Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

6.1. Sulfat anionining reaksiyalari
Sulfat ioni bilan ko`pchilik kationlar hosil qilgan tuzlar suvda yaxshi eriydi. BaSO<sub>4</sub>, SrSO<sub>4</sub>, CaSO,. PbSO<sub>4</sub>, Hg<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> tuzlar suvda kam eriydi.Ko`pchilik sulfatlarrangsiz,kuchsizasoslar kationlariningeruvchan sulfatlari suvda kislotalimuhitga ega.
l. Qo`rg`oshin nitrat – Pb(NO₃)₂ SO₄^2-bilan CH₃COONH₄ vaNaOH da eriydigan oq chkma - PbSO₄ liosil qiladi:
Pb(NO₃)₂ + H₂SO₄→PbSO₄↓ + 2HNO₃
Pb²⁺+SO₄^2-→PbSO₄↓
PbSO₄cho'kmasi konsentrlangan H₂SO₄da Pb(NSO₄)₂ hosil qilib eriydi:
PbSO₄+ H₂SO₄→ Pb(NSO₄)₂
2. Kumosh nitratning 3-4 tomchi eritmasiga konsentrlangan H₂SO₄ dan 4-5 tomchi qo`shilsa. oq rangli Ag<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> cho`kadi:
2AgNO₃+ H₂SO₄→ Ag,SO₄↓ + 2HNO₃
Ag₂SO₄suvda ozbo`lsa-da eriganligi sababli, uni suyultirilgan H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>ta'siridan cho`ktirib bo`lmaydi.
3. Bariy karbonat -BaCO₃suv hammomida sulfat ioni bilan qizdirilganda almashinish reaksiyasi tufayli bariy sulfat hosil bo`ladi:
BaCO<sub>3</sub> + SO<sub>4</sub><sup>2-</sup>→ BaSO<sub>4</sub>↓ + CO<sub>3</sub><sup>2-</sup>
Reaksiyani bajarishuchuntigelganeytraltekshiriladigan eritmadan 2-3 tomchi va kimyoviy toza BaCO<sub>3</sub> suspenziyasidan 3-4 tomchi solib, suv hammomida quruq qoldiqqacha bug`latiladi. Quruq qoldiqqa bir tomchi fenolftalein eritmasi tomizilganda, qizil rang paydo bo`ladi. Indikator rangining o`zgarishi erkin shaklga o`tgan karbonat ionning gidrolizi bilantushuntiriladi:
CO₃^2- + HOH ↔ HCO₃^- + OH-
HCO₃^- + HOH↔H₂CO₃ + OH^-