Personalni

maqsadli karyera, 
deb ham atashadi. Ikkinchidan esa, 
karyera – inson hayoti davomida ro‘y beradigan qadriyatlar 
va qiziqishlarning o‘zgarishidir. Buni 
subyektiv karyera, 
deb 
atashadi.
Ana shu ikki nuqtai nazarda inson iloji boricha eng katta 
yutuqqa erishish va o‘z 
faoliyatidan 
qoniqish hosil qilishi uchun 

---

136
muayyan darajada o‘z taqdirini nazorat qilish, o‘z imkoniyatlarini 
boshqarish salohiyatiga ega ekanligini e’tirof etadi.
Karyera, yana bu atamaning asl tushunchasiga muvofiq olg‘a 
qarab muvaffaqiyatli siljish deyilganda faqat xizmat vazifasi 
(lavozim)da o‘sish emas, balki kasbiy o‘sish ham anglanadi.
Menejmentda 
amaliy karyera 
tushunchasi qo‘llaniladi. 
Amaliy karyera — xodim faoliyatning biror sohasida yuqoriga 
ko‘tarilishi, ko‘nikmalari, qobiliyati, malakasi hamda faoliyati 
bilan bog‘liq holda rag‘batlantirish miqdorining o‘zgarishi, 
hayotda tanlangan yo‘li bo‘yicha olg‘a qarab harakati, mashhur 
bo‘lishi, shuhrat qozonishidir.
Amaliy karyera xodimning o‘z mehnat faoliyati kelajagi 
to‘g‘risida subyektiv fikr yuritish, o‘zini namoyon qilish istagidan 
shakllana boshlaydi. Bu xodimning ichki nuqtai nazari, korxona 
yoki tashkilotda o‘z o‘rnini, maqomini subyektiv tasavvur 
etishidir. Ba’zi birovlar uchun mehnat faoliyatidagi muvaffaqiyat 
(karyera) xizmat vazifalari (lavozimlar) pog‘onalaridan yuqoriga 
ko‘tarilishdir. Boshqalar uchun esa, muvaffaqiyat — egallab 
turgan xizmat vazifasi (lavozim)da ijod bilan shug‘ullanish, kasb 
mahoratini oshirishdir. Shu sababli, amaliy karyera turlari ko‘p, 
(2.1-chizma).
Lavozimda o‘sish uchun ayrim xodimlar uzoq muddatli 
reja tuzishlari mumkin. Lekin ko‘pchilik bunday qilmaydi. 
Sotsiologlar tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotlar mehnatga 
layoqatli aholining 70 foizi lavozimda o‘sish uchun biron-bir 
rejaga ega emasligini ko‘rsatgan. Ana shu aholining 20 foizi 
o‘z karyerasini aniq rejalashtirar ekan. Ular malaka oshirish 
kurslariga qatnaydilar, turdosh kasblarni egallaydilar, chet 
tillarini o‘rganadilar va hokazo.

---

137
2.1-chizma.