Samarqand veterinariya meditsinasi instituti farmakologiya, toksikologiya va veterinariya sanitariya ekspertizasi va gigiyena kafedrasi

Eritmalar tayyorlashda qo’llanilishi mumkin bo’lgan erituvchilar ro’yxati
Jadval

T/r	Erituvchilar nomlari	Lotincha nomlanishi	Tayyorlangan dori vositalarni organizmga yuborish yo’llari.
1.	Oddiy ichimlik suvi	Aqua fontana	Tashqi tomonga
2.	Qaynoq suv	Aq.cocta	Ichga va tashqi
3.	Distillangan suv	Aq.destillata	Ichga va tashqi
4.	Ikki marta distillangan suv	Aq.bidestillata	Inyeksiya qilish
5.	Etil spirti 20-33%	Spiritus aethylicus	Vena qon tomiri ichiga
6.	Etil spirti 20%	Spiritus aethylicus	Ichga ichirish
7.	Etil spirti 70%	Spiritus aethylicus	Tashqi tomonga
8.	Etilli efir	Aether aethylicus	Tashqi tomonga va ingalyasiya uchun
9.	Vazelin moyi	Oleum Vaselini	Tashqi tomonga
10.	Shaftoli moyi	Oleum Persicorum	Inyeksiya qilish (teri ostiga va muskul orasiga)
11.	Bodom moyi	Oleum Amygdalazum	Inyeksiya qilish (teri ostiga va muskul orasiga)
12.	Zaytun moyi	Oleum Olivarum	Tashqi tomonga
13.	Kungaboqar moyi	Oleum Helianthi	Tashqi tomonga
14.	Zig’ir moyi	Oleum Lini	Tashqi tomonga
15.	Kanakunjut moyi	Oleum Ricini	Tashqi tomonga

Bundan tashqari amaliyotda teri parazitlariga qarshi qo’llash uchun eritmalar tayyorlashda, erituvchi sifatida solyarka moyi, kerosin va benzin ham ishlatilishi mumkin.

Eritmalar qo’llanilishiga qarab 3 guruhga bo’linadi:

1. 
   Ichga qabul qilish uchun
   
2. 
   Inyeksiya qilish uchun
   
3. 
   Tashqi tomonga qo’llash uchun
   

- Ichga qabul qilish uchun tayyorlangan eritmalar retseptlarda divizion usulda dozalarga bo’linmagan xolatida yozib beriladi.
Rp.: Calcii chloridi – 15,0
Aquae destillatae - 150 ml
M.f. solutio
D.S. Ichga, kuniga 1 osh qoshiqdan 3 maxal.
#
yoki Rp.: Solutiones Calcii chloridi -10% - 150 ml
D.S. Ichga, kuniga 1 osh qoshiqdan 3 maxal
- Inyeksiya qilish uchun tayyorlangan eritmalarni asosiy xususiyatlaridan biri, aniq dozalangan va sterillangan bo’lishligidir. Bunday eritmalar shpris va igna yordamida, teri ostiga, muskul orasiga va vena qon tomiri ichiga, kamdan-kam xollarda arteriya qon tomiri va yurakka yuborilishi mumkin.
Misol uchun: Itga galantamin gidrobromidning 0,001 g. dozada, teri ostiga 10 ta inyeksiya qilish uchun retsept yozish kerak. Dorini dozalash usuli asosan 0,001 x 10= 0,01g, Erituvchi – distillangan suv, hajmi 1ml. Shuning uchun 10 marta yuborish uchun 1ml x 10=10ml
Rp.: Galanthamini hydrobromidi – 0,01
Aq. destillatae – 10 ml
M.f. Solutio. Sterillis
D.S. Teri ostiga 1 ml dan kuniga 2 maxal.
#
Agar ofisinal usulda bo’lsa
Rp.: Sol. Galanthamini hydrobromidi sterilatae 0,1% - 10ml
D.S. Teri ostiga, 1 ml dan kuniga 2 maxal.
-Tashqi tomonga qo’llanish uchun tayyorlanadigan eritmalar retseptda ko’p miqdorlarda yozib ko’rsatiladi. Bunday eritmalarni xirurgik asbob uskunalarni zararsizlantirish, xonalarni dezinfeksiya qilish va yallig’lanishlarda tana bo’shliqlari va yuzasini yuvish uchun qo’llaniladi.
Misol uchun: Rp.: Solutiones Kalii permanganatis 1:1000 – 500 ml
D.S. Og’iz bo’shlig’ini yuvish uchun.
#
Rp.: Chloramini B – 1,0
Aq. destillatae ad – 100 ml
M.f. solutio
D.S. tashqi tomonga.
Misol uchun: Kaliy permanganatning 1:1000 (0,1%) nisbatdagi eritmasini 1 litr miqdorida yarani bir marta yuvish uchun sarflansa 5% li eritmadan qancha olinadi.
Qo’llaganda, bir marta yarani yuvish uchun 1 litr sarflansa eritmani talab etilgan miqdori (ml)X kerakli foiz miqdori
-------------------------------------------------------------------------------------- =
bor bo’lgan foiz miqdori.

1000 ml · 0,1%

----------------------- = 20 ml
5 %

Shundan kurinib turibdiki 1 litr kaliy permanganatning 1:1000 (0,1%) nisbatdagi 1 litr eritmasini tayyorlash uchun uning 5% li eritmasidan 20 ml olish kerak ekan.

Topshiriq : – Laboratoriya sharoitida natriy xlorning 0,9 foizli sterillangan 100 ml li eritmasini tayyorlang va retsept yozing.
0,9 % li 100 ml sterillangan natriy xlorid eritmasini tayyorlash.