С.Қ. Махмудов

Бош бухгалтер қуйидаги ҳуқуқларга эга 
а) бухгалтерия ҳисоби ва назорат ишлари тўғри ташкил этилишини 
таъминлаш юзасидан чора-тадбирлар кўришни банк раҳбаридан талаб 
қилиш; 
б) таркибий бўлинмаларда пул маблағлари, товар-моддий ва бошқа 
қимматликларни қабул қилиш, кирим қилиш, сақлаш ҳамда сарфлаш 
юзасидан белгиланган тартибда амал қилинишини текшириб туриш; 
в) мукофотлар ҳажмларини пасайтириш ѐки мукофотдан маҳрум этиш 
тўғрисида таклифлар бериш. 
Банк 
раҳбари 
бош 
бухгалтерга 
ушбу 
кўзда 
тутилган 
ўз 
мажбуриятларини бажариши ҳамда ҳуқуқларидан фойдаланишида атрофлича 
ѐрдам беришга мажбур. 
Бош бухгалтер ана шу мажбуриятларни бажаргани ҳамда ўз 
ҳуқуқларидан фойдалангани учун унга тазйиқ ўтказиш борасида қилинадиган 
ҳар қандай уринишларга қатьиян барҳам бериши, бунга айбдор бўлган 
шахслар эса қатъий жавобгарликка тортилиши лозим. 
Бош бухгалтерларнинг жавобгарлиги 
Бош бухгалтер қуйидаги ҳолларда жавобгар бўлади: 
а) бухгалтерия ҳисоби нотўғри юритилиб, оқибатда пала-партиш ҳолатга 
келган ва бухгалтерия ҳисоботи бузилганда; 
б) пул маблағлари, товар-моддий ва бошқа қимматликларни қабул 
қилиш, уларни кирим қилиш, сақлаш ва сарфлаш юзасидан қонунчиликда 
белгиланган 
тартибга 
зид 
операциялар 
бўйича 
ҳужжатлар 
расмийлаштирилган ва ижрога қабул қилинган ҳолларда; 
в) талаб қилиб олингунча ва бошқа ҳисобварақлар бўйича операциялар, 
шунингдек дебиторлар ва кредиторлар билан ҳисоб-китоблар кечикиб ҳамда 
нотўғри амалга оширилганда; 

---

37 
г) камомадлар, дебиторлик қарзлари ва бошқа йўқотишларни 
бухгалтерия баланс ҳисоботларидан чиқариш тартиби бузилганда; 
д) бухгалтерия ходимининг айби билан нотўғри бухгалтерия ҳисоботи 
тузилганда; 
е) бухгалтерия ҳисобини ташкил этишга доир бошқа норматив-ҳуқуқий 
ҳужжатлар талаблари бузилганда. 
Бош бухгалтер қуйидаги ҳолатлар учун банк раҳбари билан тенг 
жавобгар ҳисобланади: 
а) 
молиявий-хўжалик 
фаолиятини 
тартибга 
солувчи 
қонун 
ҳужжатларининг бузилиши; 
б) мансабдор шахслардан улар етказган зарар суммасини ўз вақтида 
ундириб олмаслик; 
в) кунлик, ойлик, чораклик ва йиллик баланс ҳисоботи ҳамда бошқа 
бухгалтерия 
ҳисоботларини 
тегишли 
органларга 
тақдим 
этиш 
муддатларининг бузилиши; 
г) банкнинг баланс ҳисоботида акс эттирилган маълумотлар ҳамда 
электрон тўловлар тизими орқали ўтказилган тўлов ҳужжатларининг бут 
сақланиш ҳамда кунлик архивлаш тартиби учун. 
Бош бухгалтерларнинг 
тартиб-интизоми, моддий 
ва 
жиноий 
жавобгарлиги амалдаги қонунчиликка мувофиқ тарзда белгиланади.