“Педагогика” фанини ўқитиш бўйича ўқув-услубий мажмуа

Машғулотда қўлланиладиган метод ва технологиялар моҳияти


1. “Галерея” методи талабаларда кичик гуруҳ асосида бир йўла бир нечта масалани мухокама қилиш қобилиятини тарбиялайди. Методни қўллаш чоғида гуруҳнинг ҳар бир аъзоси таклиф этилган барча масалалар ечимини топишга ўз ҳиссасини қўшиш имкониятига эга бшлади.
Машғулотлар даврида “Галерея” методидан фойдаланиш қуйидаги тартибда амалга оширилади: 1-босқич – масалани қўйиш (ўқитувчи кичик гуруҳларга муайян муаммо (ёки масала)ни ҳал қилиш топшириғини беради; 2-босқич – ҳар бир гуруҳ ўзига топширилган масаланинг ечимини топиш устида ишлайди (бу жараён 5-10 минут ичида кечади); 3-босқич – ҳар бир гуруҳ навбати билан 2-, 3- ҳамда 4-гуруҳга топширилган муаммонинг ечимини топишга киришади (гуруҳлар ҳаракати доира тарзида соат стрелкаси бўйича амалга оширилади; маълум гуруҳ бошқа гуруҳларнинг топшириқ бўйича ечимларини ўрганади, уларга нисбатан ўз муносабатини билдиради; қўшимчалар қўшади); 4-босқич – гуруҳ ўз ўрнига қайтади; 5-босқич – ҳар бир гуруҳдан бир нафар талаба гуруҳ иши билан жамоани таништиради ва улар асосида муҳокама ташкил этилади; 6-босқич – муайян гуруҳ бошқа гуруҳларнинг ечимларига нисбатан ўзлари томонидан билдирилган мулоҳазаларни шарҳлайди; 7-босқич – гуруҳларнинг фикрларига кўра якуний хулосага келинади.
“Галерея” методини қўллаш жараёнини схематик равишда қуйидагича ифодалаш мумкин:


2. “Ялпи фикрий ҳужум” технологияси Ж.Дональд Филипс томонидан ишлаб чиқилган бўлиб, уни бир неча ўн (20-60) нафар талабалардан иборат гуруҳларда қўллаш мумкин. Ушбу метод талабалар томонидан янги ғояларнинг ўртага ташланиши учун шароит яратиб беришга хизмат қилади. Ҳар бири 5 ёки 6 нафар талабани ўз ичига олган гуруҳларга 15 дақиқа ичида ижобий ҳал этилиши лозим бўлган турли топшириқ ёки ижодий вазифалар берилади. Топшириқ ва ижодий вазифалар белгиланган вақт ичида ижобий ҳал этилгач, гуруҳ аъзоларидан бири ахборот беради.
Гуруҳ томонидан берилган ахборот (топшириқ ёки ижодий вазифанинг ечими) ўқитувчи ва бошқа гуруҳлар аъзолари томонидан муҳокама қилинади ва унга баҳо берилади. Машғулот якунида ўқитувчи берилган топшириқ ёки ижодий вазифаларнинг ечимлари орасида энг яхши ва ўзига хос деб топилган жавобларни эълон қилади. Машғулот жараёнида гуруҳ аъзоларининг фаолиятлари уларнинг иштироклари даражасига кўра баҳолаб борилади.