Qurilish materiallari va buyumlari

Gips bog‘lovchisining ishlatilishi.
Qurilishbop gips iste’molchilarga qoplangan Yoki to‘kilgan 
holda vagon va avtomashinalarda tashiladi. Maxsus qoplanmagan gipsni namlik va ifloslanishdan 
saqlash zarur. Har holda gips bog‘lovchisini uzoq muddat saqlash tavsiya etilmaydi.
Qurilishbop gips asosida pardadevor plitalar, kichik o‘lchamdagi panellar, paz va greben 
tipidagi qorishmasiz teriladigan yirik bloklar
, 
gipskarton listlar, ventilyasiya va arxitektura qismlari 
va boshqa buyumlar ishlab chiqariladi. Qurilishbop gipsdan oddiy va murakkab suvoq qorishmalari, 
manzarali rangli va relefli qorishmalar va boshqa mahsulotlar tayyorlanadi. Yuqori 
mustahkamlikdagi gipsning siqilishdagi mustahkamlik chegarasi 15-25 MPa atrofida bo‘lib, undan 
devor elementlari, yig‘ma devorbop pardadevor plitalar, arxitektura qismlari tayyorlanadi. Qolipbop 
gips keramik va chinni-fayans buyumlar ishlab chiqarishda qolip tayyorlashda ishlatiladi.
 2. Magnezial bog‘lovchilar
Magnezial bog‘lovchi moddalar tarkibida magniy oksidi (MgO) bo‘lib, kaustik magnezit va 
kaustik dolomit turlariga bo‘linadi. Magnezial bog‘lovchilar kukuni magniy xlorid Yoki magniy 
sulfatning suvli eritmalarida qorilganda qattiq sun’iy toshga aylanadi. Magnezial bog‘lovchilar 750-
850
0
S haroratda magnezitni (dolomitni) kuydirib olinadi:
MgCO
3
MgO CO
2
Kaustik magnezitning quyuqlanish davri 20 minutdan keyin boshlanishi va qotish oxiri 6 
soatgacha bo‘lishi shart. Kaustik magnezit 400, 500 va 600 (kg/sm
2
) markalarda ishlab chiqariladi. 
Siqilishdagi mustahkamligi 1000 kg/sm
2
bo‘lishi mumkin. Kaustik dolomit tabiiy dolomit toshini 
(SaSO
3
.
MgCO
3
) kuydirib olinadi. Tarkibida erkin holda SaSO
3
bo‘lishi tufayli kaustik dolomit 
sifati kaustik magnezitga nisbatan pastroq bo‘ladi. Kaustik dolomit 100, 150, 200 va 300 
markalarda ishlab chiqariladi.
Magnezial bog‘lovchilar organik to‘ldirgichlar-Yog‘och qipiqlari va payraxalari, kanop va 
g‘o‘za poyalari va boshqalar bilan yaxshi Yopishadi. SHu sababli magnezial bog‘lovchilar asosida 
fibrolit, ksilolit va arbolit singari issiqlik izolyasiyasi kompozitsion qurilish materiallari hamda 
edirilishga bardoshli ksilolit pollar, zinapoya qoplama buyumlari tayyorlash mumkin.