7- laboratoriya ishi Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari Ishdan maksad

7- Laboratoriya ishi
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari
Ishdan maksad:Oksidlanish - qaytarilish reaksiyalarini o`rganish
Kerakli reaktiv va asboblar: probirkalar, sulfat kikslota, nityrat kislota, mis sulfat.
1- tajriba. Metallarning kislotalarga ta’siri.
a) 1 ta probirkaga 2 n sulfat kislota eritmasidan 1 ml qo’ying va rux bo’lakchasini tashlang. Gaz ajralib chiqishini , kuzating. Bu qanday gaz ? Reaksiyaning molekulyar va ionli tenglamalarini yozing. Oksidlovchi va qaytaruvchilarini ko’rsating.
b) Ikkita probirka olib, biriga konsentrlangan nitrat kislota va ikkinchisiga suyultirilgan nitrat kislota eritmasidan quying va mis qirindisidan har ikkala probirkaga tashlang. Gaz ajralib chiqishini va ularning rangini kuzating. Reaksiyalarning molekulyar va elektron tenglamalarini yozing, electron balans va yarim reaksiyalar usuli bilan tenglashtiring. Oksidlovchi va qaytaruvchilarini ko’rsating.
2- tajriba. Metallarning tuzlarga ta’siri.
a) Bir probirkaga mis (II) sulfat eritmasidan 1 ml quying va temir qirindisidan (yoki sirti tozalangan mixni) tashlang. Nima kuzatiladi ? Reaksiyaning molekulyar va ionli tenglamalarini yozing. Oksidlovchi qaytaruvchilarni ko’rsating.
3- tajriba. Uchta probirka olib, ularning har biriga kaliy permanganat eritmasidan 1 ml dan quying. So’ngra birinchi probirkaga 1 ml 2 n sulfat kislotadan ikkinchisiga distillangan suvdan 2 ml, uchinjchisiga 2 n natriy gidroksid eritmasidan 2 ml soling. Shuningdek, probirkalarga natriy sulfit eritmasidan 1 ml dan qo’shing. Nima kuzatiladi? Kaliy permanganat eritmasi neytral, ishqoriy va kislotali muhitda qanday oksidlovchilik xossasiga ega bo’ladi ? Reaksiya tenglamasini tuzing.
Nazorat savollari
1. Qanday rеaktsiyalarga oksidlanish-qaytarilish rеaktsiyalari dеyiladi?
2. Quyidagi o`zgarishlarning qaysi birida oksidlanish va qaysi birida qaytarilish sodir bo`ladi? а) Br₂^o ® Br ^-1 в) Mn ⁺⁷ ® Mn⁺²
б) Mg^o ® Mg⁺² г) Cr⁺³ ® Cr⁺⁶
3. Quyidagi kеltirilgan rеaktsiyalardan qaysilari oksidlanish qaytarilish rеaktsyaisiga kiradi.
а) SnCl ₂ + FeCl ₃ ® SnCl ₄ + FeCl ₂
б) NH ₃ + H ₃ PO ₄ ® (NH ₄) ₃ PO ₄