M. A. Yusupova San’atshunoslik iti direktori, Arxitektura doktori

Interyer
— (frans. interier — ichkari) — funksional va estetik tashkil etilgan k o ‘ lam, sathlari 
b o ‘ lmali, m ebel, yoritkichlar bilan jihozlangan b in o ichkarisi.
Irratsional —
saroy xonalari qurilishida y o g 'o ch ustunlarning joylashtirilishi.
Kabluchok
— tovon ch a , tomonlari qarama-qarshi qaratilgan ikki yoydan iborat, tepa qismi 
tashqariga chiqqan m e’ m oriy kesma (15-5-rasm ga qarang).
Kannelyur
— ustun tanasidagi vertikal tam ovchalar (1 2 1 -a rasm).
164

---

Kapitel
— ustunning tepa qismi, uslublarning farqli unsurlari (121-rasmga qarang); Yunon 
orderlari: 
a
— dorik, 
b
— ionik, 
d
— korinf; Rim orderlari: 
e
— t o s k a n ,/ — kom pozit, 
g
— vizantiyalik, 
j —
rom an, 
h
— gotik, ; — renessanslik.
Koriatidi
— ayol qomati ko'rinishidagi tiragichlar.
Karniz
— antablementni tugatuvchi gorizontal qism (122
-d
rasmga qarang).
Katakomba
— yerosti ko‘ p kilometrlik galereyalar, ilk xristianlar ehromi (8
- d
rasmga qarang).
Kessoni
— toq yoki shift ichkarisidagi bo'lm alar.
Kladka
— konstruksiyani hajmli unsurlardan terib chiqish: butovli — n o to ‘ g ‘ ri shakldagi 
toshlardan, siklopli — ulkan o ’ lchamdagi toshlardan, tesli — qirtishlangan toshlardan, 
shuningdek poligonalli — ko'pqirrali bir-biriga keltirilgan toshlardan, g‘ ishtli terish va 
hokazo (8
-b
rasmga qarang).
Klassika
(lat. slassicus) — birinchi darajali, oliy.
Kolonna
— dum aloq tayanchli t o ‘ sin, ustun (1 2 8 -a rasm).
Kolonnada
— gorizontal shift bilan birlashtirilgan ustunlar qatori.
Kompliviy
— t o ‘ rt qiyali tom ning markaziy tuynugi.
Kompozitsiya
— (lot. com p ositio)— tuzish, birlashtirish, bog'lanish, badiiy asaming qurilishi.
Kontrfors
— (fr. con tre-force) — to ‘ sinsifat, devordan chiqqan, uning mustahkamligini 
k o ‘ paytiruvchi tirgak (1 2 8 -6 rasm).
Lopatki
— kapitelsiz va poyustunsiz, tekis, vertikal, t o ‘g ‘ riburchak kesmali, devordan chiqqan 
qismlar (128-rf rasm). 
...
Lotos
— nilufar, janubiy suv o ‘ simligi, Misr m e ’ m orchiligida bezak timsoli.
Mastaba
— zodagonlarning daxmalari.
M e’moriy majmua —
badiiy-tarxiy va bir-biri bilan o ‘ zaro b o g ‘ liq fazoviy yagonalikka ega, 
bir qator m e’ m oriy inshootlar yig'indisi.
M e’moriy profillar —
m e’ m oriy oblom lar uyg'unligidagi qismlar kesmasi ( -r): 
1
— tokcha,
2 —
valik, nimvalik va chorak valik (to ‘g ‘ ri va qaytaruvchi); 
3
— b o'rtib chiqqan (to ‘ g ‘ ri 
va qaytaruvchi); 
4 —
dorik kimatiy yoki g ‘ ozch a (to ‘g ‘ ri va qaytaruvchi); 
5 —
lesbiyli 
kimatiy yoki tovoncha (to ‘ g ‘ ri va qaytaruvchi); 
6
— skosiya (asimmetrik vikrujka) (15- 
rf-rasmga qarang).
Megalitik
— (yunon. megas — katta, litos-tosh) — katta toshli m e’ morchilik.
Megaron
— (yunon. megaron — zal, palatalar) — krito-m iken davridagi zal va portikdan 
iborat, tarxi t o ‘ g ‘ riburchakli uy Y unon ehrom lar tim soli b o ‘ lib xizmat qilgan. Saroy 
markazida — tantanali t o ‘g ‘ riburchakli (1 2 x 1 3 m ) o ‘ rtasi o ‘ ch oqli xona.
Metopa
— dorik orderida trigliflar orasida o ‘ matilgan, b o ‘ rtma bilan bezatilgan kvadrat plita 
(12 8 -e rasm).
Modern —
(fran. — zam onaviy) — yangi san’ at, uslub, san’ at uslubi turlaridan biri.