Transport vositalarining elektr jixozlari va elektron tizimlari

I
t
va emitterdan 
kollektorga boruvchi kollektor toki 
I
s
bo‟ladi. Baza toki 
I
b
boshqarish toki, kollektor 
toki 
I
s
esa asosiy tokdeb ataladi. Tranzistor ishida baza toki 
I
b
muhimahamiyatga ega. 
U juda oz miqdorda bo‟lishi lozim, shuning uchun, odatda, rezistor 
R
v 
ni ulab u 
cheklanadi. Agar baza toki bo‟lmasa, triod qarshiligi eng ko‟p miqdorda yetadi (bir 
necha ming Om), bunday hollarda asosiy tok triod orqali o‟tmaydi, ya‟ni tranzistor 
berk
bo‟ladi. Baza toki o‟tganda emitter va kollektor o‟tishlar qarshiligi 
minimumgacha kamayadi va bu holda asosiy tok maksimal qiymatga chiqadi. 
Emitter toki baza toki va kollektor tokidan iborat,
ya‟ni;
I
e 

 I
b 

 I
s
.
Triod ishini quyidagicha tushintirish mumkin. Manba elektr maydoni ta‟sirida 
teshiklar oqimi emitterdan teshib chiqib bazaga o‟tadi va emitter toki
I
e
ni hosil 
qiladi. 
Bazada teshiklar elektronlar bilan rekombinatsiyalanadi. Bular bazada asosiy 
zaryad tashuvchilar sifatida xizmat qiladi. Natijada baza toki 
I
b 
hosil bo‟ladi. 
Binobarin, teshiklar emitterda bazadagi elektronlardan ko‟p bo‟lib ularning ko‟p 
qismi kollektorga 
r - n 
o‟tish orqali o‟tadi. Ular bamisoli kollektor vositasida 
tortiladi (ekstraglanadi) va tok 
I
s
ni hosil qiladi. SHunday qilib, kollektor toki baza 
tokisiz hosil bo‟la olmaydi.