Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

MIYELIT 
Miyelit – orqa miyaning yallig‘lanishi bo‘lib, uning kulrang va oq moddasi 
zararlanishini o‘z ichiga oladi.
Etiologiya, patogenez, patomorfologiyasi. O‘tkir miyelit kasalligi tashhisi 
nisbiy hisoblanib, bunda kasallik ensefalomiyelit yoki ensefalomiyeloradi-
kulonevrit ko‘rinishida ham kechishi mumkin. Birlamchi o‘tkir ko‘ndalang miyelit 
sababi hozirgacha noaniq bo‘lib qolmoqda, qo‘zg‘atuvchisi virus bo‘lsa kerak deb 
hisoblanadi.
Ikkilamchi o‘tkir miyelit qorin tifi, qizamiq, qutirish, gripp, skarlatina, 
VICh-infeksiya, tuberkulyoz, Layma kasalligi, shuningdek biriktiruvchi 
to‘qimaning diffuz kasalliklarida ham uchraydi.
O‘tkir miyelit dissimirlangan, nekrotik, o‘tkir o‘choqli miyelit va 
optikomiyelit ko‘rinishida kechadi.
Birlamchi miyelit orqa miyaga neyrotrop virus yoki uning toksini kirishi 
natijasida klinik belgilar rivojlanadi. Gematogen, limfogen, perinevral yo‘llar 
orqali qo‘zg‘atuvchi subaraxnoidal bo‘shliqqa tushadi. Miyelit rivojlanishida 
organizmning immun tizimi katta ahamiyatga ega. Kasallik kelib chiqishida 
provokasion omillar – sovuq qotish, intoksikasiya, psixik va fizik travmalarning 
ahamiyati katta.
Patologik jarayon asosida morfologik o‘zgarish va degenerativ buzilishlar 
yotadi va ko‘pincha orqa miyaning ko‘krak qismida joylashadi. Patologo-anatomik 
tekshiruvda zararlangan o‘choqlar yumshoq, bo‘shashgan bo‘ladi, bunda kulrang 
moddani oq moddadan ajratish qiyin, ko‘pincha orqa miya ko‘ndalangi to‘liq 
zararlanadi.
Mikroskopik tekshiruvda patologik prosess orqa miya, yumshoq va qattiq 
pardalarda, epidural kletchatka, periferik nerv va ildizlarda topiladi. Orqa miya 
moddasida qon-tomir yallig‘lanish (limfoid-infiltratsiya, stazlar, perivaskulyarlar 
qon quyulish) bilan birga mayda gemorrragik diapedezli va o‘choqli o‘zgarishlar 
bo‘ladi. Bunda miyelin parda va nerv hujayralari nobud bo‘ladi. Nekrotik miyelit 
bo‘lganda orqa miyani qon bilan ta’minlovchi qon-tomirlar trombozi yuz berishi 
mumkin.