sarfladi? A) 3160 B) 2660 C) 1960 D) 2160 ▶️Yechilishi:⤵️ | 1) 38× + 2y = 126 | X + Y = 9 | 2) 38x + 2y = 126 | 2x + 2y = 18 | 36x = 108 | X = 3 Y = 6 | Bir mol glukoza hosil qilish uchun | o'simlik 720 kj energiya sarflaydi | Bu 18 mol ATF ga to'g'ri keladi. | 1 mol ------ 720 kj | 3 mol ------ X = 2160 kj J: D 226. Oqsil molekulasining α – spiral (alfa spiral) ko’rinishida har bir aminokislota o’zidan keyingi to’rtinchi aminokislota bilan vodorod bog’ orqali bog’lanadi. Vodorod bog’larining 40 % i adenin va timinlar o’rtasida bo’lgan va tarkibida 60 ta adenin bo’lgan DNK molekulasidan sintezlangan α – spiral shakldagi oqsil tarkibidagi aminokislotalarning necha foizi ikkita aminokislota bilan vodorod bog’ orqali bog’lanadi? A) 70 B) 90 *C) 80 D) 75 227. A+B=35 C+B=39 C+A=28 bolsa, C odam tanasidagi qaysı suyaklar soniga teng? A) uzun naysimon °B) bilakuzuk suyaklar C) bosh suyaklari D) chin qovurgʻalar 228. Afrika tuya qushining qo’ygan maksimal sondagi tuxumlarini barchasidan polaponlar chiqdi, ularning dastlabki massasi 1,5 kg dan edi, yilni oxriga borib xar biri 42,5 kg ga yetdi. Shu 1 yilda tuyaqushni barcha bolalari necha tonna? A) 3,69 t B) 1,64 t C) 2,46 t D) 4.1 t Yechimi:⤵️ | Tuyaqush 4-9 ta tuxum qoʻyadi | maksimal sonda 9 ta boʻladi. | 42,5-1,5=41 kg ga semirgan | 9x41=369 kg | 10%----------369 kg | 100%--------X=3690 kg =3,69 t 229. Quyida keltirilgan o’simlik turkumlarini O’zbekistondagi turlari yig’indisining qaysi biri yurtimizdagi sudralib yuruvchi hayvonlarning turlar soniga teng emas? A) ituzum + boychechak + olma + mingdevona +tugmachagul + yantoq B) zira + yantoq + sebarga + qoqio’t + bangdevona C) shuvoq + nok + bangdevona + ituzum D) qiriqbo’g’im + yantoq + zira + suvqaroqchisi + sachratqi + olma + qovoq + ismaloq + qo’ng’irbosh + jag’-jag’ + g’o’za + saksovul 230. Nomalum massali o’txorni yegan yirtqich massasi 200 kg yetdi. Uning dastlabki massasi o’txor yegan oziqdan 140 kg ortiq bo’lgan. O’txor qancha kg ga semirgan. ( o’txorni dastlabki massasi 95 kg teng.) °A) 5kg B) 10kg C) 15kg D) 20kg | 2016 Respublika olimpiadasi savoli | Kanalga kirish➡️ @Mega_Biologiya | Yechimi:⤵️ | 1) X—yegan ozuqasi | 2) (95 + 0,1x)—oʻtxoʻra | 3) X+140+9,5+0,01x=200 | X=50 kg | 4) 50x0,1=5 kg Javob: A 231. 900 gr glukozani assimilatsiyasida(1) va dissimilatsiyasids(2) nechta fosfat kislota sarflanadi? A) 1-180; 2-380 °B) 1-90; 2-190 C) 1-180; 2-360 D) 1-90; 2-180 | Yechimi⤵️ | assimilatsiya =fotosintez. | dissimilatsiya=energiya almashinuvi | a) 180 gr fotosintezda--18 ta H3PO4 | 900 gr---------------x¹=90 ta | b)180 gr disimilatsiya--38 ta H3PO4 | 900 gr --------------x²=190 ta 232. Tashqi sekretsiya bezlaridan ajraluvchi organik birikmalarni aniqlang. 1) osh tuzi; 2) yog'; 3) qoldiq azot; 4) pepsin; 5) xlorid kislota; 6) lipaza; 7) insulin; 8) enterokinaza A) 1, 3, 5 B) 6, 7, 8 C) 4, 6, 8 D) 1, 2, 3, 7 233. Odam postembrional davridagi qaysi hujayralarda interfaza kuzatilmaydi? 1) bazofil; 2) neyron; 3) eritrotsit; 4) eozinofil; 5) neyrogliya; 6) teri epidermisi A) 1, 4, 6 B) 3, 4, 5 C) 1, 2, 5 D) 2, 3, 5 234. Dorivor xususiyatga ega bo'lgan to'g'ri gulli (a) va qiyshiq gulli (b) o'simliklarni aniqlang. 1) na'matak; 2) ermon shuvog'i; 3) dorivor gulxayri; 4) jag'-jag'; 5) qoqio't; 6) burchoq; 7) zangori sachratqi; 8) yerbag'ir tugmachagul A) a - 1, 4; b - 2, 6 B) a - 3, 8; b - 2, 5 C) a - 1, 3; b - 4, 5 D) a - 2, 4; b - 5, 7 235. Parasimpatik nerv sistemasi siydik ajralishiga (a) va ter ajralishiga (b) qanday ta'sir ko'rsatadi? 1) kuchaytiradi; 2) kamaytiradi; 3) ta'sir ko'rsatmaydi A) a - 1; b - 2 B) a - 1; b - 3 C) a - 2; b - 1 D) a - 2; b - 3 236. Quyida berilgan xususiyatlar qaysi kasalliklar uchun xos? a) faqat bolalar va o'smirlarda uchraydi; b) faqat katta yoshli odamlarda uchraydi; c) bolalarda va kattalarda uchraydi 1) gipotireoz; 2) tetaniya; 3) gigantizm; 4) akromegaliya A) a - 1; b - 4; c - 2 B) a - 4; b - 3; c - 1 C) a - 3; b - 4; c - 1 D) a - 3; b - 1; c - 4 237. Bosh skeletida faqat pastki jag'i harakatchan (a) va yuqori va pastki jag'lari harakatchan (b) birikkan organizmlarni aniqlang. 1) qur; 2) chipor ilon; 3) ko'rgalak; 4) yenotsimon it; 5) ko'l baqasi; 6) qalqontumshuq; 7) so'fito'rg'ay; 8) charx ilon; 9) kaklik; 10) chipor ilon A) a - 3, 4, 5; b - 1, 7, 9 B) a - 1, 3, 9; b - 6, 8, 10 C) a - 1, 7, 9; b - 5, 6, 8 D) a - 3, 4, 9; b - 2, 7, 8 238. Ontogenez davri tuxum hujayra urug'langandan so'ng boshlanadigan bo'g'imoyoqlilarni aniqlang. a) poliksina; b) asalari; c) buzoqboshi; d) tustovuq; e) chopqir faeton; f) perlovitsa; g) shira bitlari A) a, e, g B) b, c, f C) a, c, e D) b, d, g 239. Dreysena va droseralar hujayralari uchun umumiy xususiyatni aniqlang. A) Hujayra qobig'ida maxsus teshikchalar bo'lib, qo'shni hujayralarning endoplazmatik to'rlari bir biri bilan tutashgan bo'ladi. B) Sitoplazmatik membranasi hujayralar o'rtasidagi aloqani ta'minlaydi. C) Sitokinez jarayonida hujayraning o'rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo'lib, hujayraning chetiga tarqala boshlaydi D) Bo'linish urchug'lari maxsus fermentlar markazidan hosil bo'ladi 240. Ichki sekretsiya bezlar mahsuloti kamayishi (a) va ko'payishi (b) natjasida yuzaga keladigan kasalliklarni aniqlang. 1) tireotoksikoz; 2) tetaniya; 3) qandli diabet; 4) gipotireoz; 5) akromegaliya; 6) gigantizm A) a - 1, 2; b - 4, 5 B) a - 3, 4; b - 1, 6 C) a - 3, 4; b - 5, 6 D) a - 2, 4; b - 1, 5 241. Qiyida berilganlardan organizimni aniqlang. A) RSR-101 B) RIY3 C) pBR-322 D) Hae III 242. DNK dagi H bog'lar fosfodeefer bog'laridan 142 ta ko'p bo'lsa, DNK dagi fosfodeefer bog'lar soni esa shu DNK asosida sintezlangan oqsildagi peptid bog'laridan 449 taga ko'p bo'lsa DNK dagi A va G larning soni qanchaga teng. @Mega_Biologiya | Yechimi:⤵️ | A=x G=y | 2x+3y=2x+2y-2+142 | Shunda Y=140 boʻladi | 2x+2y-2=(x+y/3)-1+449. | Bunda X=130 boʻladi | A va G = 140+130/2=135 243. 2ta DNK molekulasidan hosil bo'lgan oqsil molekulalarida peptid bog'lar yig'indisi 148 ga teng. Ularning uzunliklari 20,4 nm ga farq qilsa (katta DNK molekulasida A 30%, kichigida 20%) kichik DNK molekulasidagi fosfodiefir bog'lar sonini toping? | Yechimi⤵️ | 148+2=150 ta aminokislota | 150×3=450 ta nukleotid | Kichik DNK = X | Katta DNK = Y | / X = y - 60 | \ X + y = 450 | y-60+y=450 | 2y = 510 | y = 255 katta DNK nukleotidlari | 255-60=195 kichik DNK nukleotidlari | (195-1)×2=388 ta fosfodiefir bog‘i 244. Zog‘orabaliq qo‘ygan tuxumlarini 37,5% qismi spermatozoidlarni 25% qismi ishtirokida urug‘landi. Urug‘langan tuxum xujayralardan 300 ta yangi chavoqlar rivojlandi. Urug‘lanishda qatnashmagan hujayralardagi xromosomalar yig‘indisini xisoblang. A) 83'200 ta; B) 78'000 ta; C) 62'400 ta; D) 72'800 ta | Yechimi:⤵️ | 300 ta tuxum hujayrani 300 ta | spermiy urugʻlantiradi. | 1) Tuxum hujayrani⤵️ | 37,5% qatnashgan------300 ta | 62,5% qatnashmagan---X¹=500 | 2) spermatozoidlarni⤵️ | 25%i qatnashgan-------300 ta | 75%i qatnashmagan----X²=900 | 3) Jami qatnashmagan hujayralar⤵️ | 500+900=1400 | 1400x52=72'800 245. DNK dagi H bogʻlar 1500 ta, undagi "G" 120 juft boʻlsa, undan sintezlangan polipeptid zanjirdagi monomerlar soni nechta? A) 420 B) 210 C) 230 D) 430 ▶️Yechimi⤵️ | 120 juft=240 ta G | 240x3=720. {G-S H bogʻ} | 1500-720=780 {A-T H bogʻ} | 780/2=390 A yoki T soni | 240(G)+390(A)=630 i-RNK da | 630/3=210 polipeptid zanjir monomeri 246. Alveola (a) hiqildoq (b) va traxeya (c) devorlari qanday to'qima bilan qoplangani to'g'ri keltirilmagan javob berilgan qatorni toping. 1.epiteliy; 2.muskul; 3.ulovchi; A) a-1; b-2,3; c-3; B) a-1; b-2,3; c-2,3; C) a-2,3; b-1; c-1,2; D) a-3; b-1; c-2,3 247. DNK fragmentidan hosil bo'lgan molekulada 20 ta A va 30 ta U bor. Shu RNKdan oqsil sintezlanganda 522 gr suv hosil boladi. DNK fragmentidagi qoshbog' va uchbog'lar nisbatini aniqlang. A) 1:1,5 °B) 1:1,2 C) 1,1,33 D) 1:1,25 | Yechimi⤵️ | Oqsil. x. 522/18=29 suv soni | ⬇️ | i-RNK. 3x 180 ta A-20+U-30=50 | ⬇️ | DNK. 6x. 360 ta A-50; G-40 | 50x2=100. A-T. | 40x3=120. G-S nisbat 1:1,2 248. Maymunjonning hayot shakli bilan bir xil boʼlgan (a) va itsigakning hayotiy shakli bilan bir xil bo'lmagan (b) o'simliklar to'g'ri juftlanmagan javobni toping. A) a-singirtak; b-izen B) a-teresken; b-keyruk C) a-kiyikoʼt; b-bodamcha D) a-qoraqat; b-terak 249. (A+T)-(G-S)=30 va umumiy vodorod bogʻlar soni 360 boʻlsa, DNK fragmenti uzunligini aniqlang. (qoʻsh nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm) A) 61,2 B) 50,4 C) 49,48 D) 45 | Yechimi⤵️ (A+T)=x (G+S)=y | / 2x-2y=30 | \ 2x+3y=360 | 5y =330 | y=66 | x=81 | 66+81=147 bir zanjirda | 147x0,34=49,98 nm 250. Sog’lom odam (a), Daun (b), Klayfenter (c), shershevskiy-terner(d) sindiromidagi odamlardan 1mm³ dan qon olib ulardagi oqqon tanachalaridagi autosomalar yig’indisi nechtadan bo’lishini ko’rsating? A) a-264-352 ming b-270-360 ming c-264-352 ming d-264-352 ming B) a-276-368 ming b-282-376 ming c-276-368 ming d-276-368 ming C) a-264-352 ming b-270-360 ming c-270-360 ming d-264-352 ming D) a-12-16 ming b-12-16 ming c-18-24 ming d-6-8 ming 1124. Metallar biotexnologiyasi usuli bilan ajratib olinadigan element quyidagilarning qaysi biri tarkibida uchraydi. A) belyanka qonida B) tiroksin tarkibida C) insulin tarkibida D) mioglabin tarkibida 1125. Qaysi biri uya qurmaydi? A) urg‘ochi butli o‘rgimchak B) urg‘ochi kayra C) erkak tikan baliq D) erkak quyonlar 1126. Gultojisi 4 ta bo‘lgan gidrofit o‘simlikni aniqlang. A) suv qaroqchisi B) suv nilufari C) suv karami D) suv yong‘og‘i 1127. Ter bezlari (a), so‘lak bezlari (b), limfa bezlari (c) qaysi murtak varaqlaridan xosil bo‘ladi? 1) endoderma; 2) mezoderma; 3) ektoderma; A) a - 3; b - 1; c - 2; B) a - 1; b - 3; c - 2; C) a - 2; b - 1; c - 3; D) a - 3; b - 2; c - 1 1128. Somatik mutatsiya natijasida xosil bo‘lgan o‘simlikni ko‘rsating. A) olxo‘ri B) karam turp duragayi C) tritikale D) gilos 1129. Allofen organizimni ko‘rsating. - A) qorabayir - B) Karpyechenko yaratgan o‘simlik - C) olxo‘ri - D) gilos 1130. Qaysi sovuqqonli hayvonda jinslar nisbati 1:1 bo‘lmaydi? A) qoraqurt B) oq planariya C) midiya D) nerida 1131. Qaysi sovuqqonli hayvonda jinslar nisbati 1:1 bo‘lmaydi? A) perlovitsa B) askarida C) eshakqurt D) bitiniya 1132. Qaysi sovuqqonli hayvonda jinslar nisbati 1:1 bo‘ladi? A) gorbusha B) yomg‘ir chuvalchangi C) rishta D) suv shillig‘i 1149. Qaysi bo‘g‘imoyoqli hayvonlarni mo‘ylovlari tuyg‘u vazifasini bajarmaydi? A) mita B) qoraqurt C) eshakqurt D) tereska 1150. Mo‘ylovlari eng yirik hasharot qaysi turkumga mansub. A) To‘g‘riqanotlilar B) Tangachalilar C) Qattiqqanotlilar D) Kapalaklar 1153. Og‘iz aparati so‘ruvchi tipda bo‘lgan, g‘umbak xosil qilmaydigan hasharotni aniqlang. A) xasva B) iskaptopar C) kapalak D) mita 1155. «Odam tanasi qisimlari» (a) va «Odam tanasining tuzulishi to‘g‘risida» (b) nomli asarlar mualliflari kim? A) a - Aristotel; b - Ibn Sino B) a - Galen; b - Vazeliy C) a - Vazeliy; b - Galen D) a - Gippokrat; b - Davinchi 1156. Odam organizmi ichki tuzilishini murdani yozib ko‘rish orqali o‘rganish dastlab qayerda boshlangan. A) Misir, Xitoy, Xindistonda B) Markaziy osiyoda C) Yunoniston va Rimda D) Misir va Janubiy Sharqiy Osiyoda 1157.Dengizning muayyam bir qismida 3650 kg dengiz toshbaqasi va tridakna tarqalgan. Dengiz toshbaqasining soni tridakna sonidan 3 ga kòp bòlsa, tridakna sonini toping. - A.6 - B.7 - C.8 - D.5 1158. HCI tarisida faolligi ortuvchi(a) va faolligi pasayuvchi(b) ferment qaysi? - A) a - tiropsin; b - pepsin; - B) a - pepsin; b - amilaza - C) a - pepsin; b - lipaza; - D) a - amilaza; b - lipaza; 1159. Biy(a), bit(b), bitiniya(c) ning qoni qayerda oksidlanadi? - A) a-o‘pka va traxeya; b-traxeya; c-jabra - B) a-o‘pka va traxeya; b-traxeya; c-o‘pka - C) a-o‘pka va traxeya; b-oksidlanmaydi; c-o‘pka - D) a-o‘pka va jabra; b-traxeya; c-o‘pka 1160. Qaysi organlarda alveola bo‘lmaydi? A) O‘pka B) Jag‘ C) buyrak D) teri 1161. "Baryer" bu.... A) terining bosim, og‘riq, issiq va sovuqni sezishi B) terining mikrob va begona moddalarni o‘tkazmasligi C) organizim sarfllydigan kislorodning 1%ga yaqini teri orqali otishi; D) terining tana xaroratini doimiyligini ushlab turishda qatnashishi 1162. Quyidagilardan qaysi biri tana qisimga ega bo‘lmaydi? - A) me'da - B) qovuq - C) tish - D) to‘sh 1163. Siydik hajmi .... ml ga yetganida siydikning qovuq devoriga bosimi ortib, qovuq devori retseptorlarida nerv impluslari paydobo‘ladi. - A) 500—700 - B) 1200—1500 - C) 250—300 - D) 140—200 1164. Odamning yettinchi va o‘nbirinchi qovurg‘alari nechinchi umirtqalarga birikadi? - A) 7- va 11- umirtqalarga - B) 14- va 18- umirtqalarga - C) 15- va 19- umirtqalarga - D) 13- va 17- umirtqalarga 1165. Qaysi maxsulot ko‘proq energiya beradi? - A) 100 g go‘sht - B) 100 g olma - C) 100 g makaron - D) 300 gr bodring 1165. Qaysi maxsulot faqat amilaza tasirida parchalanadi(a) va amilaza tasirida parchalanmaydi(b)? - A) a - pishloq; b - mol go‘shti; - B) a - shakar; b - tovuq go‘shti; - C) a - oq non; b - baliq - D) a - pomidor; b - kartoshka 1166. Tanasida 5 litr qoni bor sog‘lom odamning tanasida 1 yilda necha dona eritrotsit paydo bo‘ladi? (qonning yopishqoqligi 5 ga teng) - A) 25 trilion - B) 75 miliard - C) 75 detsilon - D) 75 trilion 1167. Bir sutkada buryalarga necha litr arterial qon kirib(a) necha litr venoz qon chiqadi(b)? - A) a - 100 litr; b - 100 litr; - B) a - 10 tonna; 10 tonna; - C) a - 100 litr; b - 98,5-99 litr; - D) a - 98-99 litr; b - 49 litr 1168. Laqqa baliq tarkibida 0,1% o‘sish va rivojlanishga tasir ko‘rsatuvchi vitamin bo‘lib, uning organizimga zarur bo‘lgan bir xaftalik extiyojini to‘ldirish uchun odam necha kg baliq istemol qilishi kerak. - A) 5 kg - B) 6 kg - C) 7 kg - D) 9 kg 1169. Tangao't(a) va isirg'ao't(b) qaysi oila(I) va qaysi sinf(II) ga mansub. 1) burchoqdoshlar; 2) sho'radoshlar; 3) qoqio'tdoshlar; 4) ikki urugpallalilar; 5) gulxayridoshlaar; 6) dukkakdoshlar; 7) magnoliyasimon 8) lolasimonlar ] - A) II - b - 7; I - a - 2 I - b - 4; II - a - 5; - B) I - b - 3; II - a - 4; I - a - 1; II - b - 7; - C) II - a - 4; I - b - 6; II - b - 7; I - a - 1; - D) I - a - 1; II - b - 4; I - b - 6; II - a - 8 1170. Komil qonining 14% qismini yo‘qotganda tanasidagi qon 735 g ga kamaydi. Uning ukasi o‘zining qonini 15% qismini berganida Komilning yo‘qotgan qoni to‘la qoplangan bo‘lsa, donorning tana massasi retsepiyent massasidan necha kg ga farq qiladi. 1g=1ml - A) 6 kg - B) 5 kg - C) teng - D) 8 kg 1171. 65 kg odamniñ tanasida maksimal necha litr qon suyuqligi bòladi?( òylab javob bering) ] - A.4,55 l - B.4,4823 - C.4.33 l - D.4,12 l 1172. Azamat bobo va uning nebarasining birgalikdagi massasi 105 kg, ular tanasidagi suvning massasi birgalikda 65 kg. Azamat bobo nebarasidan necha marta oģir? - A.3,5 - B.4,25 - C.2 - D.6 1173.Qandayda bir organizmning jinsiy va somatik hujayrasidagi xoromosomalar kopaymasi 1152 ga teng bolsa, bu organizm jinsiy xromosomasi odam jinsiy xromosomasidan qanchaga kop? - A.2 taga - B.1 taga - C.3 taga - D.= 1174.Malum vaqt davomida ingichka ichak vorsinkalariga so'rilgan lipid oqsildan 1,5 marta oz, uglevod esa oqsildan 1,6 marta kop. Vorsinka qon tomirlariga sorilgan organik moddalarning ja’mi massası 39 g bo'lsa, so'rılgan lipid massasini toping. A) 7,95 g B) 8,55g C) 15 g D) 10 g 1175. Qaysi organizimlarda fotosintez maxsuloti sifatida oqsil donachalari to‘planadi. 