Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

Прагматик жиҳат
ахборотларнинг амалий жиҳатдан фойдалилиги, 
истеъмолчи учун қанчалик қимматли эканлиги ва қарор қабул қилишдаги 
аҳамияти нуқтаи назаридан кўриб чиқади. Ахборотни прагматик ўрганиш 
бошқарувнинг турли даражаларида қарорлар қабул қилиш учун зарур бўлган 
кўрсаткичлар таркибини аниқлаш, кўрсаткичлар ва хужжатларнинг 
унификациялаштирилган тизимини ишлаб чиқиш имконини беради.
Семантик жиҳат
ахборотларни ўрганишда ахборотнинг моҳиятини 

---

7 
очиш ва унинг элементларининг мазмунан аҳамияти ўртасидаги 
муносабатларни кўрсатиш имконини беради. 
Ушбу жиҳат ахборот қисмлари ўртасидаги боғлиқликларни кўриб чиқади. 
Мазкур даражада ахборот мажмуининг ташкил бўлиш қонуниятлари 
(реквизитлардан кўрсаткичлар, кўрсаткичлардан хужжатлар шакллантириш) 
тадқиқ этилади. Ахборотнинг миқдорий баҳоси ушбу даражада ахборотнинг 
шаклланиш жараёнини баён этиш, ҳужжатлар ҳаракатланишининг оқилона 
йўналишини ҳамда уларни қайта ишлашнинг технологик вариантини танлаш 
имконини беради.
Хуллас, ахборотни турли жиҳатларида ўрганиш уларнинг тартиби ва 
таркибини, пайдо бўлиш қонуниятини, ҳажм, вақт ва сифат жиҳатидан 
тавсифини (тўлиқлиги, ишончлиги, эскирмаганлиги, аниқлиги), аниқлаш, 
шунингдек ахборот олиш, қайта ишлаш, ҳимоя қилиш имконини беради. 
Таянч сўз ва иборалар: 
Ахборот; ахборотга бўлган эҳтиёж, ахборотлаштириш; ахборотлашган 
жамият; ахборот маданияти; информатика; ахборотни кодлаштириш; 
маълумотлар; хужжат айланиши; ахборот жиҳатлари. 
 
Такрорлаш учун саволлар 
 
1. Ахборотга бўлган эҳтиёж деганда нимани тушунасиз ? 
2. Ахборотлашган жамият қандай қилиб шаклланади ? 
3. Ахборот маданияти деганда нимани тушунасиз ? 
4. Ахборотларни кодлаштириш нима учун хизмат қилади ? 
5. Информатика сўзининг таърифи. 
6. Маълумот деганда нимани тушунасиз? 
7. Ахборот жиҳатларини санаб беринг? 
8. Ташкилотда хужжат айланишини айтиб беринг? 
9. Информатиканинг йўналишларини тушунтириб беринг?