Sh. R. Ikramov, R. N. Abdullaev maxsus texnologiya (Donali trikotaj qismi) “ t afakku r b o ‘sto n i”

4.6. Filtrlovchi himoya vositasini trikotaj to ‘qima asosida
ishlab chiqarish
Mavjud korxona va tashkilotlar faoliyat turiga ko‘ra ishlab chiqarish 
jarayonida turli gaz, chang va hokazo chiqindilarni ajratadilar. Ushbu 
ajralib chiqadigan chiqindi zarrachalari sexdagi havo bilan qo‘shilib, 
uni ifloslantiradi. Ifloslangan havo sexdagi ishchi va xizmatchilaming 
barcha tana a’zolariga (ko‘rish, eshitish, nafas yo'llari, ichki a’zolar) 
salbiy ta ’sir etadi. Korxonalarda ish jarayonida hosil bo‘ladigan turli 
chiqindi zarrachalardan sexdagi havoni mo‘tadillashtirish maqsadida 
changlar maxsus kameralarga yig‘iladi yoki maxsus filtrlovchi vosita 
yordamida tozalanib, so‘ng atmosferaga chiqarib yuboriladi.
Bugungi kunda to ‘qimachilik va yengil sanoat korxonalari ish 
jarayonida hosil bo‘ladigan ifloslangan havoni turli chiqindilardan 
to iiq tozalash imkoni mavjud emas. Bu chiqindilarning m a’luni 
miqdori atmosferaga chiqib uni ifloslantirmoqda. Atmosferani turli
136

---

organik va noorganik chiqindilardan himoyalash tabiatning ekologik 
holatini himoya qilish demakdir. Ekologik holatni yaxshilash va uni 
turli ishlab chiqarish chiqindilardan himoya etish bugungi kunning 
dolzarb muammolaridan biridir. Bu muammoni hal etish maqsadida 
(TTYESI, trikotaj texnologiyasi kafedrasi) muntazam usulda to'qilgan 
tukli arqoqli trikotaj asosida filtrlovchi himoya vositasi tuzilishi va 
ishlash usuli yaratildi. Qurilma sexdagi changlar, havoni so'rib oluvchi 
ventilyator quvuri ichki qismiga tasma shaklida, muntazam usulda 
to'qilgan maxsus tukli arqoqli trikotajni joylashtirish hisobiga erishildi. 
Bu trikotaj to'qima tuzilishi 4.24-rasmda tasvirlangan.
Trikotaj to'qimasi asosini hosil etgan halqa qatori va arqoq ipi bir 
xil xususiyatga ega bo'lgan chang zarralarini o'ziga yaxshi tortuvchi 
(sorbsion) ipdan to'qilgan.
Arqoq ipi