Rivojlangan darslik lotin tayyor doc

 
Xulosa qilib aytganda
, bozor iqtisodiyoti taraqqiyoti xalqarolik xususiyatini 
kukchaytirib, integratsiyalashuv va globallashuv jarayonlarini tezlashtirmoqda. 
Globallashuv tushunchasi butun jahon xo`jaligiga taalluqli bo`lib, bu bir-biriga 
bog`liqlik va qaramlik xolda jismoniy butunlikning bosqichma-bosqich shakllanishi 
va tuzilma siljishlarning jamg`arilib borishi jarayonidan iborat deyish mumkin. 
Bunda ayrim bo`g`imlar moliyaviy-iqtisodiy, ishlab chiqarish-texnik, axborot va 
aloqalar vositasida oldingi bosqichga nisbatan har tomonlama, ko`p miqdorli va 
chuqur xolda bog`lanib borish yuz beradi. Bu ishlab chiqarishning ancha yuqori 
darajadagi baynalminallashuvi bo`lib, xalqaro iqtisodiy munosabatlar milliy 
iqtisodiyotlar ta’sir etgan tarzda dunyo iqtisodiy birligini mustahkamlab boradi.
Hozirgi davrda bir qancha xalqaro iqtisodiy guruxlar yuzaga kelgan. Lekin 
ularning barchasini samarali faoliyat ko`rsatmoqda, deb bo`lmaydi. Shu bilan birga 
mustahkamlanib borayotgan xalqaro iqtisodiy integratsiyalashgan birlashmalar ham 
mavjud.
Keyingi 
yillarda 
Osiyo-Tinch 
okean 
mintaqasi 
(OTM)ning 
jahon 
iqtisodiyotidagi hissasi ortib bormoqda. Unga jahon YAIMning 60 foizi to`g`ri 
keladi. Ichki mintaqaviy savdo va investitsiya oqimi ustunlik bilan o`smoqda. Agar 
70 – yillarda OTMning geografik mamlakatlari tashqi savdoda yevropaga mo`ljal 
qilsa, 80-90 yillarga kelib OTM asos hisoblanadi va mintaqaviy o`zaro iqtisodiy 
aloqalar ahamiyatli bo`lib qoladi. OTM mamlakatlarining jahon savdosidagi hissasi 

---

347
40 foizgacha ko`tarildi. Bu mamlakatlar rivojlanish yo`liga o`tib, islohatlarni amalga 
oshirmoqdalar. Davlatlarni tartiblashtirish rollari o`zgarmoqda, bank sohasida, tashqi 
savdo erkinligi, chet investitsiya oqimi kabilarda ham ko`p o`zgarishlar yuz 
bermoqda. Bularning hammasi iqtisodiy rivojlanishga ijobiy ta’sir ko`rsatmoqda.
Mustaqillikning mustahkamlanib borishi, milliy iqtisodiyotlarning tiklanishi 
va rivojlana borishi sari bunday integratsiyaga muxtojlik ortib boradi. Lekin 
MDHdan boshqa mamlakatlarga eksport qilish qiyinchiliklarga duch kelib boradi. 
Bunda mahsulotlar sifati, xarajatlar darajasining yuqoriligi, xalqaro savdodagi 
raqobatbardoshlikning kuchliligi buning asosiy sababidir. Rivojlanishni ta’minlash 
bilan birga eski uzilib qolgan iqtisodiy aloqalarni tiklash, MDH mamlakatlari 
o`rtasidagi savdoni jonlantirish imkoniyatlaridan foydalanish mumkin. 
Iqtisodiy globallashuv va integratsiyaning kuchayib borishi jahon iqtisodiyoti 
va jahon iqtisodiy munosabatlari bilan bog`liq bo`lgan hamda jahon davlatlari, 
jamoatchiligi xal qilishi kerak bo`lgan muammolar ko`payib bormoqda. Bunday xolat 
xalqaro iqtisodiy tashkilotlarni yuzaga keltirib, faoliyatini kuchaytirmoqda. Chunki 
bunday muammolarni tezlik bilan oldini olish choralarini qo`llash talab etilib, avvalo 
buning institusional tuzumlari, doimiy harakatda bo`lish talab etiladigan 
mexanizmlarni yaratish ayni muddaodir. Xalqaro iqtisodiy tashkilotlarning maqsadi 
esa xuddi shulardan kelib chiqadi.