R. X. Maksudov, I. S. Hayitov

О‘ZBEKISTON TО‘QIMACHILIK SANOATI: JAHON
STANDARTLARI DARAJASIDAGI SIFAT
Prezidentimiz Islom Karimov tashabbusi bilan 2005 yilda tashkil
etilgan va har yili oktabr oyida Toshkentda о‘tkazib kelinayotgan
О‘zbekiston paxta va tо‘qimachilik yarmarkasida bu yorqin namoyon
bо‘lmoqda. Jumladan, 2011 yil 12-13 oktabr kunlari bо‘lib о‘tgan
navbatdagi yarmarka buning yana bir isboti bо‘ldi.
Yarmarkada 600 ming tonnadan ortiq О‘zbekiston paxta tolasini
sotib olish bо‘yicha shartnomalar imzolandi. Bundan tashqari,
mamlakatimiz tо‘qimachilik korxonalarining mahsulotlarini eksport
qilish bо‘yicha qiymati 550 million AQSH dollaridan ziyod hajmdagi
shartnomalar tuzildi. Negaki, О‘zbekistonda yetishtirilgan paxta va
ishlab chiqarilayotgan tо‘qimachilik mahsulotlariga jahon bozorida talab
katta.
Yaqinda mustaqilligining 20 yiligini nishonlagan mamlakatimizda
Prezidentimiz Islom Karimov rahnomaligida amalga oshirilayotgan keng
qо‘lamli iqtisodiy islohotlarning yuksak samarasi butun dunyoda e’tirof
etilmoqda. О‘zbekiston iqtisodiyotni bozor munosabatlari asosida qayta
tashkil etish, ishlab chiqarish va eksport salohiyatini yuksaltirishda,
ijtimoiy sohada, aholi turmush darajasi hamda hayot sifatini oshirishda

---

127
ulkan muvoffaqiyatlarga erishmoqda. Dunyoning kо‘plab davlatlarida
ishlab chiqarish tarmoqlarida global moliyaviy-iqtisodiy inqiroz sababli
ishlab chiqarish sur’ati pasayshi davom etayotgan bir paytda
О‘zbekistonda jahonda eng yuqori kо‘rsatkichlardan biri yalpi ichki
mahsulotning barqaror va yuqori  о‘sish sur’atlari, makroiqtisodiy
muvozanat ta’minlanmoqda, barcha jabhalar, jumladan, paxta
yetishtirish, tola ishlab chiqarish, uni qayta ishlash hamda tо‘qimachilik
mahsulotlarini tayyorlash bilan bog‘liq sohalar jadal rivojlanmoqda.
Xalqaro О‘zbekiston paxta va tо‘qimachilik yarmarkasi
ishtirokchilari soni yildan-yilga ortib bormoqda. 2005 yildan buyon
ularning soni ikki baravar kо‘paydi. Masalan, 2011 yilgi yettinchi
yarmarkada dunyoning turli mintaqalardagi 38 davlatdan paxta va
tо‘qimachilik
biznesi
sohasida
faoliyat
kо‘rsatayotgan
330 kompaniyaning 660 nafardan oshiq vakili qatnashdi. Xorijiy
ishbilarmon doiralar manfaatdorligining oshayotgan jahon paxta
biznesida muhim voqealardan biriga aylangan ushbu yarmarkaning
ahamiyati hamda mavqei yuqoriligidan, mamlakatimiz bilan hamkorlik
qilishga, uning muntazam yuksalib borayotgan iqtisodiy salohiyatiga
qiziqish ortib borayotganidan dalolatdir.
Paxta mamlakatimiz uchun an’anaviy qishloq xо‘jaligi ekini bо‘lib,
О‘zbekiston jahondagi paxta tolasi ishlab chiqaruvchi va eksport
qiluvchi yirik davlatlardandir. Shu bois mamlakatimizda tolaning sifat
va texnik kо‘rsatkichlarini muntazam oshirish bilan bir qatorda, uni
barqaror ishlab chiqarish hajmini ta’minlash masalalariga doimiy e’tibor
qartilmoqda. Paxta tozalash va tо‘qimachilik sanoatini rivojlantirish
uchun eng zamonaviy texnologiyalar joriy etilmoqda. Ushbu sohada
paxta tolasini ishlab chiqarish, qayta ishlash, sotish va undan xalqaro
standartlarga mos mahsulotlar tayyorlashga doir keng kо‘lamli islohotlar
amalga oshirildi. Sohada bozor munosabatlarini joriy etish, fermerlik
harakatini jadal rivojlantirish, zamonaviy qishloq xо‘jaligi
infratuzilmasini  shakllantirish paxta hosildorligi va sifatini, tola ishlab
chiqarishning iqtisodiy samaradorligini oshirish imkonini bermoqda.

---

128