Самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ветеринария факултети



Download 3,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/268
Sana05.01.2023
Hajmi3,13 Mb.
#897834
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   268
Bog'liq
hajvonlar fiziologiyasi

Очлик 
пайтида 
ҳазм 
системасининг 
фаолияти.
Ҳайвон 
озиқаланмаган, оч қолган пайтда ҳам ҳазм системаси айрим органларининг 
фаолияти даврий намоѐн бўлиб туради. Жумладан,ар 1-1,5 соатда меъда ва 
ичакларнинг ҳаракатлари рўѐбга чиқади, меъда ва меъда ости безидан шира 
ажралади, ўт чиқарилади. Бу ҳодиса 20-30 минут давом етади. Шу пайтда 
ҳайвон тинчсизланади, яланади,нафас ҳаракатларининг мароми ва қон 
айланиши ўзгаради. Ҳазм органларининг очлик пайтидаги даврий 
фаолиятини тушунтириш физиологиядаги мунозаралик масалалардан бири. 
Айрим олимлар ҳазм органларининг «очлик давридаги» фаолиятини, бу 
вақтда қонга тушган гуморал таъсиротларга боғлиқ деб ҳисоблайдилар. 
Бунинг исботи шуки, оч қолган итдан белгили миқдорда қон олиб,ҳозиргина 
озиқланган итга қуйилса, унинг ҳазм органлари худди оч итникидек даврий 
фаолият намоѐн қила бошлайди. Аксинча,ич итнинг қонига ҳозиргина 
озиқланган итнинг қони қўйилса, унда кузатиладиган даврий фаолият дарров 
тўхтайди. Бундай «очлик ҳаракатлари» қонга глюкоза қўйилганда ҳам 
йўқолади. Очлик вақтидаги ҳазм органлари даврий фаолиятининг 
кузатилишида марказий нерв системанинг иштирок етиши исботланган. 
Жумладан, гипотуламусдаги айрим ядролар қитиқланганда «очлик 
ҳаракатлари» кузатилиб,ҳазм системасининг марказий нерв система билан 
алоқаси 
мутлақо 
узилганда, 
ҳайвонларда 
бундай 
ҳаракатларнинг 
кузатилмаслиги аниқланган. Ана шуларга асосланиб очлик пайтидаги даврий 
фаолият, бу вақтда ўт пуфагининг, меъда ости бези йўли-нинг тегишли 
суюқликлар билан тўлиши, йўғон ичакнинг бўшаб қолиши, қонга турли 
гуморал факторларнинг сўрилиши натижасида тегишли ресепторларнинг 
қўзғалиши, оқибатда таъсирнинг гипоталамус ядроларига узатилиши 
туфайли юза-га келса керак деб ҳисоблаш мумкин. Очлик пайтидаги даврий 


131 
фаолиятининг физиологик аҳамияти шундаки, бу вақтда ҳазм системага 
белгили миқдорда оқсил-лар (асосан меъда ости безининг шираси билан) 
чиарилади, натижада ҳайвоннинг очлик ҳисиѐти озми-кўпми «бўғиб» 
турилади. 

Download 3,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish