Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:50]
ROBERT KIOSAKI
Maktabda yillar otib hech qanday malumot olmaganlari sabab odamlar moliyaviy muammolarga duch keladilar. Natijada ular pulga ishlaydilar lekin hech qachon pulni oziga ishlatishni organmaydilar deydi Robert.
Robert Amerikaga kochib otgan yaponlarning tortinchi avlodi bolib Gavayyada tugilib osdi. U mashhur pedagoglar oilasidan bolib otasi Gavayya hukumati taslim tarbiya komitetini boshqargan. Maktabni bitirib Robert Nyu-Yorkda oqishni davom ettirgan. Keyin harbiy dengiz flotiga xizmatga kirgan. Harbiy vertolyot uchuv chisi ofitser Robert Vetnam urushida qatnashgan.
Urushdan qaytib Robert oz ish faoliyatini boshladi. 1977 yili serfer nomli neylon hamyonlarini ishlab chiqaradigan kompaniya tashkil qildi. Butun dunyoga tarqalgan bu hamyonlar millionlab daromad keltirardi. Robert va uning mahsuloti «inglizcha soz» hatto kabi ma’lum va mashhur jurnallar sahifasiga tushdi. 1985 yil barcha ishlarini tashlab 7 davlatda oz faoilyatini olib boradigan xalqaro taslim kompaniyasini tashkil qildi. Bu kompaniya investitsiya va biznesga millionlab odamlarni orgatardi. U 47 yoshidan ozi yaxshi koradigan investitsiya bilan shugullanadi. Boylar va kambagallar orasidagi farqni ortaborishidan xavotirlangan Robert stoldi oynaladigan pul muomalasini orgatadigan CASHFLOW oyinini tuzdi. Ilgari bu oyin faqat boylarga ma’lum edi.
Robert kochmas mulk va kichik kompaniyalarni rivojlantirish bilan bir vaqtda oqitishga gayrat va kuchini sarflaydi.
Robertga Og Mandino Zig Zigler Entoni Robbins kabi gigantlar qatoridan faxriy orin berilgan. Yoki oz moliyangizni boshqarasiz. Yoki bir umr uning surnayiga oynaysiz. Siz yo pulning xojayini yoki pulni qulisiz. Robert 1 soatdan 3 kungacha davos etadigan darslar olib boradi.
U investitsiyaga birja faoliyati aksiyalar savdosiga oqitib boylar siri bilan tanishtiradi. Farzandlari badavlat bolishi uchun ularni oqitish kerakligini odamlarga uqtiradi. Robert kompaniyalarni ishga tushirish va sotishni orgatadi. Robertning faoliyati insonlarni moliyaviy bilimlarini oshirish mudrab yotgan moliyaviy daxolarini uygotishga qaratilgan. Butun dunyoga taniqli yozuvchi va orator Entoni Robbins u haqida bunday deydi. Robert Kiosakining odamlarni oqitish boyicha olib borayotgan ishlari oqil dono bolib insonlar hayotini ozgartirishga qodir.
Men uning faoliyatini Ikkala qolim bilan ma’qullayman va olqishlayman. Hozirgi ulkan iqtisodiy ozgarishlar davrida R. Kiosaki olib borayotgan ishlar bebahodir.
ROBERT KIOASAKI O'QITISH MAHSULOTLARI REKLAMASI.
Pul dunyosida uch xil daromad turi mavjud.
1.Ishlab topilgan daromad
2.Passiv daromad
3.Portfolio daromad
Mening haqiqiy otam oqi ish top deganida ishlab topiladigan daromad olishni tavsiya qilgan edi. Boy otam esa boylar pulga ishlamaydi ular pulni ozlariga ishlashga majbur qilishadi deb orgatganida passiv daromad va portfolio daromadlari haqida gapirgan edi. Passiv daromadi kochmas mulkni investitsiya qilib olinadigan daromad. Partfolio daromadi aksiya obligatsiya qimmatbaho qogozlar oldi-sotdisidan olinadigan daromad. Bunday daromad Bil Geytsni eng boy odam qilgan. Boy otam aytardi boy bolish kaliti ishlab topilgan daromadni tezda passiv yoki portfolio daromadiga aylantirish (konvertatsiya) ishlab topilgan daromadga eng kop soliq tolanadi. Passiv daromadga kamroq soliq tolanadi. Pulni ozingizga ishlatishga majbur qilishingiz sabablaridan biri shunda.
Meing naqd pul harakati kvadranti kitobimda biznes olamidagi tort xil tipdagi odamlar haqida soz boradi. Boy otam ishchi
* kichik mustaqil biznes bilan shugullanuvchi katta biznes egasi investor. Kitobda ular orasidagi farq Boy otam va * sektorlaridan V va I sektorlariga otish yollari haqida batafsil yozilgan. Mening uchinchi investitsiya qiluvchilarga bos otamning korsatmalari kitobimda ishlab topilgan daromadni passiv yoki portfolio daromadiga korvertatsiya qilish (aylantirish) haqida batafsil yozilgan.
