Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich



Download 7,48 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/221
Sana19.07.2022
Hajmi7,48 Mb.
#824812
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   221
Bog'liq
2 5454016151275179100

1.2. M etabolizm
Tirik hujayralarda ko‘plab fermentativ reaksiyalar kechadi. 
Ushbu reaksiyalaming barcha jam lanm asi 
m etabolizm
deyiladi. 
Uni ko‘pincha moddalar almashinuvi bilan chalkashtiriladi. K o‘p 
hujayrali organizmlar doirasida bu tushunchalar anchagina farqlanadi 
(bir hujayrali larda ular jud a ham yaqindir). M oddalar almashinuvi 
metabolizmga qaraganda kengroq tushunchadir. Tashqi va oraliq 
almashinuv ajratiladi. Tashqi moddalar almashinuvi - moddalarning 
organizmga kirish va chiqish yo‘llari orasidagi hujayradan 
tashqa- ridagi parchalanishidir (hazmlanish). M oddalarning oraliq 
almashinuvi - moddalami hujayra ichiga kirgan vaqtidan to oxirgi 
mahsulotlarning hosil bo‘lishidagi o ‘zgarishlaridir. Hujayra ichida 
moddametabolizmga, 
ya’ni 
fermentlar bilan katalizlanadigan 
birqator kimyoviy o ‘zgarishlarga uchraydi. Bunday kimyoviy 
o ‘zgarishlaming ketma-ketligi 
metabolikyo ‘ 1
, hosil boMayotgan
11


oraliq m ahsulotlar esa 
metabolitlar
deyiladi. Metabolik y o ‘llar 
shakliga qarab chiziqli (1.1- a rasm) va halqali yo‘llarga ajraladi 
(1.1 -b rasm). Ammo metabolik yo‘llar ko‘pincha shoxlanib ketadi 
(1.1 -d rasm).
Kechishiga qarab metabolik yo‘llar umumiy (markaziy) va xususiy 
y o ‘llarga bo‘linadi. M etabolizmning umumiy yo‘li - bu asosiy 
oziq moddalari (uglevodlar, yogTar, oqsillar va nuklein kislotalari) 
ning hujayradagi o ‘zgarish yo‘llaridir. Bu yo‘1 larda metabolizmga 
urovchi moddalarning miqdori ancha kattadir. Masalan, katta odam 
organizmida har sutkada bir necha yuzlab gramm glyukoza C 0 2 va 
suvgacha oksidlanadi.
1.1-rasm.
Organizmda metabolik yoMlarning shakllari: a - chi­
ziqli; b - halqali; d - aralash y o ‘l . 
A, 

Download 7,48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   221




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish