Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Franchayzing 
strategiyasi.
Lisenziyalash 
asosan 
sanoat 
kompaniyalari tomonidan franchayzing esa xizmat ko’rsatish chakana 
savdo tashkilotlari o’z faoliyatini global kengaytirishga qaror qilganda 
qo’llaniladi. McDonald’s Pizza Hut 
Hilton Hotels xorijiy bozorlarda 
keng ishtirok etish maqsadida 
franchayzingdan 
foydalanadi. 
Franchayzingni 
lisenziyalashniustunlik 
tomonlari 
bilan bir-biriga o’xshashdir. Franshiza egasi korxonalarni xorijda 
joylashtirish bilan bog’liq xarajatlar va tadbirkorlik tavakkalchiligi va 
xavf-xatari uchun, franchayzer kompaniya esa xodimlarni ishga yollash 
va 
franshiza 
ishtirokchilarini 
qo’llab-quvvatlash 
uchun 
javobgardir.Franchayzerning 
asosiy 
muammosi 
– bu ishlab-
chiqariladigan mahsulot sifatini nazorat qilishdan iborat. Chunki xorijiy 
franshiza egalari hamma vaqt ham mahsulotning yagona standartlariga 
va ishlab chiqarish texnologiyasiga amal qilavermaydilar. 
 
9.3. Multimilliy yoki global strategiya 
Turli mamlakatlardagi madaniy, iqtisodiy, siyosiy va raqobat 
sharoitlarining har xilligi tufayli multimilliy strategiyani yaratishga 
ehtiyoj tug’iladi. Milliy bozorlardagi farqlar oshib borgan sari 
multimilliy strategiyani yaratish zaruriyati ham oshib boradi. Multimilliy 
strategiya kompaniyani o’z strategik yondashuvlarini har bir 
Multimilliy 
raqobat 
ustunkor 
bo’lgan va mahalliy bozorlarning 
parametrlari muhim ahamiyatga 
ega bo’lgan tarmoqlarga multimilliy 
strategiya aynan mos keladi. 
 

---

303 
mamlakatning bozor sharoitlariga moslashtirishini nazarda tutadi. Odatda 
multimilliy strategiyani tanlagan kompaniya har qanday vaziyatda 
raqobatbardoshlikning tayanch strategiyalaridan (past xarajatlar asosida 
sardorlik, differensiya asosida sardorlik, tovarning narxi va sifatini 
uyg’unlashtirish asosida sardorlik) birini tanlaydi va xaridorlarning 
ehtiyojlarini to’liq qondirish hamda mahalliy raqobatga bardosh berish 
uchun unga talab qilinadigan o’zgarishlarni kiritadi. Mamlakatlar 
o’rtasidagi farqlar sezilarli bo’lganda, har bir mamlakatda 
qo’llaniladigan individual strategiyalarning uyg’unlashgan jamlanmasi 
yagona xalqaro strategiyani tashkil etadi. 
Global strategiya asosida faoliyat ko’rsatadigan kompaniyalar 
barcha mamlakatlarda bir xil strategiyadan foydalanadi. Bunda har xil 
mamlakatlardagi strategiyalarning biroz farqlari mavjud bo’lishi 
mumkin, lekin ularning tayanch strategiyalari bir xil bo’ladi. Bundan 
tashqari, har xil mamlakatlardagi global strategiya quyidagilarni o’zida 
mujassam etadi: birinchidan, kompaniyaning dunyo bo’yicha strategik 
harakatlarini integrasiyasini va koordinasiyasini, ikkinchidan o’z 
mahsulotiga talab mavjud bo’lgan dunyoning barcha mamlakatlarida 
sotuvni tashkil etish. Quyidagi 6,1 jadvalda multimilliy va global 
strategiyalartaqqoslanadi.