Qayiq bir kuni cho’kib ketadi Uchovlan baribir o’lib ketadi

QAYIQ

Qayiq bir kuni cho’kib ketadi

Uchovlan baribir o’lib ketadi

Shuning uchun ne kerak qayg’u

Shuning uchun ne kerak kulgu!?

Kimdir qayg’ursa kim uchun qayg’urar?

Kimdir kulsa kimning ustidan kular?

Qayiq bir kuni cho’kib ketadi

Uchovlon baribir o’lib ketadi. ERGASHEV BEHZOD.

BU DUNYODA ….. BOR

Bu dunyoda zulm bor, ziyo bor

Bu dunyoda baxtli bor, baxtsiz bor,

Bu dunyoda kuchli bor, kuchsiz bor

Bu dunyoda yovuzlik bor, ezgulik bor,

Bu dunyoda yomonlik bor, yaxshilik bor,

Lek, qay biri qolar bu dunyoda?

Qay biri qolar bizning qalbimizda.

AJAL KEMASI.

Ajal kemasi

Yo’qdir hech qanday ne’mati

Tirik jon topolmassan

Kirsang qaytib chiqolmassan

Okean uzra suzadi

Sohillarni quchadi

Qaroqchi ham topolmas

Talon-taroj qilolmas

Hech kim uni ko’rolmas

Uni hatto sezolmas

Ko’pchilik afsona deydi

Yo kimlardir haqiqat der

Buni hech kim bilolmas

Sir-sinoatin anglolmas

O’liklar ham ko’rolmas

Bu qanday g’arayibot

Bu qanday ajayibot

Bunda bordir sir-sinoat

Lek bilolmas hech tirikzod

Chunki bu ……AJAL KEMASI!

7-sinf Test IV-chorak

Ona tili

1. Mening onam-shifokor.Gapda qanday munosabat shakli qo’llangan.

A lug’aviy shakli B egalik shakli C kelishik shakli D kelishik va eagalik shakli

2. Qaysi qatorda egalik qo’shimchalari berilgan.

A –ning, -ni, -da B –man, -san, -dir C –im, -m, -I D –gan, -kan, -qan

3. Qaysi qatordagi qo’shimchalar ismlarni boshqa so’zlargatobelantirib xizmat qiladi?

A lug’aviy shakl yasovchi qo’shimchalar C shaxs-son qo’shimchalari

B kelishik qo’shimchalari D so’z yasovchi qoshimchalar

4. Otlar qaysi kelishik bilan turlanganida Kim? Nima? Qayer? so’roqlariga javob bo’ladi?

A bosh kelishik B tushum kelishigi C qaratqich kelishigi D o’rin-payt kelishigi

5. Uning hovlisini ko’rib Saidaning og’zi ochilib qoldi.Ushbu gapdagi qaralmish qaysi javobda berilgan?

A unig, Saidaning B ko’rib, ochilib C ko’rib, ochilib D ko’rib, qoldi

6. U o’qish niyatida shaharga yo’l oldi.Jo’nalish kelishigi shaklidagi so’z gapda qanday fazifada kelgan?

A ega B kesim C to’ldiruvchi D hol

7. Qaysi kelishik qo’shimchasi qismni ifodalaydi?

A tushum kelishigi B o’rin-payt kelishigi C o’rin-payt kelishigi D chiqish kelishigi

8. Kitob o’qidim. Ushbu gapda kitob qaysi kelishik shaklida?

A bosh kelishik B qarqtqich kelishigi C tushum kelishigi D o’rin-payt kelishigi

9 . Ismlarning munosabat shakllari qo’shimchalarning qaysi turiga mansub?

A sintaktik shakl yasovchi qo’shimchalar C so’z yasovchi qo’shimchalar

B lug’aviy shakl yasovchi qo’shimchalar D munosabat shakllari qo’shimchalar turiga kirmaydi

10. Gramatik ma’no qaysi so’z turkumlari uchun xos?

A mustaqil so’z turkumlariga C undov, taqlid, modal so’z turkumlariga

B yordamchi so’z turkumlariga D barcha so’z turkumlariga

11.So’zning ma’noli qismlari deganda nima nazarda tutiladi?

