Reja: Og’iz bo’shlig’ida, me’da va ichakda ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari

Bolalarda tunda siydik tuta olmaslik, uning kelib chiqish sabablari.
Siydakni chiqarilishini reflektor boshqarilishi.
Siydik pufagiga tushayotgan 
siydik undagi bosimni oshiradi, bu esa pufak devorlaridagi retseptorlarni 
qo’zg’atadi.
Qo’zg’alish yuzaga kelib u orqa miyaning pastki qismida joylashgan siydik 
ajratish markazini qo’zg’atadi.
Bu yerdan impulslar pufak muskullariga kelib uni qisqarishga majbur qiladi, 
bu paytda sfinkter bo’shashadi va siydik, siydik pufagidan siydik chiqarish yo’liga 
tushadi. Bu o’z-o’zidan siydikni chiqarilishidir, bunday holatlar emadigan bolalarda 
kuzatiladi.
Katta bolalar voyaga yetgan odamlar singari o’z hohishlariga ko’ra siydik 
ajralishini to’xtatishi va ajratishi mumkin. Odatda ikki yoshli bolalarda faqatgina 
kunduz kuni emas, balki kechasi ham siydikni ushlab turish uchun shartli reflekslar 
hosil qilish mumkin. 
Bolalarda tunda siydik tuta olmaslik (Enurez).
 
Odatda 5-10 % bolalarda 13-
14 yoshgacha bo’lgan davrda kechasi siydikni o’z-o’zidan ajralishi eneruz 
kuzatiladi. Bu bolalarga xos bo’lgan kasallik, bu paytda bolani uyaltirmaslik, 
qo’rqitmaslik kerak, ammo davolash zarur. 
Kichik yoshdagi bolalar ko‘pincha kechasi uxlab yotgan vaqtida beixtiyor 
siyib qo‘yadi, shu sabab bilan kechasi siydik tutolmashk yoki enurez deb ataladi. 
O‘g‘il bolalarda bu hodisa qizlarga qaraganda ko‘proq uchraydi. Shunda ham qishda 
ko'proq kuz va bahorda kamroq bo‘ladi.
Uyquga yotish oldidan ko‘p suyuq ovqat (sut, choy, kofe va boshqalar) ichish 
kechasi siyib qo‘yishga yo‘l ochadi. Ruhiy kechinmalar, jismonan qattiq charchash 
va boshqa o'zgarishlar ham shunga ohb keladi.
Enurezning oldini olish yuzasidan ko’riladigan gigiena choralari avvalo 
siydik tutaolmay qolishiga yo’l ochadigan sabablarni bartaraf qilish, qat’iy kun 
rejimi va ovqatlanish rejimi (uyqu oldidan suyuq ovqat ichmaslik) dan iboratdir. 
Kechasi siyib qo’yadigan bolalar uchun maxsus parhez ishlab chiqilgan. Ayrim 
holatlarda eneruz, teri kasalliklari tufayli gijjalar bo’lganida ham rivojlanishi 
mumkin. Bolalarni tashqi siydik-tanosil organlarini toza holda saqlashni, uni issiq 
suv bilan yuvish, sovun bilan ertalab –kechqurun yuvinishga o’rgatish kerak. 
Kechasi siyib qo’yadigan bolalar o’z qilmishlaridan juda uyaladilar. Ular hech 
kimga aralashmaydilar, kechqurunlari esa uzoq vaqtgacha uxlay olmaydilar. Bu 
ularning charchashiga va uxlab qolgandan keyin darrov siyib qo’yishiga sabab 
bo’ladi.