Reproduktiv salomatlik

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 85 
soladi.Nemis bilan kartoshka qazigani haqida so‘raydi.Ko‘pdan beri na o‘zbekcha
na qozoqcha gapiradigan insonni uchratmagan soldat sevinib ketadi.Ofitser bilan 
gaplashayotganini ham unutib,hamma gapni aytib beradi.Nemis ham odam ekanligini 
ta‘kidlaydi.Shu o‘rinda urushda qatnashotganinson tafakkurini naqadar soddaligini 
ko‘rishimiz mumkin.Soldat shu kungacha nemisni insoniylikdan yiroq,vaxshiy bir 
maxluqday tasavvur qilgan.Nemis bilan tanishgach u ham o‘zi kabi inson 
ekanligini,unda ham orzu-armon ,dard borligini,u ham urushdan nafratlanishini 
bilgach juda hayron qoladi.Nemis unga urush joniga tekkanini,uyini,uchta bolasini 
sog‘inganligini aytadi.Qozoq ham sakkiz farzndi borligini aytadi.Keyin ular u 
yoqqa,bular bu yoqqa ketaverishibdi.Soat G‘aniyev qozoq soldatni siquvga oladi. 
―-Qachon qochib o‘tadigan bo‘ding nemis tomonga?Soldat siyrak kipriklarini 
pirpiratdi. 
-Ne deysin?Bizde atpadiq,nemisde atpadi,jaxsi-qu…‖
17
Soat soldatni xoinlikda ayblab ottirib yuboradi.Urush ana shunday na millat,na 
qardoshlikni,na insoniylikni tan olmaydigan ko‘plab insonlarni tarbiyaladi.Dushman 
o‘qidan halok bo‘lish har bir askar uchun kutilgan qismat.Ammo ,o‘zinikilar 
tomonidan nohaqliklarga duch kelgan insonlar ham yo‘q emas.Soat G‘aniyev 
To‘laganni yapon razvedkachisi degan ayb bilan surgun qildiradi.Fotimaning ham 
o‘limiga sabab bo‘ladi.Ularning barchasi Soatning shaxsiy xusumati qurboni 
bo‘ladilar.Sho‘ro davrida o‘z mansabidan shaxsiy xusumati yoki ehtiyoji uchun 
foydalanganlar juda ko‘p edi. 
Oradan yillar o‘tib uylanadi.Ikki farzandli bo‘ladi.O‘g‘illaridan biriga harbiy 
ofitserni,ikkinchisiga to‘pponchaning nomini qo‘yadi.Mauzer va Mels.Vaqti kelib 
Mauzer otasining kirdikorlarini tushunib yetadi.Uni qotillikda ayblaydi va u bilan 
yashashdan or qilib uydan bosh olib ketadi.Kichik o‘g‘li Mels vatan xoini 
bo‘ladi.Komissar Soat G‘aniyev bularning hech birida o‘zini aybdor hisoblashni 
xohlamaydi.Ammo ich-ichidan buni his qiladi.U qurbonoy xolaning butun hayoti 
barbod bo‘lishiga sabab bo‘lgan edi.Bir kuni u ―Meni hech qarg‘aganmisan‖ deb 
so‘raydi undan.Asar yakuni ham Qurbonoy xola va komissar suhbati bilan 
17
O‘.Hoshimov.Tushda kechgan umrlar.-T., Meriyus.2015-yil,135-bet 

---