A so’zning asosi va so’z yasovchi qo’shimchalar C asos va qo’shimchalar

B so’zning asosi D so’zning asosi va lug’aviy shakl yasovchi qo’shomchalar

12. Kelishik qo’shimchalari qanday vazifani bajaradi?

A so’z birikmasi tarkibidagi so’zlarni bir-biriga bog’laydi C so’zga qo’ahimcha ma’no beradi

B yangi so’z hosil qiladi D juft so’zlarni hosil qiladi.

13. Qaysi turkumdagi so’zlarda –ning shakli tushirib qoldiriladi?

1 atoqli otlar 2 olmoshlarda 3 sifatdoshlarda 4 turdosh otlarda

A 1,2,3 B 2,3,4 C 1,3,4 D1,3

14. Qo’shimchalarning vazifasiga ko’ra qaysi turi so’zga qo’shilib,uning turkumini o’zgartira oladi?

A lug’aviy shakl yasovchi qo’shimchalar C sintaktik shakl yasovchi qo’shimchalar

B so’z yasovchi qo’shimchalar D munosabat shakllari

15. Mening,unga so’zlarida qanday tovush o’zgarishi kuzatilyapti?

A tovush tushushi,tovush orttirilisshi C tovush almashishi,tovush orttirilishi

B tovush almashishi D tovush o’zgarishi yuz bermayapti

16. Egalik qo’shimchasini olgan so’z o’zi bog’langan so’zda qaysi kelishik qo’shimchasining bo’lishini talab qiladi?

A qaratqich kelishigi B tushum kelishigi C jo’nalish kelishigi D o’rin-payt kelishigi

17. Qaysi qatorda berilgan so’zdagi egalik qo’shimchasi III shaxsga qarashlilikni bildirmaydi?

A maktab bog’I C qush qanoti

B Toshkent shahri D ilon zahri

18. Chiqish kelishigini olgan otlar gapda qanday vazifada keladi?

1 o’rin holi 2 payt holi 3 to’ldiruvchi 4 sabab holi

A1,2,4 C 2,3,4

B 1,2,3 D 1,2,3

19. Mustaqil so’z yoki gaplarni bir-biriga bog’lash, ularning ma’nolariga qo’shimcha ma’no yuklash vazifasini bajaruvchi so’zlar…

A tasdiq so’zlar C undov so’zlar

B inkor so’zlar D yordamchi so’zlar

20. sof ko’makchilarni aniqlang.

1 avval,keyin,so’ng 2 ost,ust,yon 3 bilan,uchun,kabi 4 bo’ylab,qarab,ko’ra

5 sari,singari,sayin 6 uzra,qadar,yanglig’ 7 haqida,to’g’risida,tufayli 8 birga,holda

A 3,5,6,7,8 C 2,3,4,6,8

B 1,3,5,6,7 D 1,2,3,4,5

7-sinf Test IV-chorak

Adabiyot

1.1937-yil mening otam-partiya xodimi,Moskvadagi qizil professura institutining tinglovchisi-qatag’on qilindi.Bu ma’lumot qaysi mashurnyozuvchining o’zi haqidagi tarjimayi holidan olingan?

A Shuhrat B A.Avloniy C Ch.Aytmatov D M.Osim

2.Qaysi yozuvchi quyidagi fikrlarni aytgan? Ona tili! U haqda nihoyatda ko’p gapirilgan.Lekin unung sirli mo’jizasini tasvirlab bo’lmaydi.

A M.Osim B A.Avloniy C Ch.Aytmatov D Shuhrat

3.Quyidagi obrazlar qanday ramziy ma’nolarni ifodalaydi?