1) fillafora; 2) funariya; 3) mog‘or; 4) ossilatoriya; 5) nostok; 6) porfira; 7) laminariya; 8) izen; 9) sorbarya; 10) xrokokk; 11) E. Coli; 12) achitqi; ] - A) 3, 7, 12 - B) 1, 6, 7 - C) 2, 8, 9 - D) 4, 5, 10 1176. Qaysi organizimlarning hujayralari mustaqillikni yo‘qotib yaxlit organizimning ayrim tarkibiy qisimlari sifatida faoliyat ko‘rsatadi. - A) nostok, volvoks, kollonial suvo‘tlari - B) laminariya, porfira, spirogira - C) nerida, perlovitsa, omar - D) jo‘ka, teresken, rizosfera 1177. Qaysi organizimlar ayrim hujayralar to‘dasidan iborat bo‘lib, mustaqillikni saqlab qolgan holda hayotiy tomondan bir-biri bilan bog‘langanligi kuzatiladi. - A) rafleziya, zarpechak, shumg‘iya - B) volvoks, kollonial suvo‘tlar, nostok - C) tereska, norka, gabrabrakon - D) netella, ulotriks, ulva 1178. Qaysi organizimlarda hujayralar o‘rtasida hayotiy vazifalar taqsimlangan bo‘ladi. - A) nostok - B) nemalion - C) namatak - D) nandu 1179. Necha yilda tugunak bakteriyalari 4 gektar maydonda 2,4 tonna azot to'playdi. - A) 2 yil - B) 3 yil - C) 3,5 yil - D) 4 yil 1180. Sakkiz yida turunak bakteriyalari yetti gektar maydonda qancha azot toplaydi - A) 11200 kg - B) 12000 kg - C) 12400 kg - D) 1080 kg 1181. Prokariotlarni qaysi fan(lar) o‘rganadi. - A) mikologiya, algologiya - B) bakteriologiya, virusologiya - C) lixenologiya, biriologiya - D) mikrobiologiya 1182. Eukariotlarni qaysi fan(lar) o‘rganadi. 1) mikologiya; 2) algologiya; 3) virusologiya; 4) briologiya; 5) lixenologiya; 6) mikrobiologiya; - A) 2, 4, 5; - B) 3, 5, 6; - C) 1, 2, 6; - D) 1, 2, 4, 5 1183. Qaysi javobda membiranasiz ongonoid funksiyasi berilmagan. - A) oqsillarni sintezlaydi - B) bo‘linish dukini xosil qiladi - C) uglevodlarni sintezlaydi - D) r-RNK va t-RNK sintezlaydi 1184. Jo‘ka(a) va bo‘ka (b) kiradigan dunyoga mansub organizimlarda vakuola qayerdan hosil bo‘ladi. - A) a - Golji majmuasidan; b - yadro qobig‘idan; - B) a - EPT dan; b - Golji majmuasidan; - C) a - EPT dan; b - sitoplazmadan; - D) a - sitoplazmadan; b - hujayra oralig‘idagi muxitdan 1185. Batsilla(a) va Batsidiya(b) qaysi dunyoga(I) va qaysi katta dunyoga(II) mansub? - A) I-a-bakteriyalar; II-a-prokariotlar; I-b-o‘simliklar; II-b-eukariotlar; - B) I-b-o‘simliklar; I-a-bakteriyalar; II-a-prokariotlar; II-b-hujayraviy shakillar - C) I-b-lishayniklar; I-a-bakteriyalar; II-a-prokariotlar; II-b-eukariotlar - D) I-a-prokariotlar; I-a-hujayraviy shakillar; II-a-eukariotlar; II-b-hujayraviy shakillar 1186. Gerontologiya(a) va Imunologiya(b) sohasida ish olib borgan olimlarni aniqlang. A) a - Sechenov; b - Mechnikov; B) a - Mechnikov; b - Pavlov; C) a - Vezaliy; b - Yunusov D) a - Mechnikov; b - Mechnikov 1187.Oqsilnin parchalanishidan hosil bolgan 30% energiya lipidning parchalanishidan hosil bolgan 30% energiyadan 75,6 kkalga kam. Uglevodning 20% energiyasi 344,4 kkalga teng. Jami energetik massa 620 g bolsa, lipid massasini (g) toping. A.100 g B.80 g C.90 g D.120 g 1188.Qoramal lenta qurtining malum bir bo'g'imlaridagi bachadon va tuxumdon soni ko'paymasi 450 ga teng. Bu bo'g'imlardagi urug'donlar soni 11250 bo'lsa, ha'rbir bo'gimda o'rtacha nechta urug'dondan bo'ladi? A) 800 B) 375 C) 750 D) 400 1188 — yechimi: 👇 — Bitta bo‘g‘imda: — 1 ta bachadon 2 ta tuxumdon ko‘plab uzug‘don bo‘ladi Bachadon x ta bo‘lsa Tuxumdon 2x ta bo‘ladi (x) * (2x) = 450 x=15 ta bo‘g‘im Demak:urug‘donlarni o‘tracha sonini topamiz 11250/15=750 ta urug‘don. ] 1189. DNK da guanin necha foiz bo‘lganda adenin purim asoslaridan 5 marta kam bo‘ladi? - A) 20% - B) 30% - C) 12,5% - D) 40% 1190. Plazmid tarkibidagi A va G larni yig‘indisi 80 ta bo‘lib ularning (Mr o‘rt) o‘rtacha molekulyar massasi 141 ga teng bo‘lsa shu plazmid tarkibidagi T soni S dan nechtaga ko‘pligini aniqlang. A(Mr=135), G(Mr=151) - A) 10 - B) 15 - C) 20 - D) 25 1191. Glukozaning to‘liq parchalanishida to‘plangan energiya miqdori to‘liqsiz parchalanishda tarqalgan energiya miqdoridan 9680 kJ ga ko‘p bo‘lsa, to‘liqsiz parchalangan glukozani xosil qilish uchun o‘simlik qancha CO2 sarflaganligini aniqlang. (jami parchalangan glukozalarni assimilatsiyasi uchun 270 mol AFT sarflangan) A) 56 ta B) 42 ta C) 48 ta D) 180 ta 1192. DNK dagi vodorod bog‘lar jami nukleotidlardan 1,3 marta ko‘p. Shu DNK da sitozinlar 30 ta bo‘lsa A-T o‘rtasida nechta vodorod bog‘ joylashgan. A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 ] - A) 30 - B) 40 - C) 50 - D) 60 1193. O‘simlik hujayrasida 54 gr glukoza parchalangan bo‘lsa, shu vaqtda xloroplastlarda necha gr glukoza sintezlanishini aniqlang. - A) 3330 g - B) 3420 g - C) 3240 g - D) 2700 g ♻️====Mitoz sikli====♻️ Interfaza 3 bosqich : ●G1-sintezdan oldingi davr 2n 2c => 46:46 ●S-sintez davri (reduplikatsiya) 2n 4c => 46:92 ●G2-sintezdan keyingi davri 2n 4c => 46:92 Mitoz 4 bosqichdan iborat: ○1. Prodaza 2n 4c => 46:92 ○2. Metofaza 2n 4c => 46:92 ○3. Anafaza 4n 4c => 92:92 ○4. Telofaza 2n 2c => 46:46 ♻️______I Meyoz________♻️ ○Profaza I 2n 4c => 46:92 ○Metofaza I 2n 4c => 46:92 ○Anafaza I 2n 4c => 46:92 ○Telofaza I 1n 2c => 23:46 ----------------------------------------- Interkinez 1n 2c =>23:46<= ------------------------------------------ ♻️______II Meyoz_______♻️ ●Profaza II 1n 2c => 23:46 ●Metofaza II 1n 2c => 23:46 ●Anafaza II 2n 2c. => 46:46 ●Telofaza II 1n 1c => 23:23 1194. DNK fragmenti tarkibidagi uchbog'lar(G-S) va qo'shbog'larning(A-T) ko'paytmasi 11550, yig'indisi 235 bo'lsa, shu DNK uzunligini (nm) toping. A) 30,6 B) 61,2 C) 28,4 D) 42,8 ] 1195. DNK bir zanjirida 200 ta “A” bor. DNK qo’sh zanjiridagi “G” lar ikkinchi zanjirdagi “A” dan 0,6 marta katta. Ikkinchi zanjirdagi “A” soni barcha H-bog’larning 20,8333%ini tashkil etsa, DNK da nechta H-bog’ bor? - A) 1120 - B) 1280 - B) 1920 - D) 1044 1196. DNK dagi A lar soni undan sintezlangan oqsil tarkibidagi peptid bog’lardan 161 taga ko’p. Oqsil tarkibidagi aminokislotalar esa DNK tarkibidagi sitozinlardan 40 ta kam bo’lsa DNK tarkibidagi vudorod bog’larni toping. - A) 1520 - B) 1440 - C) 1160 - D) 1280 1197. DNK qo'sh zanjirida 700 ta sitozin bor. i-RNK da 300 ta G va undan 1,5 marta ko‘p uratsil bor. Shu i-RNK dagi gen asosida sintezlangan oqsil tarkibida 399 ta peptid bog' mavjud bo' lsa DNK da nechta vodorod bog' bor. - A) 2880 - B) 3100 - C) 3840 - D) 3500 1198. 3390 ta nukleotidli DNK dan transikripsiyalangan i-RNK dan oqsilning transilyatsiya jarayonida ajralgan suv soni glukozaning toliq va toliqsiz parchanalishi natijasida xosil bolgan suv soniga teng bolib bu jarayonda 19680 kJ energiya ATF da toplangan bolsa glukozaning necha foiz qismi toliqsiz parchalanmaganligini aniqlang. A) 60% B) 40% C) 33,3% D) 66,7% 1199. Malum bir hududda maksimal yashash yoshiga yetgan soxta kashtan va sekvoyadendronlar bolib ularning yigindisi 80 tup ni tashkil etadi. Ularning ortacha yoshi 4300 ga teng bolsa, shu zonadagi sekvoyadengronlar bir yilda necha kg urug xosil qiladi (1 tupi 490 ta qubba xosil qiladi) A) 15 B) 20 C) 23 D) 17 1200. DNK dagi nukleotidlar va H boglar nisbati 1 : 1,2 bolsa, DNK da necha foiz timin bor? - A) 20% - B) 25% - C) 30% - D) 35% 1201. DNK fragmentining 2/5 qismidan i-RNK sintezlandi. Agar DNKdagi jami nukleotidlar soni oqsildagi aminokislotalar sonidan 1540 ga farq qilsa shu gen joylashgan DNK fragmentidagi vodorod boglar soni undagi fosfodiefir boglar sonidan nechta kop (A=30%) ] - A) 332 - B) 424 - C) 256 - D) 497 1202. Agar otquloq o'simligining fotosintez birligi 1,8 g/m²•soat ga teng bo'lsa, 20 tup otquloq 100 kunda glukoza sintezi uchun sarf qilgan ATF miqdorini aniqlang. (bir kunni 10 soati quyoshli va har bir tup otquloqning barg sathi 0,45 m² ga teng) - A) 1580 - B) 900 - C) 1620 - D) 1480 1203. Agar jud o'simligining fotosintez birligi 3,6 g/m²•soat ga teng bo'lsa 10 tup jud 50 kunda glukoza sintezi uchun sarf qilgan ATF miqdorini aniqlang. (bir kunni 12 soati quyoshli va har bir tup judning barg sathi 0,25 m² ga teng) ©D_M ] - A) 660 - B) 540 - C) 450 - D) 780 1204. Abituriyentlar bugun «ZIYOKOR» o‘quv markazining qabul imtixonida qatnashdilar. Imtixonda abituriyentga biologiya fanidan 12 ta nazariy savol va 3 ta masala berildi. Abiyuriyent bitta masala ishlashi uchun 1400 kJ, bitta nazariy savol ishlash uchun 350 kJ energiya sarflagan bo‘lsa. Abituriyent biologiyadan berilgan 15 ta savolni ishlashi hisobiga tanasida necha g glukoza parchalanganligini aniqlang. A) 540 gr B) 720 gr C) 360 gr D) 660 gr 1205. 8 sotix (20m x 40m) maydonga urug oraligi 8 cm, agat oraligi 40 cm dan qilib ekilgan makkajoxori uruglarining 70%i unib chiqdi, unib chiqqan osimliklarning 60% qismi bir yoz davomida necha tonna suv buglatishini aniqlang. - A) 1800 t - B) 2300 t - C) 3500 t - D) 2100 t 1206. Komilning ovqat ratsionidagi oqsil uglevoddan 320 g kam, lipiddan 60 g kop bolib, jami oziq moddalardan 3029 kkal energiya hosil bolgan bolsa ozuqa tarkibidagi oqsil lipiddan qancha (kkal) kam energiya xosil qiladi? - A) 217 kkal - B) 184 kkal - C) 118 kkal - D) 136 kkal 1207. Bir xromatidli xromosomalarning tetraplod(a), diploid(b), gaploid(c) to‘plami qachon kuzatiladi. A) a-anafaza; b-telofaza; c-telofaza I B) a-anafaza II; b-G1 da; c-telofaza II; C) a-anafaza; b-anafaza II; c-telofaza II; D) a-profaza; b-anafaza I; c-telofaza I; 1208. Glukoza parchalanganda 206 ta ATF hosil bo’ldi. To’liq parchalangan glukoza molekulalarini hosil qilish uchun o’simlik 90 mol ATF sarflagan bo’lsa, necha mol glukoza parchalangan. A) 5,42 B) 13 C) 10 D) 5 1209. Glukoza to’liq parchalanganda 8960 kJ issiqlik energiyasi ajraladi. Shu glukoza o’simlik hujayrasida achiganda qancha ATF hosil bo’ladi. A) 266 B) 252 C) 14 D) 7 1210. Ma’lum harakat davomida muskul hujayrasida har daqiqada 20 kJenergiya ajralib chiqadi. Shu harakat bajarilishi uchun glukoza 10 daqiqa chala, 70 daqiqa to’liq parchalangan bo’lsa, sarflangan glukoza miqdorini (gr) aniqlang. A) 270 gr B) 1270 gr C) 300 gr D) 800 gr 1211.Glukoza to’liq parchalanganda 10240kJ issiqlik energiyasi ajraldi. Shu glukoza o’simlik hujayrasida achiganda qancha ATF hosil bo’ladi? A) 266 B) 288 C) 14 D) 16 1212. Beda o’simligi hujayralarida yorug’lik energiyasi hisobiga va glukozaning to’liq parchalanganidan 589 molekula ATF sintezlangan bo’lsa, shu vaqtda yorug’lik energiyasi hisobiga to’plangan ATF necha molekula CO2 ni biriktiradi(a), anaerob bosqichda issiqlik tarzida ajralgan(b), ATF da to’plangan(c), aerobbosqichda ATF da to’plangan(d), issiqlik tarzida ajralgan(e) energiya miqdorlarini kJ da yuqoridagi tartib bo’yicha aniqlang. A) a-160; b-40; c-720; d-60; e-580 B) a-190;b-120;c-80;d-1440;e-1160 C) a-450;b-100;c-150;d-1840;e-1450 D) a-190; b-60; c-40; d-720; e-580 1213. Oq patli tovuqlar(a), oq patli to‘tilar(b), oq gulli xushbo‘y hidli no‘xatlar(c), oq rangli piyozlar(d) necha xil genotipga ega. 1) ikki xil; 2) uch xil; 3) bir xil; 4) to‘rt xil; 5) yetti xil; 6) besh xil; - A) a - 5; b - 3; c - 6; d - 2 - B) a - 5; b -1; c - 5; d - 3 - C) a - 6; b - 3; c - 5; d - 2 - D) a - 4; b - 3; c - 6; d - 1 1214. DNK dan transkripsiyalangan i-RNK da A-20%, G-18%, U-40% bo‘lsa, DNK qo‘sh zanjiri tarkibida S necha foizligini aniqlang. - A) 22% - B) 30% - C) 20% - D) 18% 1215. DNK da A 15% bo‘lib, undan sintezlangan i-RNK da G va S soni teng bo‘lib, uratsil 10% ni tashkil etadi shu RNK zanjirida necha foiz sitozin(a) va adenin(b) borligini aniqlang. - A) a - 35; b - 20 - B) a - 37,5; b - 15 - C) a - 35; b - 15 - D) a - 30; b - 20 1216. Gulqo‘rg‘onining barcha qismi qo‘shilgan o‘simlik navini ko‘rsating. A) Farxod B) AN-402 C) Namangan-34 D) Obidov 1217. Aureliyada jinssiz ko‘payish (a) va gastrulatsiya(b) qanday amalga oshadi. 1) ikkiga bo‘linish; 2) bir necha bo‘laklarga bo‘linish; 3) garmogonyaga ajralish; 4) hujayralar migratsiyasi; 5) o‘sib kirish; 6) qat-qat joylashuvi; A) a - 1; b - 5; B) a - 2; b - 4 C) a - 1; b - 4; D) a - 3; b - 6 1218. Bir xromatidli(a), ikki xromatidli(b) xromosomalar qachon xosil bo‘ladi va qachon xromatida(c), xromosoma(d), xujayra markazi(e) ikki xissa ortadi. 1) interfaza G2; 2) anafaza; 3) metofaza; 4) profaza; 5) telofaza; 6) interfaza "S" davri; A) a- 6; b-2; c-6; d-2; e-4 B) a- 2; b-6; c-6; d-2; e-2 C) a- 2; b-6; c-2; d-6; e-2 D) a- 5; b-6; c-6; d-6; e-2 1219. Pushti rangli bug‘doyni murtak(a) va endosperma(b) hujayrasini metafaza bosqichida nechta polimer genlar bo‘lishini aniqlang. A) a - 2 ta; b - 4 ta; B) a - 4 ta; b - 8 ta; C) a - 4 ta; b - 6 ta; D) a - 8 ta; b - 12 ta 1220. DNK da 160 ta vodorod bog‘ bo‘lib, ularning 62,5% i A~T o‘rtasida joylashgan bo‘lsa DNK dagi timinli nukleotidlar tarkibidagi monosaxaridlarda nechta uglerod atomi bor. A) 250 B) 100 C) 300 D) 200 1221. DNK da 160 ta vodorod bog‘ bo‘lib, A~T o‘rtasidagi vodorod bilan G~S o‘rtasidagi vodorod bog‘lar 5:3 nisbatda bo‘lsa, DNK dagi guaninli nukleotidlar tarkibidagi monosaxaridlarda nechta uglerod atomi bor. A) 250 B) 100 C) 300 D) 200 1222. DNK da 160 ta vodorod bog‘ bo‘lib, qo‘shbog‘ va uchbog‘lar 2,5:1 nisbatda bo‘lsa DNK uzunligini toping. A) 23,8 nm B) 56,8 nm C) 25,5 nm D) 47,6 nm 1223. S. Raxmonqulov yaratgan toza linyani ko‘rsating. A) Toshkent - 2 B) Mang‘it - 2 C) AN - 402 D) Saratov – 29 1233. Qushlar uchish xususiyati va tuzulishiga qarab samalyot, delfin,baliqlar tuzulishi va xususiyatlari asosida suv osti kemalarining yaratilishini bilogiyaning qaysi fan tarmog‘i o‘rganadi? A) bionika B) biotexnologiya C) aerobiologiya va gidrobiologiya D) biogetsonologiya 1236. DNK da EcoR1 sayti 90 ta, HpaI sayti 60 ta bo'lsa, shu restriktazalar yordamida manashu DNK ishlov berilganda fosfodiefir bog'larning necha foizini EcoR1 uzmaydi. - A) 40 - B) 60 - C) 50 - D) 80 1237. Plazmida tarkibida 900 juft nukleotid bor. Shu plazmidga yot gen kiritilishi natijasida "A" umumiy soni 25% ga ortdi. Yot gen tarkibida 15% "T" boʻlib, G va S oʻrtasidagi 1260 ta vodorod bogʻlari bor. Hosil boʻlgan yangi plazmid tarkibidagi "G" li nukleotidlardagi monosaxaridlarda nechta uglerod atomi bolishini aniqlang. A) 3000 B) 4500 C) 2100 D) 3600 1238. A va T o‘rtasida qanday bog‘(lar) bo‘ladi? 1) 2 ta vodorod bog‘; 2) 1 ta peptid bog‘; 3) 2 ta peptid bog‘; 4) 3 ta vodorod bog‘; 5) 1 ta fosfodiefir bog‘ - A) 1 - B) 1,2 - C) 1,5 - D) 3,4 1239. Transkripsiya jarayonida necha xil polinukleotid ishtirok etadi? - A) 2 xil - B) 4 xil - C) 8 xil - D) 5 xil 1240. HpaI tuzulmasininig tarkibini aniqlang. - A) A, G, T, S - B) A, G, U, S - C) aminokislotalar - D) (C6H12O6)n 1241. pBR_322 tuzulmasini tarkibini aniqlang. - A) A, G, T, S - B) A, G, U, S - C) aminokislotalar - D) monosaxaridlar 1242. Tamaki mozaikasi tarkibini aniqlang. ] - A) A, G, T, S - B) A, G, U, S - C) aminokislotalar - D) B va C javob 1243. Polinukleotidlar necha xil bo‘ladi? A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 1244. Transilyatsiyada necha xil monosaxarid qatnashadi A) 2 B) 5 C) 4 D) 1 1245. Barcha xayot uchrovchi pirimidin asoslari necha xil? A) 2 B) 3 C) 1 D) 4 1246. Transkripsiyada nech xil nukleotid ishtirok etadi? A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 1247. Transilyatsiyada nech xil nukleotid ishtirok etadi? A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 1248. Transkripsiyada necha xil