Boy otam aytardi haqiqiy investor vazifasi ishlab topilgan daromadni zudlik bilan passiv yoki portfolio daromadiga aylantirish uchun. Nima qilayotganingizni bilsangiz investitsiya qilish siz uchun bexavotir ishga aylanadi.
Moliyaviy erkinlik kaliti.
Moliyaviy erkinlik kaliti ishlab topilgan daromadni tezda passiv yoki portfolio daromadiga aylantirishdadir. Mening boy otam Mayk va meni bunga oqitish uchun ozini kop vaqtini sarfladi. Bu bilimga ega bolganimiz uchun men va ayolim Kim moliyaviy erkinlikka erishdik endi kop mehnat qilishimizga hojat qolmadi. Bugun biz ozimizga yoqqan ish bilan mashgulmiz. Passiv daromad olish uchun mablaglarimizni kochmas mulkka investitsiya qilamiz portfolio daromadlari olish uchun qimmatbaho qogozlar aksiyalar savdo-sotigi bilan shugulanamiz.
Hamkorimiz Sharon L Letcher bilan birgalikda kompaniya tuzib moliyaviy bilimni oshirishga yonaltirgan kitoblar bosib chiqaramiz.
Audio video kassetalar stol oyinlarini tarqatamiz. Oqitish mahsulotlarimiz yordamida odamlarni moliyaviy bilimdonlikka orgatamiz. Biz ishlab chiqqan stol oyini juda muhim chunki ular kitob orgatolmaydigan narsalarga orgatadi. Oylaymanki velosipeda uchishni kitobdan oqiganimiz bilan velosipedda ucholmaysiz toki velosipedni ozida mashq qilmaganingizga. Bizning stol oyinlarimiz ham xuddi shunday. CASHFLOW 101 kattalar uchun CASHFLOWesa bolalar uchun moljallangan. Oyinlar investitsiya qilish ishlab topilgan daromadni passiv va porfolio qilish ishlab topilgan daromadni passiv va portfolio daromadlariga aylantirish. Xojalik yuritishni analizi moliyaviy bilimdonlikka orgatuvchi dunyodagi yagona oyin hisoblanadi.
CASHFLOW 202 oyini CASHFLOW101 oyinining murakkablashtirilgan varianti bolib stoli bir xil 101ni tola ozlashtirganlar 202 da otishi mumkin.
CASHFLOW 101 va CASHFLOW investitsiya asoslarini orgatsa CASHFLOW 202 oyini esa investitsiyaning texnik tomonlarini orgatadi.
Investitsiyaning texnik tomonlari ilgor savdo usullari qimmatbaho qogozlar va tovarlarni qoplanmaydigan muddatga sotish sotuvdan oldin sovgali (optsion pokupatelya) sotuvdan keyin sovgali (optsion prodavtsa) ikkiyoqlama sovgali (dvoynoy optsion). Savdo turlarini oz ichiga oladi. Bu savdo turlarini biladigan odam bozor kotarilganda ham pasayganda ham savdodan toxtamaydi. Haqiqaiy investorlarning boshqalarga nisbatan kop pul topishini sabablaridan biri ularni boshqalarga nisbatan oz kuchlariga ishonishlarida. Boy otam ular oz kuchlariga ishonadilar chunki yutqazib qoyishdan chochimaydilar derdi. Mayda va orta investorlar ozlarini yo`qotishlaridan muhofaza qilaolmaydilar.
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:51]
CASHFLOW202 oyinini esa xuddi shunga orgatadi. Eng boy amerikalik investor Uorren Baffet shunday deydi Nima qilayotganingizni bilmasangiz xavotirli tavakkal kelib chiqadi.
Bazan sizning oyinlaringiz juda qimmat degan gaplarni eshitib qolaman. CASHFLOW 79$, CASHFLOW101 195 $, CASHFLOW 202 145 $, bu Amerikadagi narxlar. Barcha oqitish mahsulotlarimiz bu mukammal oqitish programmkalari bolib oz ichiga audio videokassetalar kitoblarni oladi. Kam miqdorda ishlab chiqarilgani uchun ular qimmat turadi. Oyin qimmat deb menga tanbeh berishganda men bunday javob beraman. Oyin haqiqatda qimmat ayniqsa kongil ochar oyinlarga nisbatan. Ichimda qoshib qoyaman Oxiri nimabilan tugashini bilmasdan qilgan investitsiyada siz bunga nisbatan minglab marta kop yoqotishingiz mumkin. oyin narxlari haqida kimningdirmingillashini eshitsam Boy otamni gaplarini eshitganday bolaman. Agar boy bolishni istasangiz qaysi daromad turiga ishlashingizni bilang uni saqlab qolish va yoqotishlardan muhofaza qilishni organing. Daromad turlari orasidagi farqni bilmasangiz daromadni olish va uni himoya qilishni bilmasangiz bir umr kop ishlab imkoniyatingizga nisbatan kam daromad olib yashaysiz.
