Samarqand davlat tibbiyot instituti

Eritrositlar antigenlari
. 
Hozirgi vaqtda 20 dan ortiq antigen 
tizimini hosil qiluvchi 250 dan ortiq eritrositlar antigenlari ma’lum. 
Ulardan 13 tasi klinik ahamiyatga ega: ABO, rezus-omil 
(Rh-Hr),
Kell 
(Kell), 
Daffi 
(Duffy),
MNSs, Kidd 
(Kidd),
Levis 
(Lewis),
Lyuteran 
(Lutheran),
Diego 
(Diego),
Auberger 
(Auberger),
Dombrok 
(Dombrock).
Har bir antigen tizimi 10 va undan ortiq antigenlardan tashkil 
topgan. Inson tanasidagi eritrositlarda bir vaqtning o‘zida bir necha 
antigen tizimining antigenlari mavjud bo‘ladi. 
Transfuziologiya uchun asosiylari bo‘lib ABO va Rh-omil antigen 
tizimlari hisoblanadi. Eritrositlarning boshqa antigen tizimlari hozirgi 
paytda klinik transfuziologiya uchun unchalik ahamiyatga ega emas. 
a) ABO antigen tizimlari
. 
ABO tizimi quyilayotgan qonning qabul 
qiluvchi tanadagi qon bilan o'zaro bir-biriga mos kelish-kelmasligini 
belgilab beruvchi asosiy serologik tizim hisoblanadi. U ikkita genetik 
determinant- A va B agglutinogenlari (antigen) va ikkita agglyutininlar - 
α va β (antitanachalar) dan tashkil topgan. 
A va В agglyutinogenlari eritrositlar stromasida saqlansa, α va β 
agglyutininlari qon zardobida saqlanadi. α agglutinini A agglyutinogenga 
nisbatan antitanacha hisoblanadi, β agglyutinini esa В agglyutinogenga 
nisbatan antitanacha bo‘ladi. Bir insonning eritrositlari va qon zardobida 
bir xil nomdagi agglutinogenlari va agglutininlari bo’lishi mumkin emas. 
Bir xildagi antigen va antitanachalarning o‘zaro to'qnashishi natijasida 
organizmda izogemagglutinatsiya reaksiya kelib chiqadi. Aynan shu 
reaksiya gemotransfuziyadagi qon quyishda kelib chiqishi mumkin 
bo‘lgan qonlar nomuvofiqligini belgilab beradi. 
Eritrositlardagi A va В antigenlarning o‘zaro muvofiqligiga (va 
shunga monand qon zardobidagi α va β antitanachalari muvofiqligi) ko‘ra 
barcha insonlar to‘rt xil guruhga bo‘linadi.