monosaxarid qatnashadi A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 ] 1249. Transkripsiyada necha xil azotli asos ishtirok etadi? A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 ] 1250. Transilyatsiyada necha xil azotli asos ishtirok etadi? A) 2 B) 5 C) 4 D) 8 1251. Ekologik piramidani bug'doy, chigritka, kaltakesak, lochin tashkil etadi. Shu oziq zanjirida bug'doy tarkibidagi uglevod lochin ozuqasidagi lipiddan 100 ming marta ortiq, kaltakesak ozuqasidagi oqsil lochin ozuqasidagi uglevoddan ikki xissa ko'p. Chigritka ozuqasidagi yog' lochin ozuqasidagi uglevod bilan teng. Lochin ozuqasi tarkibidagi uglevodga teng miqdor glukozani sintezlash jarayonida 2 ming kJ energiya sarflansa. Shu piramidadagi : bug'doy tarkibidagi yog', chigritka tarkibidagi oqsil, kaltakesak tarkibidagi uglevoddan jami necha kkal energiya xosil bo'lishini toping. A) 108'000 ✅ B) 105'000 C) 124'560 D) 96'780 1252. Malum bir organizmni meyoz II dan song hosil bolgan jami yonaltiruvchi tanachalardagi onaga tegishli xromosomalar soni 42 tani tashkil qilsa , u holda tuxum hujayradagi ota va onaga tegishli xromosomalar sonini aniqlang. (meyoz I dan song hosil bolgan yirik hujayralardagi otani xromosomasi kichik hujayradagiga nisbatan 3 ta kop bolgan ) A) 12 va 15 B) 15 va 12 ✅ C) 18 va 15 D) 15 va 18 1253. Malum bir organizmni meyoz II dan song hosil bolgan jami yonaltiruvchi tanachalardagi onaga tegishli xromosomalar soni 51 tani tashkil qilsa , u holda tuxum hujayradagi ota va onaga tegishli xromosomalar sonini aniqlang. (meyoz I dan song hosil bolgan yirik hujayralardagi otani xromosomasi kichik hujayradagiga nisbatan 3 ta kop bolgan ) A) 12 va 15 B) 15 va 12 C) 18 va 15 ✅ D) 15 va 18 1254. Odamda kar-soqovlikning 2 ta turi uchraydi. Birinchi turi dominant , ikkinchi turi retsessiv bolib , autosomada toliq birikkan holda irsiylanadi. Onasi birinchi belgi boyicha kasal ikkinchi belgi boyicha soglom , daltonik , gemofiliya bilan kasallanmagan, otasi esa birinchi belgi boyicha soglom , ikkinchi belgi boyicha kasal , daltonik va gemofiliya bilan kasallangan ayol , daltonik va qolgan hamma belgisi boyicha soglom (kar-soqovlik boyicha geterozigota) erkakka turmushga chiqdi. Kar-soqovlikning birinchi turi boyicha kasal farzandlar bilan , kar-soqovlikning ikkinchi turi boyicha soglom farzandlarning nisbatini aniqlang. A) 3:1 B) 1:4 C) 1:1,5✅ D) 1:2,5 1255. Otasi gemofilik , sochi erta to'kiladigan , onasi daltonik qora sochli ayolning sochi malla rang boshqa belgilari bo'yicha soglom . Shu ayol daltonizm va gemofiliya boyicha sog'lom , sochi erta tokiladigan (lekin otasining sochi tokilmaydi) qora sochli erkakka turmushga chiqdi. Oilada malla sochli daltonik farzandlar tugilish ehtimolini aniqlang. A) 6,25 B) 12,5 ✅ C) 25 D) 37,5 1256. Quyonsuyakning bitta hujayrasida nazariy jihatdan bittadan mitoxondriya va xloroplast bo'lsin. Yorug' kunning ma'lum vaqtida aerob sharoitda 18 molekula ATF sintezlangan bo'lsa, shu vaqt oralig'ida quyosh nuri ta'sirida sintezlangan ATF necha molekula glukoza sinteziga sarf bolgan. A) 30✅ B) 31 C) 60 D) 61 1257. Quyonsuyakning bitta hujayrasida nazariy jihatdan bittadan mitoxondriya va xloroplast bo'lsin. Yorug' kunning malum vaqtida aerob sharoitda 36 molekula ATF sintezlangan bo'lsa, shu vaqt oralig'ida sintezlangan barcha ATF lar sonini toping. A) 559 B) 1118✅ C) 558 D) 1116 1258. Jigarrang va sariq rangli qalampirlarni chatishtirganda birinchi avlotda qizil rangli qalampirlar, ikkinchi avlotda 322 ta o‘simlik olindi. Ularning 182 tasi qizil, 59 tasi jigarrang, 20 tasi yashil, 61 tasi sariq mevaga ega. Genotiplarning qanchasi qizil (a), sariq (b) mevaga ega. A) a - 4; b - 2✅ B) a - 3; b - 2; C) a - 9; b - 3; D) a - 2; b - 1 1259. Jigarrang va sariq rangli qalampirlarni chatishtirganda birinchi avlotda qizil rangli qalampirlar, ikkinchi avlotda 322 ta o‘simliklar olindi. Ularning 182 tasi qizil, 59 tasi jigarrang, 20 tasi yashil, 61tasi sariq mevaga ega. Birinchi avlod duragaylari bilan yashil mevali o‘simliklar chatishtirilganda avlodda qanday o‘simliklar hosil bo’ladi. A) 25% qizil; 25% jigaang; 25% sariq; 25% yashil ✅ B) hammasi qizil C) 50% qizil; 50% yashil; D) 56.25% qizil; 18.75% jigarrang; 18.75% sariq; 6.25% yashil 1260. B. L. Astaurov sun'iy partenogenez yordamida qaysi organizimlarni yaratish usulini ishlab chiqqan. A) urg‘ochi asalarini B) erkak ipak qurtlarini✅ C) erkak asalarilarini D) urg‘ochi baqalarni 1261. Yuragida 3 juft teshigi bo‘lgan, partenogenez kuzatiladigan organizim qaysi hayvon uchun oraliq xo‘jayin hisoblanadi? A) rishta ✅ B) baqachanoq C) jigarqurti D) exinokokk 1262. Shabko'rlik odamlarda A vitamin yetishmasligi bilan bog’liq bo’lgan kasallik bo’lib, ayollarda erkaklarga nisbatan ikki barobar ko’p uchraydi. Kasal ayolning otasi ham kasal. Kasallik otadan og'ilga o'tmaydi. Geterozigotali ona va kasal ota oilasida tug'ilgan farzandlarning yarmi kasal. Ushbu kasallikning irsiylanish tipi bilan bir xil bo'lgan belgini ko'rsating. A) gemofiliya ✅ B) albinizm C) fenilketonuriya D) qonning normal ivishi 1263. Odamlarda miopatiya yurak-qon tomiri tizimi bilan bog'liq kasallik bo'lib, ayollarda erkaklarga nisbatan ikki barobar ko'p uchraydi. Kasal ayolning otasi ham kasal. Kasallik otadan og'ilga o'tmaydi. Geterozigotali ona va kasal ota oilasida tug'ilgan farzandlarning yarmi kasal. Ushbu kasallikning irsiylanish tipi bilan bir xil bo'lgan belgini ko'rsating. A) daltonizm ✅ B) albinizm C) fenilketonuriya D) qonning normal ivishi 1264. Tovuqlarda oyoqning patli (B) bo’lishi patsizlikka (b) nisbatan, no’xatsimon toj (P) oddiy tojga (p) nisbatan dominantlik qiladi. Chatishtirish uchun olingan A va B xorozlar, C va D tovuqlarning hammasida oyogI patli toji noxatsimon edi. A xoroz ikkala tovuq bilan chatishtirilganda faqat noxatsimon tojli, oyogI patli jojalar olingan. B xoroz C tovuq bilan chatishtirilganda noxatsimon tojli , oyoqlari patli va patsiz jojalar, D tovuq bilan chatishtirilganda esa noxatsimon va oddiy tojli , oyoqlari patli jojalar olingan. B xoroz hamda C va D tovuqning jojalarida qaysi genotiplar oxshash boladi? 1)BBPP 2)BBPp 3)BbPp 4)bbpp 5)BBpp 6)bbPP 7)BbPP 8) bbPp 9)Bbpp A) 1,2,3,7 B) 3,6,7,8 C) 2,3,5,9 D) 4,6,8,9 1265. Tovuqlarda oyoqning patli (B) bolishi patsizlikka (b) nisbatan, noxatsimon toj (P) oddiy tojga (p) nisbatan dominantlik qiladi. Chatishtirish uchun olingan A va B xorozlar, C va D tovuqlarning hammasida oyogI patli toji noxatsimon edi. A xoroz ikkala tovuq bilan chatishtirilganda faqat noxatsimon tojli, oyogI patli jojalar olingan. B xoroz C tovuq bilan chatishtirilganda noxatsimon tojli , oyoqlari patli va patsiz jojalar, D tovuq bilan chatishtirilganda esa noxatsimon va oddiy tojli , oyoqlari patli jojalar olingan. B xoroz va D tovuqning qaysi genotipli jojalari B xoroz va C tovuqningjojalarida uchramaydi? 1)BBPP 2)BBPp 3)BbPp 4)bbpp 5)BBpp 6)bbPP 7)BbPP 8) bbPp 9)Bbpp A) 1,3,4 B) 6,8 C) 2,5,7 D) 5,9 — Nuklein kislotalarni 1869-yil F. Misher aniqlagan. — DNK qo‘sh spiral tuzulishini Uotsin va Krik aniqlagan. — azotli asoslarni koplimentarlik qonunini E. Chargaff aniqlagan — Xromosomalarni Fleming va Strasburger tomonidan aniqlangan. — Xromosoma atamasini fanga Valdeyer taklif qilgan. 1266. Klaynfelter sindromi bilan kasallangan ogilning onasida gametagenezning qaysi bosqichida xromosomalarning qutblarga notogri taqsimlanishi kuzatiladi? A) I meyoz bolinishdan keyin yonaltiruvchi tanachaga 24ta, tuxum hujayraga 22ta xromosoma otganda ✅B) I meyoz bolinishdan keyin yonaltiruvchi tanachaga 22ta, tuxum hujayraga 24ta xromosoma otganda C) II meyoz bolinishdan keyin yonaltiruvchi tanachaga 24ta, tuxum hujayraga 22ta xromosoma otganda D) II meyoz bolinishdan keyin yonaltiruvchi tanachaga 22ta, tuxum hujayraga 24ta xromosoma o'tganda 1267. Agar ovogenezning yetilish davrida yo'naltiruvchi tanachaga 22 ta (22+0) va tuxum hujayraga 24 ta (22+XX) xromosomalar tarqalgan va ular normal spermatozoid bilan urug'lansa, avlodda qanday genotip hosil bo'lishi mumkin? A) 44+X0; 44+Y0 B) 44+X0; C) 44+X0; 44+XXX; 44+XXY; 44+0Y ✅D) 44+XXX; 44+XXY ☝️Izox 2n=46 🙍♀ anormal ovagenez . 🔘 44XX . / \ / \ 🔘 ° 22+XX 22+O / \ /\ / \ / \ 🔘 ° ° ° 22XX 22XX 22 22 🙎♂ normal spermatogenez . 🔘 44XY . / \ / \ 🔘 🔘 22+X 22+Y / \ / \ / \ / \ 🔘🔘🔘🔘 22X¹ 22X 22Y² 22Y 22XX(t) + 22X¹(s) = 44XXX¹ 22XX(t) + 22Y²(s) = 44XXY² t - tuxum hujayra 📌 s - spermatozoid 📌 1-X trisomiya; 2-klayfentir 1268. 600 ta vodorod bog' bo'lgan DNK da A-T va G-S orasida vodorod bog'lar nisbati 1,5:1 bo'lsa, Shu DNK umumiy vodorod bog'larning necha % A-T orasida joylashgan? J:______________________60% 1269. 600 ta vodorod bog' bo'lgan DNK zanjirida A-T va G-S orasidagi vodorod bog'lar nisbati 1:1,5 bo'lsa, Shu DNK fragmentida guaninlar soni? J:______________________120 1270. II darajali konsumentning biomassasi 150 kg ga ortgan bo‘lsa, produsent va I darajali konsumentning umumiy biomassasini (kg) aniqlang, (ekologik piramidani o‘simlik-chigirtka-kaltakesak-lochin tashkil etadi) A) 16500 B) 16665 C) 1665 D) 27500 yechimi: P ———» K1 ———» K2 ———» K3 15000 1500 150 15 Produtsent 15000 \ I-konsument 1500 / II-konsument 150 III-konsument 15 Demak javob 16500📌 1271. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo‘lishi tangachalarning notekis va tanasi yashil bo'lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Tangachalari tekis taqsimlangan yashil urg‘ochi organizm digeterozigotali (dominant belgilardan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi kulrang, tangachalari tekis taqsimlangan bo‘ladi? (Krossingover foizi 8 ga teng.) A) 27 B) 46 C) 69 D) 4 1272. Temurning tana massasi 70 kg bo‘lib, bir kunlik iste’mol qilingan uglevoddan hosil bo‘lgan jami energiya 2050 kkalga teng. Ozuqadagi kunlik oqsil va yog1 miqdori teng bo'lib, uglevod miqdori ulardan 2,5 marta ko‘p. Ovqat hazm qilishga va bir kecha-kunduzda bajarilgan ishga sarflangan energiya miqdorini aniqlang. A) 2260 B) 3390 C) 1710 D) 1130 1273. Xirzutumda urug'lanish natijasida bir nechta zigota hosil bo‘ldi. Zigotalardagi xromosomalarning umumiy soni 6552 ta bo'lsa, qo'sh urug'lanishda ishtirok etgan vegetativ hujayralar sonini toping. A) 63 B) 126 C) 252 D) 364 yechimi: Eski dunyo g‘o‘zalari: 2n=26 Gossipum Arbarum Gossipum Herbatsum Yangi dunyo g‘o‘zalari: 2n=52 Gossipum Hirzitum 📌 Gossipum Barbadenze O‘simliklarda bitta zigota xosil bo‘lishida: 1 ta spermiy 1 ta tuxum hujayra 1 ta vegetativ hujayra qatnshadi 6552/52=126 ta zigota Bunga 126 ta vegetativ h. Javob: B 1274. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo’jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Oq patli jo‘jalarning qanchasi dominant ingibitor geniga ega? A) 4950 B) 6600 C) 550 D) 8250 1275. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, to‘q sariq mevali o‘simliklar sonini aniqlang. A) 360 B) 60 C) 240 D) 180 1276. Geterazigota 2- va 4- qon guruxlardan tug'ilgan farzandlarning necha foizini qonida aglutinin β bo'ladi? A) 25% B) 50% 📌 C) 75% D) 0% YECHIMI: 👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻 IV II P ♀AB x ♂AO . / \ / \ G A B A O ♂♀| A | A A | AA | AO aglutinin β B | AB | BO II guruxda bo'ladi 4 tasi ______________100% 2 tasi ______________X=50% 1277. DDT – parazit hasharotlarni qirishga mo’ljallangan pestitsid ta’siriga chidamli erkak suvarak va DDTga ta’sirchan urg’ochi suvaraklar o’zaro chatishtirildi. F1 da pestitsidga chidamli avlodlar olingan bo’lsa, F2 da olingan DDT ta’siriga chidamli suvaraklar genotipik guruhlarining necha foizi tahliliy chatishtirish natijasida ajralish bermaydi? A) 33,3 B) 25 C) 66,6📌 D) 50 chiqamli chidamsiz . AA x aa . \ / F1 Aa - chidamli P Aa x Aa G A a A a F2 AA, Aa, Aa, aa fenotip : 3 : 1 genotip : 1 : 2 : 1 AA Aa aa 3 xil genotipik gurux. shulardan 2 tasi (AA, aa) ajralish bermaydi 3 tasi _______________100%
xromosomalar to'plami(nabori) Endosperm 3n=63 murtak 2n=42 spermiy n=21 280 ta urug' xosil bo'lishida 560 ta spermiy qatnashadi ulardan 280 tasi tuxum hujayrani 280 tasi markaziy hujayrani urug'lantirgan 280*21=5880 1279. Gipertrixoz ikki yelkali xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga o’tadi. Ixtiozning ma’lum bir formasi esa retsessiv holda jinsiy tayoqchasimon xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Erkak gipertrixoz bilan kasallangan, ayol esa sog’lom bo’lgan oilada ixtioz bilan kasallangan farzand dunyoga keldi. Shu oilada genotipik sog’lom avlodlarning tug’ilish ehtimolligi necha foizni tashkil etadi? A) 0 B) 25📌 C) 50 D) 75 YECHIM 👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻 ♀XAXa x ♂ XAYb ♀ XA Yb
Xa | XAXa | XaYb 4 --------------100% 1 ____X=25% 1280. Bir mol 1-DNKdagi nukleotidlar oģirligi bir mol 2- va 2 mol 3-DNK yiģindisi oģirligiga teng. Bir mol 1- va 3-DNK oģirligi yiģindisi ikki mol 2-DNK oģirligiga teng. 3-DNK oģirligi 43200 bòlsa, 1-DNK neshta peptid boģga ega aminokislota sintezlaydi. (Harbir nukleotid oģirligi 360 deb hisoblansin). A.99 B.199 C.89 D.109 1281. 2 ta DNK da 1000 ta nuklotid bor. T yig‘indisi 270. 1-DNKda 25% T 2-sida 20% G bor bo‘lsa 1-DNK da T nukleotidlar sonini hisoblang? ✅ Yechilishi: 1-DNK + 2-DNK = 1000 °T-25% °T-30% G-25% G-20% / x + y = 1000 \ 0,25x + 0,3y = 270 x = 600 y = 400 1-DNK da jami nuk 600 ta 100% — 600 ta 25 % — x 𝑥 = 600 × 25 100 = 150 𝑡𝑎 ✔️ Javob: 1-DNK da T nukleotidlar soni 150 ta 1282. DNK qo‘sh zanjirida 198 ta vodorod bog‘ bo‘lib guanin umumiy nukleotidlardan 3,5 marta kam bo‘lsa G-S orasidagi va A-T orasidagi vodorod bog‘lar farqini aniqlang. 🧿 Yechilishi: ✅ 1-ish
✅ 2-ish 44 x 3 = 132 33 x 2 = 66 132 – 66 = 66 farq ✔️ Javob: G-S orasidagi va A-T orasidagi vodorod bog‘lar farq 66 ta. 1283. Makkajo'xorining sulton to'pguli rangli bo'lishi uchun genotipda uchta S2, S3 va S4 dominant genlardan juda bo'lmaganda ikkitasi mavjud bo'lishi kerak. Quyidagi chatishtirishdan olingan F2 avlodning qancha qismi rangli to'pgulga ega? S2S2s3s3s4s4 x s2s2S3S3s4s4 A) 9/16 B) 7/16 C) 3/16 D) 11/16 〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️ Yechimi 👇👇 S2S2s3s3s4s4 x s2s2S3S3s4s4 F1 S2s2S3s3s4s4 S2s2S3s3s4s4 x S2s2S3s3s4s4 F2 SSs. Sss sSs. sss