1 tulki 2 bo’ri 3 chumoli 4 kabutar 5 sariq gul 6 tun 7 burgut 8 gul 9 may

a mehnatsevarlik ramzi b ochko’zlik ramzi d tinchlik ramzi e hasrat ramzi f ayriliq ramzi

g ayyorlik ramzi h hayot ramzi I ma’shuqa ramzi j mag’rurlik ramzi

A 1-g,2-b,3-a,4-d,5-e,6-f,7-h,8-j,9-I B 1-g,2-b,3-a,4-d,5-e,6-f,7-I,8-h,9-j

C 1-g,2-b,3-a,4-d,5-f,6-e,7-j,8-I,9-h D 1-g,2-b,3-a,4-d,5-f,6-e,7-I,8-h,9-j

4.Oq kema asarida bola uchun quyidagi obrazlar qanday ramziy ma’noga ega?

1 shoxdor ona bug’u 2 oq kema 3 baliq

a to’kislik,mehr-u oqibat,diydor ramzi b ezgulik,yaxshilik,olijanoblik,mehr-oqibat timsoli

c erk va qudrat ramzi

A 1-a,2-b,3-c B 1-b,2-a,3-c C 1-c,2-b,3-a D 1-c,2-a,3-a

5.Qaysi qatorda she’rga ta’rif berilgab?

A ohangdosh so’zlar B misralarnig oxirida takrorlanuvchi bir xil so’zlar

C shoirning ichki kechinmalari ifodasi bo’lib,ma’lum bir qolipga solingan ritmik nuyq

D his-tuyg’ularga saba bo’lgan voqelar tasviri

6.Qaysi qatorda soda barmoq vaznining xususiyatlari berilgan?

A misralardagi hijolarning qat’iy miqdori,qat’iy guruhlanishdan tashqari,qisqa,cho’ziq va o’ta cho’ziq holda qo’llanadi

B vazndan vaznga ko’chishga asoslangan she’riy tizim

C qofiyasiz she’rlar

D she’rning boshidan oxirigacha misralardahi bo’g’inlar miqdori bir xil bo’ladi

7.Bog’laringni sayr etganimda Sen bor eding qalbda,Vatanim,

Bog’ husniga she’r bitganimda Uni dastlab senga atadim.Ushbu she’rdagi turoqlar va bo’g’inlar miqdorini aniqlang.

A 5+4=9 B 2+2+5=9 C 4+5=9 D 3+3+3=9

8.Go’ro’g’li turkumidagi dostonlarning soni qancha?

A 100 dan ortiq B 150 ta C 40 ta D 90 ta

9.Ravshan dostonining nasriy qismida ko’proq qaysi she’riy san’atdan foydalanilgan?

A saj B mubolag’a C ko’chim D tashbih

10.Qaysi javobda Ravshan dostonidagi aka-uka kallarning alohida qobilyatlari to’g’ri ko’rsatilgan?

1 Aynoq kal 2 Jaynoq kal 3 Ersak kal 4 Tersak kal

a mergan b masxaraboz c polvon d sinchi

A 1-a,2-c,3-d,4-b B 1-b,2-d,3-c,4-a C 1-c,2-b,3-a,4-d D 1-d,2-a,3-b,4-c

11.Ravshan dostonida uzukni ko’rgan Zulzumor nima uchun Ravshanni qabul qiladi?

A uzukning qimmatbaho ekanligini sezib B uzukning sehrliligini ko’rgach,qo’rqdi

C uzukdagi yozuvda o’z qismatini ko’rdi D Ravshanni tushida ko’rib sevib qolgandi

12.Ravshan dostoni qahramoni Go’ro’g’li Avazxonni necha yoshida asrab oladi?

A 1 B 2 C 5 D 7

13.Mubolag’a nimaga xizmat qiladi?

