Reproduktiv salomatlik

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 84 
qarich…Xalq nima?Poda-ku,mol-ku.Qamchingni qirsillatsangchi‖.U butun umr 
qamchisini qirsillatib yashadi.BU qamchining dastidan ko‘plab begunohlar aziyat 
chekdi.Ulardan nochor insonlarni himoya qilguvchilar topilmadi.Hayoti davomida 
―ichki dushmanlarga‖ qarshi kurashdi. Eshonning farzandlari Hasan va 
Fotimaning,kuyovi To‘laganning o‘limi va achchiq taqdirga sabab bo‘ldi. 
Soatning onasi eri qatl etilgandan keyin birdan nomozxon bo‘lib qolib, joynamoz 
ustida o‘g‘liga insof so‘raydi,uzoqlarga surgun qilingan Eshon otani duo qiladi. 
―Otangning yo‘lidan borsang ,oq sutimni ko‘kka sovuraman ‖deydi ona astoyidil.Soat 
onasini jinniga chiqarib,bo‘rilikni tanlaydi.Bir o‘rinda uning o‘zi maqtanib:‖Men 
prinsp uchun onasidan kechgan odamman!‖-deydi.‖Prinsp‖ zamirida esa hokimlikka 
intilish yotadi.Komissar Soat G‘aniyev birinchi jahon urushida harbiy leytenant 
vazifasini bajarayotgan paytlari frontga ikkita qochoqni tutib keltirishadi.Ulardan biri 
Eshonning zurriyodi Hasan edi.Uni postni tashlab qochishda ayblashadi.Hasan 
Soatni tanib qolib undan yordam kutadi.Qo‘liga haqiqiy emas,yog‘och miltiq 
berishganini aytadi.Shu o‘rinda ham yozuvchi mahorati ko‘zga tashlanadi.Front 
hayotini o‘z ko‘zi bilan ko‘rmagan adib, u yerdagi kishilar ruhiyatini haqqoniylik 
bilan tasvirlab bera oladi.Urushdagi nohaqliklardan nochor qolgan begunohlar 
ruhiyatini jonli ifodalay oladi.Bu esa o‘z navbatida asarning ta‘sir darajasini 
oshiradi.‖Badiiy 
asarning 
bosh 
xususiyati-ta‘sirdorlik‖
15
ekanligini 
hisobga 
olsak,O‘tkir Hoshimov obraz nutqi orqali ko‘p bora emotsionallikni yuzaga keltira 
olgan. 
―-Nega qochding?Nega qurolingni tashlading? 
-Qurol?Qanaqa qurol?Husan irkit qo‘llari bilan yuzini artdi-Yog‘och miltiq 
berdi.Ustimga tank bostirib keldi…Qo‘rqib ketdim‖.
16
Soat kapitan qarab turganini 
ko‘rib uni shubhalantirmasligi uchun Husanni otib tashlaydi.Ammo uning ko‘zlari 
butun umr Soatni taqib qiladi.Asarda Soat G‘aniyev bilan bog‘liq yana bir voqea 
keltiriladi.Frontda bittasi nemis bilan kartoshka kovlaganini vaysab yurganmish 
degan signal tarqaladi.Borsa siyrak mo‘ylovli bir qozoq,Soat sekin gapga 
15
Izzat Sulton.Adabiyotshunoslikka kirish.-T.,O‘qituvchi,1986,209-bet 
16
O‘tkir Hoshimov .Tushda kechgan umrlar.-T.,meriyus,2015-yil,78-bet 

---