✍️Javob: 11/16 1284. Qaysi o’simlikni yer ostida va yer ustida shakli o’zgargan bargi bo’ladi. A) zuxrasoch B) seshox qiriq bo’g’im C) gulsafsar D) dala qiriqbo’g’imi 1285. Qaysi javobda Yevropa laylaklari (I) va qora kalxatning (II) qishlov joyi (a) va juft hosil qilish xususiyati (b) to'g'ri ko'rsatilgan. 1) Shimoliy Hindistonda; 2) Markaziy Afrika; 3) Janubi-Sharqiy tropik Afrikada; 4) Afrika va Hindistonda; 5) Janubiy Osiyoda; 6) vaqtinchalik juft hosil qiladi; 7) jufti bir mavsum yashaydi; 8) jufti uzoq yillar davomida saqlanib qoladi. A) I - a - 3; b - 8; II - a - 2, 5; b - 8 B) I - a - 1; b - 8; II - a - 5; b - 8 C) I - a - 3; b - 7; II - a - 1, 2; b - 8 D) I - a - 1; b - 6; II - a - 2, 5; b - 7 1286. Aralash bez hujayralarida glitserin va yog‘ kislotalaridan (a) va aminokislotalardan (b) sintezlanuvchi tuzilmalarni aniqlang. 1) insulin; 2) estrogen; 3) pepsin; 4) androsteron; 5) amilaza; 6) lipaza A) a-2, 6; b-1, 3 B) a-4; b-1, 6 C) a-6; b-1, 5 1287. Bir xil (a) va ikki xil (b) nuklein kislotaga ega bo’lgan kasallik qo’zg’atucvhilarni ajrating 1) qizamiq qo’zgatuvchisi; 2) uyqu kasalligini qo’zg’atuvchisi; 3) quturishni qo’zg’atuvchisi; 4) ensefalit qo’zg’atuvchisi; 5) achitqilar zamburug’lari; 6) nitrifikatorlar; 7) qichimani qo’zg’atuvchisi; 8) Vertetsil. A) a- 1, 3, 4; b- 2, 5 B) a- 1, 7; b- 2, 4, 8 C) a- 1, 3; b- 4, 6 D) a- 1, 3, 4; b- 2, 7, 8 1288. Plazmid tarkibida 1250 juft nukleotid bor. Shu plazmidga yot gen kiritilishi natijsida “S” soni 60% ga ortdi. Yot gen tarkibida 10% “T” bo’lib, G-S o’rtasida 1800 ta vodorod bog’i bor. Hosil bo’lgan yangi plazmid tarkibidagi “A” necha foizni tashkit etishini aniqlang. A) 10% B) 15% C) 20% D) 30% 1289. Oziq zanjiri oʻsimlik(1) — hasharot(2) — tipratikan(3) — tulki(4)dan iborat boʻlib umumiy biomassa 17776 kg ga teng. Ekologik piramida qoidasidan foydalanib, tulki oziqlanishi mumkin boʻlgan biogeotsenozning maydonini (m²) aniqlang. Oʻsimlik biomassasi 4000 g/m² ga teng, organizimlar tana massasini 70%ini suv tashkil etadi. A) 8000 m² yoki 8 gektar B) 6000 m² yoki 6 gektar C) 4000 m² yoki 4 gektar D) 12000 m² yoki 12 gektar 1290. Qaysi tuban (a) va yuksak (b) o’simliklardan bo’yoq olinadi? A) a - fillafora; b - xina; B) a - batsilla; b - o’sma; C) a - kladofora; b - qarag’ay; D) a - lishaynik; b - o’sma 1291. Nafas va hazim organi hisoblangan aʼzo qaysi? A) halqum B) qiziloʻngach C) hiqildoq D) kekirdak 1292. Glukoza molekulasining chala parchalangan qismi to‘la parchalangan qismidan 3 birlikka ortiq. To‘liq parchalangan qismidan hosil bo‘lgan ATF soni chala parchalangan qismidan xosil bo‘lgan ATF sonidan 7,6 marta ko‘p. Jami parchalangan glukoza molekulalar sonini (a) va to‘liq parchalanishida hosil bo‘lgan energiya miqdorini (kJ) (b) aniqlang. A) a-7; b-5600 B) a-5; b-4200 C) a-6; b-5200 D) a-7; b-4200 1293. Har bir tana boʻgʻimida bir juftdan bir xil tuzulgan oyoqlari bor hayvon qaysi? A) yonsuzar B) podolya C) nerida D) trilobit 1294. Ibin Sinoning "Tib qonunlari" ni nechinchi kitobida xar bir organda bo‘ladigan kasalliklar, ularni aniqlash va davolash usullari (a), xar bir dorini qaysi kasallikka davo ekanligi(b) ko‘rsatilgan 1) 5-chi; 2) 1-chi; 3) 4-chi; 4) 3-chi; 5) 2-chi ] - ✅A) a-5, b-4 - ✅B) a-1, b-4 - ✅C) a-3, b-2 - ✅D) a-4, b-5 1295.Diploid navli bug'doyning 96 birlamchi jınısıy hujayrasidan hosil bo'lgan spermiylarning malum qismi urug'lantirishda qatnashdi. Urug'lantirishda qatnashmagan spermiylardagi ja’mi xromosomalar sonı urug'landirishda qatnashgan spermiylardagi ja’mi xromosomalar sonıdan 2688 ga ko’p bolsa, urug'lantirishda qatnashmagan spermiylar sonini toping. A) 90 B) 192 C) 672 D) 576 1296.Pentageterozigota (faqat u'ch juft belgisi oraliq xarakter) organzmlar o'z-aro chatishganda hosil bolgan genotipik sinflar soni fenotipik sinflar sonidan necha marta ko'p? A) 2,25 B) 1,25 C) 2 D) 1 1297. Ikkinchi jahon urushidan keyin O'zbekiston aholsi qanchani tashkil qildi. 📕 6.5mln. 📗 6mln 📘 16mln. 📙 16.5mln To'g'ri javob 6mln edi. Anatomiya darsligi sakkizinchi saxifa. O‘zbekiston aholisi ikkinchi jahon urushidan oldin 6.5mln bo'lgan 500 000 aholi urush va ocharchilik qurboni bo'lgan bo‘lsa demak 6 mln qolgan. 1290. D
1292. A 1293. D 1294. D 1298. Qaysi quruq(a) va xo’l (b) mevali o’simliklarning mevasi mayda bo’ladi? A) a - barbados g’o’zasi; b - partenasisus; B) a - jaydari g’o’zasi; b – liftok; C) a - bug'doy; b - namatak; D) a - sebarga; b - qoraqat 1299. Qaysi hayvonni oyiqlar soni koʻzlar soniga teng. A) bit B) biy C) bitiniya D) chayon 1300. Komilning ovqat ratsionidagi oqsili uglevoddan 250 gr kam, lipiddan 70 gr ko‘p bo‘lib jami ozuqa moddalardan 2999 kkal energiya hosil bo‘lsa ovqat tarkibidagi getropolimerlardan qancha kkal eneriya hosil bo‘ladi. A) 615 kkal B) 1640 kkal C) 744 kkal D) 1359 kkal 1301. Glukozaning to‘liq parchalanishida xosil bo‘lgan ATF energiyasi to‘liqsiz parchalanishda ajralgan issiqlik energiyadan 14000 kJ ga ko‘p bo‘lsa glukozaning necha foizi to‘liqsiz parchalangan. (parchalangan glukozalarni assimilatsiyasida 360 ta ATF sarflangan) A) 25 B) 30 C) 40 D) 50 1302. Yeryong‘oq mikrosporalarida 19 ta autosoma bor. Yeryong‘oqning boshlang‘ich jinsiy hujayralari 270 ta bo‘lib, ulardan xosil bo‘lgan spermiylar asosida urug‘langan markaziy hujayralarda 43092 ta autosoma bo‘lsa spermiylarning necha foizi urig‘lanishda qatnnshgan. A) 80% B) 90% C) 60% D) 70% 1303. Maskofka qaysi oilaga kiradi? A) qushlar B) parrandalar C) chittaklar D) chumchuqsimonlar 1304.Qoni rezus musbat va I qon guruhiga ega sog‘lom odamga tegishli to‘g‘ri fikrlarni aniqlang. 1) eritrotsitlarida antigemofil omil saqlaydi. 2) eritrotsitlarida gemoglobin va rezus omil mavjud. 3) qonidagi anititelolar immunitetni ta‘minlaydi 4) barcha qon guruhli odamlarga retsipiyent hisoblanadi. A. 1,3 B. 2,4 C.1,4 D.2,3 1305.Qoni rezus musbat va I qon guruhiga ega sog‘lom odamga tegishli bo‘lmagan fikrlarni aniqlang. 1) eritrotsitlarida antigemofil omil saqlaydi. 2) eritrotsitlarida gemoglobin va rezus omil mavjud. 3) qonidagi anititelolar immunitetni ta‘minlaydi 4) barcha qon guruhli odamlarga retsipiyent hisoblanadi. A. 1,3 B. 2,4 C.1,4 D.2,3 1306.Qoni rezus musbat va II qon guruhiga ega sog‘lom odamga tegishli tog‘ri fikrlarni aniqlang. 1) eritrotsitlarida antigemofil omil saqlaydi. 2) eritrotsitlarida gemoglobin, agglutinogen A va rezus omil mavjud. 3) qonidagi anititelolar immunitetni ta‘minlaydi 4) II va IV qon guruhli odamlarga retsipiyent hisoblanadi. A. 1,3 B. 2,4 C.1,4 D.2,3 1307.Qoni rezus musbat va II qon guruhiga ega sog‘lom odamga tegishli bo‘lmagan fikrlarni aniqlang. 1) eritrotsitlarida antigemofil omil saqlaydi. 2) eritrotsitlarida gemoglobin, agglutinogen A va rezus omil mavjud. 3) qonidagi anititelolar immunitetni ta‘minlaydi 4) II va IV qon guruhli odamlarga retsipiyent hisoblanadi. A. 1,3 B. 2,4 C.1,4 D.2,3 1308.Qoni rezus musbat va III qon guruhiga ega sog‘lom odamga tegishli tog‘ri fikrlarni aniqlang. 1) eritrotsitlarida antigemofil omil saqlaydi. 2) eritrotsitlarida gemoglobin, agglutinogen B va rezus omil mavjud. 3) qonidagi anititelolar immunitetni ta‘minlaydi 4) III va IV qon guruhli odamlarga retsipiyent hisoblanadi. A. 1,3 B. 2,4 C.1,4 D.2,3 1309.DNK qosh zanjirida 65 ta G bor. Birinchi ipda purin asoslarining 60%i joylashgan. 1-ipdan sintezlangan iRNKdagi C lar soni 45 ta. DNKning 2-ipidagi T lar soni yoqoridagi iRNKdagi G lar sonidan 1,5 marta kòp bòlsa, DNKning 2-ipidan sintezlanadigan iRNKdagi purin asoslari 1-ipdan sintezlangan iRNKdagi purin asoslaridan necha marta kòp? A. 2 marta B. 1,5 marta C. 1 marta D. 0,66 marta 1310. Odamda talasemiya chaladominant xolda irsiylanadi. Oʻroqsimon anemiya retsessiv belgi boʻlib, ikkala belgi autosomada joylashgan. Ikkala belgi ham gomozigota holatda embrionlik davrida oʻlimga olib keladi. Geterazigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterazigota ota onadan tugʻulgan farzandkarning necha foizi ikkala belgi boʻyicha geterazigotali boʻladi? A) 25% B) 18,75% C) 44,4% D) 11,1% 1311. Yogʻovchigi qattiq(a) va yumshoq(b) boʻlgan oʻsimliklarni aniqlang. 1.eman 2.saksovul 3.tol 4.terak 5.qayrogoch 6.jiyda A)a-1,5 b-3,4 B)a-3,6 b-1,4 C)a-4,5 b-1,6 D)a-2,3 b-4,5 1312. Asosiy toqimaga(a) va hosil qiluvchi(b) toqimaga xos bolgan javoblarni aniqlang. 1.bajaradigan funksiyasiga kora bir necha xil boladi 2.kaktus tanasidagi parenxima hujayrasi bunga misol bola oladi 3.bu toqimaning ikkinchi nomi meristema toqimasi deb ataladi 4.yirik yadroli, yupqa nozik postli, ichi quyuq sitoplazma bilan tolgan tirik hujayralar yigindisidan iborat 5. tez-tez bolinish xususiyatiga ega 6.toqima hujayralari novda va ildiz uchida joylashgan 7.tarkibiga assimilatsion va jamgaruvchi toqima kiradi A)a-2,7 b-3,4 B)a-4,5 b-2,6 C)a- 6,7 b-4,5 D)a-3,7 b-1,2 1313. Mexanik(a) va qoplovchi(b) toqimaga xos bolgan xususiyatlarni aniqlang. 1.kollenxima va sklerinxima turlari mavjud 2.tarkibiga olik va tirik hujayralar kiradi 3.barg va yashil poyalar epidermasida joylashgan hujayralari suv va gaz almashinuvida ishtirok etadi 4.hujayra qobigiga suberin degan modda shimilgan 5.hujayralar orasida yasmiqchalar shakllanadi 6.olik hujayralari ikki turga bolinadi yani uzun ingichka lub tolalari, yogochlik tolalari va yumoloq sklereid hujayralari 7.tirk hujayralari choziq, qalin qobiqli, xloroplastga ega hujayralar hisoblanadi A)a-1,2,7 b-3,4,5 B)a-1,4,5 b-2,6,7 C)a-2,3,6 b-1,4,5 D)a-4,5,7 b-2,3,6 1314. Mexanik toqimaga xos bolgan xususiyatlarni aniqlang. 1.tirik hujayralari barg bandida, yosh novdalarda tayanch vazifani bajaradi 2.hujayralari meva etida va uruglarning qobigida bolishi mumkin 3.daraxt va butalarning tanasi va ildizida har yili yangi qavati shakllanadi4.hujayra qobigiga suberin degan modda shimilgan 5.tuzilishiga kora 3xil boladi 6.toqima hujayralari efir moylari, kauchik nectar va smola fitonsid kabi moddalar ajratib chiqaradi 7.tirk hujayralari choziq, qalin qobiqli, xloroplastga ega hujayralar hisoblanadi A)1,2,6 B)3,4,5 C)2,3,6 D)4,5,6 1315. Ajratuvchi toqimaga xos bolgan xususiyatlarni aniqlang. 1.tirik hujayralari barg bandida, yosh novdalarda tayanch vazifani bajaradi 2.hujayralari meva etida va uruglarning qobigida bolishi mumkin 3.daraxt va butalarning tanasi va ildizida har yili yangi qavati shakllanadi 4.hujayra qobigiga suberin degan modda shimilgan 5.tuzilishiga kora 3xil boladi 6.toqima hujayralari efir moylari, kauchik nectar va smola fitonsid kabi moddalar ajratib chiqaradi 7.tirk hujayralari choziq, qalin qobiqli, xloroplastga ega hujayralar hisoblanadi A)6 B)4,5 C)3,6 D)5,6 1316. Qanday uzunlikdagi DNK da vodorod bog'lar adeninlardan 5 marta ko'p bo'ladi? (Guanin 60 ta) A) 40,8 nm B) 612 A C) 27,2 nm D) 0,034 mm 1317. Qanday uzunlikdagi DNK dagi timin nukleotidlari shu zanjirdagi vodorod bog'lardan 4 marta kam bo'ladi? (sitozin 60 ta) A) 408 A B) 61,2 nm C) 51 nm D) 0,34 mm 1318.Quyidagi qaysi kasallik faqat otadan òģilga òtadi? - A. polidaktiliya - B. mitoxondrial sitopatiya - C. sindaktiliya - D. gemofiliya 1319.Qirqboğimlarni poya va shoxlaridan olinadigon dori ta'siri bilan bir xil ta'sir korsatuvchi nerv(a) va gormon(b)ni toping. 1)simpatik 2)parasimpatik 3)adashgan nerv 4)ADG 5)tiroksin 6)paratgarmon - a-1 ,b-5 - a-2 ,b-4 - a-2 ,b-5 - a-3 ,b-6 1320.Faqat otadan õtadigan(a),faqat onadan õtadigon(b) kasalliklar?? 1)fenilketonuriya 2)gipertrixoz 3)chapaqaylik 4)kõrish nervi atrofiyasi 5)ixtioz 6)albinizim 7)mitoxondrial sitopatiya 8)miopiya - a-2,6 b-1,8 - a-2,5 b-4,7 - a-6,7 b-3,5 - a-4,7 b-5,8 1326. Fotosintez jarayonida 180 g glukoza sintezidan hosil bo'lgan fosfat kislota va jarayonda ortib qolgan CO2 ning mol nisbati 3:1 bo'lsa, CO2 ning necha foizi sarflangan? A) 40% B) 60% C) 50% D) 80% 1331.Mevasi shakli tuxumsimon(a),bargi shakli tuxumsimon(b) õsimliklarni toping... - a-ra'no b-ituzum - a-na'matak b-tugmachagul - a-tok b-namatak - a-ituzum b-tugmachagul 1332.Changchilari gultojbargning qõshilishidan hosil bõlgan nayga õrnashgan õsimliklarni aniqlang... - Sulton,Nimrang,Samarqand-3 - Samarqand,Sanzor,Obidov - Samarqand,Samarqand-3,porloq - Obidov,Samarqand,Nimrang 1333. Quyidagi rasimda berilgan o'simlik nomlarini tog'ri juftlab ko'rsating? A) a - 1; b - 3; c - 2; B) a - 2; b - 3; c - 1; C) a - 3; b - 1; c - 2; D) a - 3; b - 2; c - 1; Zea mays endospermasida anafaza so’ngida xromosomalar nechta bo’ladi? A) 20 B) 30 C) 60 D) 15 Zea mays bu - Makkajoʻxori 🧬Xromosomalar toʻplami n = 10 mikrospora M¹ 2n = 20 murtak M² 3n = 30 endosperm E² ____________________________ | M¹⬇️ M²⬇️ E³ ⬇️ |G1_____ = n c 2n 2c 3n 3c |S. ______ = n 2c 2n 4c 3n 6c |G2______ = n 2c 2n 4c 3n 6c |Profaza = n 2c 2n 4c 3n 6c |Metofaza = n 2c 2n 4c 3n 6c |Anafaza = 2n 2c 4n 4c {6n 6c} |Telofoza = n c 2n 2c 3n 3c ____________________________ Demak yuqoridagi jadvaldan koʻrinib turiptiki makkajoʻxorini endosperm hujayrasini anafazasida 6n 6c ekan bundan koʻrinadiki n=10 boʻlsa, 6n = 60 ekan Javob : ©) 60 Populyatsiyada rezus manfiy odamlar 16 % (dd), rezus musbat odamlar esa 84 % ini tashkil qiladi. Populyatsiyada rezus musbat odamlar orasida gomozigota (DD) va geterozigota (Dd) lilar chastotasini Xardi - Vaynberg qonuni asosida aniqlang. A) 60 %, 24 % B) 36 %, 48 %✅ C) 68 %, 16 %. D) 40 %, 44 % Yechimi. 👇👇👇👇 Xardi Vaynberg qonuni boʻyicha. 🧬Populyatsiyadagi genlar chastotasi D + d = 1 yoki 100% 🧬Populyatsiyadagi genotiplar chastotasi D² + 2Dd + d² = 1 yoki 100% (dd) = 16% (DD+2Dd)=84% d² = 0,16
D² + 2Dd + d² = 1 Formula boʻyicha D² + 2Dd + d² = 1 DD (0,6)² = 0,36 yoki 36%
Transkripsiya jarayonida DNK uzunligining 40% qismi qatnshgan, translyatsiya jarayonida i-RNK ning 75% qismidan sintezlangan oqsilni massasi 372 000 D° gat eng. DNK fragmentida “A” nukleotidi “G” nukleotidan 3 xissa ko’p bo’lsa DNK fragmentidagi vodorod bog’larning necha foizi G va S orasida joylashgan. A) 33,3% B) 30% C) 45,4% D) 28,6% Yechimi 👇 Masalani xar bir jarayonlarni xisobga olgan xolda uzun yoʻlda ishlasa xam boʻladi. Lekin men abituriyent boʻlganimda quyidagi usulda ishlagan boʼlar edim👇👇👇 DNK da "A" soni "G" sonidan 3 xissa koʻp ekan. Demak 3 ta A va 1 ta G boʻlsa A-T oʻrtasida 2 ta H bogʻ