Boy otam ning birinchi darsi Boylar pulga ishlamaydilar. Ular pulni ozlariga ishlashga majbur qilishadi yoki ishlab topilgan daromad- siz ishlab topgan pulingiz. Passiv va portfolio sizga ishlaydigan pul.
Bir daromad turidan ikkinchisini ajratabilish mening hayotimda muhim bolgan. Gapimni Robert Frost sherining oxirgi misrasi bilan tugataman. Hamma ish shunda edi.
Qaysi oqitish usuli eng yengil va eng yaxshi? 1994 yili moliyaviy erkin bolganimdan song boy otam meni nimaga orgatgan bolsa shuni odamlarga orgatish yolini qidira boshladim. Hech narsa kitob oqishda olgan bilimingizdan kop bilim bermaydi. Lekin kitobda oqiganingiz bilan velosipedda uchishni organolmaysiz. Mening Boy otam bizni kop marta qaytarish usuli bilan oqitdi. Shuning uchun men oqitib orgatadigan stol oyinini tuzdim. Bu oyin qaytarishga asoslangan. Oyin orqali oqitish eng yengil va eng yaxshi ekaniga men shak-shubhasiz ishonaman, hatto murakkab predmetlarni oqishda ham bu usul jdua samarali. CASHFLOW oyinlari sizga passiv va portfolio daromadlarini qolga kiritishni orgatadi. Biz sizga quyidagi imkoniyatni beramiz siz oyinni sotib olasiz va 90 kun davomida dostlaringiz bilan kamida 6 marta oynang. Agar hech narsani organmagan bolsangiz yoki oyin siz uchun haddan tashqari murakkab bolsa oyinni yaxshi holatida qaytarib bering. Biz sizga pulingizni qaytarib berishdan xursand bolamiz. Kopchilik oyinni kamida 2 marta oynab uning qoida va strategiyasini ozlashtirib oladi. Keyingi oyinlar sizga rohat bagishlab tezroq oqiy boshlaysiz. Agar siz CASHFLOW oyinini sotib olib oynamasangiz bu albktta siz uchun qimmat. Agar bu oyinni juda bolmaganda 6 marta oynab organib olsangiz CASHFLOW bebaho!
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:52]
SHARON LECHTER
Rafiqa uch bolaning onasi oyinchoqlar ishlab chiqarish va nashriyot ishlari boyicha maslahatchi biznesmen Sharon Letcher oz mahorati va kuchini taslim-tarbiya ishlariga yonaltirdi.
U Florida davlat universitetini tugatib buxgalter hisobi boyicha ilmiy darajaga ega boldi. yirik buxgalteriya firmasida ish boshlagan sharon kompyuter ishlab chiqaruvchi kompaniyasida buxgalter milliy sugurta kompaniyasining soliq soliq direktorii vazifalarida ishlab Viskonsiyadagi birinchi regional ayollar jurnalini asochisi va egalaridan biriga aylandi. Farzandlari osishi bilan Sharon ularga yaxshi malumot berishga harakat qildi. Gapiruvchi kitoblar ixtirochisi bilan hamkorlik qilib ularni butun dunyoga tarqalishiga erishdi. Gapiruvchi kitoblarni sotishdan tushgan daromad millionlab dollarni tashkil qildi. Bugunda u yangi texnologiyalarni rivojlantirish pionerii kitoblarni bolalar hayotiga qaytadan kiritish ustida tinimsiz mehnat qilmoqda. U farzandlarini yaxshi oqitishga undab chiroyli va bexato yozish oqish matematika kompyuter bilimdonligi va boshqa fanlarni oqitdi.Hozirgi taslim berish sistemasi bugungi global texnologiya ozgarishlar davomida oldiga qoyilgan vazifa uddasidan chiqolmaydi. Biz maktab bilimlari bilan birgalikda moliyaviy bilim berishimiz zarur toki ular kelajakda farovon hayot kechirsin.
Boy ota kambagal ota Naqd pul harakati kvadranti kitoblarini yozishda Robert Kiosakiga hamkorlik qilgan Sharon Letcher oz malumotlarini oshirishga qiziqqan insonlarni oqishga yordam beradigan jihozlarni yaratishda tinmay mehnat qilmoqda.
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:54]
Ushbu kitob farzandlarining
eng asosiy oqituvchilari – butun
dunyo ota-onalariga bagishlanadi.
