Sh. T. Otaboev t. I. Iskandarov kommunal gigiena

rasm. Tez ishlaydigan fil’trlar.

a — ikki qavatli fil’tr; b — AKH-fil’tr; v — kontaktli fil’tr.


10-rasm. Bir qavatli tez fil’tr.



a) Fil’trlash. 1 — fil’trlashga oqiziladigan suv; 2 — toza suv hovuzi. b) YUvish 1 — qum;

1. 
   — shag’al; 3 — fil’trni yuvish uchun suv.
   

99% baktyeriyalar va osilma moddalarni ushlab qoladi. Bunday fil’trlarni qurish va ishlatish ancha oson. Sust fil’trlardagi kvarc qumi ning qalinligi 80—85, shag’al va mayda toshlarning qalinligi 40—45 sm ga teng. Bunday fil’trlar asosan qishloq sharoitida ishlatiladi.
Tez ishlaydigan fil’trlar ko’p hajmdagi suvni tozalagani uchun uning yuzasi tez ifloslanadi. Bunday fil’trlar sutkasiga ikki marta tozalanadi. Fil’trni yuvish mexanizaciyalashtirilgan bo’lib, bunga 15 minut vaqt sarflanadi. Fil’trlar qanday bo’lishidan qat’i nazar baktyeriyalarni 100 foiz ushlab qololmaydi, demak osilma moddalar ham 95 foiz atrofida ushlanib qoladi. SHuning uchun suvni doimo qaynatib ichish zarur.
AKH ikki qatorli fil’trida suv ham yuqori fil’tr qavatidan, ham pastki fil’tr qavatidan sizilib o’tib fil’trlangan suvlar bilan birlashib hovuz rezyervuarga tushadi. Bunda 70% fil’trlangan suv pastdan yuqoriga, 30% suv esa fil’trning yuqori qavatidan pastga sizilib o’tadi. Demak, iflosliklar asosan katta donali pastki fil’trda ushlanib qoladi. Fil’trlar yuvilganda yuvadigan suv zovur bo’shlig’iga sekundiga 1 m yuzaga 6—8 l hisobida yuboriladi. YUqori qavatdagi qum harakatga keladi, keyin yuvadigan suv oraliqda joylashga

nko’p teshikli trubalarga bosim bilan 1 m yuzaga sekundiga 13—15 litr hisobida suv yuboriladi — bu jarayon 5—6 minut vaqtni oladi. Iflos suvlar nov orqali kanalizaciyaga yuboriladi.
Novga tushayotgan suv tozalanishi bilan pastki fil’trni yuvish to’xtatiladi, zovurdagi bo’shliqlarni yuvish uchun 2—3 minut davomida sekundiga 1 m ga 10—12 litr suv yuboriladi.
AKH fil’trida fil’tr donachalarining katta-kichikligi 0,5—1,8 mm, fil’trlovchi qavatning qalinligi 1,45—1,65 metrga teng. SHu qavatning 0,6—
7 chuqurligiga trubali zovur o’rnatiladi. SHu zovurdan fil’trlangan suv oqadi. AKH fil’tri tez fil’trlovchn qurilma bo’lib soatiga 12 metr suv qavatini fil’trlab byeradi

.