A-T 3*2=6 ta G-S 1*3=3 ta Jami H bogʻ 6+3=9 ta 9 ------------ 100% 3 ------------ x=33,3% 1335.Chumolilar koloniyasida 2 000 000 individdan iborat bõlib,chumolilarda qanotlarining uzun bõlishi kaltaligi ustidan,jağlarini kuchli bolishi nisbatan kuchsizligi ustidan,rangini qora bõlishi qizilroq bo'lishi ustidan to'liq dominantlik qiladi va uchrash chastotasi mos ravishda 60,80,75% bõlsa,trigeterozigota organizmlar õzaro chatishtirilgan.koloniyadagi Uzun qanotli,jağlari nisbatan kuchsiz,qora rangli chumolilar sonini toping...... A) 63000 B) 15700 C) 52200 D) 16200 1336.Agrabakterium tarkibidagi Ti plazmiddagi nukleotidlar soni 40000 ta bo'lsa shu plazmiddagi fosfadiefir bog'lar soni_(a) va DNK ning uzunligini hisoblang_(b)? A) a-39998 b-6800 nm B) a-39998 b-13600 nm C) a-39999 b-13600 nm D) a-39999 b-6800 nm 1337.AaBb genotipli organizmlar chatishtirilganda hosil bo'lgan organizmlardan ota_onaga genotip jixatdan o'xshamaydigan va ota_onaga fenotip jihatdan o'xshamaydigan organizmlar nisbati? A)12:7 C)6:1 B)12:7 D)4:7 1338. Bir-biridan bo'shliq hosil qilishiga qarab farq qiluvchi hujayralarga mos keluvchi javoblar 1) shakli plastinkasimon 2) shakli g'ovaksimon 3) shakli burchaksimon 4) tirik hujayra 5) o'lik hujayra 6) qalin qobiqli cho'ziq 7) hayvonlarda uchramaydi 8) kambiydan hosil bo'lgan qismi libriform deyiladi A) 1.4.6.7 B) 2,5,6,7,8 C) 1,2,3,4,6,7 D)1,2,3,5,6, 1345. Dum suzgichlari yordamida oldingi tomonga suzadigan (a) va orqa tomonga suzadigan (b) chuchuk suv hayvonlarini aniqlang. A) a - gorbusha; b - langust B) a - oq amur; b - daryo qisqichbaqasi C) a - soxta kurak burun; b - xumbosh D) a - dafniya; b - zog'ora baliq 1346. Stakanda teng mol nisbatda maltoza, saxaroza, laktoza bor. Ularni monosaxaridlarga qaytarish uchun 30 molekula suv sarflansa, stakanda necha gramm glukoza hosil bo’lgan? A) 7200 B) 3600 C) 5400 D) 810034 1347.Oziq zanjiri produtsent va konsumentlardan iborat bolib eng yuqorisi 3-tartib konsument hisoblansa,Shu konsument istemol qilgan oziq tarkibidagi 7587 kj hayotiy jarayonlar uchun sarflandi.Iste'mol qilgan oziqasi tarkibida oqsil,yoğ,uglevod nisbatlari tegishli ravishda 4:1:3 nisbatda bolsa oziq zanjirining umumiy biomassasini aniqlang.. A)88808 B)46217.6 C)42617.6 D)88880 1348. Kurtagi yirik bo'lgan ammo mayda kurtagi avval ochiladigan o'simlik(lar) berilgan qatorni toping A) chinor B) terak, chinor, atrgul C) chinor, nastarin, qayragoch D) terak, namatak 1351. Dengiz satxidan 3000 m balandlikda(a) hamda litosferaning 3000 m chuqurligida(b) harorat necha gradusni tashkil etadi? A) a - +26,5°C; b -100°C; B) a - +19°C; b - +100°C C) a - -0,6°C; b - +100°C D) a - +6°C; b - +100°C 1352. Quyida 3 xil pufakli hayvonlar nechta berilgan. 1) olabug'a; 2) dengiz tulkisi; 3) oqsila; 4) birqozon 5) oqquyruq; 6) xo'jasavdogar; 7) gorchak; 8) qizilko'z; 9) oltinko'z; 10) murg'ob; A) 4 ta B) 5 ta C) 3 ta D) 6 ta 1353. Biosferani stratosferdan keyingi chegarasida xarorat necha kelvinga teng bo'ladi? A) +90 B) +183 C) +363 D) +1910 1354. Odam organizmida boshqaruv tizimlari va ularning funksiyalari o‘rtasidagi muvofiqlik to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang. a) antidiuretik gormon; b) tiroksin; c) simpatik nerv sistemasi; d) parasimpatik nerv sistemasi; 1) reabsorbsiyani susaytiradi; 2) siydik qopi muskullarini qisqartiradi; 3) siydik ajralishini ko‘paytiradi; 4) egri-bugri kanalchalarga ta’sir etadi; 5) siydik qopi muskullarini bo‘shashtiradi; 6) reabsorbsiyani kuchaytiradi; 7) siydik yig‘ilishiga sharoit yaratadi; 8) siydik ajralishini kamaytiradi. A) a - 4; b - 1; c - 5; d - 2 ✅ B) a - 1; b - 6; c - 5; d - 2 C) a - 6; b - 1; c - 2; d - 5 D) a - 8; b - 3; c - 2; d - 7 1355. O‘zbekiston Respublikasi «Qizil kitobi»ning so‘nggi .....(a)-yilgi nashriga noyob va soni kamayib borayotgan hayvonlarning .....(b) turi kiritilgan. - a - 2006; b- 205 - a - 2015; b - 206 - a - 2005; b - 206 - a - 2016; b- 205 1356. Bitta ulotriks ipidan hosil bo'lgan zoosporalardagi xivchinlar soni shu ulotriksning hosil qilgan izogametalari sonidan 3 marta kam. Bu izogametalarning 75%i dan hosil bo'lgan zigotalar tinim davridan so’ng ularning 60%idan 540 ta ulotriks ipini hosil qildi. Zoosporalardan nechta ip hosil bo'ladi? A) 50 B) 32 C) 28 D) 60 1357. Ulotriks jinsiy va jinssiz koʻpayganda zoospora va izogametalarni 1 : 3 nisbatda xosil qildi. Ulardagi jami hivchinlar soni 500 ta. Shu ulotriks jinsiy ko’payganda xosil qiladigan yangi iplar soni jinssiz ko’payishda xosil qiladigan yangi iplar sonidan necha marta ko’p? A) 4 marta B) 5 marta C) 2,5 marta D) 6 marta 1358. Ikkita ulotriks iplari jinssiz va jinsiy usullarda ko'payganda zoospora va izogametalaridagi jami xivchinlar yig'indisi 880 tani tashkil etdi. Jinsiy ko'payishda gametalarning 80%iqatnashishi natijasida 512 ta yangi ip hosil bo'ldi. Nazariy jixatdan izogametalarni barchasi urug’lanishda qatnashdi deb xisoblansa shu ulotrikslar jinsiy va jinnsiz ko’payishi natijasida nechta yangi ip xosil qiladi. A) 1340 B) 700 C) 752 D) 880 1359. Ulotriks jinsiy va jinsiz ko'payish jarayonida 4000 hivchin ishtrok etgan bo'lib 1600 yangi ulotriks hosil bo'lgan bo'lsa zoospora va izogameta sonini aniqlang ? A) 400 ; 800 C) 400 ; 400 B) 800 ; 800 D) 800 ; 400 1360. Bitta ulotriks ipidan hosil bo'lgan zoosporalardagi xivchinlar soni shu ulotriksning hosil qilgan izogametalari sonidan 5 marta kam. Bu izogametalarning 50%i dan hosil bo'lgan zigotalarni 40%i tinim davrini o’tamasdan nobud bo’ldi qolgan zigotalar tinim davrini o’tagandan so’ng 96 ulotriks ipini hosil qildi. Zoosporalardan nechta ip hosil bo'ladi? A) 4 B) 6 C) 8 D) 16 1361. Otasi gemofilya bilan kasal, onasining ajdodlarida gemofilya uchramagan erkak somatik hujayrasining mitoz sikli S davrida h(I) va H(II) alellar sonini aniqlang. A) I – 0; b – 2 ta; B) I – 2; b – 0 ta; C) I – 1; b – 1 ta; D) I – 0; b – 4 ta 1362. Nazariy jixatdan soya o'simligining bitta endosperm hujayrasida 60 ta xromosoma mavjud. changlanish jarayonida urug'chi tumshuqchasiga 25 ta chang donachasi kelib tushdi. Urug'lanishdan so'ng 20 ta urug' hosil bo'lsa, urug'langan tuxum hujayradagi jami xromosomalar sonini aniqlang. A) 300 B) 400 C) 200 D) 800 1363. Otasi gemolifik, onasi daltonik bo’lgan qizning somatik hujayralarida mitozning metafaza davrida H (a) va d (b) genlari nechta bo’lishini aniqlang. A) a - 2 ta; b - 2 ta; B) a - 1 ta; b - 1 ta; C) a - 4 ta; b - 4 ta; C) a - 0 ta; b - 2 ta 1364. Qanday massadagi glukozaning to’liq parchalanishidan xosil bo’lgan ATF va karbonat angidridlar 160 taga farq qiladi. A) 720 g B) 900 g C) 1080 g D) 1260 g 1365. Energiya almasinuvida glukoza to’liq va to’liqsiz parchalandi. Bunda to’liq parchalangan glukoza va parchalanmagan sut kislotala molekulalari soni, hosil bo’lgan ATF lar va CO2 sonidan 22,5 marta kam bo’lsa, va bu jarayonda umumiy issiqlik sifatida 2680 kJ energiyasi ajralgan bo’lsa. Chala parchalanmagan glyukoza molekulalarini xosil qilishda o’simlika qancha energiya sarflagan. A) 720 kJ B) 1440 kJ C) 1080 kJ D) 2160 kJ 1367. Qaysi DNK dagi nukleotidlar soni eng ko'p? A) azotli asoslarida 599 ta vodorod bog' tutgan DNK B) uzunligi 170 nm bo'lgan DNK C) 74 ta peptid bog' tutgan oqsilni sintezlashga asos bo'lgan DNK D) 239 ta fosfodiefibog' tutgan RNK ni sisteziga matritsa bo'lgan DNK 1368. Tez va cheksiz boʻlinish xususiyatiga ega boʻlgan hujayralar. A) meristema hujayrasi B) miyalema huyarsasi C) kalus toʻqima hujayrasi D) kolenxima hujayralari 1369. Qaysi toʻqima hujayralaridagi yadrocha postembrional davirning barcha bosqichlarida xech qachon yoʻqlmaydi. A) hosil qiluvchi va asosiy B) kalus toʻqima va qoplovchi C) epiteliy va biriktiruvchi D) muskul va nerv 1370. Qaysi organizimlarda membiranali organoidlar uchramaydi? A) mogʻor hujayrasida B) yunona hujayrasida C) rizosfera hujayrasida D) zargʻaldoq hujayrasida 1372. Otasi va onasidan har xil jinsiy xromosoma olgan organizmlarni juftlang. 1) belyanka ♀; 2) sesarka ♂; 3) shinshila ♂; 4.) vuyrok ♀; 5) lama ♀; 6) kanna ♂; 7) drozofilla ♂; 8) kallima ♂; 9) kulrang satir ♀ A) 2,4,3,5,6 B) 1,3,6,9 C) 2,5,7,4 D) 4,6,7,8 1372-savol taxlilini so'raganlar diqqatiga🗣)))) 📌 Ota onasidan xar xil (XY) xromosoma olgan degani getrogametali bo'lishini nazarda tutilmoqda. 📌 Qushlar va sudralib yuruvchilarda urg'ochisii, qolgan organizimlarda erkagi geterogametali (XY) bo'ladi
1385. Nukleotid va aminokislota massasi qanchaga farq qiladi? - A) 120 °D - B) 465 °D - C) 225 °D - D) 345 °D 1386. Drozofila pashshasini ovotsitlaridagi jinsiy xromosomalarda nechta gen boʼlishi mumkin? @Mega_Biologiya uchun maxsus ] - A) 1000 - B) 500 - C) 250 - D) 125 1386-savolni dalili👆 1387. Qayin odimchisining qaysi formalari tabiiy ekosistemada ko'p qiriladi (a), urbanoekosistemada kam qiriladi (b)? A) a - gen mutatsiyasiga uchramagani; b - gen mutatsiyasiga uchragani; B) a - oqish formalari; b - qoramtir formalari; C) a - gen mutatsiyasiga uchragani; b - gen mutatsiyasiga uchragani; D) a - gen mutatsiyasiga uchragani; b - gen mutatsiyasiga uchramagani 1388. Nazariy jihatdan iguananing somatik hujayrasida 88 tadan xromosoma bo‘lsa, uning tuxum hujayralarda xromosoma holati qanday bo‘ladi? A) 42+Y; 42+X B) 43+Y; 43+X C) 44+X; 44+Y D) 43+X; 43+X 1388. Nazariy jihatdan iguananing somatik hujayrasida 88 tadan xromosoma bo‘lsa, uning tuxum hujayralarda xromosoma holati qanday bo‘ladi? - A) 42+Y; 42+X - B) 43+Y; 43+X - C) 44+X; 44+Y - D) 43+X; 43+X 1389. Meyozni yetilish bosqichi so’ngida Spermatogenez(a) va Ovagenezda(b) xajim jixatdan(1) va irsiy(2) jixatdan(jinsi bo’yicha) necha xil hujayralar xosil bo’ladi ? A) a [ 1 – bir xil ; 2 – ikki xil ] b [ 1 – uch xil ; 2 – bir xil ] B) a [ 1 – ikki xil ; 2 – bir xil ] b [ 1 – ikki xil ; 2 – ikki xil ] C) a [ 1 – bir xil ; 2 – ikki xil ] b [ 1 – ikki xil ; 2 – bir xil ] D) a [ 2 – ikki xil ; 1 – 4 xil ] b [ 1 – ikki xil ; 2 – ikki xil] 1389. Meyozni yetilish bosqichi so’ngida spermatogenez(a) va Ovagenezda(b) xajim jixatdan(1) va irsiy(2) jixatdan(jinsi bo’yicha) necha xil hujayralar xosil bo’ladi ? ©Muallif 👇🏻 @Doniyor_Muxtorjonovich ]
#1390_masala_yechimi Yechimi 👇👇👇 Produtsent - Bugʻdoy -- x Konsument¹-Chigritka --0,1x Konsument²-Kaltakesak --0,01x Konsument³-Lochin -- 0,001x 0,1x + 0,01x = 1980 0,11x = 1980 X=18000 kg bu 18 t Javob: A) 18 t Yechimi 👇 Bitta boshlangʼich jinsiy hujayra 2 marta meyoz yoʻli bilan boʻlinib 4 ta mikrospora xosil qiladi. Ularning xar biri yana boʻlinib 2 tadan spermiy xosil qiladi. Demak 1 ta boshlangʻich hujayradan 8 ta spermiy xosil boʻlar ekan. Mana qarang isboti 👇 . [ 1 ta boshlangʼich h ] . / \ . [🔴] [🔴] . / \ / \ . [🔴] [🔴] [🔴] [🔴] . / \ / \ / \ / \ [🔴][🔴][🔴][🔴][🔴][🔴][🔴][🔴] . 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8 90 x 8 = 720 ta jami spermiy 216 ta urugʻ hosil boʻlgan boʻlsa, demak 216 ta tuxum hujayra va 216 ta markaziy hujayra urugʻlangan. ✅ 720 ta jami spermiy ✅ 216 ta markaziy hujayrani urugʻlantirgan soermiy 720________100% 210________X=30% Javob: 30% ✅ 1393. DNK da adenin guanindan 3 marta koʻp boʻlsa, vodorod bogʻlar soni qaysi javobda toʻgʻri topilgan? ( Timin - x; Sitozin - y ) A) (x*2 =2x) + (y*3=3y) = H B) (4y*3=12y)+(x*2=2x) = H C) (3x*2=6x)+(y * 3 = 3y) = H D) (x * 2 = 2x)+(3x * 2 = 6x) = H 1394. DNK tarkibida 55 ta vodorod bogʻ mavjud. Adenin 40% boʻlsa, ushbu DNK dagi barcha purin asoslar tarkibidagi azot (N) atomlar sonini aniqlang. A) 125 B) 55 C) 180 D) 200 1397. Hozirgi kunda shamollash va asab hastaliklarini davolashda ayniqsa, qaysi organizimlar zaxridan foydalanilmoqda? 1) asalari zaxridan; 2) qoraqurt zaxridan; 3) ilon zaxridan; 4) chayon zaxridan; A) 3 B) 1,3 C) 1,2,3 D) 1,2,3,4 1398. Shirinmiyani qaysi organidan dori tayyorlanadi. A] bargi B] ildizi C] ildizpoyasi D] mevasi 1399. Dunyoda birinchi boʻlib gʻoʻza koleksiyasini yaratgan(a) va Oʻrta Osiyoda ilk bor sanoat mikroorganizimlari kolleksiyasini yaratgan(b) olimlarni aniqlang. 1) Joʻra Azimboyevich Musayev; 2) Jaloliddin Azimovich Azimov; 3) Mashxura Egamovna Mavloniy; 4) Toʻraxon Uzaqovna Raximova; 5) Muxsin Nabijonovich Valixonov; A) a - 1; b - 3; B) a - 5; b - 1; C) a - 1; b - 5; D) a - 2; b - 4 1400. Oʻsimliklarni tasirlanishini qaysi oʻsimlikda aniq koʻrish mumkin? A) safsan B) mimoza C) elodeya D) kungaboqar 1401. Aktiv(a) va passiv(b) harakatlanadigan organizimlarni aniqlang. A) a - drosera; b - dreysena; B) a - xongul; b - xolmon; C) a - sigirquyruq; b - qizilquyruq; D) a - assidiya; b - aktiniya; 1402. Quyidagi rasimda qaysi olimning tajribasi keltirilgan: A) F. Redi B) Lui Paster C) Vant Gelman D) J.Pristli 1403. Briologiya(a), lixenologiya(b), algologiya(c) fanining o’rgaish obyekti to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang. A) a - psilofit; b - xantoria; c - xlorela; B) a - funariya; b - kladonia; c - laminariya; C) a - zuxrasoch; b - spirogira; c - batsidiya; D) a - torf yo’sini; b - parmeliya; c – vertetsil 1404. Turkiston ismalog'i... 1) bir yillik; 2) ikki jinsli; 3) ikki uyli; 4) bir urug'pallali; 5) ikki yillik; 6) bir jinsli; 7) ikki urug'palali; 8) bir uyli; A) 1, 2, 3, 8 B) 3, 5, 6, 7 C) 1, 3, 4, 6 D) 1, 3, 6, 7 1405. Gavdasi ikki(a), uch(b), to'rt(c) bo'limdan iborat hayvonlarni ajrating. 1) exinokokk; 2) midiya; 3) kalxat; 4) falanga; 5) krab; 6) osminog; 7) dreysena; 8) qizilto'sh; 9) poliskina; 10) chayon; 11) eshakqurt; 12) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 13) tok shillig'i; 14) biy; 15) bit; 16) krakatitsa; 17) bitiniya; 18) qoraqurt; 19) nerida; 20) ko'rgalak 1406. Tuxum qo'yish uchun(a), g'umbak hosil qilish uchun(b) pilla hosil qiladigan hayvonlarni aniqlang. 1) yomg'ir chuvalchangi; 2) qoraqurt; 3) jigar qurti; 4) tutipak qurti; 5) eshakqurt; 6) planariya; 7) butli o'rgimchak; 8) ikki yoqlama nafas oluvchi baliq; 9) olma mevaxori; 1407. Tuxumlarini qorin tomoniga yopishtirib yuradigan (I) va tuxumlarini qorin oyoqlarida olib yuradigan (II) hayvonlar qaysi tipga mansub. A) I - xordalilar; II - bo'g'imoyoqlilar; B) I - sutemizuvchilar; II - qisqichbaqasimonlar; C) I - baliqlar; II - bo'g'imoyoqlilar; D) I - moluskalar; II - xordalilar 1408. Tana bo'shlig'i ikki bo'limdan iborat hayvonni aniqlang. - A) ko'rgalak - B) xongul - C) osminog - D) daryo qisqichbaqasi 1409. Tuxumlarini(a) va bolasini (b) opichlab olib yuradigan hayvon qaysi sinfga mansub. - A) a-baliqlar; b-amfibiyalar - B) a-qushlar; b-reptilyalar - C) a-amfibiyalar; b-sutemizuvchilar - D) a-sutemizuvchilar; b-sutemizuvchilar 1410. Oraliq ho'jayinga tuxum xolatda yuqadigan hayvonlarni aniqlang. 1) exinokokk; 2) jigar qurti; 3) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 4) rishta; 5) askarida; 6) cho'chqa tasmasimon chuvalchangi - A) 1,3,6 - B) 3 - C) 2,4,5 - D) 1,2,3 1411. Jig'ildoni rivojlangan umurtqali (a) va umirtqasiz (b) hayvonni anqlang. ] - A) a - kaptar; b - askarida; - B) a - musicha; b - yomg'ir chuvalchangi; - C) a - kalxat; b - krab; - D) a - kojan; b - perlovitsa 1412. Oshqozoni ikki bo'lmali umirtqasiz (a) va umirtqali (b) hayvonlarni aniqalng. - A) a - krakatitsa; b - qizilto'sh; - B) a - nerida; b - yonsuzar; - C) a - eshakqurt; b - korgalak; - D) a - qoraqurt; b - suqsun 1413. Oshqozoni (a) va yuragi (b) ikki kamerali sovuqqonli hayvonlarni aniqlng. - A) a - kalxat; b - laqqa; - B) a - krivetka; b - bitiniya - C) a - perlovitsa; b - tilyapiya - D) a - daryo qisqichbaqasi; b - povituxa 1414. Oshqozoni (a) va yuragi (b) ikki kamerali umirtqali hayvonlarni aniqlang. - A) a - losos; b - kornuel; - B) a - omar; b - manta; - B) a - tuvaloq; b - latimerya; - D) a - langust; b - perlovitsa 1415. Yuragi qorin(a) va boshko'kragida(b) joylashgan mozaik ko'radigan hayvonlarni aniqlang. - A) a - qoraqurt; b - eshaqurt; - B) a - eshakqurt; b - tutipakqurti; - C) a - chayon; b - tullam; - D) a - krivetka; b - biy 1416. Ayirish sistemasi tanasining oldingi(a) va yon(b) tomonida joylashgan hayvonlarni aniqlang. A) a - qoraqurt; b - podolariy; B) a - krab; b - nerida; C) a - bitiniya; b - lansetnik; D) a - xasva; b - perlovitsa ] 1417. Ko'rish va xid bilish a'zosi yaxshi rivojlangan umurtqali (a) va umirtqasiz(b) hayvonlarni aniqlang. - A) a - tereska; b - tutipak qurti kapalagi; - B) a - kaltakesak; b - erkak tullam kapalagi - C) a - toshbaqa; b - erkak asalari - D) a - yenot; b - kalmarlar 1418. Changchilari 5 ta erkin bo'lgan o'simliklarni aniqlang. A) liftok, tamaki, itqovun B) qovoq, qoqio't, sachratqi C) kartoshka, partenotsissus D) lavlagi, topinambur 1419. Changchilari cheksiz qo'shilgan (a) va cheksiz erkin (b) o'sish kurtaklari tuproq ostida o'simliklarni aniqlang. A) a - qulupnay; b - gulxayri; B) a - qashqarbeda; b - kanop; C) a - kamxastak; b - tugmchagul; D) a - na'matak; b - qoqio't; 1420. Changchilari sonini 80%(a), 90%(b), 100%(c) qismi qo'shilgan bir yillik o'simlikarni aniqlang. A) a - qovoq; b - yeryong'oq; c - sachratqi; B) a - handalak; b - beda; c - gulxayri; C) a - bodring; b - yantoq; c - tugmachagul D) a - qovoq; b - lovya; c - kungaboqar; 1421. Qoni yuragiga kirib aralashadigan(a) va yuragidan chiqib aralshadigan(b) hayvonlarni aniqlang. A) a - kvaksha; b - tlyapiya B) a - aligator; b - triton C) a - salamandra; b - gavial; D) a - gekkon; b - povituxa 1422. Yuragidan chiqadigan qon tomiri tanani oldingi(a), orqa(b), oldingi va orqa(c) tomoniga yo'nalgan hayvonlarni aniqlang. 1) krab; 2) gorbusha; 3) bitniya; 4) nerida; 5) suv shilig'i; 6) keta A) a - 2; b - 3; c - 4; B) a - 6; b - 5; c - 1; C) a - 3; b - 6; c - 1; D) a - 2; b - 6; c - 3 1423. Quyidagi qaysi javobda gulli o'simliklar oilalarining turlar soni ortib borish tartibida berilgan. 