KIRISH SOZI
SHUNDAY ZARURAT MAVJUD
Hozirgi zaminda hayot kechirish uchun maktablar farzandlarimizni yetarlicha tayyorlamoqdamiz. Oqi yaxshi bilim egasi bolsang yuqori daromadli ishga ega bolsan deyishardi mening ota-onam. Hayotda kekrakli yutuqlarga erishishimiz uchun meni va akamni oliy malumotli qilish ota-onamning asosiy maqsadi edi. Nihoyat men 1976 yili Florida Davlat universitetining eng yaxshi talabalari qatorida imtiyozli diplom bilan tugatdim. Ota-onam maqsadlariga yetishdilar. Bu hodisa ota-onam orzularining gul tojisi edi. Meni big 8 firmasiga ishga qabul qilishdi va men lavozimda yuqori kotarilishni sabrsizlik bilan kutmoqda edim.
Mening turmush ortogim Maykl ham shu yolni bosib otdi. Biz ikkimiz ham ishiga masuliyatli ortacha daromadli ishchilar oilasidan chiqdik. Maykl ham imtiyozli diplom oldi, hatto ikkita birinchisi injener ikkinchisi esa yurist diplomi. U tezda Vashingtondagi patentlarga mutaxassislashgan mashhur yuridik firmaga ishga qabul qilindi va uning kelajagi porloq oz muddat ishlab yaxshigina nafaqaga ega boladiganday korinar edi.
Lavozimlarimizda yuqori kotarilgan bolsak ham bu biz kutgan natijalarni bermayotgan va beminnat nafaqadan darak yoq edi. Bizning Maykl bilan namunali oilamiz uchta farzandimiz bor. Men bu haqida yozayotganimda farzandlarimning ikkitasi kollejda biri esa orta maktabda oqimoqda. Biz ularning yaxshi oqishlari uchun barcha imkoniyatlarni ishga solar edik.
1996 yilning bir kuni farzandimning biri maktabdan umidsiz holda kirib keldi. Nima uchun men hayotimda kerak bolmaydigan fanlarni organishgna oz vaqtimni sarflashim kerak der edi u. Chunki senda yaxshi bilim bolmasa kollejga oqishga kirolmaysan dedim men oylamasdan. Kollejda oqish meni uncha qiziqtirmaydi men boy bolmoqchiman dedi u.
Agar kollejni tugatmasang yaxshi ish topolmaysan. Yaxshi ishing bolmasa qanday qilib boy bolmoqchisan dedim men unga onalarga xos qaygurib. Oglim yuzida zerikish alomati bilan boshini qimirlatib istehzoli kulib qoydi. Bunday munozaralarni birinchisi emasdi. U boshini quyi solib nigohini olib qochdi. Ona nasihati inobatga olinmadi. Oglim aqlli irodali bolishi bilan birgalikda yaxshi tarbiya olgan muloyim yigitcha edi.
Onajon deb boshladi u endi nasihat eshitish mening navbatim edi.
Siz zamondan orqada qoldingiz.
Atrofingizga bir qarang boylar yaxshi malumotli bolishgani uchun boyib ketishgani yoq. Maykl Djordan va Madonnaga qarang. Hatto Bill Geyts Garvard universitetidan haydalgan bolishiga qaramasdan Maykrasoftni tashkil qildi. Hozir u 4- yoshda bolishiga qaramay Amerikadagi eng badavlat odam. Yiliga 4 mln AQSh dollari oladigan beysbol oyinchisini aytmaysizmi holbuki uni yoshligida aqli raso emas deb hisoblashardi.
Uzoq sukunatdan song menga ota-onam qanday nasihat berishgan bolsa, men ham farzandlarimga oshanday nasihat qilayotganimni anglab yetdim. Dunyo ozgarmoqda nasijatlar esa osha osha. Hozirgi vaqtda oqimishli insonlarning barchasi ham kutilgan yutuqlarni qolga kiritayotgani yoq, buni esa farzandlarimizdan boshqa hech kim nazarga olmayotganday tuyuladi.
Onajon davom etdi u. Men otam va siz kabi zor berib ishlashni xohlamayman. Sizlar ma’lum miqdorda pulga egasiz, biz hamma qulayliklari bor katta uyda yashaymiz. Agar nasihatingizga binoan sizlar kabi zor berib ishlab pul topsam koproq soliq tolash va qarzlarni yopish bilan ovora bolib qolaman. Bugungi kunda bexavotir kelajakni taminlovchi ish yoq.
Hozirda kollejni tugatayotganlar sizlarning davringizga nisbatan ancha kam ish haqi olishlarini yaxshi bilaman. Shifokorlarga qarang. Ular avvalgi daromadlariga umuman yaqin kelmaydilar. Ishdan ketganimdan song sotsial himoyaga va yetarli nafaqaga ega bo`lmasligimni ham yaxshi bilaman. Shuning uchun menga yangicha javoblar kerak.
U haq edi. Unga yangicha javoblar zarur.
