Ma’ruza mavzusi: Biriktiruvchi to‘qima

Ma’ruza mavzusi: Biriktiruvchi to‘qima

Ma’ruza rejasi: 1. Xususiy biriktiruvchi to‘qima klassifikatsiyasi 2. Siyrak tolali biriktiruvchi to‘qima 3. Zich tolali biriktiruvchi to‘qima 4. Maxsus hususiyatli biriktiruvchi

Siyrak biriktiruvchi to‘qima

Siyrak shakllanmagan biriktiruvchi to‘qima: bo‘yalish - gematoksilin-eozin

Siyrak biriktiruvchi to‘qima qon tomirni o‘rab turadi, ko‘pincha yog‘ hujayralarini o‘zida ko‘p miqdorda saqlaydi.

Siyrak tolali biriktiruvchi to‘qima

• I – asosiy modda
• II – kollagen tolalar
• III – elastik tolalar
• V – qon kapillyari
• 1 – fibroblastlar
• 2 – fibrotsit
• 3 – makrofaglar
• 4 – bulutli hujayralar
• 5 – plazmotsitlar
• 6 – leykotsitlar
• 7 – yog‘ hujayrasi

Sintezda aktiv ishtirok etuvchi fibroblastlar donador ET, mitoxondriyalar va lipid tomchilariga boydir

Siyrak biriktiruvchi to‘qima hujayrasining tuzilishi - fibroblast: 1 – yadro, 2 – donador endoplazmatik to‘r, 3 – mitoxondriya, 4 – hujayra markazi, 5 – lizosoma, 6 – Golji majmuasi, 7 – kollagen protofibrillalar

Kollagen tolalarning shakllanish bosqichlari. 1- prokollagen va glikozaminoglikanlar hujayra ichi sintezi bosqichi sintezi; 2-xujayra qobig‘idagi kollagen tollalar to‘planishining hujayra tashqi bosqichi; 3- kollagen fibrillalar; 4 - kollagen tolalar

Kollagen molekulasining tuzilish sxemasi (tropokollagen), fibrillalar, tolalar va tolalar tutamlari

Hujayralararo moddaning shakllanishi

• 1-fibroblast,
• 2-poli-peptid zanjiri,
• 3 - tropokollagen molekulasi,
• 4-glikozoaminoglikan-lar,
• 5 - tropokollagen molekulalarining polimerizatsiyasi,
• 6-protofibrilla,
• 7- protofibrillalar tutamlari (kollagen fibrilla),
• 8- elastin molekulasi,
• 9-elastik fibri

Kollagen tolalarning shakllanish bosqichlari

• B – qayta shakllangan fibril zonali fibroblast fragmenti (TEM).
• V – fibroblast yuzasidagi kollagen tolalar (SEM)
• 3 – kollagen fibrillalar, 4 – kollagen tolalar

YOsh fibroblast 1 – yadro, 2 – erkin ribosoma, 3 – granulyar EPT

Etuk fibroblast 1 – yadro, 2 – erkin ribosomalar, 3 – donador EPT, 4 – Golji kompleksi, 5 – mitoxondriyalar

Fibroblast: 1-yadro, 2-granulyar EPT, 3-ribosomalar, 4- Golji kompleksi, 5-mitoxondriyalar, 6-sitolemma, 7-kollagen fibrillalar

Fibrotsit 1 – yadro, 6 – kollagen tolalar

Miofibroblast: 1-yadro, 2-donador EPT, 3-ribosomalar, 4- Golji kompleksi, 5-qisqartiriruvchi filamentlar, 6-sitolemma

Fibroklast: 1-yadro, 2-granulyar EPT, 3-ribosomalar, 4-lizosomalar, 5 – fagolizosomalar kollagen fibrill fragmenti bilan

Semiz hujayralar. Ularning ko‘p sonli donalari toluidin ko‘ki bilan bo‘yaladi va bu hujayralar boshqalardan ajralib turadi.

B – makrofag, V – plazmotsit 1 – yadro, 2 – donador endoplazmatik to‘r, 3 – mitoxondriya, 4 – hujayra markazi, 6 –Golji kompleksi, 7 – kollagen protofibrillalar, 8 – fagosoma, 9 – mikrovorsinkalar

Makrofagning ultrastruktu-rasi

• 1 – hujayra o‘simtalari
• 2 – yadro
• 3 – birlamchi lizosomalar
• 4 –ikkilamchi lizosomalar

Plazmotsit: A – gematoksilin-eozin. B – ultrastruk-tura sxemasi 1 – yadro, 2 – geteroxromatin, 3 –donador EPT elementlarining konsentrik joylashishi, 4 – Goldji kompleksining kengaygan zonasi, 5 – yorug‘ «darvozacha», 6 – mitoxondriyalar

Plazmotsit – elektronnogramma

Г - to‘qimali bazofil (1-yadro, 2-donador EPT, 3-mitoxondriya, 6- Goldji kompleksi, 7 - kollagen protofibrillalar, 10-ajratuvchi vakuola, 11 – bazofil donachalar). Д – endoteliotsit (13), peritsit (12), adventitsial hujayra (14)

Semiz hujayralarning ultrastruktur sxemasi: 1-yadro, 2 - Goldji apparati , 3-lizosoma, 4-mitoxondriyalar, 5-endoplazmatik to‘r, 6-mikrovorsinkalar, 7-geterogen donalar, 8-hujayraaro moddadagi sekretor donalar

Semiz hujayralar donalari – elektronnogramma

Zich shakllanmagan biriktiruvchi to‘qima. bo‘yash: gem.-eozin

Aorta devoridagi elastik tolalar

Retikulyar tolalar, kumush tuzi bilan bo‘yalgan

Payning zich shakllangan biriktiruvchi to‘qimasi: fibrotsit zanjirchalari va siyrak tolali biriktiruvchi to‘qima ko‘rinadi.

Limfatik tugunning retikulyar to‘qimasi

• 1 – retikulyar hujayralar, 2 – asosiy modda, 3 - limfotsitlar

Retikulyar hujayraning tuzilish sxemasi

• 1 – retikulyar hujayra (a – o‘simtalar,
• b – yadro, v – donador EPT, g – Goldji kompleksi,
• d – mitoxondriyalar);
• 2 – asosiy modda,
• 4 – retikulyar tolalar

YOg‘ to‘qima: sudan bilan bo‘yash: III (A), teri osti kletchatka preparati (Б)

• 1 – yog‘ hujayralari
• (b – sitoplazma,
• v – yog‘ kiritmalar,
• d - yadro),
• 2 – qon tomir,
• 3 – yog‘ to‘qimasining bo‘lagi,
• 4 – biriktiruvchi qatlam

E’tiboringiz uchun raxmat!