Leksemalarida graduonimiya bitiruv malakaviy ishi

Umid qilmoq, xomtama bo‘lmoq. 
Bu fe‟llarning umumiy ma‟nosi nimagadir ko„z tikmoq shundan umid 
qilmoq bo„lsada, lekin unmaydigan narsani umid qilmoq, qo„lga kirar deb 
behudaga ishonmoq ma‟nosi tomon ketadi va shunga qarab darajalanish qatoriga 
joylashtiriladi. 
Sen 
biz 
bandalaringnibadxulqligimiz, 
xunxo„rligimiz, 
ochko„zligimiz, 
dilozorligimiz, zinokorligimiz, imoni zaifligimiz uchun jazolaysan biz 
gumrohlar esa sening yana avf etishingdan umidvor takror va takror gunoh 
so„qmoqlaridan yuramiz, g„azabingdan qutulib qolarman deya umid qilamiz. 
(G.E, tiyramoq tushlari.)
U menga qilgan bu yaxshiligi evaziga sizdan nimadir xomtama bo„lyapti. 
Tortinmoq, uyalmoq. 
Bu fe‟llar uyalib, begonasirab yoki biror boshqa andisha bilan o„zini 
tortib, tiyib turmoq, iymanmoq ma‟nosini beradi. Darajalanish qatori ortib bu 
fe‟llar ma‟nosi kuchayadi. 

---

41 
Saida sendan juda tortinadida. 
Agar men shavqatsiz aqlimga quloq solsam, u qo„yayotgan sanoqsiz 
chegaralarni 
buzmasam, 
qalbni 
muxabbat 
yog„dulari-la 
munavvar 
etmasam,shundog„am rangsiz kunlarim butunlay qora bo„lmaydimi, aqlimning 
amru ma‟ruflari tufayli o„zimni aybdor bilib, farzandim, tug„ishganlarim oldida 
yelkamni qisib, hislarimdan uyalib, boshimni egib yurmaymanmi?(G.E, 
Tiyramoq tushlari) 
ajablanmoq, taajublanmoq, hayratlanmoq. 
Bu fe‟llar hayratda qolmoq, hayron bo„lmoq ma‟nosi asosida 
birlashsada, darajalanish qatori tomon ma‟no oshib boradi. 
Nega ajablanasan? 
Sening bu ishlaringga tajublandim, to„g„risi. 
Yo, Razzoq,seni umid qilib, hayratlanib va hatto anglamay sevaman, biroq 
qo„rqib sevsam ishonma, bu sevgimdan quvonma, qo„rqsam aldayman, aldasam 
do„st bo„lolmayman…. na o„zimmga, na-da senga.