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:54]
Ota-onalarim nasihati 1945 yilgacha tugilganlar uchun togri bolsa bordir ammo yangi avlod uchun bu nasihatlar foydasiz, hatto zararli bolishi muqarrar. Men endi farzandlarim bilan avvalgiday gaplasholmas edim. Maktabga bor yaxshi oqi va seni taminlaydigan ish top bu gaplar endi eskirdi. Farzandlarim taslim olishini boshqarishning yangi yollarini qidirish zarurligini tushunib turibman. Ona va buxgalter ekspert sifatida men farzandlarimning maktabda olgan moliyaviy bilimlari yetishmayotganini yaxshi his qilaman.
Maktabni bitirmasdanoq kopchilik zamonaviy yoshlar kredit kartochkalariga egalar vaholangki ularni pul bilan muomalaga investitsiya qilishga hech kim orgatmagan kelajakda esa yana osha kredit kartochkalardan boshqa narsa korinmaydi. Korimsiz maqsadli moliyaviy bilimsiz pulni qanday ishlashini bilmaydigan yoshlar xarajatlari daromadlariga nisbatan kop bolgan bu dunyo bilan yuzma-yuz chiqishga hali tayyor emaslar.
Mening katta oglim kollej birinchi kursidayoq kredit kartochkalari boyicha qarzga botib ketganida men unga qarzlardan qutulish yollarini orgatibgina qolmasdan moliyaviy masalalarni hal qilish usullarini axtara boshladim.
Kunlardan birida turmush ortogim oz ofisidan menga qongiroq qildi. Mening oldimda bir odam otiribdi sen u bilan uchrashishing zarur deb oylayman dedi uning ismi Robert Kiosaki u ishbilarmon va investor unga bitta oqitish orgatish ishlarini boshlab yuborish uchun patent kerak. Bilishimcha bu seni anchadan beri qiziqtiradi.
Haqiqatda bu meni anchadan beri qiziqtirayotgan narsa edi.
Robert Kiosaki tuzgan yangicha oqitish maxsuloti Cashelow pul oqimi test oyinidan turmush ortogim Mayk juda tasirlanib ikkalamizni prototip testida qatnashishimizni kelishib olgan. Bu oqitadigan oyin bolgani uchun men mahalliy universitet birinchi kurs talabasi bolgan yoshli qizimni ham testda qatnashishini sorab uni roziligini oldim. Testda uch guruxga bolingan 15 kishi qatnashdi. Mayk haq edi.
Haqiqatda bu men kopdan beri izlagan oqitish orgatish mahsuloti edi. Oyin tartibi qanday oyin rangli monopoliyani eslatadigan taxtani ortasiga chizilgan doskada oynaladi. Unda ikkita trek (yolakcha) bolib birinchisi ichki trek. Ikkinchisi tashqi trek deb ataladi. Kalamushlar poygasi deb atalgan bu oyinda qatnashuvchi ichki trekdan (yolakchadan) tashqi treka chiqib olishi kerak. Tashqi trek tezyurar trek deyiladi.
Robertning fikricha tezyurar trek boy odamlardan haqiqiy hayotdagi oyinini eslatadi.
Kalamushlar poygasini qanday koz oldiga keltirayotganini Robert quyidagicha tushuntirib berdi. Agar siz ortacha malumotli kop ishlaydigan odamlar hayotiga nazar solsangiz ular bir xil yoldan yurishini korasiz. Bola tugiladi maktabga boradi magrur ota-onalar chunki farzandlari aslo darajada oqib bilimli bolmoqda va ularni kollejga qabul qilishadi. Kollejni tugatgach balki ilmiy darajaga ega bolishi ham mumkin, keyin xuddi programmalanganday harakat qiladi.
Xavfsiz ishonchli mansab yoki ish qidiradi. Ishlaydi pul topadi, boshqa odamlar bilan aloqada boladi. Oziga juft topadi uchrashib yuradi bazan uylanadi. Uylanganlar hayoti chiroyli chunki ikkovi ham ishlaydi. Daromadlari ikki barobar kop. Ular ozlarini omadli inson hisoblashadi va kelajakda porloq korinadi. Uy mashina televizor sotib olish dam olishga borishni nihoyat farzand korish istagi paydo boladi. Natijada mablagga bolgan ehtiyoj ortadi. Baxtli juftlik oz ishlarini zarurat deb tushunadi va koproq ishlay boshlashadi mansab pogonalaridan kotarilib daromadlarini oshirishga harakat qilishadi. Farzandli bolgach uyni kattasiga ehtiyoj tugiladi. Ular yanada koproq ishlashadi yaxshi mutaxassis hisoblanib hurmatga sazovor bolishadi. Koproq pul ishlash maqsadida qayta oqishadi maxsus bilimga ega bolishadi bazan ikkinchi ish olishadi. Ularning daromadlari ortadi lekin bir vaqtda tolanadigan soliqlar ham kopayadi katta uy soligi sotsial taminot soliqlari va boshqa soliqlar orta boradi. Odamlar hayron kerakligicha daromad qilayotganday lekin pullari qumga shimilgan suv kabi yoq bo`ladi.
