Rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

3. Kumush nitrat sulfitlar bilan ta'sirlashganda oq rangli cho`kma hosil qiladi.Eritmada oldinortiqcha sulfit ion ishlirokida kompleks ionhosil bo`lib, so`ngraoqcho`kma tushadi:
SO₃^2-+ Ag⁺ →[AgSO₃]^-
[AgSO₃]^-+Ag⁺ →Ag₂SO₃↓
Cho`kma HNO₃ va NH₄OH da eriydi. Agar kompleks birikma eritmasi qaynatilsa, Ag metali ajraladi:
2Na[AgSO₃]→2Ag + Na₂SO₄ + SO₂
4. Mineral kislotalar suvda eriydigan va erimaydigan barcha sulfitlarni parchalab, sulfit angidrid hosil qiladi:
Na₂SO₃+2HCl→SO₂ + H₂O + 2NaCl
Ajralib chiqayotgan SO₂ ni topish uchun uning yodni yoki kaliy permanganat eritmasini rangsizlantirishidan foydalaniladi:
SO₂+ J₂+2H₂O→2HJ+H₂SO₄
4SO₂ + 2MnO₄^-+ 2H₂O→2MnSO₄ + 2H⁺ + H₂S₂O₆
Reaksiyani bajarishuchun og`zi tiqinbilan bilan berkitiladigan simon ikki tirsakli idishning bir tirsagiga kraxmal eritmasi qo`shib ko`kartirilgan, juda suyullirilgan yod eritmasi, ikkinchisiga bir necha tomchi sulfit erilmasidan solib, unga xlorid yoki sulfat kislota entmasidan qo`shing. Asbobni tiqinbilandarhol yopib, yod eritmasi rangining yo`qolishini kuzatiladi.Reaksiyani tezlashlirish uchun sulfitli tirsakni sekin qizdirishmumkin. Bunday idish bo`lmasa, ikkita probirka olib, ularningog`zini nay o`tkazilgan tiqinlarbilan bcrkiting. Tiqinlardagi naylarni shlangyordamida bir-biriga ulang. Birinchiprobirkaga kraxmalli yod eritmasidan solib, tiqinniyoping. Ikkinchi prabirkaga sulfit va kislota erilmalari solib, tiqinniberkiting.
5. Oksidlovchilarta'siridansulfition qaytarilib.oksidlovchi rangsizlanadi. Masalan, KMnO₄kislotali muhitda:
5SO₃^-+2MnO₄^-+6H⁺→5SO₄^2-+2Mn²⁺+3H₂O
ishqoriymuhitda:
3SO₃^2- + 2MnO₄^-+ 3H₂O→3SO₄^2- + 2MnO(OH)₂↓ + 2OH^-
ta'sirlashadi. Yod esa
SO₃^2- + J₂ +3 H₂O→ SO₄^3- + 2J^- + 2H⁺
ta'sirlashadi.