Rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidаgi toshkent dаvlаt pedаgogikа universiteti

Etrusklar bilan kurash.
Eramizdan avvalgi V- III asrlarda Rim senati Apennin 
yarim orolida harbiy bosqinchilik siyosatini olib borgan. Rimning boshqa Italiya 
xalqlari hisobiga jamoa yerlarini kengaytirish maqsadida bosqinchilik urushlari 
ikki yuz yildan ziyodroq davom etgan. Patritsiylar ham , mayda ziroatchilar ham, 
xullas butun Rim jamiyati urushlardan manfaatdor bo‘lganlar.
Eramizdan avvalgi VI asr oxirlarida etrusklar va Rimga qo‘shni Italik 
qabilalari ( sabinlar, ekvlar , volsaklar) Rimda yuz bergan siyosiy to‘ntarishdan 
foydalanib,Rim yerlariga bostirib kirgan. Bu payt Rim jamoasi etrusklar shahri 
Kluziga qarshi urush olib borgan.
Eramizdan avvalgi V asrda rimliklar etrusklarga qarshi hujumga o‘tganlar. 
Bir tomondan eramizdan avvalgi V asrda Rimdagi erkin aholining birlashishi, 
ikkinchi tomondan, etrusklarga qarshi shimoldan keltlarning hujumi tufayli 
rimliklarning ochiqdan-ochiq dadil istilochilik siyosatiga o‘tishiga imkon 

---

205
tug’ilgan. Eramizdan avvalgi V asrning 90-yillarida rimliklarning latinlar bilan 
tuzgan ittifoqi ham butun e’tiborni etrusklarga qarshi kurashga qaratishga imkon 
bergan.
Rimliklar Tibr daryosining o‘ng qirg’og’idagi Veyya shahriga qarshi 
otlanganlar. Rivoyatlarga ko‘ra, rimliklar bu kuchli shaharga qarshi uch marta 
yurish qilganlar. Ammo afsonalar mazmunidagi qarama-qarshiliklarga ko‘ra 
olimlar eramizdan avvalgi 406-396- yillardagi uchinchi urush to‘g’risidagi 
ma’lumotlarnigina bir qadar to‘g’ri deb topadilar. Bu urush shaharni o‘n yil qamal 
qilib turgandan keyin rimliklar g’alabasi bilan yakun topgan. Rimliklar Veyya 
shahrini tor- mor keltirganlar, aholisinbi esa qul qilib sotganlar. Uning hududi 
jamoat dalasi deb e’lon qilingan. Veyya o‘rnida to‘rtta qishloq tribasi tashkil 
etilgan. Ayni vaqtda Latsiyaga bostirib kirgan Rim qo‘shinlari , bir necha 
janglarda tog’larda yashovchi ekvlar va volsklarni tor-mor keltirganlar.
Eramizdan avvalgi V asr Rimning Tibr daryosi o‘rta qirg’og’ini istilo qilishi 
va Rim jamoasining latin jamoasi federatsiyasiga qo‘shilishi bilan tamom bo‘lgan.