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:54]
Ular qandaydir davlat obligatsiyalarini sotib olishadi. Kredit kartochkalariga turli mahsulot olishadi.
Mana farzandlari 5-6 yoshga toldi ularni kollejda oqitish uchun mablag tejash kerak bir vaqtda ozlarini yoshi ulgayganda ishlatish uchun mablag yigish zarur. Shunday qilib baxtiyor juftlik 35 yoshga yetib umrining oxirigacha kalamushlar poygasi qopqoniga tushib qoladi. Odamlar korxona kompaniyalar egalariga davlat soliqlarini tolashga bankdan olgan qarzlarini yopishga ishlaydilar shu bilan birgalikda ular oz farzandlariga yaxshi oqishga bilim olishga daromadli ish qidirishga maslahat berishadi. Odamlar pul nimaligin tushunishmaydi va bir umr mehnat qilishadi lekin korxona kompaniyalar egalari pul nimaligini yaxshi tushunadilar va odamlar soddaligidan foydalanadilar.
Bu jarayon keyingi avlodda yana qaytariladi. Aynan shu jarayonni kalamushlar poygasi deb ataladi. Kalamushlar poygasida yutib chiqishning yagona yoli mablagni hisob-kitob qilish va investitsiyalashni organishdir. «Big 8» kompaniyasida buxgalter-ekspert bolib ishlagan tajribali xodim sifatida men Robert Kiosaki test oyiniga qoyil qoldim, chunki u bu ikki predmetni organishni qiziqarli oyin tarzida olib boradi. Bu jarayon yaxshi niqoblangan bolib biz kalamushlar poygasida yutib chiqish ustida ishlab turib bir vaqtda men qizim bilan mavzularda suhbvtlashib test oyini tushgacha chozilganini sezmay qoldik.
Buxgalter-ekspert sifatida menga bu testda qatnashish oson kechdi. Chunki bu oyinda daromad balans hisobotlari talab qilinadi. Menda qizimga oyinda qatnashayotgan boshqalarga yordam berish, tushunmagan joylarini orgatish imkoniyati bor edi. Kalamushlar poygasi test oyinida yutib chiqqan birinchi va yagona men boldim. Oyin uch soat davom etdi. Men 50 minut davomida bu ishni uddasidan chiqdim. Biz bilan birgalikda bankir ishbilarmon kompyuter programmalovchi bor edi. Ularning hayotda eng zarur bolgan mablag hisobi va investitsiyalash haqida tushunchaga ega emasliklari meni hayron qoldirdi. Ular hayotlarida moliyaviy ishlarini qanday boshqarishlari meni qiziqtirdi. Men qizimni tushunsam boladi u endi 19 yoshga kirdi tajribasiz lekin qizimdan ikki barobar katta tadbirkorlarni tushunish qiyin edi. Kalamushlar poygasida tashqi treka chiqib olganimdan song qolgan ikki soat davomida qizim va katta boyvachchalarni kubik tashlab fishkalarni surishini kuzatib turdim. Bu oyinda barcha oqib organayotganini korib xursand bolsam, kopchilikni oddiy hisobot va investitsiyalash togrisida malumoti yoqligidan xavotirlanardim. Ular daromad hisoboti va balans ortasidagi aloqani tushunolmay qiyinchiliklarga duchor bolishardi. Ular turli mahsulotlarni sotib olishardi va sotishardi lekin har bir oldi-sotdi ularning oylik pul oqimiga tasir korsatishini unutib qoyishardi. Bu dunyoda millionlab chunki ularni bunga hech kim orgatmagan. Stol atrofida otirganlar yutish maqsadida xursand bolib oynashadi. Oyin tugaganda Robert bizga 15 minutlik dam berdi va biz ozaro munozara qilib tanqidiy fikrlar ham eshitdik. Yonimdagi tadbirkorga oyin yoqmadi xursand ham bolmadi.
Menga bularni bilish shart emas dedi u men buxgulter bankir advokatlarni ishlataman va ular menga korxonamdagi moliyaviy vaziyatni tushuntirib borishadi. Robert unga qoshilmadi : bilasizmi buxgalterlar orasida boyvachchalari kam. Advokatlar bankirlar birja brokerlari kochmas mulk brokerlari kop bilimdon bolishlariga qaramasdan boylari kamdan-kam. Chunki maktablarda boylar biladigan narsaga orgatilmaydi. Koproq biz ular maslahatidan foydalanamiz. Lekin siz kunlardan birida kochada avtomobilda ketayotib tirbandlikka duch keldingiz. Hech narsa qilolmay u-bu tomonga alanglab qaraysiz o`ng tomoningizda buxgulter chapingizda esa bankir ham tirbandlikda qolgan. Bu nimanidir anglatadimi?