1) karamdoshlar; 2) sho'radoshlar; 3) qoqi'tdoshlar; 4) qovoqdoshlar; 5) ra'nodoshlar; 6) burchoqdoshlar; 7) piyozdoshlar; 8) loladoshlar; 9) bug'doydoshlar; 10) gulxayridoshlar; A) 3 -> 9 -> 6 -> 1 B) 8 -> 7 -> 10 -> 2 C) 9 -> 5 ->2 -> 7 D) 6 -> 9 ->7 -> 4 1424. Elastik paylarga ega bo'lgan umirtqali (a) va umirtqasiz (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - gaviallar; b - osminog B) a - tritonlar; b - ipak qurti C) a - korgalak; b - zaxkash D) a - ko'lvor; b - dreysena 1425. Paypaslagichlari soni 4 ta bo'lgan hayvonlarni aniqlang. - A) perlovitsa, mita - B) xasva, qoraqurt - C) maxoan, krivetka - D) karakatitsa, ustritsa 1426. 1426. Qovuqqa ega bo'lgan lekin qovoqqa ega bo'lmagan(a) va qovoqqa ega bo'lgan lekin qovuqqa ega bo'lmagan(b) sovuqqonli hayvonlarni aniqlang. - A) a - maral; b - ko'rgalak - B) a - lattachi; b - yexidna - C) a - keta; b - gekkon; - D) a - triton; b - aligator 1427. Hayvonot dunyosida yo'rg'a nomli turga(a) va zotga(b) ega bo'lgan hayvonlar qaysi sinfga mansub? - A) a - qush; b - sudralib yuruvchi - B) a - sutemizuvchi; b - qush - C) a - baliq; b - sutemizuvchi - D) a - qush; b - sutemizuvchi 1428. Qaysi hayvonlarda gavdasining "bo'yin" bo'limi mavjud. 1) suv shillig'i; 2) keta; 3) churrak; 4) exinakok; 5) latcha; 6) falanga; 7) triton; 8) osminog - A) 1,5 - B) 2,6 - C) 3,4 - D) 7,8 1429. Qaysi hayvonlarni o'mrov suyaklari to'sh suyagiga tutashgan (a) va tutashmagan(b) 1) sutemizuvchilar; 2) suvda ham quruqlikda yashovchilar; 3) sudralib yuruvchilar; 4) qushlar; - A) a - 1; b - 4 - B) a - 3; b - 2; - C) a - 2; b - 3 - D) a - 4; b - 2 1430. Guli och sariq bo'lgan magnoliyasimon (a) va lolasimon(b) larga mansub o'simliklarni aniqlang. - A) a - misr g'o'zasi; b - boychechak - B) a - bangdevona; b - nargis - C) a - oshqovoq; b - anzur piyozi - D) a - meksika g'o'zasi; b - boychechak 1431. Chanoq suyaklari va bo'yin umurtqalar soni toq bo'lgan hayvonlarni aniqlang. 1) gavial; 2) gekkon; 3) tiyin; 4) latcha; 5) triton; 6) aligator; 7) salamndira; 8) agama - A) 2,8 - B) 5,7 - C) 3,4 - D) 1,6 1432. Tuxumlarni xaltasida olib yuradigan yaqindan ko'radigan hayvonni aniqlang. A) kengeru B) yexidna C) dengiz otchasi D) tilyapiya 1433. Orqa aortasi tanasining oldingi (a) orqa(b), oldingi va orqa (c) qismiga yo'nalgan hayvonlarni aniqlang. A) a - lansetnik; b - nerida; c - krab B) a - nerida; b - keta; c - zaxkash C) a - nerida; b - lansrtnik; c - gulmoy; D) a - bitiniya; b - forel; c - omar; 1433. Orqa aortasi tanasining oldingi (a) orqa(b), oldingi va orqa (c) qismiga yo'nalgan hayvonlarni aniqlang. - A) a - lansetnik; b - nerida; c - krab - B) a - nerida; b - keta; c - zaxkash - C) a - nerida; b - lansrtnik; c - gulmoy; - D) a - bitiniya; b - forel; c - omar; 1434. Kipriklari yordamida(a) va oyoq muskullari yordamida (b) suzadigan hayvonparni aniqlang. A) a - tufelka; b - oq planariya B) a - oq planariya; b - suv shillig'i C) a - tufelka; b - suv shillig'i D) a - infizoriya; b - baqachanoq 1435. Kipriklari yordamida suzadigan(a) va sirpanadigan (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - jigar qurti; b - suv shillig'i B) a - tufelka; b - oq planariya C) a - tufelka; b - suv shillig'i D) a - evgilena; b - oq planariya 1436. Muguz plastinkali (a) va shoxsimon plastinkali(b), suyak plastinkali(c) hayvonlarni aniqlang. A) a - tyulen; b - aligator; c - akula B) a - ko'k kit; b - toshbaqa; c - beluga; C) a - kasatka; b - bronza qo'ng'izi; c - charx ilon D) a - antilopa; b - qoramol; ; c - sterlyad; 1434. Kipriklari yordamida(a) va oyoq muskullari yordamida (b) suzadigan hayvonparni aniqlang. - A) a - tufelka; b - oq planariya - B) a - oq planariya; b - suv shillig'i - C) a - tufelka; b - suv shillig'i - D) a - infizoriya; b - baqachanoq 1435. Kipriklari yordamida suzadigan(a) va sirpanadigan (b) hayvonlarni aniqlang. - A) a - jigar qurti; b - suv shillig'i - B) a - tufelka; b - oq planariya - C) a - tufelka; b - suv shillig'i - D) a - evgilena; b - oq planariya 1436. Muguz plastinkali (a) va shoxsimon plastinkali(b), suyak plastinkali(c) hayvonlarni aniqlang. - A) a - tyulen; b - aligator; c - akula - B) a - ko'k kit; b - toshbaqa; c - beluga; - C) a - kasatka; b - bronza qo'ng'izi; c - charx ilon - D) a - antilopa; b - qoramol; ; c - sterlyad; 1437. Muguz plastinkalga ega bo'lgan kloakali hayvon berilgan javobni aniqlang. A) suqsun B) terili toshbaqa C) ko'k kit D) sterlyad 1438. Gavdasi ikki bo'limdan iborat bo'lgan(a) va tana bo'shlig'i ikki bo'limdan iborat bo'lgan(b) hayvonlarni aniqlang. - A) a - biy; b - midiya - B) a - perlovitsa; b - latcha - C) a - omar; b - osminog - D) a - kalmar; b - lira 1439. Yaqindan (a) va uzoqdan (b) ko'radigan hayvonlarni aniqlang. - A) a - ari; b - qashqaldoq - B) a - forel; b - zarg'aldoq - C) a - triton; b - aligator - D) a - suqsun; b - tyulen 1440. Tuyani zararlashi mumkin bo'lgan(a) Tuyani zaxarlashi mumkin bo'lgan(b) hayvonlarni aniqlang. - A) a - exinokkok; b - butli o'rgimchak - B) a - jigar qurti; b - qoraqurt - C) a - qoramol tasmasimon chuvalchangi; b - biy - D) a - rishta; b - chayon 1441. Yuragi ko'krak qafasida joylashgan kloakaga ega bo'lgan qaysi hayvonni tana harorati tashqi muxit haroratiga bog'liq bo'ladi. A) triton B) gavial C) yexidna D) jo'rchi 1442. Ko'payish paytida (a) noqulay sharoitda (b) spora xosil qiladigan organizimlarni aniqlang. A) a - xlorela; b - batsilla B) a - funariya; b - amyoba C) a - zuxrasoch; b - xlorela D) a - bakteriya; b - nozema 1443. Qaysi tuban (a) va yuksak (b) hayvonlar sista xosil qiladi ? A) a - amyoba; b - jigar qurti B) a - evgilena; b - oq planariya C) a - tufelka; b - gidra D) a - nozema; b – nerida 1444. Qaysi hayvonlar tuxum qo'yish(a) va g'umbak hosil qilish(b) uchun pilla xosil qiladi? A) a - qoraqurt; b - olma mevaxo'ri B) a - oq planariya; b - yomg'ir chuvalchangi; C) a - butli o'rgimchak; b - ikkiyoqlama nafas oluvchi baliq D) a - tutipak qurti; b - kolorado qo'ng'izi 1445. Qaysi hayvonlarni nafas a'zosi qorin(a) va boshko'krak(b) bo'limida joylashgan A) a - perlovitsa; b - krab B) a - poliskina; b - siklop C) a - qoraqurt; b - bitiniya D) a - eshakqurt; b - mita 1446. Ayrish (a) va nafas olish (b) a'zosida kipriklari bo'lgan hayvonlarni aniqlang. - A) a - bitiniya; b - oq planariya - B) a - nerida; b - perlovitsa - C) a - lansetnik; b - krab - D) a - yomg'ir chuvalchangi; b - suv shillig'i 1447. Kilinik tibbiyotga(a) va psixologiyada tabiiy ilmiy yo’nalishga(b), mikrobiologiya va imunologiya soxasiga(c) asos solagan olimlarni aniqlang. A) a - Galen; b - Sechenov; c - Pavlov; B) a - Gippokrat; b - Mechnikov; c - Sechenov; C) a - Ibn Sino; b - Sechenov; c - Pavlov; D) a - Gippokrat; b - Sechenov; c - Mechnikov 1448. Qaysi olim o’z asarida barcha organlarini rasimlar orqali tasvirlagan(a), Qaysi olim ilk bor rasm orqali odam organizmining realistik tasvirini yaratib bergan(b)? A) a - Leonordo da Vinchi; b - Klavdiy Galen; B) a - Andreas Vezaliy; b - Leonordo da Vinchi; C) a - Galen; b - Gippokrat; D) a - Aristotel; b - Vezaliy. 1449. Odam organizimi tuzulishini yorib ko’rish orqali o’rganishni birinchilardan bo’lib boshlan(a) va tibbiyotga hayvonlar ustida tajribalarni kiritgan (b) olimlarni aniqlang. A) a - Vezaliy; b - Galen; B) a - da Vinchi; b - Gippokrat; C) a - gippokrat; b - da Vinchi; D) a - Vezaliy; b - Gippokrat 1450. Sog'lom odam tanasida faqat uzun g'ovak suyakka birikkan (a) va faqat kalta g'ovak suyakka birikkan (b) uzun g'ovak suyaklar sonini aniqlang. A) a - 1; b - 4 B) a - 24; b - 4 C) a - 20; b - 24 D) a - 1; b - 12 1451. Sog'lom odam tanasida lordoz umirtqalariga birikkan kifoz umirtqalar(a) va kifoz umirtqalarga birikkan lordoz umrtqalar(b) sonini aniqlang. A) a - 4; b - 4 B) a - 12; b - 17 C) a - 5; b - 7 D) a - 3; b - 3 1452. Quyidagilardan qaysi biri soʻlak bezidan sintezlanmaydi? A) girudin B) geparin C) amilaza D) ptialin 1453. Quyidagilardan qaysi suyak tuzulishiga koʻra ortiqcha? A) kurak B) ensa C) peshana D) tepa 1453. Quyidagilardan soniga koʻra ortiqchasini aniqlang. A) yetim qovurgʻalar B) yelka kamar suyaklari C) boldir suyaklari D) bilak suyaklari 1454. Oʻn yetti yoshli bolada quyidagilardan qaysi biri qoziq tishlari soniga teng boʻlmaydi? ] - A) aqil tishlar soni - B) yetim qovurgʻalar soni - C) qalqonorqa bezlar soni - D) boldir suyaklar soni 1455. Nafas olishda qaysi muskullar qanashmaydi? A) Boʻyin muskullari B) Tashqi qovurgʻalar aro C) Diafragma muskuli D) Qorin muskullari 1456. Boʻyin va chanoq suysklari toq boʻlgan hayvonlarga xos hususiyarlarni aniqlang. A) kloakali, tashqi urugʻlanadi B) orqa oyoqlari 4 barmoqli C) yuragi 4 kamerali, issiqqonli D) qovurgʻalari toʻshga tutashgan 1457. Qaysi hasharotni ikkinchi juft qanotida oʻsimtasi boʻladi? A) kulrang satir B) poliskina C) maxoan D) zorka 1458. Qaysi hasharotni qorin boʻlimi uch xil rangda boʻladi? A) olma mevaxoʻri B) soʻna C) poliksina D) boʻka 1459. Boshoq xosil qiladigan ildizpoyali oʻtni aniqlang. A) Bugʻdoy B) Zubturum C) Gʻumay D) Bugʻdoyiq 1460. Bargi ikkitadan joylashgan bir jinsli(a) va bir uyli (b) oʻsimlikni aniqlang. A) a - makkajoʻxori; b - funariya B) a - gazanda; b - qaragʻay C) a - bugʻdoy; b - oshqovoq D) a - terak; b - makkajoʻxori 1461. Boʻyin umirtqalari (a) va bel umirtqalari (b) toq boʻlgan hayvonlarni belgilang. A) a - tiyin; b - merinos B) a - triton; b - yenot C) a - gekkon; b - yelik D) a - norka; b - it 1462. Boʻyin umirtqalari (a) va bel umirtqalari (b) juft boʻlgan hayvonlarni belgilang. A) a - tiyin; b - merinos B) a - triton; b - yenot C) a - gekkon; b - yelik D) a - gavial; b - it 1463. Sterlyad(a) va suqsun(b) ga xos hususiyatlarni aniqlang. A) a - suyak-togʻaygʻi baliqlar sinfiga kiradi; b - ayri oʻmrovga ega, kloakali issiqqonli hayvon B) a - suyakli baliqlar sinfiga kiradi; b - toʻsh suyagi qayiqsimon kengaygan, kloakali urugʻlanmagan tuxum qoʻyadi; C) a - xordasi butun umir davomida saqlanib qoladi; b - oyoqlari tanasini orqarogʻida joylashgan, sovuqqonli hayvon D) a - suyak plastinkali, qovugʻi bor, qovogʻi yoʻq; b - muguz plastinkali, quruqlikda besoʻnaqay harakatlanadi 1464. Nuqtalar o'rnini to‘ldiring. a) II guruh qonli odamlar ... guruhga donor bo’ladi; b) IV guruh qonli odamlar ... guruhga donor bo’ladi; c) II guruh qonli odamlar ... guruh uchun retsipiyent bo’ladi; d) IV guruh qonli odamlar ... guruh uchun retsipiyent bo’ladi A) a - IV; b - IV; с - II; d - IV B) a - II; b - III; с - II; d - III C) a - III; b - IV; с - II; d - II D) a - II; b - IV; c - III; d - I 1465. O‘pka venalari (a) va o‘pka arteriyalari (b) ga xos xususiyatlarni aniqlang. 1) yurakning o‘ng qorinchasidan boshlanadi; 2) arteriya qoni harakatlanadi; 3) o‘ng bo‘lmacha bilan yarimoysimon klapan orqali ajralgan; 4) yurakning chap bo‘lmasiga quyiladi; 5) vena qoni harakatlanadi; 6) katta qon aylanish doirasini hosil qilishda qatnashadi; 7) o‘ng va chap o‘pka arteriyalariga bo‘linadi; 8) soni 1 ta; 9) kichik qon aylanish doirasini hosil qilishda qatnashadi; 10) soni 4 ta; 11) yurakning o‘ng bo‘lmasiga quyiladi; 12) yurakning chap qorinchasidan boshlanadi A) a-4, 5, 9, 10; b-1, 2, 7, 8 B) a-2, 4, 9, 10; b-1, 3, 5, 8, 11 C) a-2, 5, 6, 12; b-3, 5, 7, 8 D) a-2, 4, 10; b-1, 5, 7, 8 1466. Komilni bir kecha kunduzgi istemol qilgan 600 gr oziq maxsulotidan 2876 kkal energiya xosil boʻldi. Ozuqaning 20% ini oqsil tashkil etsa ozuqadagi uglevod yogʻdan qancha(kkal) koʻp energiya xosil qiladi? A) 827 kkal B) 765 kkal C) 928 kkal D) 896 kkal 1467. Ovqatdan ajralgan energiyaning 1307,9 kJ qismi tana haroratining doimiyligini ta’minlash uchun sarf boʻladi. Ovqat tarkibidagi mineral tuz va suvdan tashqari 133 gr oqsil va lipid, 50 gr uglevod mavjud bo‘lsa, oqsil va lipiddan ajralgan energiya miqdorini (kkal) aniqlang. A) 1760 B) 716,9 C) 2640 D) 3043,7 1468. Sog‘lom odam necha gramm pishgan(a) va pishmagan(b) sabzi istemol qilish orqali bir sutkadagi A vitqminiga bo'lgan extiyojni to‘liq qoplash mumkin. (100 g sabzi tarkibida 0,2 g A vitamini mavjud) A) a - 250; b - 500; B) a - 1000; b - 500; C) a - 500; b - 250; D) a - 250; b - 1000 1469. Bitta buyrakdagi nefronlar soni ikkala o‘pkalardagi alveolalar sonidan... A) 750 marta kam B) 375 marta kam C) 600 marta ko‘p D) 800 marta kam 1470. Ma’lum harakat davomida muskul hujayrasida har daqiqada 25 kJ energiya ajralib chiqadi. Shu harakat bajarilishi uchun glyukoza 16 daqiqa chala 56 daqiqa to’liq parchalangan bo’lsa , sarflangan glyukoza miqdorini gr da aniqlang. A) 450 B) 360 C) 300 D) 800 Yechimi 👇 Chala 16*25=400 KJ 200 kJ --------- 180 g 400 kJ --------X=360 To'la 56*25=1400 2800 kJ -------- 180 g
chala + tola = jami 360 g + 90 g = 450 gr 100% ———40'000 6% ————x=2400 t-DNK qismi 25% ——— 2400 100% ——-x=9600 1471. Diploid navli buĝdoy va arpaning changdonidagi boshlanĝich hujayralar soni 1200 ta Ular meyoz va mitoz bo‘lindi va buĝdoyning 40% , arpaning 20% spermiylari uruĝlantirishda ishtirok etdi. Agar buĝdoyning tuxum hujayrasini uruĝlantirishda iwtirok etgan spermiylar soni arpani uruĝlantirishda ishtirok etgan spermiylar sonidan 0,5 marta koʻp boʻlsa , buĝdoyning uruĝlanishda ishtirok etmagan spermiylaridagi xromosomalar sonini aniqlang? 📌J: 13440 ta Yechimi : 1200×4×2=9600 jami sperma ⚫️bug‘doyda "x" ta desak uni 40% qatnashgan 60 % qatnashmagan 0,4x urug‘ ------0,2x tuxum h. 0,2x
(9600-X)*0,2 0,2x = (1920-0,2x)*0,5 0,2x = 960 - 0,1x 02x + 0,1x = 960 X=3200 bug‘doy spermiysi 40% qatnashgan-------x= 100% jamis spermiy----3200 60% qatnashmagan----x=1920 1920×7=13440 ta xromosoma 1472. 225 gr oqsil tarkibidagi azot necha kunda ter bilan ajralib boʻladi?
100% ---------- 225 gr 16 % ---------- X=36 gr 1 kunda 500 ml ter ajraladi 500 ml terda 1 gr azot bor. 1 gr --------------- 1 kunda 36 gr -------------- x = 36 kunda. 1473. Glukoza molekulalari to'liqsiz va to'liq parchalangan, anaerob bosqichda 12 ta, aerob bosqichda 144 ta ATF sintezlangan.Glukozaning necha % i chala parchalangan. A) 60 B) 66,7 C) 40 D) 33.3 1474. DNK dagi A va T juftligidagi vodorod bog'lar soni G va S juftligidagi vodorod bog'lar sonidan 2 marta ko'p. Ushbu DNK dagi azot asoslari orasidagi bog'larlar soni uglevod asoslari arosidagi bog'larga nisbatan 102 ta ga ko'p bo'lsa, G soni A sonidan ... A) 100 taga kam B) 150 taga ko'p C) 200 taga kam D) 300 taga kam 1475. Qariyaning tanasidagi suv massasi uning nabirasining tana massasidan 28 kg og’ir bo’lib, qariyaning tana massasi esa nabirasining tanasidagi suv massasidan 66 kg og’ir bo’lsa qariyaning qon massasini xisoblang. A) 4,9 kg B) 5,6 kg C) 6,3 kg D) 5,95 kg #1475-savol_yechmi: Qariya tana massasi – X
Qariyalar tanasida suv – 60% Bolalar tanasida suv – 70% bo’ladi. x = qariayaning tana massasi 0,6x = qariyaning tanasidagi suv massasi y = nabiraning (bolaning) tana massasi 0,7y = bola tanasidagi suv massasi / 0,6x = y + 28 \ x = 0,7 + 66 x = 80 y = 20 odam tanasida 7% qon bo’ladi 80 x 0,07 = 5,6 kg 1476. Komil tug’ulganida 50 sm edi. U xozir 25 yoshda. Uning bo’yi tug’ulganidan hozirgacha 3,5 marta o’sgan bo’lsa, uning oyog’iga zirapcha kirsa og’riq signali maksimal tezlikda necha sekundda markaziy nerv sistemasiga yetib boradi?
