Samarqand veterinariya meditsinasi instituti farmakologiya, toksikologiya va veterinariya sanitariya ekspertizasi va gigiyena kafedrasi

Qaynatma - Decoctum
Qaynatma – suv yordamida uzoq qaynatish yo’li bilan dorivor o’simliklar tarkibidagi asosiy ta’sir etuvchi moddalarni ajratib olishdan xosil bo’ladigan suyuq dori shaklidir.
Bu shakldagi dori vositalari veterinariya amaliyotida ichga yoki tashqi tomonga, ko’pincha maxalliy ta’sir etuvchi, o’rab oluvchi, burishtiruvchi, surgi va boshqa vositalar sifatida qo’llaniladi.
Qaynatma tayyorlashda o’simliklarning qattiq qismlaridan ya’ni ildizidan, tanasidan, po’stlog’idan olib tayyorlanadi. Qaynatma tayyorlash uchun olinadigan o’simliklar tarkibida asosiy ta’sir etuvchi moddalardan tashqari, glikozidlar, alkoloidlar, antroglikozidlar, saponenlar, efir moylari hamda pektinlar, kraxmal va yopishqoq moddalar bo’ladi. Bu vositalar qaynatish natijasida parchalanib ketadi.
Qaynatma tayyorlash ham damlama tayyorlash singari, o’simlik tarkibida zaharli moddalar mavjud bo’lsa 1:400 nisbatda, kuchli ta’sir etuvchi moddalar bo’lsa 1:30 nisbatda qolgan barcha o’simliklardan 1:10 nisbatda olinib tayyorlanadi. Qaynatmalar 1-2 kunga beriladigan miqdorda tayyorlanadi.
Topshiriq: Eman po’stlog’idan qaynatma tayyorlash uchun, maydalangan eman po’stlog’idan 3 gramm olinib, infundir idishga solinadi.
Eman po’stlog’i tarkibida kuchli ta’sir etuvchi vosita mavjudligi tufayli suv – 1:30 nisbatda olinadi.
Olinadigan suv xona haroratida bo’lishi kerak.
O’simlikni namlanishi uchun hamda suzgichda va qaynatilganda parlanishdagi suv yuqotilishini hisobga olib qo’shimcha 25% suv qo’shiladi.
Aralashma suv hammomiga quyiladi va 30 daqiqa mobaynida qaynatiladi. Shundan so’ng qaynatma 15 daqiqa sovutiladi va marli suzgichdan o’tkazilib kerakli idishga so’zib olinadi. Qaynatma o’lchab olinib, idishga oq yorliq (etiketka) yopishtiriladi. Yorliqka (etiketkaga) «Salqin joyda saqlansin» deb yozib qo’yiladi.
Retsept:
Samarqand shahar
hayvonlar kasalliklariga
qarshi kurashish stansiyasi
S.Ayni ko’chasi 11 uy
10
20-------- 17
III
Buzoq, qora-ola, 6 oylik, egasi
Elmirzayev O, Bobur ko’chasi 51 uy
Vet vrach Xoliqov S.

Rp.: Decocti corticis Quercus 3,0 – 90, 0

D.S. Ichga, 20 grammdan ertalab va kechqurun ichirilsin.
#
yoki Rp.: Corticis Quercus –3,0
Aquae fontanae – 112,5
M.f. Decoctum
D.S. Ichga 20 grammdan ertalab va kechqurun ichirilsin.