Mavzu arilalkilamilar, gidroksifenilalkilaminlar, nitrofenilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalari Reja Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalarning tasniflanishi. Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalarning tavsifi

MAVZU Arilalkilamilar, gidroksifenilalkilaminlar, nitrofenilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalari Reja 1. Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalarning tasniflanishi. 2. Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalarning tavsifi. 3. Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori moddalarning olinish usullari. 4. Arilalkilaminlar guruhiga kirgan dori vositalarining tahlil usullari.

Arilalkilaminlarni 3 kimyoviy guruhiga bo’lish mumkin:

• Arilalkilaminlarni 3 kimyoviy guruhiga bo’lish mumkin:
• Arilalkilaminlar (efedrin gidroxlorid, anaprilin)
• Oksifenilalkilaminlar (adrenalin gidrotartrat, noradrenalin gidrotartrat, izadrin, mezaton,
• levadopa, metildopa)
• Nitrofenilalkilaminlar (levomitsetin, levomitsetin stearat, levomitsetin suktsinat).

Tasvirlanishi. Efedrin gidroxlorid taxir mazali, rangsiz yoki ok kristall kukun, suvda va

• Tasvirlanishi. Efedrin gidroxlorid taxir mazali, rangsiz yoki ok kristall kukun, suvda va
• spirtda oson eriydi, efirda erimaydi. [α]= -33-34( (5% li suvli eritma).
• Anaprilin hidsiz, taxir mazali, oq kristall kukun, suvda va spirtda eriydi.
• Chinligini aniqlash.
• 1. Efedrin HCl eritmasiga CuSO4 eritmasi tomizilsa (ishqoriy sharoitda) ko’k rang hosil
• bo’lib, eritmaga efir qo’shib chayqatilsa, efir qatlami qizil-binafsha rangga bo’yaladi.

Anaprilin.

• Anaprilin.
• 1. Anaprilin eritmasiga ishqor ta'sir ettirilsa, anaprilin asos cho’kmaga tushib, uni Tsuyuq=92-97°S.
• 2. Preparat eritmasi+NaHCO3+Na2Fe(CN)5NO+CH3CHO→ ko’k rang hosil bo’ladi.
• 3. Preparat eritmasi + kons.H2SO4+(NH4)3MoO4 ( yashil rangli eritma)

Miqdorini aniqlash. Kislotali-asosli titrlash usuli

• Miqdorini aniqlash. Kislotali-asosli titrlash usuli
• Ishlatilishi. Efedrin gidroxlorid qon tomirlarni toraytirib, bronxlarni kengaytiradi.
• Bronxial astma, miasteniya, yo’tal, shamollash kasalliklarida ishlatiladi. Solutan, bronxolitin
• kabi dori turlari tarkibiga kiradi.

Tasvirlanishi. Bu moddalar hidsiz, biroz taxirroq oq yoki biroz sarg’imtir kristall kukun bo’lib,

• Tasvirlanishi. Bu moddalar hidsiz, biroz taxirroq oq yoki biroz sarg’imtir kristall kukun bo’lib,
• optik faol. Adrenalin gidrotartrat va noradrenalin gidrotartrat suv va spirtda eriydi. Izadrin va
• mezaton ham suvda eriydi. Levadopa va metildopa suvda kam eriydi.
• Chinligini aniqlash. 1. Adrenalin, noradrenalin va izadrin eritmalari turli xil muhitda yod
• eritmasi ta'sirida xinon turidagi rangli birikmalar hosil qiladi.

Ishlatilishi. Adrenalin va noradrenalin qon tomirlarini toraytirib, qon bosimini oshiradi. 0,18% li

• Ishlatilishi. Adrenalin va noradrenalin qon tomirlarini toraytirib, qon bosimini oshiradi. 0,18% li
• in'ektsion eritma holida chiqariladi. Mezaton 0,01-0,025 g tabletka va 1% li in'ektsion eritma
• holida chiqariladi.
• Izadrin bronxial astma kasalligida 0,005 g tabletka holida ishlatiladi. Levodopa Parkinson
• kasalligini davolashda, Metildopa esa gipotenziv modda sifatida ishlatilib, 0,25 g tabletka holida
• chiqariladi.

Foydalangan adabiyotlar

• Foydalangan adabiyotlar
• 1. Farmatsevtik kimyo fanidan ma’lumotnoma, Q.A.Ubaydullaev va b. . Toshkent, «Extremum
• press», 2010
• 2. Tarmoq standarti TSt 42-01: 2002 “Dori vositalari sifati standartlari asosiy qoidalari”
• Toshkent, 2002 y.
• 3. SHarshunova N., SHvars V., Mixalets CH. Tonkosloynaya xromatografiya v farmatsii i
• klinicheskoy bioximii, M. Mir, 1980 g.
• 4. O’zbekiston Respublikasida farmatsevtika faoliyati, I,II kitob, Toshkent, 2001 y. III kitob
• 2003 y.
• 5. Mavzular bo’yicha uslubiy qo’llanmalar