Усмонхон алимов

Хўроз ва тулки.
Ҳикоя қилишларича, бир хушовоз 
хўроз бўлган экан. Одатда у сайр қилар, қишлоқдаги кич
­
кина уйча олдида қанотларини ёйганича офтобда тобла
­
нар экан. Туннинг маълум пайтларида вақти­вақти би
­
лан қичқириб қўяр экан. 
www.muslim.uz

---

54
Оилада фарзанд тарбияси
Бир куни унинг ёнидан айёр тулки ўтиб қолибди ва 
унга: «Бугун жуда чиройли бўлиб кетибсан, хўрозвой, 
патларинг топ­тоза, тожинг ялтираб турибди, сеникидан 
ёқимлироқ овозни ҳеч қачон эшитмаганман, лекин се
­
нинг овозинг қачонлардир эшитганим отанг товушидан 
бутунлай бошқача экан», дебди. (Бу тулки ўйлаб топган 
ҳийла эди). Шунда хўроз тулкига: «Э йўқ, менинг овозим 
ҳам отамники каби жозибадор», дебди. У шундай дегач, 
қа нотларини қаттиқ қоқиб, кўзларини юмиб қичқиришга 
ҳозирланганида, тулки уни шартта тутиб олибди.
Қўлга тушган хўроз қандай қилиб тулки чангалидан қу­
тулиш йўлини ўйлай бошлабди. Тулки унинг бўйнидан 
тишлаб турганида, хўроз бундай дебди: «Бу хўроз фақат 
менга тегишли, уни ҳеч ким билан баҳам кўрмайман», деб 
баланд овозда ҳаммага эълон қилиб чиқ!» Тулки жағини 
очиши билан хўроз ерга тушибди ва кўз очиб­юмгунча 
дарахтга учиб чиқиб, тулкидан қутулибди. Тулки қилиб 
қўйган ишидан афсусланибди ва: «Сукут қилиши керак 
бўл ган пайтда гапирган оғизни Аллоҳ кечирсин!» дебди. 
Шунда хўроз: «Очиқ бўлиши керак пайтда юмилган кўзни 
ҳам Аллоҳ кечирсин», дебди.
Қуён ва тошбақа.
Жуда қадим замонларда бир­бир­
ларига қўшни бўлиб қуён ва тошбақа яшашган экан. Бир 
куни тошбақа қуёнга бундай дебди: «Мени доим секин 
юришда айблайсан, сен эса чопағонсан. Бугун мен сени 
пойга ўйнашга чақираман». Қуён эса мағрурланиб: «Хо­
хо­хо, мендай чопқир қуён аранг­аранг ўрмалаб юради
­
ган тошбақа билан пойга ўйнарканми? Бу ҳақи қатан кул
­
гили гап!» дебди.
Бироқ қуён тошбақани бир шарманда қилиш учун ол
­
диндаги тепаликкача унинг билан пойга чопишга рози 
бўлибди. Улар мусобақани бошлашибди.
Қуён ўзининг чопқирлигини яхши билганидан, 
мусоба қада ғолиб бўлишига қаттиқ ишон ганидан, талта­
йиб­керилиб пойгага киришибди. Шунинг учун йўл­
йўлакай ўйноқлаб, беда ва сабзи учраса, улардан еб, анча 
www.muslim.uz

---