A obrazga xos belgilarni bo’rttirib,kuchaytirib ko’rsatishga B tasvirning qiziqarli bo’lishiga

C boshqa timsollarni qo’rqitishga D o’quvchini chalg’itishga

14.Navoiyning adabiyotshunoslikka oid asarlarini aniqlang.

A Muhokamat ui-lug’atayn Sabatu abhor B Xazoyin ul-maoni Xamsat ul-mutahayyirin

C Tarixi muluki ajam Xamsat ul-mutahayyirin D Majolis un-nafois Mezon ul-avzon.

15.Mehr va Suhayl hikoyasida Mehr so’zi qizning ismini bildirish bilan birga yana qanday ma’noni anglatadi?

A Yulduz B OY C Quyosh D shafqat

16.Mehr va Suhayl hikoyasidagi Taxtani uyla kov-kov etti Ki,suv yo’lini nechukki nov etti satrlarida gap nima haqida boradi?

A Suhaylning Jobir bilan urushi B Mehrning iztiroblari

C Jobirning hiylasi D diydabonning hiylasi

17.Mehr va Suhayl hikoyasida qahramonlar ruhiy holati va tashqi tasvirini berishda asosan qaysi rangdan foydalanilgan?

A oq rang B qora rang C sariq rang D moviy rang

18.Shohni derlar sipoh birlan shoh,Shoh emasdur yo’q ersa anda sipoh misralari kimga nisbatan aytilga?

A Navdarga B No’monga C Suhaylga D Jobirga

19.U yerda shirin chashma (bor bo’lib),uzahar ichidagi ichimlik suvdek ko’rinardi.Ushbu jumla qaysi asardan olingan?

A Me’mor B Oq kema C Ravshan dostoni D Mehr va Suhayl

20.Maylni qo’yki,vola-u zor ul,Jon berib vasliga xaridor ul.Baytda shoir qanday she’riy san’atdan foydalangan?

A tanosub B tazod C tashbih D iyhom

YURAK TO’LA G’AM ERUR

QARSHIMDA QAYG’U TURUR

BOSHIMGA BALOLAR KELUR

QISMATIM ENDI NA BO’LUR

HAR TO’KISDA BIR AYB BO’LAR

KIM KULADI KIM YIG’LAB O’TAR

KIMDIR BAXTINI KUTAR

KIMDIR KUTAR TILLO TAXTINI

HAR TO’KISDA BIR AYB BO’LAR

AZOBDA QALBIM KUYAR

ISHQ ZAVQINI TUYAR

YURAKKINAM KIMNI SUYAR

ZOLIM BO’LMA JONGINAM BUNCHA

AXIR DARDIM FIROQ-LA KULCHA

SEVDIM,GUNOHMI BU

ASIR AYLADI GO’ZALLIK

BOR-YO’GI SHU

Ota-ona

Mayli qo’ldan omad ketsa ham

Mayli dushmanlar kulib o’tsa ham

Mayli yaqinlar tashlab ketsa ham

Ota bilan onani tashlab ket hayot.

Ichkilik

Ichkilikni o’ylab topgan odamning

U dunyosi jahannam bo’lsa kerakdir

Lek ba’zi aroqxo’rlar tufayli

Bu hayoti jannat bo’lgan bo’lsa kerakdir.

KIMNIDIR SOG’INDIM ALAMLAR YUTIB

KIMDANDIR YURDIM MASOFA TUTIB

KIMDANDIR IZLARDIM XABARLAR KUTIB

KIMDANDIR QOCHARDIM MASOFA O’TIB

G’AMGA BOY BU DUNYO,SINOVLAR KO’P ERUR

BA’ZIDA YETMAYDI,MAG’UR,KUCH,G’URUR

O’TGAN ISHGA BIRODAR ENDI TUPUR

AXIR KELDI ENDI DAVRONU SURUR.

EY JONONA,GO’ZAL YOR

DEVONAMAN VASLINGDA XOR

NAXOT BO’LSAM SENGA ZOR

QILMA MENDA YORIM OR.