Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

ахборот саноатини
яратишни талаб қилмоқда. Ах-
боротлар миқдори мамлакат миллий иқтисоди, тармоқ, ташкилотлар ривож-
ланишини белгилайди. Ахборот стратегик ресурсга айланиб, ахборот ресурс -

---

9 
лари эса унинг муҳим турларидан бири саналади. Ушбу ресурсдан фойдала-
ниш ҳажми яқин келажакда давлатларнинг стратегик имкониятларини, 
жумладан, мудофаа қобилиятини белгилаб беради дейишга асос бор.
Ҳозирги пайтда ахборот ҳажмининг ортиши ва унинг мураккаблик 
даражасининг юксалиши ахборот индустриясини барпо этишни талаб 
этмоқда. Ахборот мавжудлиги мамлакатнинг ривожланиши, тармоқлар, 
ташкилотлар юксалинишини белгилаб беради. Ахборот стратегик ресурс, 
ахборот ресурслари эса улардан энг муҳими бўлиб қолди. Бу заҳиранинг 
умумий фойдаланадиган ҳажми яқин келажакда давлатларнинг стратегик, шу 
жумладан мудофаа
 қ
обилиятини
 
белгилаб беради. 
1.2.2. Ахборот ресурсларини шакллантириш манбалари.
Ахборот заҳиралари 
Ҳар қандай ташкилот айрим бир ташқи муҳитда фаолият кўрсатади. 
Ушбу ташкилот ички муҳитни ҳам юзага келтиради. Ички муҳит 
ташкилотнинг тузилмавий бўлинмалари ва у ерда ишловчи ходимлар орқали 
уларнинг технологик, ижтимоий, иқтисодий ва бошқа муносабатларида 
шаклланади.
Юзага келиш манбаига боғлиқ ҳолда ташкилот доирасидаги ахборот 
ресурсларини ташкил этувчи ички ва ташқи ахборотлар мавжуд.
Ички муҳит ахбороти одатда аниқ бўлиб, хўжаликнинг молиявий 
ҳолатини тўлиқ акс эттиради. Уни таҳлил этиш кўпинча стандарт 
формаллашган процедуралар ёрдамида амалга оширилади.
Ташқи муҳит – ташкилотдан ташқарида бўлган иқтисодий ва сиёсий 
субъектлардир. Бу ташкилотнинг мижозлар, воситачилар, рақобатчилар, 
давлат органлари ва хакозо билан иқтисодий, ижтимоий, технологик, сиёсий 
ва бошқа муносабатларини ўз ичига олади.
Ташқи муҳит хақидаги ахборот кўпинча тахминий, ноаниқ, нотўлиқ, 
зиддиятли, эҳтимолли бўлади. 
Бу ҳолатда у ностандарт қайта ишлаш усулларини талаб этади. 
Ташкилот турли манбалардан қуйидаги ташқи ахборотни олиши 
мумкин: 
1. Иқтисодиётнинг аҳволи хақида умумий ахборот. Манбалар: ахборот 
‐
тахлилий материаллар, ихтисослашган газеталар, журналлар, Интернет 
ресурслари. 
2. Ихтисослашган иқтисодий ахборот: молиявий бозор бўйича. 
3. Товарлар нархлари бўйича ахборот. Манбалар: ихтисослашган журнал 
ва бюллетенлар, каталоглар, Интернет маълумотлар базаси.
4. Ўзига хос ахборот. Турли манбалар, жумладан, Интернет. Уни 
ахтаришда излаб топиш тизимларидан фойдаланилади.
5. Давлат бошқариш органларидан ахборотлар (қонунлар, қарорлар, солиқ 
органлари хабарлари ва ҳоказо). 
Ҳар қандай ресурслар каби, ахборот ресурсларини ҳам бошқариш 
мумкин, лекин уларни миқдорий ва сифат жиҳтидан баҳолаш методологияси, 

---

10 
уларга бўлган эҳиёжни олдиндан белгилаш ҳали ишлаб чиқилмаган, шунга 
қарамай ташкилот даражасида ахборот эҳтиёжларини ўрганиш, ахборот 
ресурсларини режалаштириш ва бошқариш мумкин ва зарур. Ахборот 
ресурсларини бошқариш деганда: 
ҳар бир даражада ва бошқариш функцияси доирасида ахборотга бўлган 
эҳтиёжларни баҳолаш;