Yechimi:
100 m ------------1 sekund
1,75 * 10^-2 sekund 1477. Bir kecha kunduzdagi ovqat tarkibida, oqsil, yog’, uglevod umumiy 330 g ni tashkil qiladi. Oqsildan ajralgan energiya 328 kkal ga teng bo’lsa, yog’ va uglevoddan ajralgan energiya farqi 583 kkal ga teng bo’lsa, ovqat tarkibidagi uglevod miqdori(g)ni hisoblang.
1484. Turman(1) va turuten (2) qaysi turkumga mansub? A) 1 - kaptarsimonlar; 2 - ikki qanotlilar B) 1 - musichasimonlar; 2 - pardaqanotlilar C) 1- qushlar; 2 - asalarilar D) 1 - kaptarsimonlar; 2 - pardaqanotlilar ✅ 1485. Qushlar tuzulishini asos qilib — samalyot, Delfinlar tuzulishini asos qilib — suvosti kemalarini yaratishni biologiyani qaysi soxasi o‘rganadi? A) Biotexnologiya B) Biofizika C) Bionika ✅ D) Biokimyo 1502. Transkripsiya jarayonini taminlovchi ferment tarkibida bo‘ladigan element qaysi? A) Cu B) Mg C) Zn D) P 1503. Oqsil tarkibida uchraydigan aminokislotalarni kodoni nechta bo‘lishi mumkin emas? - 1 ta - 2 ta - 3 ta - 4 ta - 5 ta - 6 ta 1504. Qaysi aminokislotaning uchinchi kodoni o‘zgarishi oqsil biosintezini o‘zgarishiga sabab bo‘ladi. - Leysin - Arginin - Serin - Triptofan 1505. Inferfazasining "S" davri 6 minut (a) va 6 soat (b) davom etishi mumkin bo‘lgan organizimlarni aniqlang. A) a - peudomonas; b - triton B) a - bakteriofag; b - tiyin C) a - achitqi; b - tereska D) a - eshrixa coli; b - los 1506. Sog‘lom odam hujayrasida interfazasining sintez davridan so‘ng barcha DNK lari ulab chiqilganda uzunlik taxminan qanchaga (m) teng bo‘ladi. A) 92 m B) 184 m C) 196 m D) 368 m 1507. Giston (a), integral(b), tubulin(b) oqsillari qayerlarda uchrashini aniqlang. 1) hujayra markazi; 2) hujayra membiranasi; 3) xromosoma; 4) pay; 5) sitoskelet A) a - 1; b - 2; c - 3 B) a - 2; b - 3; c - 1 C) a - 3; b - 2; c - 5 D) a - 3; b - 4; c - 1 1508. Oshqovoq mevasining ogirligi ikki juft kumulyativ polimer genlar tasirida irsiylanadi. Agar ikki juft dominant gendan iborat boʼlsa 5 kg, ikki juft retsessiv gendan iborat boʼlsa 3 kg boladi. A1A1a2a2 va a1a1A2A2 genotipli oʼsimliklar chatishtirilganda F2 da olingan 4 kg li mevaga ega oʼsimliklar necha xil genotipik sinf hosil qiladi? A) 4 B) 3 C) 6 D) 9 A¹A¹A²A² = 5 kg 5/4= 1,25 kg 1 ta dominant gen a¹a¹a²a² = 3 kg 3/4=0,75 kg 1 ta retsessiv gen 4 kg 4 kg A¹A¹a²a² x a¹a¹A²A² . | | . A¹a² a¹A² (1,25+0,75) (0,75+1,25) . \ / F¹ A¹a¹A²a² 4 kg A¹a¹A²a² x A¹a¹A²a² F² da: 🔹1 ta — A¹A¹A¹A¹ = 5 kg 🔹4 ta — A¹a¹A²A² - 2 ta . } 4,5 kg A¹A¹A²a² - 2 ta ♦️6 ta — A¹A¹a²a² - 1 ta\ . A¹a¹A²a² - 4 ta | = 4 kg . a¹a¹A²A² - 1 ta/ 🔹4 ta — A¹a¹a²a² - 2 ta . } 3,5 kg . a¹a¹A²a² - 2 ta 🔹1 ta — a¹a¹a²a² = 3 kg Demak koʻrinip turipdiki 4 kg li oshqovoqlar 3 xil genotipga ega ekan👇👇👇👇
Javob: B) 3 1509. Chinor urug‘dan unib chiqib, o‘sib-rivojlanib, gullab meva xosil qilib, ... o‘z vegetatsiya davrini yakunlagunicha nechta gen qatnashadi.
1510.Boshqarilishi gumaral-kimyoviy yo‘l bilan amalga oshadigan organizimlarni aniqlang. A) infizoriya B) ulotriks C) planariya D) nerida 1511. Ferment tarkibida uchraydigan makro (a) va mikro (b) elementlarni aniqlang. A) a - P, Mg; b - Zn, Cu B) a - C, Ca; b - Co, Cu C) a - K, Na; b - Mn, Zn D) a - Mg, Cl; b - Cu, Zn 1512. Metamorfoz natijasida tuzulishi murakkablashadigan (a) va soddalashadigan (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - aktiniya; b - aureliya B) a - aspidistra; b - ektiniya C) a - amfibiya; b - assidiya D) a - lansetnik; b - reptilya 1513. Qaysi javobda embrionning mezoderma qavatidan xosil bo‘ladigan a'zo kasalligi berilgan. A) pankreatit B) nevralgiya C) ateroskleroz D) laringit 1514. Qaysi javobdagi o‘simliklar tashqi muxitga har xil shakilda moslashadi. A) saksovul <=> qatrongi B) ismaloq <=> karam C) zuxrasoch <=> gulxayri D) liftok <=> kalina 1515. Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring. Suvkesar suvsar kabi... A) o‘ng aorta ravog‘iga ega B) ilik suyagiga ega C) issiqonlilar bilan oziqlanadi D) issiqonli hayvon 1516. Nuqtalar o‘rnini to'ldiring. Vidra va gidra... A) yirtqichlar turkumiga mansub B) umirtqasizlarga mansub C) tana devori uch qavat D) suvda yashaydi 1517. Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring. Zorka norkadan... bilan farq qiladi. A) sovuqqonli bo‘lishi B) umirtalilarga mansubligi C) qoni kislorod tashishi D) erkagi geterogametaliligi 1518. Qayin odimchisining qaysi formalari tabiiy ekosistemada ko‘p qiriladi (a), urbanoekosistemada ko‘p qiriladi (b)? A) a - gen mutatsiyasiga uchramagani; b - gen mutatsiyasiga uchragani; B) a - oqish formalari; b - qoramtir formalari; C) a - gen mutatsiyasiga uchragani; b - gen mutatsiyasiga uchragani; D) a - gen mutatsiyasiga uchragani; b - gen mutatsiyasiga uchramagani 1518. Agrabakterum qaysi o‘simliklarda shish xosil qiladi. A) g‘o‘za, na'matak B) olg‘i, boychechak C) bug‘doy, g‘umay D) anzur, piskom piyozi 1519. Noto‘g‘ri fikirni aniqlang. A) suvkesar sovuqqonli hayvon bilan oziqlanadi B) Amerika suvilonida mimikriya xodisasi mavjud C) tugmacha qo‘ng‘izlarni qoramtir formasi yozda kam nasil beradi D) podolya yirtqich qo‘ng‘iz hisoblanadi 1524. Quyidagi qaysi komplimentarlik hodisasida revertaza qatnashadi. A) sitozin rebonukleotidiga guanin rebonukleotidining komplimentarligi B) adenin dezoksirebonukleotidiga timin dezoksirebonukleotidining komplimentarligi C) uratsil rebonukleotidiga adenin dezoksirebonukleotidining komplimentatligi D) guanin dezoksirebonukleotidiga sitozin rebonukleotidining komplimentarligi 1525. Konsumentlar bilan oziqlana oladigan produtsentni aniqlang. A) rafleziya B) suv qaroqchisi C) chirituvchi bekteriya D) zarpechak 1526. To‘g‘ri gulli o‘simliklar qatorini aniqlang. A) andiz, anzur, liftok B) qoqio‘t, isirg‘ao‘t, isirg‘agul C) namatak, kamxastak, afsonak D) itqovun, ituzum, sachratqi 1527. Yuragi qorin bo‘limida joylashgan zaxarli hayvonlarni aniqang. A) belyanka, chayon, ishchi asalari B) glekonus, biy, falanga C) xonqizi, inkarziya, so‘na D) butli o‘rgimchak, chayon, qovoq ari 1528. Ichki sekretsiya bezlarining silliq endoplazmatik torlaridan sintezlanadigan gormonni aniqlang. A) somototrop B) insulin C) kortikosteroid D) vazoprosin 1529. Sekin rivojlanadigan bakteriya kasalligini aniqlang. A) o‘pka sili B) vabo C) o‘lat D) kuydurgi 1530. Tarkibida adenin (a) va alanin (b) kabi birikmalar uchraydigan tuzulmalarni aniqlang. 1) pBR_322; 2) HpaI; 3) ADG; 4) EcoR1; 5) retrtranspozon; 6) transpozaza; 7) insulin; 8) ATF; 9) ribosoma; 10) riboza A) a - 1, 5, 8; b - 2, 4, 10 B) a - 2, 4, 6; b - 3, 5, 9 C) a - 5, 8, 9; b - 2, 3, 9 D) a - 1, 3, 5; b - 2, 4, 6 1531. V. Grand evolutsiyani isbotlashda qaysi fan dalillarida tadqiqot olib borgan. A) Biokimyo B) Molekulyar biologiya C) Embriologiya D) Paleontologiya 1532. Melonagasterning gametagenezida reduksion bo‘linishidan xosil bo‘lgan bitta hujayrasidagi jami genlar sonini aniqlang. A) 500 B) 1000 C) 2000 D) 4000 1533. Quyida gastrulatsiyasi qat-qat joylashuvi bilan amalga oshadigan, ichagi kloakaga ochiladigan ilik suyagiga ega bo‘lmaga hayvonlar nechta berilgan. 1) suvkesar; 2) iguana; 3) triton; 4) gavial; 5) xo'jasavdogar; 6) aligator; 7) sorisar; 8) kambala; 9) agama; 10) suvsar; 11) gaga; 12) kolvor; 13) povituxa A) 3 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 6 ta 1534. Translyatsiya maxsulotini aniqlang. A) pBR_322 B) ti-ay C) Eco R1 D) estrogen 1535. Replikatsiya maxsulotini aniqlang. A) pBR_322 B) ADG C) Eco R1 D) glukoza 1536. Stromada hosil bo‘ladigan moddani aniqlang. A) kislorod B) NADH2 C) ATF D) glukoza 1537. Yashil evglena hujayrasida xromatidalar tetradasi qachon hosil bo‘ladi. A) interfazada B) profaza I da C) interkinezda D) hosil bo‘lmaydi 1538. Maxsus sharoitda ikkita DNK molekulasining birinchisidan Eco ikkinchisidan Bam HI restriktazalari yordamida jami 15 ta DNK bolagi olindi. Agar barcha DNK bodaklari tarkibidagi vodorod bog'dari yig’indisi dastlabki ikki DNK molekulasi tarkibidagi vodorod bog’lari yig’indisidan 116 taga farq qilsa,birinchi DNKda nechta vodorod bog’ yo'qotilgan? A) 56 B) 80 C) 36 D) 60 #Yechimi x 1-DNK Eco R1 y 2-DNK BamH1 15 ta bo‘lak bolsa demak 13 joyidan kesgan (xar bir restriktaza o‘zi xosil qilgan bo‘laklardan 1 ta kam kesgan. Masalan 3 marta kessa 4 ta bo‘lak xosil bo‘ladi. Bitta restriktazada 4 ta bo‘lak un 3 marta kessa ikkita eestroktazada 2 ta kam bo‘ladi.) / x + y = 13 \ 8x+10y=116 x=7 y=6 Eco R1 bir marta kessa 8 ta H bog‘ uzadi. 1-DNK ni 7 marta kesgan bo‘lsa (7*8=56) demak 56 ta H bog‘ uzulgan. 1539. Glikozid (a) va fosfodiefir (b) bog‘ orqali bog‘lanuvchi monosaxaridni aniqlang. A) a - fruktoza; b - galaktoza B) a - glukoza; b - riboza C) a - galaktoza; b - furuktoza D) a - dezoksiriboza; b - riboza 1540. Zaharli organizim berilmagan javobni aniqlang. A) qizil muxomor B) glekonus C) falanga D) kolvor 1541. Chala o‘zgarish bilan rivojlanuvchi hasharotni aniqlang. A) oq chumoli B) asalari C) belyanka D) mita 1542. Eukariot organizimlarni o‘rganuvchi fanlar berilgan javobni aniqlang. A) mikologiya, algologiya, briologiya B) mikrobiologiya, lixenologiya, zoologiya C) virusologiya, mikologiya, botanika D) algologiya, briologiya, mikrobiologiya 1543. Qaysi o'simlikni gultojisi 4 ta oq rangda bo'ladi? A) karam B) nilufar C) suv yong'og'i D) zeya mays — ²Qaysi o'simlikni gultojisi 4 ta oq rangda bo'ladi? A) karam B) nilufar C) jag‘ - jag‘ D) bangidevona — ³Qaysi o'simlikni 4 ta sariq gultojibargli turi bor? A) karam B) nilufar C) suv yong'og'i D) jag'- jag' 1544. To'g'ri fikirni aniqlang. A) endoplazmatik tor hujayra umumiy vaznini 30-50% ini tashkil etadi B) tripeptid tarkibida uchta peptid bog boladi C) biologik evolutsiyani boshlanishi yerda hayotning hujayraviy shakillarini paydo bolishi bilan bogliq D) hujayra ichidagi Na+ inolar miqdori hujayra tashqaridaginga nisbatan ko'p bo'ladi 1545. Birinchi marta nerv hujayrasidan(a) va qon hujayrasidan(b) ajratib olingan tuzulmalarni aniqlang. A) a - ribosoma; b - oqsillar B) a - golji majmuasi; b - nuklein kislotalar C) a - endoplazmatiktor; b - gemoglabin D) a - golji aparati; b - aminokislotalar 1546. Quyidagi hayvonlar nechta turkumga mansub? 1) triton; 2) yaguar; 3) tyulen; 4) gekkon; 5) gavial; 6) tiyin; 7) latcha; 8) salamandra; 9) sariq ilon; 10) kapcha; 11) oq ayiq; 12) baqa; 13) tulki; 14) bizon; 15) alligator; 16) ukki A) 9 ta B) 10 ta C) 13 ta D) 8 ta 1547.
A) 25% B) 50% C) 0% D) 100% — ²Agar odam ovogenezini yetilish zonasida tuxum hujayraga 24 tadan (22+XX) va 22ta (22+0) xromasoma tarqalsa va xosil bo'lgan gametalar normal spermatazoid bilan uruglansa shershevskiy sindiromi bilan tug‘ilish extimoli necha foiz. A) 25% B) 50% C) 0% D) 100% — ³Agar odam ovogenezini yetilish zonasida tuxum hujayraga 24 tadan (22+XX) va 22ta (22+0) xromasoma tarqalsa va xosil bo'lgan gametalar normal spermatazoid bilan urug'lansa embrionning 2-3 oyligida tabiiy abort bo‘lish extimoli necha foiz? A) 25% B) 50% C) 0% D) 100% 1548. — ¹plakoid (a) va tilokoid(b) ga ega bolgan organizimlarni aniqlang. A) a - gorchak; b - rambule B) a - manta; b - koleus C) a - beluga; b - yunona D) a - toron; b - qobon — ²plakoid (a) va tilokoid(b) ga ega bolgan organizimlarni aniqlang. A) a - sterilyad; b - yunona B) a - oqquyruq; b - rambule C) a - yulgun; b - qobon D) a - skat baliq; b - koleus 1549_SAVOL ¹Daryo qisqichbaqasining quyidagi organlari murtagining qaysi qavatidan xosil bolishini togri juftlang.