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:54]
Kompyuter programmalovchi ham oz fikrini bildirdi. Men bunga orgatadigan programma sotib olishim mumkin. Bankir esa bularni qachonlardir oqiganman lekin hayotda buni qanday bajarilishini bilmas ekanman. Endi bilaman. Men kalamushlar poygasida tashqi treka chiqib olishim zarur. Qizimning mulohazalari esa meni quvontirdi. Men bu oyin orgatmoqchi bolgan narsani maza qilib organdim. Endi men pul qanday ishlashi va invertatsiyalashni bilaman. Endi men kasb tanlashda ish haqi imtiyozlar bexavotir hayot tarzi haqida bosh qotirib otirmayman. Agar bu oyin orgatayotgan narsani bilib olsam kasb tanlashda erkin qalbim istaganini tanlayman. Menga endi biror biznesni yurgizishda kerak boladigan ishchi konikmalarini organish zarurati qolmaydi. Kopchilik tengdoshlarimdan farqli olaroq men kasb tanlashda sotsial taminot va turli garantiyalar xaqida qaygurmayman.
Oyindan song Robert proekti haqida munozara qilish uchun keyinroq uchrashishga kelishib oldik. Robert oz oyini orqali kopchilikka moliya va investitsiya masalalarini organishni kozda tutganligini bilib uning bu sohada yana qanday rejalari borligi bilan qiziqdim. Robertni ayoli bilan birgalikda taklif qildik. Bunday uchrashuv birinchi bolsa ham biz bir-birimizni 100 yildan buyon taniydigan qadrdonlardek his qildik. Biz turli mavzularda sport teatr restoranlar sotsial iqtisodiy nashrlar va dunyoni qanday ozgartirish haqida suhbatlashdik va kop masalalarda bir-xil fikrlashimiz sezildi. Amerikaliklarning kopchiligini nafaqaga yigadigan mablaglari kamligi sotsial taminot sogliqni saqlash va boshqa sohalardagi muammolar faqat nafaqaga ishonib yashashni durust emasligi haqidagi suhbat kop vaqtimizni oldi. Amerikada va butun dunyoda kambagallar va boylar orasidagi farqni keskin osib borishi. Robertni hayajonga soladi. 47 yoshida davlat ishidan ketgan Robert oz kuchi bilan oqib organdi. Kop yutuqlarga erishdi. Savdo sotiq korxonasiga ega dunyo kezib investitsiya bilan mashgul boldi. Dunyo ozgaryapti lekin taslim va tarbiya ozgarmaganligini Robert yaxshi biladi. Robert fikricha farzandlarimiz yillab vaqtlarini hayotida kerak bolmaydigan fanlarni organishga sarflaydilar. Bugun eng qorqinchli maslahat yaxshi oqi ilm ol yaxshi ish top derdi Robert. Eski maslahat yomon maslahat. Agar siz Osiyoda Yevropada Janubiy Amerikada nima bolayotganini bilganingizda juda xavotirga tushardingiz. Agar farzandingizni kelajagini moliyaviy barqaror bolishini istasangiz eski qoidalar asosida oyin qilmang. Bu juda xavfli. Eski qoidalar deganda nimani tushunasiz deb undan soradim.
Menga oxshagan odamlar qolganlarga nisbatan boshqacha qoidalar tizimidan foydalanib oyin qiladi dedi u. Korporatsiya ishchilarni qisqartirish haqida elon qilganida nima sodir boladi.
Ishchilar ishdan boshatiladi. Oilalar qiynaladi ishsizlik darajasi ortadi dedim men.
Kompaniyaning birjadagi ahvoli qanday boladi. Ishchi kuchini qisqartirish elon qilinganida birjada aksiyalar narxi kotariladi dedim men. Avtomatlashtirish yoki ishchi kuchini qisqartirishni hisobiga mehnatga tolanadigan haq qisqaradi. Korxona foydasi kopayadi bu bozor iqtisodiga xos. Togri dedi Robert Aksiya narxi yuqorilashsa menga oxshagan aksionerlar yanada boyroq boladi. Ishchilar yutqazadi korxona egalari investorlar aksionerlar yutadi mana shuni boshqacha qoidalar tizimi deb aytiladi.
Robert ishchi bila nish beruvchi orasidagi farqni izohlash bilan birgalikda oz taqdirini ozi hal qilish yoki oz taqdirini kimgadir topshirish orasidagi farqni ham tushuntirib berdi.
Nega bunday bolayotganini kopchilik tushunishi qiyin lekin bu holat notogri ekanligini hamma tushunadi dedim men.
Aynan shuning uchun farzandingizga yaxshi oqi maslahati unchalik togri emas dedi Robert.
Maktab sistemasi farzandlarimizni hozirgi zamon talabiga javob beradigan tarzda tayyorlab beradi deb kutish notogri boladi. Har bir bola ko`proq va har-xil taslim olishi zarur. Bolalar qoidalarni turli xil qoidalar tizimini bilishi kerak.
