Самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ветеринария факултети


Қўзғалишни бир томонлама ўтказиш



Download 3,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet106/268
Sana05.01.2023
Hajmi3,13 Mb.
#897834
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   268
Bog'liq
hajvonlar fiziologiyasi

1.Қўзғалишни бир томонлама ўтказиш.
Нерв марказлари нейронлари 
бир-бири билан туташган занжирлардан, синапслардан тузилиб, бу синапслар 
қўзға-лишни бир томонлама ўтказганлиги туфайли, нерв марказларидан ҳам 
қўзға-лишлар фақат бир томонлама ўтказилади. 
2.Қўзғалишни секинлаштириб ўтказиш.
Нерв марказлари 
синапслар орқали туташган нейронлар занжиридан иборат бўлиб, синапслар 
қўзғалишни секинлаштириб, пайсалга солиб ўтказади. Бу ҳолат синапслар 
тузилиши ва фаолиятига боғлиқ бўлганлиги сабабли, нерв марказларида 
қўзғалиш секинлашиб ўтказилади.
3.Фаолият қолдиғи.
Марказга таъсирот берилганда, маркздан борган 
нерв импулси туфайли ички орган фаолияти шу таъсирот тўхташи билан 
барҳам топмай, балки ишчи орган бир қанча вақт давомида ишлаб туради. 
Фаолият қолдиғи булишини турлича тушунтирилиб, баъзи олимлар нейрон 
қўзғалганда посцинаптик мембранада кузатиладиган издеполяризасияга, 
бошқалар нерв марказидаги берк нейронлар занжирида импулсларнинг 
айланиб юришига боғлаб тушунтиришади.
4.Нерв марказида моддалар алмашинуви.
Нерв марказларида нерв 
толаларига нисбатан моддалар алмашинуви жадал кечиб, марказни қўзғалиш
моддалар алмашинувини янада фаоллаштириб, 0
2
истеъмол қилиниши ва СО
2
ажратилишини кучайтиради. 
5.Нерв 
марказларининг 
чарчаши.
Марказда 
моддалар 
алмашинувининг кучайиши марказни чарчатади, яъни марказ сурункасига 
қўзғалаверганлиги туфайли, синапслардан қўзғалиш ўтиши бузилади, чунки 
синапсларда 
медиаторларнинг 
ажаралиши 
камайиб, 
посцинаптик 
мембрананинг медиаторларга сезгирлиги сусаяди ва нерв ҳужайраларининг 
енергетик манбаи камаяди. Шунинг учун марказ чарчайди.
6.Нерв марказида импулсларнинг қўшилиши (жамланиши).
Нерв 
маркази поғонадан паст якка таъсиротлар келганида қўзғалмай, шу 
таъсиротлар жадаллик билан устма-уст берилганида, бу таъсиротлар бир-
бирига марказда қўшилиб, жам бўлади ва улар ўзаро бирлашиб марказни 
қўзғатади. Марказда таъсиротлар кетма-кет ва масофада, яъни фазада 
қўшилади. Таъсиротлар бир афферент нерв орқали кетма-кет бориб марказда 
қўшилса, 
кетма-кет қўшилиш
дейилади ва бир неча афферент нерв билан 
бир вақтда, параллел бориб, бир марказда қўшилишига еса, 
масофада 
қўшилиш
дейилади.

Download 3,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish