Rivojlangan darslik lotin tayyor doc

 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

358
GLOSSARIY 
Turmush sifati
- kasal bo`lishlik, shaxsiy xavfsizlik, tabiiy muxit, ishsizlik, turli 
xil tovarlar va xizmatlarni iste’mol etish darajalari bilan belgilanib, eng muhimi umr 
uzoqligidir 
Yalpi ichki mahsulot
(YAIM) - ishlab chiqarish xajmi uning aholi jon boshiga 
to`g`ri kelishi hamda YAIMning tarmoqlar bo`yicha tuzumi, turmush darajasi va 
sifati bilan o`lchanadi.
Yuqori darajali ko`rsatkichga ega 24 mamlakat-
ajratilgan bo`lib, ularning 
aholi soni 13,5 %ga teng bo`lgan xolda umumiy yalpi mahsulotda 80%ga teng 
bo`lgan. 
Past darajali mamlakatlar -
soni 45 ta bo`lib, aholining miqdori 55 %ga teng 
bo`lgan xolda umumiy YAIMning 5%inigina tashkil etgan. Jon boshiga olganda 
YAIM 324 dollar bo`lib, yuqori darajali mamlakatlarga nisbatan 71 marta pastdir. 
Iste’mol xajmini taqqoslasak, bu ko`rsatkich bo`yicha tafovut 60 barobarga to`g`ri 
keladi. 
O`rta darajadagilarga nisbatan -
ham aholi jon boshiga YAIM 11 barobar va 
iste’mol xajmi bo`yicha esa 10 barobar yuqoridir. 
Bozor -
ц
ivilizatsiyali taraqqiyot maxsuli bo`lib, u inson iqtisodiy faoliyatining 
yuqori cho`qqisidir 
Bozor iqtisodiyoti
erkin harakatdagi, o`zini-o`zi boshqaruvchi va tartibga 
soluvchi ichki qudratga ega. Bu qudrat – kuch bozor munosabatlari, bozor 
mexanizmlaridir. 
Talab 
bozordagi eng muhim xodisa bo`lib, u inson shaxsiy manfaatidan kelib 
chiqadi va shunga xos iqtisodiylikni o`zida aks etadi. Talab insonga bevositalik, 
uning manfaatini bozorda ifodalash tufayli bozor iqtisodiyotining tub mazmuniga 
asosiy ta’sir ko`rsatadi va uning harakat yo`nalishini belgilab beradi 
Taklif 
mexanizmi ishlab chiqarish tomoni, uning bozorda ifodalanishidir. 
Buning ahamiyati nuqtai nazaridan talabdan keyingi muhim mexanizmlardir. 
Ayirboshlash, sotish uchun ishlab chiqarilgan tovarlar taklifni shakllantiradi. 
Raqobat kurashi
keng mazmunli, ko`p qirrali bo`lib, bozor iqtisodiyotining 
barcha davrlari, sohalari, tarmoqlarida yuz beradi