Maxmudov Umidjon, [Пн 18.04.22 7:54]
Boylar pul qoidalari boyicha oyin qiladilar qolgan 95 % xalq uchun qoidalar boshqacha. Bu qoidalarni 95 % xalq maktabda va uyida organadi. Shuning uchun bolaga koproq oqi ish top deyaverish xavfli. Bolaga hozir murakkab taslim zarur. Maktab taslim sistemasi oziga yuklangan vazifani bajarmayapti.
Maktablar qancha kompyuter ornatmasin qancha pul sarflamasin ozi bilmagan predmetni boshqalarga orgatolmaydi. Ota-onalar maktab orgatmagan predmetni orgatolmaydi. Bola zerikmaydigan tarzda uyga hisob-kitobni qanday orgatasiz.
Siz ota-onalar ozingiz bilmagan xolda bolaga investitsiyani qanday orgatasiz? Men oz farzandimni bexavotirlik oyiniga oqitishiga emas tez fikrlash oyinini lozim deb bilaman. Xosh qanday qilib bolaga moliya pul investitsiyani orgataolasiz deb soradim Robertdan. Qanday qilib bu ishni ota-onalarga yengillashtirish mumkin holbuki ular ozlari hech nimani bilmasa. Men bu predmet boyicha kitob yozdim dedi Robert.
Qani kitob soradim men
Kompyuterimda. Kompyuterga tushirganimga ancha vaqt boldi faqat bolakcha-bolakcha tarqoq holda men unga qoshimchalar kirityapman lekin uni tartibga keltirganim yoq. Men avvalgi kitobim kopchilikni sevib oqiydigan kitobiga aylangandan keyin ikkinchi kitobimni yozishga kirishdim.
Haqiqatda kitob bolakchalardan iborat edi. Kitobni oqib chiqqanimdan song uning yutugini bildim va bu ozgaruvchan zamonada kitobni tartibga keltirib yozishda oz hissamni qoshishim mumkinligini his qildim. Robert bu har bir bolaning oziga bogliq dedi Robert. Robert yoshligidan boy bolishini istardi va uni togri yolga solib turuvchi boyvachcha otasi borligidan mamnun edi.
Bilim yutuq asosi derdi Robert. Lekin maktab bilimlari qanchalik ahamiyatga ega bolsa moliyaviy bilim kommunikativ bilimlar ham shunchalik zarur.
Nihoyat Robertning boy va kambagal ikki otasi haqidagi kitob tayyor boldi. Kitobda izhor qilingan fikrlarni u bir umr chuqurlashtirib rivojlantirib bordi. Ikki ota orasidagi farq kelajakni muhim rol oynaydi. Kitob men tomondan qollab-quvvatlandi tartibga keltiriladi. Agar oquvchilar orasida buxgalter hisob-kitobi bilan shugullanadiganlari bolsa, akademik kitobida berilgan bilimlaringizni qoyib turib Robert tomonidan tavsiya qilinayotgan teoriyalarni sinchiklab organing.
Bu taronalar kopchilik bilan qabul qilingan hisob-kitob prinsiplariga uncha togri kelmasa ham haqiqiy investorlarning bajargan ishlari yechimini analiz qilishda muhim rol oynaydi. Bolalarimizga maktabga bor yaxshi oqi daromadli ish top maslahatini berishimiz azaldan qolgan ansanalarimizga muvofiq chunki har doim shunday bolib kelgan. Robertni korganimda uning goyalari meni hayratga soldi. Ikki ota tomonidan tarbiyalangan Robert ikki xil maqsadni nazardaida tutdi birinchi ota oqitardiki har bir inson agar shunga intilsa farovonlikka erishishi mumkin. Agar siz bugun bogbon kocha supuruvchi hatto ishsiz bolsangiz ham ozingiz va birodarlaringizni moliyaviy ahvolini tuzatishga oqib-organish va boshqalarni oqitib orgatishingiz imkoniyati bor. Esingizda bolsin moliyaviy bilimdonlik shunday jarayonki u orqali siz oz moliyaviy ahvolingizni tuzatib muammolaringizni togri yecha olasiz. Bugun biz avval bolmagan global texnologik ozgarishlarni kuzatmoqdamiz. Hozir hech kimda xrustal shar yoq lekin bir narsa hammaga tushunarli kutilayotgan ozgarishlar yanada fantastik korinishga ega. Kim biladi kelajak bizlarga nimalarni tuhfa qilishini? Nima bolganda ham bizda ikki xil fundamental yolimiz bor birinchisi oqim boyicha suzib bexavotirlik oyinini tanlash ikkinchisi esa ozingiz va farzandlaringiz moliyaviy daxolarni uygotib tez fikrlash o`yinini tanlash.
Do'stlaringiz bilan baham: |