|
Har xil radiusdagi egriliklari bo’lgan tasmali, sortli metall, profillar rolikli eguvchi dastgohlarda egiladi.
Uch rolikli dastgohdan egri profillarni egishda foydalaniladi. Uning yuqoridagi roligini pastdagi ikkitasiga dastani aylantirish bilan sozlanadi, egish vaqtida zagotovka tepadagi va pastdagi roliklarga qisilgan holatda turishi kerak. Qisqichni zagotovka profillarining tokchalari bo’rtib ketmaydigan qilib o’rnatish kerak. Egishda roliklarga tushgan qirindi va boshqa chiqindilarni cho’tka bilan tozalash yoki lattada artib turish, profil zagotovkaga (ular alyumin
qotishmalaridan tayyorlanadi) quyuqroq moy surtish kerak.
Katta radiusdagi profillar uch rolikli dastgohda bir necha marta takror egiladi. Profil prokatni aylana yoyi yoki spiral bo’yicha egish uchun to’rt rolikli dastgohlardan foydalaniladi.
Quvurlarni har xil radiuslardagi yoylar yoki egri burchaklar bo’ylab, qo’lda yoki mexanizatsiya vositasida, issiq yoki sovuq, ichini qo’m bilan to’ldirilgan yoki to’ldirilmagan holda bukiladi. Egish usuli uning diametriga, materialiga va egilish burchagining qiymatig’a bog’liq.
Qizigan holda egish usuli diametri 100 mm gacha bo’lgan quvurlar uchun qo’llaniladi. Quvurni qizigan holda ichiga qum to’ldirib egishda dastlab, u qizdirilib, bir uchi metall yoki yog’och tiqin bilan berkitiladi. Egishda sodir bo’ladigan yorilish va shunga o’xshash holatlarning oldini olish uchun quruq qum teshiklari 2 mm li elakdan o’tkazilib, tosh va shag’aldan tozalanadi. Haddan tashqari mayda qum bu usul uchun yaramaydi, chunki u yuqori haroratda quvurning devoriga yopishib qolishi mumkin. Quvurni qum bilan to’ldirish uchun titratuvchi qurilmadan yoki bolg’adan foydalaniladi.
Quvurdagi qumning zichligini zarba berilgandagi tovushga qarab aniqlanadi. Agar zarba jarangsiz bo’lib eshitilsa, demak, qum yaxshi presslangan hisoblanadi. SHundan keyin quvurning uchini qizdirishda hosil bo’lgan gazning chiqib ketishi uchun teshigi bo’lgan yog’och tiqin bilan berkitish lozim.
Har bir quvurning diametri va materialini hisobga olgan holda egish burchagi qat’iy belgilangan bo’lishi zarur. Masalan, quvurni 900 burchak ostida egish lozim bo’lsa, qizdiriladigan qism uning olti diametriga teng bo’lishi kerak. Agar 600 bo’rchak ostida egish lozim bo’lsa, u holda to’rt diametri, 450 bo’rchak ostida esa uch diametr va hokazo.
Quvurning egiladigan qismi bo’r bilan belgilanadi. Bu ish tayyor andoza vositasida amalga oshiriladi. Qizdirib egishda jarohatlanmaslik uchun qo’lqoplardan foydalaniladi. Quvurlar kavsharlash lampalari yoki gaz alangasida qizg’ish tus olguncha qizdiriladi. Gorn bilan qizdirishda pista ko’mirdan foydalaniladi. Agar quvur mo’ljaldagi qizg’ish rangdan o’tib ketsa, biroz sovitiladi. Quvurni birinchi qizdirishdayoq egish kerak, aks holda qayta qizdirish metallning sifatiga ta’sir ko’rsatadi. Qizdirish jarayonida qumning isishiga alohida e’tibor berish lozim. Yetarli darajada qizdirilgan quvurning sirtida po’stloq hosil bo’ladi.
Ish yakunida tiqin chiqarilib, qum to’kib tashlanadi. Yetarli darajada yoki bir tekis qizdirilmagan quvurlarni egishda uzilish yoki burma hosil bo’lishi mumkin. Egilish sifati andoza bilan tekshiriladi. Payvandlangan quvurlarning choki tashqariga qaratib egiladi, aks holda chok «so’kilib» ketishi mumkin. Egiladigan quvurning uchiga diametri kattaroq bo’lgan quvurni egish joyiga yaqinroq qilib kirgizib, qo’l yordamida katta kuchlanish beriladi.
Mis va jes quvurlarni egish. Mis, jes quvurlarni sovuq holda egish uchun ular suyuqlashtirilgan kanifol, parafin yoki qo’rg’oshin bilan to’ldiriladi. Mis quvurlarni egishda ularni 600-7000S da qizdirib sovuq suvda sovutiladi. Sovuq holatda egish uchun to’ldiruvchi sifatida suyuqlashtirilgan kanifol, qizdirilgan usulda esa qum ishlatiladi. Jes quvurlarni sovuq holatda egish uchun 600-7000S da qizdiriladi. Dyuralyumin quvurlarni esa 350-4000S da qizdirib so’ngra havoda sovutiladi. To’ldiruvchi sifatida kanifoldan foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