²Yashil bronza qongizining quyidagi organlari murtagining qaysi qavatidan xosil bolishini togri juftlang. a) malpigi naychalari; b) traxeyalari A) a - endoderma; b - mezoderma B) a - mezoderma; b - endoderma C) a - endoderma; b - ektoderma D) a - mezoderma; b - mezoderma 1550. Hujayrasida glikogen zahira modda sifatida to‘planadigan organizimlarni aniqlang. 1) muxomor; 2) arxar; 3) yunona; 4) olabug‘a; 5) toron; 6) pseudomonas; 7) shampinion A) 1, 2, 4, 7 B) 1, 3, 5, 6 C) 2, 4, 5, 7 D) 2, 5, 6, 7 1551 Uzunligi naʼmatakni mevasini uzinligi b-n teng boʻlgan hayvonning nerv sistemasi qanday tipda? A Naysimon B Narvonsimon C Qorin nerv zanjiri D Toʻrsimon 1552 Uzinligi tufelkani minimal uzinligi b-n teng keladigan muskullar guruhini toping? A Koʻndalang targʻil muskullari B Skalet muskullari C Yurak muskullari D Silliq muskullar 1553. 6000 D keladigan oqsilni sinteziga javobgar gendagi "C" atomlarini soni nechta? (Pentoza hisobga olinsin faqat) A 1500 B 1000 C 250 D 500 1554. 43125 D keladigan DNKda G=20% boʻlsa undagi H>bogʻlar soni nechta? (DNKni bir zanjirinin massasi berilgan deb olinsin) A. 100 B. 150 C. 125 D. 200 E. 300 F.600 1555. Guli qiyshiq ko‘p yillik o‘tni aniqlang. A) yantoq B) qulupnay C) gulxayri D) boychechak 1556. Gullari to‘g‘ri, o‘sish kurtaklari tuproq ostida qishlaydigan — dorivor o‘simlikni aniqlang. A) shirinmiya B) zangori sachratqi C) zubturum D) dorivor gulxayri 1557. Qish kirishi bilan ildiz tukchalari o‘z faoliyatini to‘xtatadigan, changchilari urug‘chisini o‘rab turadigan dorivor o‘simlikni aniqlang. A) tugmachagul B) shirinmiya C) na'matak D) gulxayri 1558. Tugmachagulni bitta mevachasidagi urug‘lar xosil bo‘lishida nechta spermiy qatnashadi. A) 12-16 ta B) 24-32 ta C) 2 ta D) 6-10 ta 1559. Qaysi oilani barcha vakillari ko‘sak meva xosil qiladi? A) gulxayridoshlar B) ituzumdoshlar C) loladoshlar D) piyozdoshlar 1560. Ostigulkosabargli(a), ostigultojibargli(b), ostigulqipig‘li(c) oilalarni aniqlang. A) a - gulxayridosh; b - burchoqdosh; c - boshoqdosh B) a - ituzumdosh; b - dukkakdosh; c - bug‘doydosh C) a - gulxayridosh; b - piyozdosh; c - bug‘doydosh D) a - karamdosh; b - gulxayridosh; c - bug‘doydosh 1561. Uzunliklari teng bo‘lgan yuksak va tuban o‘simliklarni aniqlang. A) yerbag‘ir tugmachagul va zuxrasoch qiriqqulog‘i B) isiriq va xara C) kladafora va kanop D) ituzum va sebarga 1562. Nazariy jixatdan shuvoq savatchasida maksimal sonda gullar joylashgan bo‘lib, ulardagi urug'lar xosil bo‘lishida spermiylarni 65%i urug‘lanishda qatnashmadi. Tumshuqchga tushgan changlarning 20%i ushlab qolingan bo‘lsa, ushlab qolinmagan changlardan nechta spermiy xosil bo‘lishi mumkinligini xisoblang. A) 100 B) 160 C) 200 D) 180 1563. Noto‘g‘ri fikirni aniqlang. A) mamlakatimizda issiqqonli hayvonlarni taxminan 500 ga yaqin turi bor B) mamlakatimizda o‘simliklar ekologiyasini T. U. Raximova, hayvonlar ekologiyasini D. N. Kashkarov o‘rgangan C) aureliya odam uchun zararsiz bo‘lgan meduza bo‘lib, barcha dengizlarda uchrovchi polip xisoblanadi D) hayvonlar sestematikasida binar nomenklaturada tur va urug‘, o‘simliklar sistematkasida tur va turkum qo‘shib ataladi 1564. Tanasi uglevod (a) va oqsil (b) bilan qoplangan hayvonlarni aniqlang. A) a - kurapatka; b - karakatitsa B) a - katta sadafdor; b - aligator C) a - dafniya; b - sayg‘oq D) a - tyulen; b - suqsun 1565. So‘rib oziqlanadigan yirtqich (a) va parazit (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - biy, planariya; b - bit, bo‘ka B) a - o‘rgimchak, exinakokk; b - askarida, gijja C) a - planariya, qoraqurt; b - jigar qurti, askarida D) a - zuluk, exinakokk; b - xasva, to‘shak qandalasi 1566. Mamlakatimizda uch xil pufakka¹ ega bo‘lgan hayvonlarni nechta turi bor. A) 70 ga yaqin turi bor B) 60 ga yaqin turi bor C) 100 lab turi bor D) 400 turi bor 1567. Lichinkasi parazit (a) va lichinkasi yirtqich (b) bo‘lgan hayvonlarni aniqlang. A) a - kolorado qo‘ng‘izi; b - xonqizi B) a - baqachanoq; b - qoraqurt C) a - bo‘ka; b - ninachi D) a - askarida; b - planariya 1568. Yuragi(a) va ayrish organi (b) naychadan iborat bo‘lgan umirtqasiz hayvonkarni aniqlang. A) a - mita; b - bitiniya B) a - nerida; b - apalon C) a - xasva; b - inkarziya D) a - zaxkash; b - zuluk 1569. Hasharotlarni og‘zi (a), tili (b), oyog‘i (c) yordamida tutadigan entomofag organizimlarni aniqlang. A) a - qaldirg‘och; b - baqa; c - ninachi B) a - ko‘rshapalak; b - kaltakesak; c - faeton C) a - taqaburun; b - triton; c - qaldirg‘och D) a - tuyaqush; b - bitiniya; c – shomshapalak 1569. Barchasi kloakaga ega bo‘lgan sovuqqonli hayvonlar berilgan javobni aniqlang. A) manta, forel, povituxa, triton B) gekkon, aligator, suqsun, yexidna C) o‘rdakburun, gavial, kapcha, kalxat D) toshbaqa, povituxa, triton, kolvor 1570. Yurak vazifasini qon tomirlari bajaradigan dengiz hayvonlarini aniqlang. A) manta, lansetnik B) qizil chuvalchang, krab C) nerida, lansetnik D) tridakna, karakatitsa 1571. Chuchuk suvda tarqalgan bo‘g‘imoyoqli hayvonlarni aniqlang. A) suv qo‘ng‘izi, krab, suluv ninachisi B) suv shillig‘i, siklop, omar C) daryo qisqichbaqasi, suv qo‘ng‘izi, dafniya D) planariya, baqachanoq, qizilchuvalchang 1572. Germofrodit jinsiy sistemaga ega bo‘lgan umirtqasiz (1) va umirtqali (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - bitiniya; b - olabug‘a B) a - nerida; b - oqquyruq C) a - planariya; b - oqsila D) a - exinokkok; b - oqcha 1573. Qon aylanish sistemasi rivojlangan (a) va rivojlanmagan (b) ikki jinsli hayvonlarni aniqlang. 1) nerida; 2) exinokkok; 3) perlovitsa; 4) planariya; 5) qizil chuvalchang; 6) askarida; 7) jigar qurti; 8) yomg‘ir chuvalchangi; 9) suv shillig‘i A) a - 3, 9; b - 2, 5 B) a - 5, 6; b - 4, 7 C) a - 1, 8; b - 5, 9 D) a - 8, 9; b - 2, 7 1574. Quyidagi organizimlarni yurak kameralariga xos hususiyatlarni to‘g‘ri juftlang. a) forelning yurak qorinchasi b) bitiniyaning yurak bo‘lmasi A) a - venoz qon oqadi; b - buyragini vorankasimon kengaygan uchi tutashgan B) a - arterial qon oqadi; b - o‘pkada qon kelib quyiladi C) a - undan venoz qon chiqadi; b - undagi qon tarkibida O2 ni konsentratsiyasi CO2 nikidan past bo‘ladi D) a - tanasini oldingi qismida joylashgan; b - jabrasi tomonga ikkita qon tomirda qon chiqadi 1575. Biyni yuragi... A) boshko‘krak bo‘limida joylashgan B) rivojlanmagan C) da venoz qon bo‘ladi D) qorin bo‘limida joylashgan 1576. Zaxar bezi jag‘ida(a), qornida(b), terisida (c) joylashgan sovuqqonli hayvonlarni aniqlang. A) a - qoraqurt; b - asalari; c - ko‘l baqasi B) a - bo‘g‘ma ilon; b - chayon; c - povituxa C) a - kolvor ilon; b - asalari; c - yashil qurbaqa D) a - butli o‘rgimchak; b - erkak asalari; c - qurbaqa 1577. Tanasida "tovon" qismi mavjud bo‘lmagan organizimni aniqlang. A) olma mevaxori B) povituxa C) gidra D) o‘tiroq dengiz ko‘ptuklisi 1579. Chanoq suyagi (a), bel (b), bo‘yin(c) umirtqasi toq hayvonlarni aniqlang. A) a - kvashka; b - arxar; c - povituxa B) a - suqsun; b - yenot; c - qashqaldoq C) a - triton; b - dingo iti; c - tiyin D) a - salamandra; b - merinos; c - gekkon 1580. Faqat traxeya orqali nafas oladigan hayvonni aniqlang. A) biy B) bit C) bitiniya D) broyler 1582. Quyidagi hayvonlar uchun umumiylikni aniqlang. Yaguar, keta, protoavis, gekkon A) qon aylanish sitemasi yopiq, ikki doiradan iborat hayvonlar B) umurtqa pog‘onaga ega bo‘lgan, issiqqonli hayvonlar C) qovoqlari rivojlangan, yirtqichlar hisoblanadi D) qovurg‘aga ega bo‘lgan, umirtqali hayvonlar 1583. Boshi yumaloq (a), boshi yassi (b), boshi konussimon (c) bo‘lgan hayvonlarni aniqlang. A) a - ko‘rgalak; b - kvashka; c - gekkon B) a - zarg‘aldoq; b - mita; c - triton C) a - qashqaldoq; b - povituxa; c - kaltakesak D) a - baqa; b - toshbaqa; c - kaptar 1584. Gavdasini "bo‘yin" bo‘limi mavjud bo‘lgan umurtqali (a) va umirtqasiz (b) hayvonni aniqlang. A) a - suqsun; b - zaxkash B) a - gavial; b - suv shillig‘i C) a - jirafa; b - rishta D) a - ko‘rgalak; b - exinokokk 1585. Kaptar sutkaning necha soat qismini uchib o‘tkazganida yurak pulsi va nafas soni 2:1 nisbatda bo‘ladi? A) 6,75 soat B) 8,32 soat C) 7,47 soat D) 3,95 soat 1586. tritonning qon aylanish sistemasi to'g'risidagi noto'g'ri ma'lumotni aniqlang. A) dumlilar turkumiga mansub bo'lib, mamlakatimizda uchramaydi B) ichki urug'lanish urg'lanish urg'ochisining kloakasida amalga oshadi C) oshqozoni ikki bo'lmali , issiqqonli hayvon hisoblanadi D) yuragi to'rt kamerali bo'lib, qon yurakdan chiqib aralashadi 1587. Tanasi oqsil (a) va uglevod (b) bilan qoplangan hayvonlarni aniqlang. A) a - arxar; b - belyanka B) a - qizilto‘sh; b - gekkon C) a - qashqaldoq; b - zarg‘aldoq D) a - ko‘rgalak; b - zaxkash 1588. Tanasi xitin (a) va muguz (b) bilan qoplangan hayvonlarni aniqlang. A) a - siklop; b - manta B) a - zorka; b - norka C) a - xasva; b - suqsun D) a - olaqo‘zan; b - gavial 1589. Bachadonga ega bo‘lsa ham tuxum qo‘yib ko‘payadigan hayvonlarni aniqlang. A) o‘rdakburun, yexidna B) gekkon, churrak C) askarida, exinokkok D) tereska, kengeru 1590. Chanoq suyagi 3 ta (a) va chanoq suyagi 3 juft (b) bo‘lgan entomofaglarni aniqlang. A) a - qurbaqa; b - qaldirg‘och B) a - baqa; b - korsak C) a - gekkon; b - taqaburun D) a - gavial; b - tipratikan 1591. Faqat oldingi (a) va faqat orqa (b) oyoqlari to‘rt barmoqli entomofaglarni aniqlang. A) a - gekkon; b - qaldirg‘och B) a - triton; b - qashqaldoq C) a - baqa; b - chittak D) a - qurbaqa; b - taqaburun 1592. Uzoq sharqda tarqalgan sovuqqonli (a) va issiqqonli (b) hayvonlarni aniqlang. A) a - oq amur; b - to‘ng‘iz B) a - terili toshbaqa; b - yo‘lbars C) a - xumbosh; b - morj D) a - dengiz toshbaqasi; b - dengiz mushugi 1593. Bukri baliq(a) va bakra baliq (b) qaysi turkumga mansub? A) a - losossimonlar; b - karpsimonlar B) a - osyotrsimonlar; b - suyakli baliqlar C) a - losossimonlar; b - suyak tog‘ayli baliqlar D) a - karpsimonlar; b - tog‘ayli baliqlar 1594. Zog‘cha (a) va oqcha (b) qaysi turkumga mamsub? A) a - chumchuqsimonlar; b - karpsimonlar B) a - kaptarsimonlar; b - losossimonlar C) a - tuvaloqsimonlar; b - panjaqanotlilar D) a - chumchuqsimonlar; b - lasossimonlar 1595. Norka (1) va zorka (b) qaysi turkumga mansub? A) 1 - suvsarsimonlar; 2 - kapalaklar B) 1 - yirtqichlar; 2 - tangachaqanotlilar C) 1 - kemiruvchilar; 2 - kapalaklar D) 1 - kurakoyoqlilar; 2 - chumchuqsimonlar 1596. Ko‘l buqa (1) va ko‘l baqa (2) qaysi sinfga mansub? A) 1 - sutemizuvchilar; 2 - amfibiyalar B) 1 - sudralib yuruvchilar; 2 - suvda ham quruqlikda yashovchilar C) 1 - tog‘ayli baliqlar; 2 - reptilyalar D) 1 - qushlar; 2 - suvda ham quruqlikda yashovchilar 1597. Kana (a) va so‘na (b) qaysi sinfga mansub? A) a - o‘rgimchaklar; b - ikki qanotlilar B) a - o‘rgimchaksimonlar; b - hasharotlar C) a - hasharotlar; b - hasharotlar D) a - kanalar; b - bo‘g‘imoyoqlilar 1598. Jayra qaysi turkumga (a) va kayra qaysi sinfga (b) mansub? A) a - yirtqichlar; b - sutemizuvchilar B) a - kemiruvchilar; b - qushlar C) a - kloakalilar; b - qushlar D) a - kemiruvchilar; b - reptilyalar 1599. Qashqaldoq (a) va zarg‘aldoq (b) qaysi sinfga mansub? A) a - qushlar; b - sutemizuvchilar B) a - sutemizuvchilar; b - reptilyalar C) a - sutemizuvchilar; b - qushlar D) a - qushlar ; b - qushlar 1600. Qo‘l qanotlilar (a), panjaqanotlilar (b), tangacha qanotlilar(c) sinfga mansub? 1) sutemizuvchilar; 2) suyakli baliqlar; 3) tog‘ayli baliqlar; 4) hasharotlar; 5) qushlar; 6) sudralib yuruvchilar A) a - 1; b - 2; c - 4 B) a - 5; b - 3; c - 6 C) a - 1; b - 3; c - 4 D) a - 5; b - 2; c - 4 1601. Endokrin bezlarining gipofunksiyasi (1) va giperfunksiyasi (2) natijasida kelib chiqadigan xastaliklarni aniqlang. A) a - bazedov; b - akromegalya B) a - tetanya; b - treotoksikoz C) a - nanizim; b - miksidema D) a - kreatinizm; b - endemik buqoq 1602.Qonģir (jigarrang) rangli ģoza tolasi (a) va qora patli tovuq (b) genotipi qanday? A) a-AA; b-Aa B) a-Aa; b-AA C) a-aa; b-aa D) a-AA; b-AA 1603. Qonning rezus omili(1) va antigemofil omili (2) bo‘ladigan qismida quyidagilardan qaysi biri bo‘ladi? A) 1 - gemoglabin; 2 - aglutinogen B B) 1 - antitoksin; 2 - aglutinin α C) 1 - temir; 2 - antitelo D) 1 - aglutinin β; 2 - aglutinogen A 1604. Monomeri aminokislotalardan tuzilgan ichki sekretsiya bez maxsulotini aniqlang. A) insulin, somototropin B) intermidin, interferon C) vazoprosin, somototropin D) tiroksin, antiduritik 1605. Aqliy mexnat bilan shug’ullanuvchi odamda 6,3 kg qon suyuqligi bor. Uning tanasida nazariy jixatdan bir sutkada 4200 kkal energiya xosil bo’lsa, shu energiyani 30% qismi asosiy moddalar almashinuvini taminlash uchun necha soatga yetarli bo’ladi. ( Asosiy moddalar almashinuvini taminlash uchun 1 soatda 1kg tana massa uchun 1 kkal energiya sarflanadi) A) 15 soat B) 16 soat C) 14 soat D) 11 soat 1606. Komilning nonushta paytida istemol oqsili uglevotdan 6 xissa kam, lipiddan 3 xissa ko’p bo’lsa, energiya beradigan jami ozuqa moddalar 220 g ni tashkil etsa qancha kkal energiya xosil bo’ladi? A) 850 kkal B) 954 kkal C) 1005 kkal D) 905,6 kkal 1607. Komil ovatlanish rejimiga amal qilmay ovqatlanganda bir sutkada 3000 kkal energiya xosil bo’ldi. Tushlikda iste`mol oqsili uglevotdan 5 marta kam, lipiddan 1,6 marta ko’p bo’lsa , Komilning tushligi tarkibida 291,5 gr energiya beradigan modda bo’lsa jami energiyani necha %i tushlikdan ajralgan. A) 42,5% B) 38,7% C) 44,6% D) 39,7% 1608. Aziz bir kecha kunduzda 480 gr karbonsuv istemol qildi, jami oziq moddalardan xosil bo’lgan energiya miqdori 3576 kkal ga teng. Osil va lipidni teng miqdorda istemol qilgan bo’lsa, jami ozuqa maxsulotdan xosil bo’lgan energiyani necha foizini lipiddan ajralgan energiya tashkil etadi? A) 34,1 B) 33,7 C) 42,4 D) 31,2 1609. Azimni bir kecha-kunduzgi istemol qilgan 600 gr oziq maxsulotini 20% oqsil tashkil etsa, jami oziq moddalardan xosil bo’lgan 2876 kkal energiyani necha % i uglevodga to’ri keladi. A) 48 B) 47 C) 53 D) 57 1610. Qaysi ozuqa maxsulotlarni xosil qiladigan energiya miqdori teng? 1) pishloq; 2) guruch; 3) no’xat; 4) tovuq go’shti; 5) mol go’shti; 6) loviya A) 1-2, 3-5, 4,6 B) 2-5, 1-3, 4-5 C) 1-2, 3-6 D) 1-2, 4-5, 3-6 1611. Shaxriyor bir kecha kunduzda 2480 gr energiya beradigan maxsulot istemol qildi. Istemol oqsili uglevoddan 48 marta kam, uglevod yog'dan 80 marta ko'p. oqsil va yog'dan xosil bo'ladigan energiya necha kkal ni tashkil etadi. A) 368 kkal B) 484 kkal C) 522 kkal D) 410 kkal 1612. Alisherni bir kecha-kunduzgi istemol qilgan 600 gr oziq maxsulotini 66,66% uglevod tashkil etadi. Jami oziq moddalardan xosil bo’lgan energiya miqdori 2876 kkal ni tashkil etsa oqsil ozuqani necha % ini tshkil etadi. A) 13,3% B) 25% C) 20% D) 15% 1613. Necha gramm pishirilgan sabzi istemol qilish orqali ''A'' vitaminining kunlik extiyojini to‘liq qoplash mumkin. ( sabzi massasini 2%i ''A'' vitamini tashkil etadi) A) 10 B) 50 C) 100 D) 200 1614. Aksa urish (a) va chamalash (b) reflekslarining nerv markazi qayerda joylashgan. A) a - uzunchoq miya; b - oraliq miya B) a - o'rta miya; b - bosh miya po'stlig'i C) a - oraliq miya; b - o'rta miya D) a - uzunchoq miya; b - o'rta miya 1615. Genle xalqasi (a) va varoliyev ko'prigi (b) qaysi organda joylashgan? A) a - buyrakda; b - bosh miyada B) a - me'da osti bezi; b - orqa miya C) a - ichki quloqda; b - xiqildoqda D) a - jigarda; b - buyrakusti bezida 1616. Langergan orolchalari (a) va Malpigi chigali (b) qaysi organda joylashgan? A) a - buyrakda; b - bosh miyada B) a - me'da osti bezida; b - buyrakda C) a - ichki quloqda; b - xiqildoqda D) a - jigarda; b - buyrakusti bezida 1617. O'simta(a), hujayra (b) parda (c) nomi qaysi javobda tog'ri juftlangan. A) a - dendrit; b - ossein; b - nevrit B) a - akson; b - neyrogliya; b - plevra C) a - apendiks; b - fibroz; b - fassiya D) a - neyron; b - otolit; b - periost 1618. Akomodatsiya (a) , adaptatsiya (b), avtomatsiya (c) hususiyatiga ega bo'lgan a'zolarni aniqlang. A) a - ko'z qorachig'i; b - teri; c - yurak B) a - o'pka; b - buyrak; b - taloq C) a - jigar; b - quloq; b - buyrak D) a - ko'z gavxari b - teri; c - yurak 1619. Bosh miyadagi jami nerv hujayralar sonini aniqlang. A) 14-16 mlrd B) 13 mln C) 1,1 trln D) 100 mlrd 1620. "alveolaga" ega bo'lgan a'zolar qatorini aniqlang. 1621. Quyidagilardan alveolaga ega bo'lgan a'zolarni aniqlang. A) 1, 3, 7 B) 5, 8, 9 C) 2, 6, 8 D) 4, 5, 7 1622. DNK ning qo'sh zanjirida G nukleotidlari 40% ni tashkil etadi. DNK dagi gen asosida sintezlangan oqsil tarkibida 400 ta aminokislota dan iborat bo'lsa, shu DNK qo'sh zanjiridagi umumiy nukleotidlar sonini toping. A) 2400 B) 960 C) 1200 D) 600 1623. Birinchi DNK da 750 ta, ikkinchi DNK da 1100 ta nukleotid bor. Birinchi DNK dagi purin asoslarining soni guanin va sitozin sonidan 1,25 marta ko'p, ikkinchi DNK da adeninlar soni pirimidin asoslari sonidan 2,75 marta kam. Birinchi va ikkinchi DNK dagi A va T orasidagi vodorod bog'lar yig'indisini toping. © Javob: 850 1624. 2 ta DNK molekulasidagi umumiy nukleotidlar soni 6200 ta bo'lib, ulardagi adeninlar yig'indisi 1105 ta bo'lsa, 2-DNK dagi vodorod bog'lar sonini aniqlang. (1-DNK da T-20%, 2-DNK da S-35%) A) 3645 B) 4126 C) 3824 D) 3425 1625. Kaptar nomalum vaqt oralig'ida ozuqa ishlab uchdi, qanchadir muddat dam oldi. shu vaqt oraligida nafas soni 48780 ta, yurak pulsi 70950 taga teng. Kaptarni uchish va dam olish vaqtlari qanday nisbatda bo'lganini aniqlang. A) 4 : 1 B) 3 : 1 C) 2 : 3 D) 3 : 2,5 1626. 10 mol glukozaning necha foizi to’liq parchalanganda parchalanmagan sut kislota va hosil bo’lgan karbonat angdrid 1:2 nisbatda bo’ladi? A) 20% B) 30% C) 40% D) 50% 1627. Mikrosporasida 16 ta xromosomasi bo’lgan o’simlikni bitta kambiy hujayralari bo’linishini profaza davrida autosoma xromosomalar soni nechta bo’lisini aniqlang. A) 32 ta B) 30 ta C) 60 D) 64 1628. Komilning ovqat ratsionidagi oqsil uglevoddan 320 g kam, lipiddan 130 g ko’p bo’lib, jami oziq moddalardan 3253 kkal energiya hosil bo’lgan bo’lsa ozuqa tarkibidagi oqsil lipiddan qancha (kJ) kop energiya xosil qiladi? A) 1221 kJ B) 2112 kJ C) 1223 kJ D) 1123 kJ 1629. DNK fragmentinig bir tomonida adenin nukleotidi 300 ta ekanligi malum. Shu qo’sh zanjirli molekuladan transkripsiyalangan i-RNK dan translyatsiya jarayonida 239 ta peptidbog’ xosil bo’lsa. O’sha i-RNK tarkibidagi guanin i-RNK ning o’sha zanjiridagi adeninlardan 3 xissa ko’p, sitozindan esa 3,33 marta kam bo’lsa qo’sh zanjirli molekula tarkibidagi vodorod va fosfat bog’larini va DNK va RNK dagi pirimidin asoslarini yig’indisini xisoblang A) 5324 B) 4588 C) 8820 D) 4858 1630. DNK ni birinchi zanjirida adenin soni , DNK ning ikkinchi zanjiridagi guaninlar sonidan 40 ta kam, DNK ni birinchi zanjiridan transkripsiya qilingan i-RNK dagi adeninlar soni DNK ni ikkinchi zanjiridagi timinlar sonidan 60 ta ko’p. DNK ni ikkinchi zanjiridagi purim asoslari (A+G) soni 300 ta, birinchi zanjirdan transkripsiya qilingan i-RNK dagi umumiy nukleotidlar soni 480ta bo’lsa, DNK ning birinchi zanjiridagi guaninlar sonini ko’rsating? A) 160 B) 80 C) 140 D) 180 1631. Hujayradagi i-RNK molekulasida 80 ta uratsil nukleotidi mavjud. Shu i-RNK zanjiridan teskari transkripsiya jarayonida sintezlangan DNK molekulasining bitta zanjirida sitozin nukleotidlari soni i-RNK dagi uratsil nukleotidlari sonidan 3 marta ko’p, guanin nukleotidlari soni 2 marta kam. DNK ning shu bitta zanjiridagi timin nukleotidlari miqdori guanin va sitozin nukleotidlari yig’indisining yarmiga teng bo’lsa, DNK qo’sh zanjiridagi T nukleotidining sonini toping. A) 500 B) 140 C) 220 D) 80 Download 332,22 Kb. Do'stlaringiz bilan baham:
|
kiriting | ro'yxatdan o'tish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish
Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha
yuklab olish