Samarqand davlat arxitektura qurilish instituti

Flegmatik (bo„shang yoki og„ir)
mijozli talabalarda psixik jarayonlar me‟yori 
sekinlashtirilgan. SHuning uchun ularga vizual butun tavsilotlari bilan tushuntirish 
kerak, uni bajarish vaqtni haqida eslatib qo„yish, xarakatni bajarishda shoshirmaslik 
kerak. Tashkiliy aloqa instituti talabalari bilan o„tkazilgan psixologik ilmiy-tadqiqot 
shuni ko„rsatadiki, chunki ular asosan flegmatik (bo„shang yoki og„ir) mijozga ega 
ekanliklarini ko„rsatdi. 
Melonxolik (g„amgin)
mijozdagi talabalar odamlarga aralashmaydigan, adamovi, 
xafagarchilikka 
tez 
beriluvchan, 
ya‟ni sharoitga sekin-asta ko„nikadigan, 
qiyinchiliklarni o„ziga og„ir oladigan bo„ladi. 
Har qanday narsani kuchli ta‟sir etishi uni sarosima yoki esankirab qolishga olib 
keladi, muvozamatdan chiqaradi. 
Bo„sh tipdagi talaba (melanxolik) yangi turmush qayotga tushib qolsa, u o„zini 
tomoni yo„qotib qo„yadi. Melonxolik har doim faqat yomon, xavf-xatarni ko„radi. 
Melonxolik osoyishta, yaxshilik istov-chilar doirasida o„zini yaxshi xis etadi va 
hayotini vazifalar bilan muvaffaqiyatli ravishda uddasidan chiqa oladi. Melonxolikda 
odatga ko„ra, sezgi organlari yaxshi rivojlangan, bu unga nozik ishlarni bajarishga 
imkon beradi (ular stol tennisi, basketbol, qo„l to„pini yaxshi o„ynaydilar).
Bundagi mijozdagi fazilatga ega bo„lgan talabalar oliy o„quv yurtidagi o„qish 
sharoitiga tezda ko„nikib keta olmaydi, chunki arzimagan mavaffaqiyatsizliklarni og„ir 
boshdan kechiradi. SHuning uchun bunday talabalar to„g„risida o„qituvchilar uni 
yaxshi kayfiyatda bo„lshini qo„llab turishi, ularni yutuqlari ish sezishi va qayd qilib 
turishi, unga beriladigan vazifani mag„zini to„liq tushuntirish, talabalar jamoasi 
muhitiga faol kirishib ketishi to„g„risida qayg„urishlari kerak. YAna ularni tashvishini 
qilish uchun, ya‟ni eng yaxshi o„rtog„i va do„sti boshqa mijlozdagi talaba bo„lishi 
kerak masalan, sangvanik (xushchaqchaq) mijozli talaba. 
O„qituvchi, odob saqlagan holda, har bir talabaga mijozlarini (temperamenti) 
o„ziga xos xususitiga qarab to„g„ri tushunib etishiga va barcha yaxshi va yomon 
tomonlarini baholashga yordam berish lozim, shaxsni tipologik xususiyatini 
diagnostika asosida takomillashtirishga intilishga chorlaydi va 
eng yaxshi tomonlarini ana shunday jamoada rivojlantiriladi, qaerda sho„xlik, 
xushchaqchaqlik sharoitida, faollikni tashabbus botirlikni qo„llab-quvvatlamoq, 
intizomni qo„llab-quvvatlash, guruhda talabalarni psixologik jihatdan bir-biriga mos 
kelishi haqida qayg„urishi kerak. Agarda o„qituvchi talabalarga ta‟lim berish va 
tarbiyalashda talabalarni mijozlarini (temperamist) farqini hisobga olsa, bu esa shaxsni 
ko„proq maqsadga yo„naltirilgan holda jismoniy takomillashtirishga, psixologik 
jihatdan bir-biriga mos keladigan savollarni hal etish, yaxshi sifatlarni shakllantirishi, 
ularni, faoliyatini boshqarishga va rahbarlik qilishiga yordam beradi.